| ผู้เขียน | องอาจ ตัณฑวณิช [email protected] |
|---|---|
| เผยแพร่ |
ช่วงที่เชื้อโควิดได้แพร่ไปทั่วประเทศรอบที่สอง เป็นเรื่องที่น่ากลัว สมัยหลายปีก่อนเรากลัวโรคเอดส์ แต่นั่นไม่ได้มีผลในการดำรงชีวิตประจำวัน เพราะเอดส์เป็นโรคที่เราต้องเข้าไปหามันถึงจะมีโอกาสติด แต่เชื้อโควิดติดได้แค่สัมผัส หรือลมหายใจ เราไม่มีโอกาสรู้ ไม่มีโอกาสระวังตัว นอกจากป้องกันโดยใส่หน้ากากอย่างถูกต้อง หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับผู้อื่น หรือสิ่งของที่ถูกคนทั่วไปจับต้อง
การดำรงชีวิตในปัจจุบันจึงเปลี่ยนไป กิจการร้านขายอาหารก็ลำบากขึ้น มีการแนะนำให้ทำอาหารกินเองในบ้าน และแนะนำให้ปลูกผักกินเอง เพราะเราต้องกักตัวอยู่ในบ้านระยะหนึ่ง การปลูกผักเป็นการฆ่าเวลาที่ดีและเป็นการผ่อนคลาย นอกจากนี้ ยังมีผักมาทำอาหารกินอีก
ผักสลัดเป็นผักที่ปลูกได้ทุกฤดูและปลูกได้ทุกภาคในประเทศไทย สมัยก่อนเข้าใจผิดกันว่าผักสลัดสามารถปลูกได้เฉพาะในพื้นที่เขตภาคเหนือ แต่ความจริงผักสลัดสามารถปลูกได้ในทุกภาค ปัจจุบัน ผักสลัดจึงมีการปลูกกันในแทบทุกพื้นที่ กลายเป็นผักที่หารับประทานกันได้ง่าย จากเมื่อก่อนที่ผักชนิดนี้มีวางจำหน่ายเฉพาะในห้าง หรือร้านผักที่ขายผักราคาแพง ในวันนี้พบว่าตามตลาดสดหรือตลาดนัดชุมชนตามต่างจังหวัดมีผักสลัดวางจำหน่ายทั่วไป แถมยังสดกว่าผักที่ขายตามตลาดในเมือง เนื่องจากเป็นผักที่ปลูกใกล้ๆ ชุมชนนั้นๆ
อำเภอมวกเหล็ก จังหวัดสระบุรี และอำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา มีพื้นที่ติดต่อกัน ภูมิอากาศใกล้เคียงกัน อาชีพเกษตรและเลี้ยงสัตว์ก็คล้ายๆ กัน ไม่ว่าจะเป็นการเลี้ยงโคนม ปลูกองุ่น หรือการปลูกพืชผักเมืองหนาว จะเห็นได้ว่าแถบบริเวณดังกล่าวเป็นแหล่งปลูกผักสลัดเพื่อส่งเข้ากรุงเทพฯ และบริโภคในท้องถิ่นกันมาก
ช่วงปีใหม่ ได้มีโอกาสไปแวะชมสวนฟาร์มฮิลด์ ในอำเภอมวกเหล็ก ซึ่งมี คุณบัญญัติ และ คุณภาธรทนัท (เหมียว) จันทร์เทียน เจ้าของสวนผักสลัดฟาร์มฮิลด์
คุณบัญญัติ เล่าให้ฟังว่า “เดิมเป็นคนบางขุนเทียน กรุงเทพฯ เรียนจบทางด้านช่างอิเล็กทรอนิกส์ หลังจากจบได้ทำงานอยู่ในร้านซ่อมอุปกรณ์ไฟฟ้าได้ปีกว่า เห็นว่าอาชีพไม่ก้าวหน้าไปไหน จึงไปทำสวนผสมอยู่ที่จังหวัดปราจีนบุรี พื้นที่ทำสวนผสมตอนนั้นมีอยู่ 20 ไร่ ปลูกผัก ปลูกต้นไม้ เลี้ยงหมู เลี้ยงปลา เลี้ยงไก่ ทำแบบผสมผสาน ใช้วัตถุดิบในสวนเป็นอาหารสัตว์ แต่พอหมู ไก่ ปลา เริ่มโตกลับไม่อยากขาย เนื่องจากสงสารมัน ต้องทำใจอยู่นานกว่าจะขายได้ จนระยะเวลาเลยมานานทำให้เปลืองอาหารโดยใช่เหตุ ทำอยู่ได้ 3 ปี บางครั้งก็เสมอทุนบางครั้งก็ขาดทุนเพราะเหตุสงสารสัตว์ที่เลี้ยง เลยตัดสินใจเลิกเลี้ยงกลับมาอยู่บางขุนเทียนตามเดิม”
แถบบางขุนเทียนสมัยนั้น เริ่มมีโรงงานผลิตอะไหล่รถจักรยานยนต์หลายโรงงาน จึงมีความคิดจะซื้ออะไหล่ใส่รถกระบะนำไปเร่ขายตั้งแต่ทางฝั่งธนฯ นนทบุรี ปทุมธานี สระบุรี ลพบุรี สุดท้ายที่อำเภอประทาย จังหวัดนครราชสีมา แล้วซื้อชิ้นส่วนจากร้านอั้งย่งไถ่ โคราช กลับมาทางเก่า ขายตั้งแต่โคราช ลพบุรี จนกลับถึงบางขุนเทียน ใช้เวลา ประมาณ 20-25 วัน พักอยู่ไม่กี่วันก็เริ่มรอบใหม่อีก ตลอดระยะเวลาที่ไปขายไม่เคยนอนโรงแรมเลย แต่นอนในปั๊มน้ำมันแทนเพื่อประหยัดค่าใช้จ่าย จนโดนเพื่อนล้อว่า คืนนี้จะนอนไหนดีระหว่างโรงแรมเอสโซ่ โรงแรมเชลล์ โรงแรมคาลเท็กซ์ สมัยนั้นปั๊ม ปตท.ยังเป็นปั๊มชั้นรองอยู่ ในช่วงนั้นต้องซื้อเงินสดจนกระทั่งเจ้าของโรงงานไว้ใจจึงสามารถซื้อเครดิตได้ ของที่เอาไปขายจึงเพิ่มจำนวนจนเต็มคัน ทำให้มีกำไรเพิ่มขึ้น
จนถึงปี 2543 ในตลาดมวกเหล็ก มีตึกขายจึงซื้อไว้สำหรับเก็บสินค้าเพราะเห็นว่าราคาไม่แพง ต่อมาลูกค้าได้ถามซื้ออะไหล่อยู่บ่อยๆ จึงคิดที่จะเปิดเป็นร้านค้าเสียเลย จนบัดนี้เป็นเวลา 20 ปีแล้ว ร้าน หจก.บัญญัติยนต์ กลายเป็นร้านค้าอะไหล่และซ่อมรถจักรยานยนต์คู่กับตลาดมวกเหล็กมานาน แต่การส่งอะไหล่ให้กับลูกค้าต่างๆ ก็ยังมีอยู่แต่ก็ลดลงเพราะมีการขายตรงจากโรงงาน ขายออนไลน์ ทำให้ออเดอร์ลดลงแต่รายได้ที่ทดแทนคือการขายหน้าร้านและการซ่อม
ในช่วงโควิดและช่วงที่เศรษฐกิจซบเซาทำให้คุณบัญญัติ มองหาแนวทางทำอย่างอื่น ประกอบกับอายุมากขึ้นและมีโรคประจำตัวคือหอบหืด เมื่อมีหลานที่มีประสบการณ์การทำสวนผักมาแนะนำเรื่องการปลูกผัก ด้วยความที่ชอบด้านการเกษตรอยู่แล้ว จึงสนใจไปดูงานปลูกตามสวนต่างๆ แต่คราวนี้บอกตัวเองว่าจะไม่เลี้ยงสัตว์อีกเด็ดขาด การปลูกผักสลัดจนเป็นสิ่งที่ได้ตัดสินใจทำในที่สุด
จากบ้านอยู่อาศัยนอกเมืองมวกเหล็ก มีที่ว่างอยู่ข้างบ้าน 120 ตารางวาง จึงได้ทดลองปลูกผักสลัดจากความรู้ที่หลานแนะนำ และศึกษาตามสื่อออนไลน์ต่างๆ ได้เริ่มปลูกเมื่อตอนหน้าฝนเดือนกันยายน 2563 ที่ผ่านมา ปรากฏว่านำไปเสนอขายแล้วลูกค้าชอบใจ เพราะช่วงหน้าฝนผักมักขาดตลาดอยู่เป็นประจำเนื่องจากโรคโคนเน่าและใบช้ำจากเม็ดฝน แต่ผักที่สวนกลับไม่มีปัญหาเรื่องนี้
ผงถ่านผสมดิน ปลูกในแปลง
ด้วยความรู้ที่เสาะหาในสื่อออนไลน์ คุณบัญญัติ ได้นำเอาผงถ่านที่ชาวบ้านเผาถ่านนำมาผสมบนแปลง เนื่องจากต้องการให้ดินโปร่ง รากเจริญเติบโตได้ดี ไม่อุ้มน้ำ จึงน่าจะเป็นเหตุให้ผักที่สวนไม่เสียหายตอนฤดูฝน ทำให้ผู้เขียนนึกถึงตอนที่เคยได้มีโอกาสคุยกับ อาจารย์เกศรินทร์ แสงมณี อาจารย์มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร เคยเล่าให้ฟังถึงการเอาถ่านก้อนเล็กผสมดินปลูกเมล่อนบนดาษฟ้า และได้เขียนเรื่องผักดาดฟ้า ของอาจารย์เกศรินทร์ ในเทคโนโลยีชาวบ้านเมื่อหลายปีก่อน อาจารย์เคยกล่าวให้ฟังเรื่องการใช้ถ่านปลูกผักแต่ยังไม่สอบถามความรู้เรื่องนี้เพื่อนำมาเขียนเลย น่าจะเป็นปัจจัยนี้ที่ทำให้ผักในสวนฟาร์มฮิลด์เป็นผักที่มีคุณภาพแห่งหนึ่งของมวกเหล็ก ในโอกาสต่อไปจะพยายามติดต่ออาจารย์เกศรินทร์นำเรื่องราวนี้มาถ่ายถอดให้ผู้อ่านฟังอย่างละเอียด
การเพาะปลูกผักสลัด
คุณบัญญัติ จะเพาะต้นกล้าในถาดหลุม โดยใช้ดินพร้อมปลูกที่ซื้อโดยทั่วไป หยอดเมล็ดช่องละ 1-2 เมล็ด แล้วเอาซาแรน 2 ชั้น ปิดด้านบน แล้วรดน้ำด้วยฝักบัว นำไปวางไว้ในโรงเรือนเพาะไม่ให้โดนฝน รดน้ำเช้า-เย็น ประมาณ 5 วัน ก็จะเอาซาแรนออกให้รับแสง ใช้เวลาอีก 10 วัน รวมเป็น 15 วัน ก็จะนำไปปลูกในแปลง โดยการเตรียมแปลงด้วยรถไถ เป็นร่องความกว้าง ขนาด 120 เซนติเมตร ส่วนความยาวขึ้นอยู่กับพื้นที่ของสวน จะใช้ในระยะ 30 เมตร และ 60 เมตร หลังจากเตรียมแปลงแล้วก็จะนำผงถ่านและขี้วัวหมักโรยใส่ปนคลุกเคล้าลงหน้าแปลง แล้วนำฟางมาปูให้หนาพอสมควรก่อนปลูก เพราะฉะนั้นในการปลูกต้นกล้าก็จะพอมีร่มเงาให้ต้นผักฟื้นตัวได้เร็ว เนื่องจากที่สวนไม่ได้ใช้ซาแรนกางเพื่อบังแดดในแปลง
หลังจากต้นกล้าผักมีอายุในแปลงได้ 5 วัน หรือ 20 วัน จากการเพาะเมล็ด ก็จะเริ่มฉีดพ่นจุลินทรีย์ในตอนเช้า และจะทำซ้ำทุกๆ 5 วัน ผักจะมีความแข็งแรงมาก เนื่องจากผักสลัดเป็นผักต่างถิ่นที่แมลงไม่ชอบกิน การใช้ยาฆ่าแมลงจึงเป็นสิ่งที่ไม่จำเป็น ตลอดระยะเวลาจะไม่มีการใส่ปุ๋ยมูลสัตว์อีก แต่จะใช้เฉพาะน้ำจุลินทรีย์ จนกระทั่งถึงเวลาตัดผักก็จะเริ่มกระบวนการเดิมไปเรื่อยๆ ระยะเวลาตัดผักจะใช้เวลาประมาณ 30-45 วัน นับจากเริ่มปลูกในแปลง
จากการทดลองปลูกข้างบ้านบนพื้นที่ 120 ตารางวา ประสบความสำเร็จจึงทำให้มีกำลังใจที่จะขยายพื้นที่ไปเรื่อย ในปัจจุบันสวนผักฟาร์มฮิลด์ ใช้พื้นที่ปลูกผักถึง 6 ไร่ แต่ยังใช้งานไม่เต็มพื้นที่ โดยใช้คนงานเพียง 3 คน เพราะทางสวนเน้นการใช้เครื่องจักรและเทคโนโลยี ฟาร์มฮิลด์ มีผลผลิตเฉลี่ยวันละ 50 กิโลกรัม ซึ่งเป้าหมายในอนาคตจะทำให้ได้ถึงวันละ 100 กิโลกรัม
สนใจผักคุณภาพระดับเกษตรอินทรีย์ที่ไม่ได้ใช้สารเคมีเลย ติดต่อได้ที่ คุณบัญญัติ และ คุณเหมียว เบอร์โทรศัพท์ (061) 776-6885 หรือเฟซบุ๊ก สวนผักฟาร์มฮีลด์ ผักปลอดสารพิษ 100% คุณเหมียว มวกเหล็ก
