พริกตุ้ม พืชพื้นบ้านหายาก ลูกกลมๆ คล้ายมะเขือพวง

ถ้าหากถามถึง พริก คงไม่มีใครบอกว่าไม่รู้จัก เพราะพริกเป็นพืชที่นำมาประกอบอาหารหลายอย่าง ทั้งต้มยำ ผัดเผ็ด น้ำพริก สารพัดอย่าง และพริกมีรสชาติที่เผ็ด มีสีเขียว สีแดง รูปทรงเรียวยาวหรืออวบ ต่างกันไปตามสายพันธุ์ อย่างพริกขี้หนูมีขนาดอ้วน ป้อม รสชาติเผ็ด แตกต่างกับพริกหยวกที่มีขนาดใหญ่ เผ็ดน้อยกว่าพริกขี้หนู แต่วันนี้เราจะมานำเสนอ พริกตุ้ม พริกที่หลายๆ คนยังไม่เคยรู้จัก และเป็นผักพื้นบ้านของจังหวัดระยอง

คุณปรานี จิตติรบำรุง เจ้าของสวนผสมผสาน บ้านเลขที่ 66/2 หมู่ที่ 8 ตำบลทับมา อำเภอเมือง จังหวัดระยอง ตำแหน่งเลขานายกเทศมนตรีตำบลทับมา และยังเป็นประธานกลุ่มแม่บ้านเกษตรกรสะพานหิน ครอบครัวเริ่มทำอาชีพเกษตรกรรมมาตั้งแต่รุ่นพ่อรุ่นแม่ และได้มีโอกาสเข้ามารับใช้ประชาชนในตำบลทับมา แต่ก็ยังทำสวนต่อมาเรื่อยๆ ในสวนผสมผสานของคุณปรานีปลูกยางพารา เงาะ ทุเรียน ดาวเรือง ทานตะวัน พืชล้มลุก พืชผักสวนครัว ผักพื้นบ้าน และผักพื้นบ้านที่น่าสนใจ นั้นคือ พริกตุ้ม

คุณปรานี จิตติรบำรุง

คุณปรานี บอกว่า พริกตุ้ม สำหรับตำบลทับมา มีมานาน เป็นพันธุ์ที่เราปลูกไว้เป็นไม้ประดับ ไว้รับประทาน หรือตกแต่งจาน พริกตุ้มเรียกได้ว่าเกิดขึ้นมาพร้อมกับคนทับมา

ทำความรู้จักกับ พริกตุ้ม

พริกตุ้ม มีลักษณะแตกต่างจากพริกทั่วไปคือ เป็นลูกกลมๆ คล้ายมะเขือพวง ไม่เรียวยาว มีสีสันที่โดดเด่น และรสชาติเผ็ดน้อย หายเผ็ดได้เร็ว มีอายุเหมือนพริกขี้หนูทั่วไป 3 ปี ไม่เกิน 4 ปี ราคาซื้อขายค่อนข้างสูง พริกตุ้ม 100 ผล น้ำหนัก 1 กิโลกรัม

พริกตุ้ม มีน้ำหนักดีกว่าพริกขี้หนู และมีเมล็ดเยอะ

พริกตุ้มที่มีลำต้นสูง 1-2 เมตร ให้ผลถึง 1.5 กิโลกรัม ในช่วงเก็บเกี่ยว และมีราคาขายสูงถึงกิโลกรัมละ 150 บาท ซึ่งต่างกับพริกขี้หนู ที่มีราคาขายอยู่ที่กิโลกรัมละ 100-120 บาท พริกตุ้มมีรสชาติเผ็ดน้อย และกลิ่นหอมอ่อนๆ เหมือนพริกใหญ่ จำพวกพริกหยวก

ความนิยม

จากเดิมที่ไม่ค่อยมีใครให้ความสนใจพริกตุ้ม จนเกือบถูกลืม ทางตำบลทับมาได้มีการจัดโครงการตามรอยเท้าพ่อ 9101 เมื่อวันที่ 15 สิงหาคม 2560 ที่ผ่านมา มีผู้เข้าร่วมโครงการได้เดินทางไปดูสวนของคุณปราณี จำนวน 200 คน มีคนให้ความสนใจต้นพริกตุ้ม และเด็ดกลับไป ประมาณ 100 คน ทำให้มีแนวโน้มว่ามีคนสนใจพริกตุ้มเพิ่มขึ้น

การปลูก และดูแลต้นพริกตุ้ม

พริกตุ้ม มีต้นเหมือนพริกขี้หนู ชาวบ้านนิยมปลูกเป็นไม้ประดับ ใช้ปรุงอาหาร หรือนำมาตกแต่งจาน คุณปรานีปลูกพริกตุ้มโดยการเพาะเมล็ด รดน้ำ ใส่ปุ๋ย ฉีดสารกำจัดแมลง จำพวกเพลี้ยไฟ เชื้อรา เป็นสารชีวภาพที่ทำขึ้นเอง โดยการหมักต้นสะเดาที่ปลูกเองกับยาสูบ ระยะแรกที่ปลูกจะเริ่มได้ผล ประมาณเดือนที่ 6-7

คุณปรานี เล่าว่า พริกตุ้ม จะมีตลอดฤดูกาล พอซาเมล็ดชุดหนึ่งไป เราให้ปุ๋ย รดน้ำ ก็จะออกดอกขึ้นมาใหม่ แต่ช่วงฝนชุก จะซาลงไปพักหนึ่ง เราก็จะตัดแต่งกิ่งใหม่ การตัดแต่งกิ่งทำขึ้นเพื่อให้ต้นไม้แข็งแรงและมีอายุยืน จัดแต่งทรงของต้นไม้อยู่ในทิศทางที่ต้องการ และตัดกิ่งที่เน่าเสียออกไป และรอให้กิ่งใหม่งอกขึ้นมา

มีประโยชน์ ทำกับข้าวอร่อย

พริกตุ้ม มีสรรพคุณเหมือนพริกขี้หนูทั่วๆ ไป ช่วยในเรื่องของการขับลม เป็นสมุนไพร ช่วยในเรื่องไขข้อ กระดูก วันนี้ได้ไปรับประทานผัดฉ่าทะเลใส่พริกตุ้ม เป็นหนึ่งเมนูที่น่าสนใจของจังหวัดระยอง ที่ใช้ผักพื้นบ้านทั่วๆ ไป นำมาปรุงอาหาร ได้แก่ กระเทียม มะเขือพวง มะเขือเปราะ ใบมะกรูด ใบโหระพา กระชาย พริกขี้หนู และที่ขาดไม่ได้เลยคือ พริกตุ้ม รสชาติของพริกตุ้มสัมผัสแรกที่เข้าปาก จะคล้ายๆ มะเขือพวง กัดลงไปมีลักษณะกรอบแน่น รสเผ็ดปลายลิ้น มีกลิ่นพริกอ่อนๆ มีเนื้อกุ้งผสมรับประทานคู่กับข้าวสวยร้อนๆ จะมีรสชาติที่เข้ากันมาก

สำหรับใครอยากจะลองรับประทานพริกตุ้ม หารับประทานได้ตามร้านอาหารป่า ร้านอาหารทะเล ในจังหวัดระยอง แต่ถ้าใครอยากได้ไปปรุงอาหาร จะต้องทำใจไว้บ้าง เพราะตามตลาดมีขายบางร้าน และในแต่ละร้านก็มีจำนวนไม่มากนัก

ปุ๋ยอินทรีย์ ทำเองได้ ง่ายนิดเดียว

การดูแลต้นไม้ ปุ๋ยเป็นเรื่องสำคัญอย่างหนึ่ง ถ้าเราได้ปุ๋ยดีในการปลูกต้นไม้ ผลตอบรับที่ได้ก็จะดีด้วย ปุ๋ยอินทรีย์มีประโยชน์ต่อพืชในการปรับปรุงสภาพดินให้เหมาะสมต่อการเจริญของพืช มีประโยชน์ต่อดิน ช่วยในการเพิ่มความสมบูรณ์ให้กับดิน เป็นแหล่งแร่ธาตุ มีประโยชน์ต่อสัตว์ อย่างไส้เดือนที่ชอบกินอาหารที่มีโปรตีนสูง

ปุ๋ยอินทรีย์

สวนของคุณปรานี ไม่เพียงแต่ปลูกต้นไม้อย่างเดียว ยังทำปุ๋ยอินทรีย์ขึ้นมาใช้เอง และเผยแพร่ให้ผู้อื่นนำไปต่อยอดได้อีกด้วย วัตถุดิบที่คุณปรานีใช้ทำปุ๋ยคือ ขี้ไก่ กับเปลือกมันสำปะหลัง แบ่งสัดส่วนเป็น เปลือกมันสำปะหลัง 3 ส่วน ขี้ไก่ 1 ส่วน ถ้าไม่มีเปลือกมันสำปะหลัง ก็จะใช้เศษพืชผัก หรือขุยมะพร้าวสับ รวมกันให้ได้ 3 ส่วน ใช้สารเร่ง (พด.) หมักรวมกัน ต่อปี ทำได้ 2 ครั้ง ครั้งละ 300 ตัน

กระสอบปุ๋ยอินทรีย์ เตรียมขาย

คุณปรานี เล่าว่า ทำขึ้นมาไม่ได้ต้องการค้าเพื่อเอากำไร แต่อยากให้ชาวบ้านได้รู้จักวิธีการทำ แล้วนำไปใช้และเผยแพร่ ต้องการให้ลดการใช้ปุ๋ยเคมี และหันมาใช้ปุ๋ยอินทรีย์ในการทำการเกษตร ราคาขายอยู่ที่ กิโลกรัมละ 2 บาท เท่านั้น

ฝากถึงสำหรับผู้ที่สนใจในเรื่องของการปลูกพริกตุ้ม ในการอนุรักษ์พันธุ์พืชพริกชนิดนี้ไว้ให้กับชุมชน ตำบลทับมา อำเภอเมือง จังหวัดระยอง ไว้ให้ลูกหลานรุ่นต่อไป พริกนี้มีประโยชน์ มีสีสันโดดเด่น ไม่เพียงแต่ต้องการอนุรักษ์ไว้ แต่คุณปรานียังต้องการเผยแพร่เกษตรอินทรีย์ให้เป็นที่รู้จักของสังคมและชุมชน โดยเฉพาะเดินตามรอยเท้าพ่อ ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

“เราเดินตามแล้ว เราไม่มีอะไรเสีย มีแต่ได้กับได้” คุณปราณี ยืนยัน

สำหรับผู้ที่สนใจ อยากชมสวนของ คุณปรานี จิตติรบำรุง ติดต่อได้ที่โทร. (081) 452-9179 หรือสะดวกเดินทางไปที่บ้าน คุณปรานียินดีต้อนรับและให้คำปรึกษา

 

เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรก เมื่อวันที่ 22 กรกฎาคม 2559