แปรรูป “น้ำนมถั่วเขียว” อาชีพเสริมหลังนา ของอดีตผู้ช่วยพยาบาล สร้างรายได้เป็นอย่างดี

“ถั่วเขียว” เป็นพืชอายุสั้น จึงใช้น้ำน้อยกว่าพืชไร่อื่นหลายชนิด และงอกได้เร็ว สามารถใช้ในระบบปลูกพืช เช่น ทดแทนข้าวนาปรัง ปลูกก่อนข้าวโพดในพื้นที่ประสบภัยแล้ง ใช้ปลูกก่อนหรือหลังการทำนาหรือทำไร่ เพื่อตัดวงจรการระบาดของศัตรูพืช ช่วยบำรุงรักษาความอุดมสมบูรณ์ของดิน ตรึงไนโตรเจนได้ดี สามารถใช้เป็นปุ๋ยพืชสดให้ปริมาณไนโตรเจนสูง และนอกจากประโยชน์ที่กล่าวมาข้างต้นแล้ว ถั่วเขียวยังสามารถนำมาแปรรูปสร้างมูลค่าเพิ่มได้อีกหลากหลายผลิตภัณฑ์ ทั้งอาหารและเครื่องดื่มเพื่อสุขภาพ อย่างเช่น เกษตรกรไอเดียบรรเจิดท่านนี้ ที่คิดค้นต่อยอดรายได้เสริมหลังการทำนา ด้วยการปลูกถั่วเขียวเพื่อแปรรูปเป็นเครื่องดื่ม “น้ำนมถั่วเขียว” เพื่อสุขภาพ สร้างมูลค่าเพิ่มจากหลักสิบเป็นหลักพัน

คุณนุสร รุ่งพรหม อยู่ที่ 52 หมู่ที่ 9 ตำบลควนรู อำเภอรัตภูมิ จังหวัดสงขลา ยังสมาร์ทฟาร์มเมอร์สงขลาหัวก้าวหน้า อดีตผู้ช่วยพยาบาล หันมาเอาดีด้านงานเกษตร ริเริ่มพัฒนาและต่อยอดอาชีพที่รัก เริ่มจากศูนย์สู่ความสำเร็จ สุขกาย สบายใจ สร้างรากฐานครอบครัวมั่นคง

คุณนุสร รุ่งพรหม ยังสมาร์ทฟาร์มเมอร์สงขลา

คุณนุสร เล่าให้ฟังว่า ก่อนที่จะมาเป็นเกษตรกรอย่างเต็มตัว ตนเคยทำงานเป็นผู้ช่วยพยาบาลมาก่อน แล้วได้แต่งงานมีครอบครัว ก็ได้ลาออกจากงาน เนื่องจากไม่มีเวลาให้ครอบครัว ประกอบกับที่ช่วงนั้นสุขภาพร่างกายไม่ค่อยแข็งแรง จึงตัดสินใจออกจากงาน แล้วย้ายไปอยู่กับสามีเพื่อที่จะได้มีเวลาให้กับครอบครัวมากขึ้น และถือเป็นการพักฟื้นสุขภาพร่างกายไปในตัวด้วย แต่ด้วยความที่ต้องอยู่บ้านเฉยๆ ก็อยากที่จะหาอะไรทำสร้างรายได้นิดๆ หน่อยๆ ก็ประจวบเหมาะกับที่บ้านของสามีมีพื้นที่ทำการเกษตร แต่ว่าไม่มีคนสานต่อ จึงมีความคิดที่จะลองทำเกษตรสักครั้ง

โดยเริ่มจากบนพื้นที่เล็กๆ ปลูกพืชผักสวนครัวไว้กินเอง เพื่อลดค่าใช้จ่ายในครอบครัว พอเหลือจึงขาย เมื่อทำได้สักพักก็เริ่มมีความคิดอยากที่จะเรียนรู้การปลูกพืชผลอย่างอื่นที่นอกเหนือจากผักสวนครัว จึงได้ตัดสินใจที่จะเข้าไปศึกษาหาความรู้จากศูนย์เรียนรู้เกษตรทฤษฎีใหม่เพิ่มเติม เพื่อกลับมาพัฒนาที่สวนให้เจริญมากยิ่งขึ้น มีการปรับปรุงขยายพื้นที่ปลูกเพิ่มขึ้น ลองผิดลองถูกจนเกิดความชำนาญ และรู้ว่าตนเองเหมาะกับสายอาชีพนี้ จึงมุ่งมั่นตั้งใจทำจนประสบความสำเร็จ มีพื้นที่ทำการเกษตรเกือบ 20 ไร่ แบ่งปลูกทั้งพืชไร่และสวนผสมผสาน

“ปลูกยางพารา 10 ไร่ ปลูกข้าวสังข์หยดและข้าวหอมปทุม บนพื้นที่ของตัวเอง 3 ไร่ และเช่าพื้นที่ปลูกเพิ่มรวมๆ แล้วปลูกข้าวประมาณ 18 ไร่ นอกจากนี้ ยังมีในส่วนของเกษตรผสมผสาน บนพื้นที่ 5 ไร่ ด้วยแนวคิดอยากสร้างความมั่นคงทางอาหาร ทำให้มีกินมีใช้ในครอบครัวก่อน อยากกินอะไรก็ปลูกอันนั้น ส่วนที่เหลือจึงนำไปขายเป็นรายได้ เกษตรผสมผสานทำให้เราอยู่ได้ไม่อดอยาก มีพืชหมุนเวียนตลอดทุกฤดูกาล ไม่ว่าจะเป็นผัก ผลไม้ จะมีกินมีขายตลอด”

ฝรั่งภายในสวนผสมผสาน

ในส่วนของการจัดสรรพื้นที่เกษตรผสมผสานนั้น จะเลือกปลูกพืชที่สามารถนำมาต่อยอดสร้างมูลค่าเพิ่มได้เป็นส่วนใหญ่ มีการแบ่งพื้นที่ปลูกพริกไทยและในระหว่างแปลงพริกไทยจะปลูกขมิ้น ปลูกขิงในกระสอบปุ๋ย ทำเป็นแปลงผักแซมบ้าง ปลูกไม้ผล ฝรั่ง ขนุน มัลเบอรี่ มะม่วงหิมพานต์บ้าง ด้านประมงมีการขุดบ่อเลี้ยงปลาขายสร้างรายได้เป็นรายปี และมีการปลูกไม้ยืนต้นไว้รอบๆ แปลง เป็นแนวกันลม ซึ่งทั้งหมดที่กล่าวมานี้เป็นแค่ส่วนหนึ่งเท่านั้น ยังมีอีกเรื่องที่น่าสนใจและอยากนำเสนอคือ การทำอาชีพเสริม ด้วยการปลูกถั่วเขียวหลังฤดูเก็บเกี่ยวข้าว ที่นอกเหนือจากถั่วเขียวเป็นปุ๋ยพืชสดบำรุงดินได้ ช่วยในการปรับโครงสร้างดินได้แล้ว ยังสามารถนำมาแพ็กจำหน่ายและแปรรูปเป็นน้ำนมถั่วเขียว ที่มีโปรตีนสูง มีสารต้านอนุมูลอิสระ เหมาะกับกลุ่มคนรักสุขภาพและทุกเพศทุกวัยสามารถดื่มได้ ถือเป็นอีกหนึ่งอาชีพเสริมที่น่าสนใจ ไม่ต้องใช้เงินลงทุนมาก ปลูกดูแลง่าย และที่สำคัญสามารถเพิ่มมูลค่าได้จากราคาถั่วเขียวกิโลกรัมละ 40 บาท มีการพัฒนาเปลี่ยนแพ็กเก็จก็ขายได้จาก 40 เป็น 80 บาท และยิ่งนำมาแปรรูปเป็นน้ำนมถั่วเขียวสามารถสร้างมูลค่าเพิ่มจาก 80 บาท เป็น 1,500 บาท ต่อถั่วเขียวเพียง 1 กิโลกรัม เริ่มน่าสนใจขึ้นมาแล้วใช่ไหม งั้นตามมาอ่านขั้นตอนการปลูกและการแปรรูปกันดีกว่า

ปลูกพืชผักในกระสอบปุ๋ยประหยัดพื้นที่

“น้ำนมถั่วเขียว” ผลิตภัณฑ์แปรรูปเด่น
เพื่อสุขภาพ ทำง่าย รายได้ดี

เจ้าของบอกว่า การปลูกถั่วเขียวหลังนานั้นเป็นเรื่องที่ไม่ได้แปลกใหม่นัก สามารถพบเห็นได้ทั่วไป แต่สิ่งที่อยากนำเสนอนั้นคือ การปลูกถั่วเขียวเพื่อการแปรรูป ซึ่งตนก็ได้ใช้เวลาคิดค้นสูตรน้ำนมถั่วเขียวมาเป็นเวลานานกว่า 7 ปี กว่าที่จะได้สูตรที่ลงตัว ล้มลุกคลุกคลานมาก็มาก จึงต้องขอเท้าความถึงที่มาของการแปรรูปถั่วเขียวว่า เกิดจากการที่ได้มีโอกาสเข้าอบรมด้านการเกษตรกับ ธ.ก.ส. ซึ่งในระหว่างที่อบรมได้มีการแลกเปลี่ยนเสนอความคิดกัน และตนมีความสนใจด้านการแปรรูปถั่วเขียว จึงมีการขอคำปรึกษาทาง ธ.ก.ส. ว่า พอจะแนะนำกระบวนการแปรรูปน้ำนมถั่วเขียว เพราะเคยได้ไปลองดื่มของที่อื่นแล้วติดใจ และได้กลับมาทดลองทำเองแล้ว แต่ไม่สามารถหาสูตรที่ลงตัวได้ จึงอยากขอคำแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญ ซึ่งหลังจากนั้นทาง ธ.ก.ส. ก็ได้รับเรื่อง และมีการดำเนินงานติดตามผลมาเรื่อยๆ จนได้กระบวนการที่ถูกต้อง ปลอดภัย ส่วนรสชาตินั้นมีการปรับปรุงอีกเล็กน้อย เพื่อให้เป็นซิกเนเจอร์ของสวน จนได้เป็นผลิตภัณฑ์น้ำนมถั่วเขียวสวนรุ่งพรหมขึ้นมา

ถั่วเขียวหลังนาเตรียมแปรรูป

ขั้นตอนการปลูกถั่วเขียวแบบหว่าน

การปลูกถั่วเขียวหลังนาโดยอาศัยความชื้นในดิน หลังเก็บเกี่ยวข้าวเสร็จแล้วให้ไถดินขณะที่ดินยังมีความชื้นเพียงพอสำหรับการงอกของเมล็ด ควรเตรียมดินให้ละเอียด ให้หว่านเมล็ดถั่วเขียวแล้วพรวนดินกลบทันที เพื่อปิดผิวหน้าดินกันการระเหยของน้ำใต้ดิน โดยเลือกปลูกพันธุ์ชัยนาท 72 อัตราการใช้เมล็ดพันธุ์ 5 กิโลกรัม ต่อ 1 ไร่ มีอายุการเก็บเกี่ยวประมาณ 63-70 วัน ผลผลิตเฉลี่ยต่อไร่ ประมาณ 80-100 กิโลกรัม ต่อไร่ ขึ้นอยู่กับสภาพอากาศด้วย เพราะผลผลิตเฉลี่ยจริงๆ แล้ว ถั่วเขียวพันธุ์ชัยนาท 72 สามารถให้ผลผลิตได้สูงกว่านี้

วิธีการดูแลรักษา

ถั่วเขียว เป็นพืชที่ปลูกและดูแลง่าย ของที่สวนก็จะปลูกแล้วรอใส่ปุ๋ยช่วงก่อนออกดอกเพียงรอบเดียว ปุ๋ยที่ใส่เป็นปุ๋ยอินทรีย์มูลไก่ ใส่ในอัตรา 2 กระสอบ ต่อไร่ น้ำหนักกระสอบละ 25 กิโลกรัม ระบบน้ำหากอยู่ในพื้นที่ระดับน้ำใต้ดินสูงและลักษณะดินเป็นดินเหนียวหรือดินร่วนปนเหนียว สามารถปลูกถั่วเขียวแบบให้น้ำครั้งเดียวหรือไม่ให้เลยก็ได้ เช่น ในกรณีที่ปลูกในนาหลังเก็บเกี่ยวข้าวแล้ว เพียงหว่านเมล็ดแล้วไถกลบก็สามารถให้ผลผลิตได้พอสมควร

การเก็บเกี่ยว …อายุการเก็บเกี่ยว ขึ้นอยู่กับพันธุ์และสภาพแวดล้อม โดยทั่วไปจะเก็บเกี่ยว 2 ครั้ง แต่ที่สวนจะเก็บเกี่ยวเพียงครั้งเดียว แล้วไถกลบทำเป็นปุ๋ยพืชสด เพิ่มไนโตรเจนในการบำรุงดิน ถือเป็นการลดการใช้ปุ๋ยในฤดูทำนาครั้งต่อไปอีกด้วย

ต้นทุนการปลูกถั่วเขียว …1 ไร่ ใช้เมล็ดพันธุ์ ประมาณ 5 กิโลกรัม ราคากิโลกรัมละ 50 บาท บวกค่าปุ๋ยอีกประมาณ 250 บาท ต่อไร่ หรือบางครั้งใช้ปุ๋ยที่หมักเองยิ่งประหยัดต้นทุนได้มาก ถือเป็นรายได้เสริมที่ได้จากปุ๋ยพืชสดหลังฤดูทำนา

เครื่องดื่มน้ำนมถั่วเขียวเพื่อสุขภาพ

ขั้นตอนการแปรรูป “น้ำนมถั่วเขียว”

หลังจากผ่านขั้นตอนการเก็บเกี่ยว ตากแดด และการนวดถั่วเขียวมาแล้วนั้น หลังนวดเสร็จทำความสะอาดเมล็ด

จากนั้นนำถั่วเขียวไปต้ม แล้วนำไปปั่น เสร็จแล้วนำไปต้มอีกครั้งจนเดือด แล้วเทนมสดลงไป คนให้เข้ากัน เสร็จแล้วยกลงจากเตา รอจนอุ่น แล้วบรรจุใส่ขวดที่เตรียมไว้

การสร้างมูลค่าเพิ่ม …ราคา 10-15 บาท บรรจุ 150 มิลลิลิตร ต่อ 1 ขวด จากถั่วเขียวกิโลกรัมละ 40 บาท เมื่อนำมาแปรรูปเป็นน้ำนมถั่วเขียว สามารถสร้างมูลค่าเพิ่มได้ถึง 1,500 บาท ในอัตราการใช้ถั่วเขียวแค่ 1 กิโลกรัม ในการแปรรูป ผลตอบรับเป็นไปในทางที่ดี สร้างยอดขายได้หลายพันบาทต่อเดือน

ตลาด …ทำตามออเดอร์ และรับจัดเบรกในที่ประชุมงานสัมมนา หรือขายร่วมกับสินค้าโอท็อป และขายผ่านช่องทางออนไลน์

ฝากถึงเกษตรกรทุกท่าน

“สำหรับเกษตรกรทั้งมือเก่า มือใหม่ ที่อยากจะเริ่มต้นทำเกษตรและแปรรูปผลิตภัณฑ์ อยากจะแนะนำว่า อันดับแรกคือให้เลือกพืชที่ชอบไว้ในใจสัก 2-3 อย่าง ถัดมาคือการวิเคราะห์ถึงความเหมาะสมของพื้นที่ ว่าพื้นที่ตนเองเหมาะที่จะปลูกพืชชนิดใดมากที่สุด แนะนำว่าให้เลือกปลูกเน้นความหลากหลาย แล้วจึงค่อยลงมือทำ และสิ่งที่อยากจะแนะนำนอกเหนือจากการวางแผนในขั้นแรกแล้ว คือเรื่องของความขยัน อดทน งานเกษตรไม่ได้สวยหรู เป็นงานที่หลังสู้ฟ้าหน้าสู้ดิน ใครๆ ก็รู้ เพราะฉะนั้นต้องเป็นคนที่มีความอดทนและมีใจรัก ไม่มีใครประสบความสำเร็จในครั้งเดียว การทำเกษตรมีอุปสรรคมากมาย ทั้งเรื่องของราคาพืชผลที่ผันผวนไม่เป็นดั่งหวัง หรือจะเป็นเรื่องของสภาพดิน ฟ้า อากาศ ที่เป็นใจบ้าง ไม่เป็นใจบ้าง ก็ต้องสู้กันต่อไป หากมีความมุ่งมั่น ตั้งใจ ประสบการณ์จะสอนให้เราแข็งแกร่ง และประสบผลสำเร็จได้แน่นอน” คุณนุสร รุ่งพรหม กล่าวทิ้งท้าย

สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม ติดต่อได้ที่เบอร์โทร. 081-748-0666

ภูมิใจกับฝีมือตัวเอง