เกษตร เขต 1 มุ่งเน้นขับเคลื่อนแปลงใหญ่ภายใต้ศักยภาพเกษตรกร หวังพัฒนาภาคการเกษตรตามนโยบายรัฐอย่างยั่งยืน

นายสุรัตน์ สงวนทรัพย์ ผู้อำนวยการสำนักงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรที่ 1 จังหวัดชัยนาท กรมส่งเสริมการเกษตร เปิดเผยว่า จากนโยบายกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ปี 2559 ที่เป็นปี “ลดต้นทุนการผลิตและเพิ่มโอกาสการแข่งขันสินค้าเกษตร” ซึ่งโครงการระบบส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่ เป็น 1 ใน 6 มาตรการ ในการขับเคลื่อนนโยบายของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์

โดยมอบหมายให้กรมส่งเสริมการเกษตรเป็นเจ้าภาพหลัก ดำเนินงานร่วมกับหน่วยงานภาคี เพื่อแก้ไขปัญหาด้านการเกษตรที่ผ่านมา เนื่องจากเกษตรกรส่วนใหญ่เป็นเกษตรรายย่อยมีพื้นที่ขนาดเล็ก ทำการเกษตรในลักษณะต่างคนต่างทำ ทำให้ต้นทุนการผลิตสูง ขาดอำนาจการต่อรอง

โดยภาพรวมการดำเนินงานแปลงใหญ่ของ เขต 1 ที่ประกอบไปด้วยพื้นที่ 9 จังหวัด มีความก้าวหน้าการดำเนินงานโครงการระบบส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่ ซึ่งมีแปลงใหญ่ที่ผ่านการรับรองของคณะกรรมการ SC. รวมทั้งหมดจำนวน 173 แปลง พื้นที่ 256,737.18 ไร่ เกษตรกร 12,698 ราย ผลิตสินค้า 17 ชนิด (ข้อมูล ณ วันที่ 18 กรกฎาคม 2560)

ในส่วนของการดำเนินงานแปลงใหญ่มันสำปะหลัง ในพื้นที่ เขต 1 ปัจจุบันมีการดำเนินการแปลงใหญ่มันสำปะหลัง 3 จังหวัด ได้แก่ ชัยนาท ลพบุรี และสระบุรี รวมทั้งหมด 16 แปลง พื้นที่ 29,637.25 ไร่ เกษตรกร 1,328 ราย

ทั้งนี้ แปลงใหญ่มันสำปะหลังตำบลดงดินแดง อำเภอหนองม่วง จังหวัดลพบุรี มีพื้นที่ปลูกมันสำปะหลัง 6,276.25 ไร่ เกษตรกร 306 ราย ประธานกลุ่มแปลงใหญ่ คือ นางทิพาเอ โปร่งแสง เป็นแปลงต้นแบบที่ผลิตมันสำปะหลังคุณภาพได้ผลผลิตดี โดยมีจุดเด่นคือ มีการใช้พันธุ์ดี เหมาะสมกับสภาพดิน ได้แก่ พันธุ์ระยอง มีการผลิตปุ๋ยอินทรีย์ใช้เอง อัตรา 300 กิโลกรัม ต่อไร่ ผลิตฮอร์โมนไข่เพื่อช่วยในการเพิ่มผลผลิต ใช้ปุ๋ยเคมีลดลงแล้วหันมาใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดินเพิ่มมากขึ้น

ในขั้นตอนการผลิตใช้วิธีการไถระเบิดดินดาน ใช้ระบบน้ำหยด มีการใช้ระบบพลังงานแสงอาทิตย์ในการสูบน้ำ ด้านการเก็บเกี่ยวผลผลิตใช้เครื่องขุดมันสำปะหลังเพื่อลดค่าใช้จ่ายเรื่องค่าแรง และมีการรวมกลุ่มการซื้อท่อนพันธุ์ ทำให้ได้ราคาถูกลง

Advertisement

โดยรวมกลุ่มมีความเข้มแข็งพร้อมกับทำตลาดด้วยการรวมกลุ่มกันขายมีการทำ MOU ร่วมกับบริษัทผลิตเอทานอล (บริษัท ทรัพย์ทิพย์) เพื่อรวมผลผลิตส่งขายในปริมาณที่บริษัทกำหนด มีตลาดรองรับผลผลิตที่แน่นอน

Advertisement

ด้าน คุณทิพาเอ โปร่งแสง ประธานกลุ่มแปลงใหญ่มันสำปะหลัง ตำบลดงดินแดง อำเภอหนองม่วง จังหวัดลพบุรี กล่าวว่า แปลงใหญ่มันสำปะหลังตำบลดงดินแดง ได้ดำเนินการในพื้นที่ หมู่ที่ 1-10 ตำบลดงดินแดง อำเภอหนองม่วง จังหวัดลพบุรี พื้นที่ปลูกมันสำปะหลัง 6,276.25 ไร่ เกษตรกร 306 ราย

ก่อนหน้าที่รัฐบาลจะมีนโยบายรวมแปลงใหญ่ เกษตรกรในพื้นที่หนองม่วงค่อนข้างมีความเข้มแข็งอยู่ในระดับหนึ่ง มีการพูดคุยถึงปัญหาด้านการเกษตรกันอย่างสม่ำเสมอ พร้อมกับให้ความช่วยเหลือเกื้อกูลกัน แต่ภายหลังมีการมีรวมกลุ่มแปลงใหญ่ ก็มีหน่วยงานของภาครัฐอย่างกรมส่งเสริมการเกษตรเข้ามาให้ข้อมูลความรู้เกี่ยวกับการทำเกษตรแบบรวมแปลงใหญ่ ทำให้เกษตรกรมีการปรับเปลี่ยนทัศนคติในการทำเกษตรในทางที่ดีขึ้น

ต่อมาได้มีการใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดิน จึงทำให้เกษตรกรมีผลผลิตเฉลี่ยที่สูงขึ้นจากเดิม 1-2 เท่า จากเดิมที่ได้ผลผลิตเพียง 4 ตัน ต่อไร่ แต่ถ้าใช้ระบบน้ำหยดจะขยับขึ้นมาอยู่ที่ 8 ตัน ต่อไร่ และถ้าใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดินก็จะทำให้ได้ผลผลิตสูงเฉลี่ย 10-12.5 ตัน ต่อไร่ ทำให้ขณะนี้เกษตรกรสามารถผลิตมันสำปะหลังที่ได้ทั้งคุณภาพและปริมาณผลผลิตที่สูงขึ้น

“เป็นที่ทราบกันดีว่าการใช้ระบบน้ำหยดจะเป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่ทำให้ต้นทุนการผลิตสูงขึ้น แต่ด้วยตำบลดงดินแดงเรามีธนาคารหมู่บ้านตามแนวพระราชดำริ บ้านหน่วยประคองเป็นแหล่งทุนสำคัญในการจัดทำแหล่งน้ำเพื่อการเกษตรของเกษตรกรในชุมชน จึงทำให้เกษตรกรในพื้นที่แห่งนี้มีความได้เปรียบพื้นที่ในเรื่องของแหล่งทุน ส่งผลให้การพัฒนาอาชีพมีแนวโน้มไปในทิศทางที่ดีขึ้นอย่างเห็นได้ชัด ประกอบกับสมาชิกกลุ่มเน้นการผลิตมันสำปะหลังตามนโยบายรัฐ ‘รวมกันปลูก รวมกันซื้อ รวมกันขาย’ จึงทำให้สามารถซื้อปัจจัยการผลิตอื่นๆ ได้ในราคาที่ถูก อาทิ ปุ๋ยเคมี ทางกลุ่มจะรวมกันซื้อแม่ปุ๋ยมาเพื่อใส่ในแปลงมันสำปะหลังตามค่าวิเคราะห์ดิน ทำให้มีต้นทุนการผลิตที่น้อยลง” นางทิพาเอ กล่าว