บุญศรี ใจเป็ง คนสันทราย เชียงใหม่ ปลูกมันฝรั่ง ได้ 5 ตัน ต่อไร่

เมื่อเร็วๆ นี้ บริษัท เป๊ปซี่-โคล่า (ไทย) เทรดดิ้ง จำกัด ผู้ผลิตและจัดจำหน่ายผลิตภัณฑ์ “เลย์” มันฝรั่งทอดกรอบ อันดับ 1 ของไทย ได้จัดกิจกรรมเชิญผู้สื่อข่าวเข้าเยี่ยมชมโรงงานผลิตมันฝรั่ง และลงแปลงสาธิตการปลูกมันฝรั่งเพื่อส่งเข้าโรงงานแปรรูป ณ ไร่มันฝรั่ง อำเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่ โดยจุดประสงค์เพื่อมุ่งส่งเสริมและพัฒนาการเพาะปลูกมันฝรั่งพันธุ์โรงงานในพื้นที่เหมาะสม ทั้งในภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือให้เพียงพอกับความต้องการภายในประเทศ และทดแทนการปลูกพืชชนิดอื่นที่มีความไม่แน่นอนในด้านผลผลิตและราคา พร้อมเดินหน้าสานต่อ “นโยบายส่งเสริมการเกษตรอย่างยั่งยืน” โดยมุ่งสนับสนุนเกษตรกรแบบครบวงจร เน้นพัฒนาศักยภาพและยกระดับขีดความสามารถ ตั้งเป้าเพิ่มผลผลิตสูงสุดให้ได้ 5 ตัน ต่อไร่ และลดการนำเข้ามันฝรั่งจากต่างประเทศ

โดยทั่วไป การเพาะปลูกมันฝรั่งในประเทศไทยนั้น มีผลผลิตเฉลี่ยอยู่ที่ ประมาณ 2-3 ตัน ต่อไร่ แต่สำหรับที่อำเภอสันทราย ได้พัฒนา เรียนรู้ และทดลองการเพาะปลูกร่วมกับภาครัฐและภาคเอกชนมาอย่างต่อเนื่องกว่า 20 ปี จนสามารถสร้างผลผลิตมันฝรั่งได้สูงถึง 5 ตัน ต่อไร่ ทั้งนี้ นอกเหนือจากความใส่ใจและการให้ความสำคัญกับปัจจัยแวดล้อมต่างๆ อาทิ ดิน น้ำ อากาศ หัวพันธุ์ ปุ๋ย ตลอดจนเทคนิคและเทคโนโลยีการเพาะปลูกแล้ว อีกหนึ่งกุญแจสำคัญที่ส่งผลต่อการเพิ่มประสิทธิภาพและการเพิ่มผลผลิตคือ การปลูกพืชหมุนเวียนที่เหมาะสมกับพื้นที่และฤดูกาล

คุณบุญศรี ใจเป็ง เกษตรกรผู้ปลูกมันฝรั่ง เจ้าของรางวัล “เกษตรกรดีเด่นแห่งชาติ สาขาพืชไร่ภาคเหนือ ปี พ.ศ. 2553” อยู่บ้านเลขที่ 9 หมู่ที่ 9 ตำบลแม่แฝกใหม่ อำเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่ ปัจจุบัน คุณบุญศรีเป็นเจ้าของไร่มันฝรั่งกว่า 400 ไร่ โดยแบ่งเป็นแปลงสาธิตให้ความรู้แก่ผู้ที่สนใจอยู่ที่บริเวณแปลงหน้าบ้านส่วนหนึ่ง และพื้นที่ปลูกมันฝรั่งอีกกว่า 300 ไร่ ของคุณบุญศรี จะอยู่ที่ อำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่

ใช้จอบขุดหัวมัน

กว่าจะมีทุกวันนี้ได้ คุณบุญศรีได้เล่าย้อนถึงการเริ่มต้นสู่การเป็นเกษตรกรปลูกมันฝรั่งว่า ครอบครัวของตนมีอาชีพเป็นเกษตรกรมาตั้งแต่สมัยคุณพ่อ คุณพ่อเริ่มนำมันฝรั่งมาปลูกตั้งแต่ปี พ.ศ. 2507 โดยเริ่มปลูกเพียง 2-3 ไร่ ตอนนั้นคุณบุญศรีเพิ่งอายุได้ 10 ปีเศษ ได้ช่วยพ่อมาดูแลมันฝรั่งตั้งแต่ตอนเด็ก ซึ่งมันฝรั่งที่ปลูกในช่วงนั้นจะเป็นมันฝรั่งที่ขายบริโภคสด คนไทยยังไม่นิยมบริโภคมันฝรั่ง ดังนั้น ตลาดใหญ่คือ เหล่าทหารของฐานทัพอเมริกาที่เข้ามาในประเทศไทย

คุณบุญศรี ยังได้แนะเทคนิคการปลูกและปัจจัยช่วยการตัดสินใจปลูกมันฝรั่งต้องคำนึงถึงคุณสมบัติ ดังนี้

  1. มันฝรั่ง เป็นพืชที่ชอบอากาศเย็น เหมาะกับการปลูกในพื้นที่ภาคเหนือตอนบน และภาคอีสานตอนบน
  2. ต้องมีระบบชลประทานที่ดี
  3. มันฝรั่ง เป็นพืชที่ต้องใช้เงินลงทุนในการปลูกสูง ถ้าแหล่งน้ำไม่ดี ถือว่าเป็นปัญหาใหญ่
  4. ต้องหมั่นศึกษาหาอุปกรณ์ทุ่นแรง เพื่อประหยัดต้นทุนการผลิต เพิ่มผลกำไรให้สูงขึ้น

เทคนิคการปลูกมันฝรั่ง

คุณบุญศรี บอกว่า ไม่ว่าจะปลูกพืชอะไรก็แล้วแต่ เราจะต้องเข้าใจหลักของการปลูกพืชก่อน ในการปลูกมันฝรั่ง มันฝรั่งเป็นพืชหัวอยู่ใต้ดิน โครงสร้างดินต้องเป็นดินร่วนปนทราย หรือดินทราย มีค่าความเป็นกรดเป็นด่างของดินที่เหมาะสม ต่อไปก็เป็นความรู้เกี่ยวกับมันฝรั่งว่ามีมากน้อยขนาดไหนเป็นปัจจัยสำคัญ

คุณชวาลา วงศ์ใหญ่ ผู้จัดการอาวุโสฝ่ายส่งเสริมการเกษตร บริษัท เป๊ปซี่-โคล่า (ไทย) เทรดดิ้ง จำกัด (ซ้าย) คุณจรณชัย ศัลยพงษ์ ผู้อำนวยการฝ่ายบรรษัทสัมพันธ์ บริษัท เป๊ปซี่-โคล่า (ไทย) เทรดดิ้ง จำกัด (ขวา)

ที่ไร่ของคุณบุญศรีได้มีการปลูกพืชหมุนเวียนเพื่อช่วยสร้างความสมดุลและการปรับปรุงโครงสร้างของดิน เกษตรกรรายนี้จะปลูกมันฝรั่งหลังจากฤดูกาลเกี่ยวข้าว เป็นช่วงต้นเดือนพฤศจิกายน สำหรับแปลงปลูกของคุณบุญศรี ใช้เงินลงทุน ไร่ละ 12,000-18,000 บาท หัวพันธุ์บริษัทขายให้ กิโลกรัมละ 26 บาท ใน 1 ไร่ ถ้าเกษตรกรทั่วไป จะใช้ 300 กิโลกรัม แต่ของคุณบุญศรีใช้หัวพันธุ์ 500 กิโลกรัม ต่อไร่ ใช้เยอะ ผลผลิตก็เยอะ คือต้องเข้าใจหลักการ ในพื้นที่ 1 ไร่เราควรจะมีประชากรเท่าไร ถือว่าไม่หนาแน่น ใช้ 300 กิโลกรัม ต่อไร่ น้อยไป ผลผลิตได้น้อย เขาเน้นผลิตหัวพันธุ์ ดังนั้น ใช้หัวพันธุ์ในสัดส่วน 500 กิโลกรัม ต่อไร่

การเตรียมดิน

วิธีการเตรียมดินใช้รถแทรกเตอร์พรวนดินให้ดินละเอียด ตรงไหนที่มีหลุม มีร่อง ที่ไม่เรียบก็ต้องใช้คนเข้าไปปรับ เพื่อการทำแปลงให้เรียบ แต่ที่ไร่คุณบุญศรีล้ำสมัย มีการประดิษฐ์ ดัดแปลงรถแทรกเตอร์ที่สามารถขุดร่อง ปล่อยปุ๋ยฝังกลบได้ในครั้งเดียว

เครื่องทุ่นแรงช่วยขุดมันได้เร็วขึ้น

วิธีปลูก

ยกร่องให้ได้ขนาด กว้าง 90 เซนติเมตร ขุดหลุมปลูกให้มีขนาดพอประมาณและเหมาะสมกับหัวพันธุ์ที่จะนำลงปลูก แต่ต้องไม่ลึกเกินไป (ใช้เครื่องขุดเป็นร่อง) นำปุ๋ยใส่ลงไปในช่วงระหว่างหลุมปลูก นำหัวพันธุ์ลงปลูก ให้น้ำตามร่อง ดูความชื้นของดินในช่วงนั้น มันฝรั่งเป็นพืชที่ต้องการความชื้นพอดี แฉะไม่ได้ อายุการเก็บเกี่ยว 90-120 วัน ในแต่ละพันธุ์จะแตกต่างกัน

เกษตรกรที่อยากปลูก เริ่มอย่างไร

คุณบุญศรี แนะนำว่า ก่อนอื่นต้องรู้จักมันฝรั่งก่อน รู้จักให้ดี ทำความเข้าใจว่าพืชตัวนี้เป็นยังไง แล้วถ้าคิดจะปลูกอย่างน้อยพื้นที่ปลูกต้องอยู่ภาคเหนือตอนบน อีสานตอนบน มันฝรั่งไม่เหมาะกับการปลูกเป็นรายได้เสริม เพราะว่าต้องลงทุนมากกว่าพืชอื่น แต่ผลกำไรก็ดีเช่นกัน

“ปัจจุบัน แปลงปลูกมันฝรั่งที่นี่ได้กลายเป็นศูนย์การเรียนรู้ในด้านการเพาะปลูกมันฝรั่งของประเทศ โดยในทุกปีเราได้ร่วมกับกรมวิชาการเกษตร กรมส่งเสริมการเกษตร และภาคเอกชน อย่าง บริษัท เป๊ปซี่-โคล่า (ไทย) เทรดดิ้ง จำกัด จัดงานประชุมเชิงปฏิบัติการโครงการเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตมันฝรั่งพันธุ์โรงงาน (Field Day) เพื่อถ่ายทอดองค์ความรู้และเทคโนโลยีด้านมันฝรั่ง เพื่อขยายผลแปลงสาธิตต้นแบบไปสู่เกษตรกรทั่วประเทศ” คุณบุญศรี กล่าวทิ้งท้าย

สนใจข้อมูลเพิ่มเติม สอบถามได้ที่ คุณบุญศรี ใจเป็ง โทร. (081) 992-5510