| ที่มา | เทคโนโลยีการเกษตร |
|---|---|
| ผู้เขียน | สาวบางแค 22 |
| เผยแพร่ |
หากใครกำลังมองหาอาชีพใหม่ หรืออาชีพเสริมรายได้ ที่สร้างอาชีพได้ง่ายๆ ไม่ต้องลงทุนเยอะ คุณนีม หรือ คุณณิชนันทน์ หะยีลาเต๊ะ เจ้าของฟาร์มรัก – FARM RAK นนทบุรี ชวนเลี้ยงไส้เดือน อาชีพสุดปัง ทำง่าย ได้เงินจริง!
รู้จัก FARM RAK นนทบุรี
คุณนีม-ณิชนันทน์ หะยีลาเต๊ะ บัณฑิตปริญญาโทแห่งรั้วธรรมศาสตร์ สาขาวิชาเทคโนโลยีการเกษตร คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ต้องการทำฟาร์มเกษตรโดยไม่พึ่งสารเคมี เพื่อผลิตสินค้าเกษตรปลอดภัยสู่ผู้บริโภคที่รักสุขภาพ ซึ่งการทำเกษตรให้ประสบความสำเร็จ ต้องเริ่มต้นจากดินคุณภาพดี จึงเป็นที่มาของการทำฟาร์มไส้เดือนแห่งนี้ คุณนีมใช้เวลาทดลองเลี้ยงไส้เดือนกว่า 1 ปี จนเกิดความมั่นใจจึงลงทุนเปิดกิจการในชื่อ ฟาร์มรัก FARM RAK นนทบุรี
สายพันธุ์ไส้เดือน
คุณนีมเลี้ยงไส้เดือน 2 สายพันธุ์ คือ พันธุ์แอฟริกัน (AF : African Night Crawler) และ พันธุ์บลูเวิร์ม (Blue worm) ข้อดีของการเลี้ยงไส้เดือนสายพันธุ์ AF คือ ผลิตปุ๋ยอินทรีย์คุณภาพดีจากธรรมชาติ ปรับปรุงสภาพดินให้ร่วนซุย ช่วยเพิ่มและแพร่กระจายจุลินทรีย์ในดิน เป็นประโยชน์ต่อพืช ช่วยกำจัดขยะอินทรีย์ เหมาะเป็นอาหารสัตว์และเป็นเหยื่อสำหรับตกปลา
จุดเด่นของไส้เดือนพันธุ์บลูเวิร์ม (Blue worm) คือ มีกลิ่นหอมคล้ายดอกโมก กลิ่นหอมมาจาก Coelomic fluid ใช้สกัดหาสารกำจัดเชื้อราที่ผลิตสารพิษอะฟลาท็อกซินต้านมะเร็ง ไส้เดือนพันธุ์นี้ ขยายพันธุ์ได้เร็วมาก ทนร้อนได้ดี มีฮอร์โมนพืชสูง ช่วยกำจัดขยะอินทรีย์ ใช้เป็นวัตถุดิบในอาหารสัตว์น้ำ และเหมาะสำหรับผลิตปุ๋ยหมักเพราะย่อยสลายได้เร็ว มีจุลินทรีย์ที่มีประโยชน์ต่อพืชสูง
อุปกรณ์เลี้ยงน้องเดือน
สำหรับมือใหม่ที่สนใจเลี้ยงน้องเดือน ต้องเตรียมอุปกรณ์สำหรับเลี้ยงน้องเดือนเสียก่อน ได้แก่ 1. ชุดกะละมังและฝาปิด 2. ตัวไส้เดือน 3. เบดดิ้ง 4. ฟ็อกกี้ หรืออุปกรณ์ฉีดน้ำ 5. ที่ร่อน คุณนีม บอกว่า ภาชนะเลี้ยงน้องเดือนจะใช้แบบไหนก็ได้ สีไหนก็ได้ ที่สามารถหาซื้อได้ง่ายและสะดวก ควรใช้สว่าน หัวแร้ง หรือเหล็กลนไฟ เจาะภาชนะเลี้ยงน้องเดือน เพื่อ “ระบายน้ำ” หากไม่เจาะ ต้องควบคุมความชื้นให้เหมาะสมต่อน้องเดือน มิฉะนั้น น้องเดือนจะหนีออกจากรูเจาะ ถ้าหากความชื้นมากเกินไป
“เบดดิ้ง” สิ่งสำคัญที่ขาดไม่ได้
เบดดิ้ง (Sedding) คือ ขี้วัวนมเป็นทั้งอาหารและที่อยู่อาศัยของไส้เดือน โดยนำขี้วัวนมไปแช่น้ำหรือหมัก ประมาณ 3-5 วันเพื่อลดกรดด่างและระบายก๊าซมีเทน เบดดิ้งที่เหมาะสมสำหรับเลี้ยงน้องเดือน สังเกตได้จากกลิ่นไม่แรง มีความนุ่มฟู มีความชื้นประมาณ 80% แนะนำให้ลองบีบเบดดิ้ง ถ้ามีน้ำซึมออกมาตามร่องนิ้ว ถือว่าใช้ได้
วิธีเช็กคุณภาพเบดดิ้งคือ ใส่ไส้เดือนลงไป 2-3 ตัว ทิ้งไว้ 5 นาที หากน้องเดือนมุดลงเบดดิ้งถือว่าคุณภาพใช้ได้ ตรวจสอบตอนกลางคืนอีกรอบว่าน้องเดือนขึ้นมาไหม ถ้าไม่ขึ้นแสดงว่าใช้ได้ หากพบว่าน้องเดือนขึ้นมาแสดงว่าเบดดิ้งไม่เหมาะสม เนื่องจากเป็นกรดหรือมีความชื้นมากเกินไปให้นำมูลไส้เดือนคลุกกับเบดดิ้ง
การเตรียมเบดดิ้ง (Bedding)
เริ่มจากเตรียมมูลวัวนมแห้ง นำมูลวัวนมใส่กะละมังแล้วแช่น้ำ 5-7 วัน เปลี่ยนน้ำทุก 2-3 วัน ตักมูลที่แช่แล้วมาใส่เข่งแล้วรดน้ำนาน 5 นาที แล้วตาก 1-2 วัน ตักใส่ภาชนะพร้อมนำไปใช้งานและรดน้ำเพิ่มความชื้น สามารถใช้มูลไส้เดือนคลุกผสมเพื่อช่วยปรับสภาพ เก็บไว้ได้นาน แต่ก่อนนำไปใช้งานควรแช่น้ำก่อน 2 ชั่วโมง คุณนีมแนะนำให้ใช้อีเอ็มในการกำจัดกลิ่น โดยใช้อีเอ็ม 20 ซีซีต่อน้ำ 20 ลิตร คลุกกับมูลวัวที่แช่เสร็จแล้ว หลังจากนั้นนำไปใส่กระสอบแล้วปิดถุง ทิ้งไว้โดยประมาณ 7 วัน
การให้น้ำน้องเดือน
การให้น้ำ มีวัตถุประสงค์เพื่อให้มีความชื้นเหมาะสมต่อการอยู่อาศัยของน้องเดือน ครั้งแรกตอนลงน้องเดือน เมื่อสเปรย์น้ำลงเบดดิ้งแล้วให้ลองใช้มือกำเบดดิ้ง หากมีน้ำซึมออกมาตามร่องมือ แสดงว่าใช้ได้ น้องเดือนสามารถอยู่ได้ 14-20 วัน
ครั้งต่อไป หากพบว่าบริเวณผิวหน้าเบดดิ้งแห้ง ให้ลองเช็กใต้ก้นกะละมังหรือภาชนะเลี้ยงว่าแห้งหรือไม่ ถ้าแห้งให้สเปรย์น้ำเพิ่ม หากไม่แห้งไม่ต้องสเปรย์น้ำ ข้อสังเกต หากลงเลี้ยงน้องเดือนแล้วประมาณ 10-12 วัน แล้วพบว่าแห้ง ร่วน ไม่ต้องรดน้ำเพิ่ม เนื่องจากเป็นมูลไส้เดือนแล้ว พร้อมร่อนได้เลย
เทคนิคเลี้ยงไส้เดือน (AF / Blue worm)
คุณนีมจัดทำชุดทดลองเลี้ยงน้องเดือนจำหน่ายให้แก่ผู้สนใจ โดยจัดส่งสินค้าถึงมือผู้รับปลายทาง เมื่อได้รับของแล้วให้เปิดกล่องตรวจสอบ น้องเดือนได้รับความเสียหายจากการเดินทางไหม ขั้นตอนต่อมา แบ่งการใช้งานภาชนะเป็น 2 ส่วน โดยเทน้องเดือนลงฝั่งใดฝั่งหนึ่งของภาชนะ อีกฝั่งเทเบดดิ้ง 1 ใน 3 ของภาชนะ ฉีดน้ำให้ทั่วภาชนะ เน้นบริเวณที่เทตัวไส้เดือนออกจากถุง ให้มีความชื้นที่เหมาะสม โดยทดลองกำเบดดิ้งขึ้นมาแล้วบีบ หากมีน้ำซึมออกมาจากซอกนิ้ว แสดงว่าใช้ได้ หลังจากนั้น 14-20 วันร่อนแยกมูลไส้เดือนได้เลย
HOW TO ร่อน มูลไส้เดือน
หลังนำน้องเดือนลงเลี้ยงในภาชนะประมาณ 14-20 วัน สังเกตประมาณ 10 วันต่อมาบริเวณผิวหน้าเบดดิ้งจะเริ่มเปลี่ยนเป็นเกล็ดคล้ายๆ ช็อกโกแลตโรยน้ำปั่น ลักษณะร่วน ไม่ติดก้นภาชนะ หากพบว่าเบดดิ้งมากกว่า 90% ร่วนแล้ว แต่มีบางส่วนยังหนืดติดก้นกะละมัง ก็สามารถปาดเบดดิ้งออกมาร่อนได้เลย เพียงเท่านั้น ก็จะได้ปุ๋ยมูลไส้เดือนพร้อมใส่ต้นไม้
เคล็ดลับในการร่อนมูลไส้เดือนของคุณนีม คือใช้ตาข่าย 1 มิลลิเมตรร่อนแยกไข่ไส้เดือน ส่วนตาข่าย 3 มิลลิเมตรใช้ร่อนแยกตัวไส้เดือน เมื่อร่อนเสร็จแล้ว นำส่วนที่เหลือบนตะแกรงร่อนใส่ลงในภาชนะ ตามวิธีการเลี้ยงได้เลย ส่วนมูลไส้เดือนที่ร่อนแล้ว ห้ามตากแดด ใช้วิธีผึ่งลมแทน สัก 2 วันก็เก็บไว้ใช้ได้ ความชื้นก่อนบรรจุขายประมาณ 30%
อาหารเสริมไส้เดือน
ใช้เศษอาหาร ผัก ผลไม้เป็นอาหารเสริมเลี้ยงน้องเดือน โดยฝังลงในเบดดิ้ง โดยเลือกฝัง ฝั่งใดฝั่งหนึ่งของภาชนะ ไม่ฝังกระจายไปทั่ว เพราะอาหารที่ใส่ลงไปจะเกิดการย่อยจากจุลินทรีย์ ทำให้เกิดความร้อนสะสมในเบดดิ้ง ทำให้ไส้เดือนตายได้ คุณนีมยังแนะนำให้ใส่ข้าวเป็นอาหารเสริมเพื่อให้น้องเดือนตัวอ้วน สำหรับไส้เดือนพันธุ์ Blue worm หากให้ผลไม้รสหวานจะขยายพันธุ์ได้ดี ไม่แนะนำให้ใช้อาหารรสเผ็ด (พริก) หรือผลไม้รสเปรี้ยว (สับปะรด) เนื่องจากมีความเป็นกรด และความเผ็ดร้อนของอาหารส่งผลให้น้องเดือนเกิดการระคายเคืองจนทำให้ตายได้
ข้อควรระวัง
มือใหม่ที่หัดเลี้ยง มักเกิดปัญหาน้องเดือนหนี เพราะมีปริมาณตัวไส้เดือนต่อภาชนะมากเกินไป อีกกรณีหนึ่งเกิดจากอากาศร้อนและเบดดิ้งไม่เหมาะสม วิธีแก้ไขปัญหาคือ แยกตัวไส้เดือนออก และย้ายภาชนะ ใส่ไส้เดือนพันธุ์ AF ในช่วงฤดูร้อน 1 ขีดต่อภาชนะ และใช้มูลไส้เดือนผสมลงไปในภาชนะ จะช่วยปรับเบดดิ้งให้เหมาะสมมากขึ้น
หนู หอยเจดีย์ ไรแดง ไรขาว และราขาว นับเป็นอุปสรรคสำคัญในการเลี้ยงน้องเดือน กรณีหนูสามารถป้องกันได้โดยใช้ฝาพลาสติก (ที่ตากปลาพลาสติก) ครอบปิดภาชนะ ส่วนหอยเจดีย์มักเจาะกินไข่ไส้เดือน หากพบหอยเจดีย์ให้เก็บออกไป และแก้ไขโดยลดความชื้นของเบดดิ้ง โดยใช้มูลไส้เดือนคลุกผสมลงไป
ไรแดงเกิดจากเบดดิ้งหนาเกินไป ควรลดปริมาณเบดดิ้งลง เพื่อให้ความชื้นลดเร็วขึ้น ส่วนไรขาวเกิดจากเบดดิ้งแห้งและตัวน้องเดือนตายอยู่ข้างในภาชนะ สามารถแก้ไขได้โดยสเปรย์น้ำให้ความชื้นกับเบดดิ้ง และเก็บน้องเดือนที่ตายออกไป กรณีราขาวมักพบในช่วงฤดูฝน เนื่องจากสปอร์ราพวกนี้อยู่ในธรรมชาติและติดมากับขี้วัว รวมทั้งการให้อาหารเสริมประเภทข้าวก้นหม้อหรือเศษผลไม้รสหวานจำนวนมาก ทำให้เกิดความชื้นมากเกินไป คุณนีมแนะนำให้อาหารเสริมแค่พอดีต่อรอบและควบคุมความชื้นให้เหมาะสม
บางคนเจอปัญหาน้องเดือนตัวอืด ซีด และตาย ซึ่งสาเหตุที่ทำให้น้องเดือนบาดเจ็บ เนื่องจากมีปริมาณความชื้นมากเกินไป อาหารหมดนานเกินไป ทำให้น้องเดือนอ่อนแอจนตาย สามารถแก้ไขได้โดยขณะร่อนต้องระวังไม่ให้น้องบาดเจ็บ ควบคุมความชื้นให้เหมาะสม คอยตรวจสอบและเปลี่ยนอาหาร
ปัจจุบัน ฟาร์มรัก FARM RAK นนทบุรี มีบริการปุ๋ยมูลไส้เดือน เบดดิ้ง (ขี้วัวเเช่น้ำ) ตัวไส้เดือนพ่อเเม่พันธุ์ (AF / Blue worm) มีชุดพร้อมเลี้ยงน้องเดือนสำหรับช่วยให้มือใหม่ที่เริ่มต้นเลี้ยงน้องเดือนได้ศึกษานิสัยใจคอน้องได้อย่างดีแล้วยังได้ปุ๋ยใช้เองอีกด้วย ภายในชุดพร้อมเลี้ยง ประกอบด้วย กล่อง 5 L 1 ใบ ตัวน้องเดือน (ชุด AF 100 กรัม / ชุด Blue 50 กรัม) เบดดิ้ง (มูลวัวนมผ่านการเเช่น้ำ และปั่นบดอย่างดีสำหรับอาหารของน้องเดือน) 2 กิโลกรัม แถมฟรีมูลไส้เดือน 1 กิโลกรัม (สำหรับใช้ปรับสภาพ) พร้อมคู่มือการเลี้ยง และ hand out วิธีการเลี้ยง 1 แผ่น แนบไปให้ในกล่อง
นอกจากนี้ ฟาร์มรัก FARM RAK นนทบุรี จัดคอร์สอนหน้าฟาร์ม (การเลี้ยงไส้เดือน) เปลี่ยนพื้นที่เกษตร ให้มีรายได้ตลอดทั้งเดือน ที่เปิดโอกาสให้ผู้สนใจได้ร่วมกิจกรรม Workshop เรียนรู้เทคนิคการเลี้ยงไส้เดือน ทั้งภาคทฤษฎีเเละปฏิบัติ 3 ชั่วโมง เพื่อผลิตปุ๋ยใช้เอง สร้างอาชีพเชิงธุรกิจ ที่ใช้ได้จริง
คุณนีมเปิดโอกาสให้ผู้สนใจเข้ามาศึกษาดูงานฟาร์มรัก FARM RAK นนทบุรี พิกัด : สุดซอย 22 หมู่บ้านคันทรีพาร์คเเคลิฟอเนีย 16 ตำบลคลองข่อย อำเภอปากเกร็ด จังหวัดนนทบุรี สามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ ไอดีไลน์ : nymm7871 หรือเบอร์โทร. 088-878-9891, 091-756-7871
ขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบข่าวจากเฟซบุ๊ก “ฟาร์มรัก FARM RAK นนทบุรี”
