| เผยแพร่ |
|---|
คุณดำรงศักดิ์ วิรยศิริ เจ้าของสวนบ้านวังทอง เลขที่ 90 หมู่ 4 ต.วังชมภู อ.เมือง จ.เพชรบูรณ์ โทร. 056-771430 เป็นเกษตรกรรายหนึ่งที่ประกอบอาชีพเกษตรกรรมบนพื้นที่เพียง 10 ไร่เศษ แต่มีการปลูกพืชหลากหลายชนิดในแปลงเดียวกัน มีการจัดการเรื่องการตลาดอย่างมีประสิทธิภาพทำให้มีรายได้หมุนเวียนเข้ามาทุกวัน คุณดำรงศักดิ์ วิรยศิริ ยังมีความเชี่ยวชาญใน“การพัฒนาพันธุ์พืช”
หลายคนไม่ทราบว่าฝรั่งไม่มีเมล็ดพันธุ์ “บางกอกแอ๊ปเปิ้ล” เป็นฝรั่งไทยที่เกิดจากการผสมพันธุ์และเจ้าของฝรั่งพันธุ์นี้ก็คือคุณดำรงศักดิ์และความก้าวหน้าของการพัฒนาสายพันธุ์ฝรั่งไม่ได้หยุดลงแค่นั้น, ปัจจุบันคุณดำรงศักดิ์ได้ประสบความสำเร็จในการผสมพันธุ์ฝรั่งได้ฝรั่งพันธุ์ใหม่ขึ้นมาอีกหลายสายพันธุ์ อาทิ สามสีกรอบ, แดงสยาม, ทับทิมสยาม ฯลฯ
“บางกอกแอ๊ปเปิ้ล” ฝรั่งไม่มีเมล็ดผลงานที่น่าภูมิใจ “ฝรั่ง” จัดเป็นผลไม้ที่คนไทยนิยมบริโภคกันทั่วไปและมีคุณค่าทางอาหารสูง นอกจากนั้นยังจัดเป็นผลไม้ที่ปลูกง่ายและให้ผลผลิตได้ทั้งปี ในอดีตพันธุ์ฝรั่งที่เกษตรกรนิยมปลูกและคนไทยรู้จักดีก็คือ พันธุ์แป้นสีทอง เป็นพันธุ์ที่ให้ผลผลิตดก, ผลใหญ่และมีรสชาติดีหรือแม้แต่ฝรั่งที่นิยมปลูกในอดีต อาทิ พันธุ์กลมสาลี่, พันธุ์เย็น 2 ฯลฯ ล้วนแต่เป็นพันธุ์ฝรั่งที่มีการกลายพันธุ์มาจากการเพาะเมล็ด ซึ่งมีความแตกต่างจากฝรั่งพันธุ์
“บางกอกแอ๊ปเปิ้ล” เกิดจากการผสมพันธุ์ด้วยฝีมือมนุษย์และจัดเป็นฝรั่งไม่มีเมล็ดสายพันธุ์แรกของไทย โดยคุณดำรงศักดิ์ วิรยศิริ เป็นผู้ผสมพันธุ์เป็นผลสำเร็จเป็นครั้งแรกเมื่อปี2525 และได้รับรางวัลจากสภาวิจัยแห่งชาติ เป็นที่ยอมรับกันว่าฝรั่งไม่มีเมล็ดพันธุ์นี้เป็นฝรั่งที่มีรสชาติอร่อยที่สุด แต่มีจุดอ่อนตรงที่ติดผลยากทำให้มีเกษตรกรขยายพื้นที่ปลูกกันน้อย
“สามสีกรอบ” ฝรั่งลูกผสมฝีมือคนไทย คุณดำรงศักดิ์ วิรยศิริ เป็นเกษตรกรที่คลุกคลีกับการพัฒนาพันธุ์ฝรั่งมานานกว่า 25 ปี และเป็นเจ้าของฝรั่งไร้เมล็ดบางกอกแอ๊ปเปิ้ลที่ประสบความสำเร็จในการผสมพันธุ์ตั้งแต่ปี พ.ศ.2519 ตั้งแต่นั้นมาคุณดำรงศักดิ์ได้ทุ่มเทในการพัฒนาสายพันธุ์ฝรั่งโดยมีจุดประสงค์ที่จะพัฒนาสายพันธุ์ฝรั่งเพื่อการบริโภคสดให้เนื้อมีสีแดงแทรกอยู่ในผลและมีรสชาติหวานกรอบ, ให้ผลผลิตดก ซึ่งโดยปกติทั่วไปแล้วฝรั่งที่มีเนื้อสีแดงเกือบทั้งหมดจะมีลักษณะของเนื้อนิ่มและส่วนใหญ่จะใช้ในการแปรรูปอุตสาหกรรมเกษตรเป็นหลัก
สิ่งที่น่ายกย่องสำหรับคุณดำรงศักดิ์ คือ ได้มีความพยายามในการพัฒนาสายพันธุ์ฝรั่งที่มีเนื้อสีแดง, ผลเล็กและเนื้อนิ่ม ใช้เวลานานนับ 10 ปี จนได้ฝรั่งสายพันธุ์ใหม่ที่มีเนื้อแดง, ผลใหญ่และเนื้อกรอบและได้ตั้งชื่อว่า “สามสีกรอบ” จัดเป็นฝรั่งลูกผสมสายพันธุ์ใหม่ของโลกที่เกิดจากการผสมพันธุ์ด้วยฝีมือคนไทยไม่ได้เกิดจากการกลายพันธุ์จากการเพาะเมล็ด, ฝรั่งพันธุ์นี้เกิดจากการผสมพันธุ์ระหว่างพันธุ์แดงบางกอกซึ่งมีเนื้อสีแดงและกรอบกับฝรั่งพันธุ์แป้นสีทองซึ่งให้ผลผลิตดกและมีขนาดของผลใหญ่และมีรสชาติดีใช้เวลานานถึง 4 ปี ผสมพันธุ์ได้ฝรั่งสายพันธุ์ใหม่ “สามสีกรอบ”
ช่วงปี 2539 คุณดำรงศักดิ์ได้มาช่วยงานที่ บริษัท จุลไหมไทย จำกัด และได้ใช้ที่ดินของบริษัทในพื้นที่ประมาณ 10 ไร่เศษปลูกไม้ผลเพื่อส่งไปขายที่ร้านและได้เริ่มการผสมพันธุ์ฝรั่งโดยเน้นสายพันธุ์ที่เป็นทางเลือกใหม่ให้กับผู้บริโภคโดยมีความตั้งใจว่าฝรั่งลูกผสมพันธุ์ใหม่จะต้องเป็นพันธุ์ฝรั่งเพื่อการบริโภคสดที่มีเนื้อสีแดงอยู่ภายในผลและมีรสชาติหวานกรอบ
คุณดำรงศักดิ์ ได้ใช้เวลานานถึง 4 ปีถึงประสบความสำเร็จโดยเริ่มต้นผสมพันธุ์ตั้งแต่ปี พ.ศ.2539 เป็นต้นมาโดยใช้ฝรั่งแดงพันธุ์แดงบางกอกเป็นพ่อและใช้ฝรั่งพันธุ์แป้นสีทองเป็นแม่และยังได้สลับการผสมพันธุ์ด้วยการใช้พันธุ์แดงบางกอกเป็นแม่และใช้พันธุ์แป้นสีทองเป็นพ่อ, สำหรับประวัติความเป็นมาของฝรั่งพันธุ์แป้นสีทองนั้นหลายคนทราบดีว่าเป็นฝรั่งที่มีลักษณะเด่นมากตรงที่มีขนาดของผลใหญ่มากและให้ผลผลิตดก, บางผลเลี้ยงให้มีน้ำหนักผลมากกว่า 1 กิโลกรัม และมีรสชาติดี ขั้วผลของฝรั่งพันธุ์นี้มีขนาดใหญ่และหัวบุ๋มกว่าฝรั่งกลมสาลี่
เป็นที่น่าสังเกตว่าเมื่อต้นฝรั่งมีอายุต้นมากขึ้น ลักษณะของผลจะเปลี่ยนรูปร่างจากกลมเป็นกลมแป้นและมีกลีบขึ้นคล้ายฟักทองซึ่งแม่ค้าจะชอบผลฝรั่งที่มีลักษณะนี้มาก เพราะขายได้ราคาดีเป็นที่รู้จักกันแพร่หลายและมีการขยายพื้นที่ปลูกในเชิงการค้ากันมากในขณะนั้นเพื่อคุณบุญช่วย จรดล เจ้าของฝรั่งพันธุ์แป้นสีทองได้ส่งผลผลิตเข้าประกวดได้รับรางวัลชนะเลิศในงานวันเกษตรแห่งชาติหลายปีที่ผ่านมา
ลักษณะเด่นของฝรั่งลูกผสม “สามสีกรอบ” ทางคณะของชมรมเผยแพร่ความรู้ทางการเกษตรได้มีโอกาสดูสภาพแปลงปลูกจริงของฝรั่งสายพันธุ์นี้ที่มีอายุต้นประมาณ 1 ปี จะต้องยอมรับว่าให้ผลผลิตดกมาก , ดกไม่แพ้พันธุ์แป้นสีทองและพันธุ์กลมสาลี่ , โดยปกติแล้วเกษตรกรที่ปลูกฝรั่ง “สามสีกรอบ” ด้วยกิ่งตอนหรือกิ่งทาบเพียง 3 เดือน จะเริ่มให้ผลผลิตแล้ว ,(การขยายพันธุ์ฝรั่งส่วนใหญ่จะใช้วิธีการตอนและที่สวนบ้านวังทอง ของคุณดำรงศักดิ์ วิรยศิริ จะใช้วิธีการทาบกิ่ง)
คุณดำรงศักดิ์ได้ให้เหตุผลว่า การตอนกิ่งจะทำได้รวดเร็วก็จริงแต่เมื่อตัดกิ่งมาแล้วจะต้องนำมาชำจนออกรากถึงจะนำไปจำหน่ายได้แต่ถ้าใช้วิธีการทาบกิ่งเมื่อตัดกิ่งทาบลงมาจะนำไปปลูกได้ทันที เมื่อต้นเจริญเติบโตเต็มที่จะติดผลดกมากและเมื่อมีการบำรุงรักษาที่ดีพอประมาณและไม่ปล่อยให้ผลผลิตดกจนเกินไปสามารถเลี้ยงผลให้มีน้ำหนักได้ไม่ต่ำกว่า 1 กิโลกรัมต่อผล, เมื่อดูจากลักษณะภายนอกของฝรั่งพบว่ามีลักษณะคล้ายกับฝรั่งพันธุ์แป้นสีทองและเมื่อผ่าดูลักษณะภายในจะพบว่ามีเนื้อสีชมพูอมแดงแทรกอยู่ภายในผลดึงดูดทำให้น่ารับประทานมากยิ่งขึ้นและที่สำคัญเมื่อได้รับประทานแล้วจะพบว่ามีรสชาติหวานกรอบอร่อยมาก คือหวานอมเปรี้ยวเล็กน้อย
หลายคนบอกว่ามีรสชาติใกล้เคียงฝรั่งไทยโบราณหรือฝรั่งขี้นกที่มีกลิ่นหอมเฉพาะตัวแต่เนื้อของพันธุ์จะหนากว่ามาก นอกจากการบริโภคสดแล้ว , ผลผลิตยังสามารถส่งเข้าเพื่ออุตสาหกรรมแปรรูปได้อีก เท่าที่ผู้เขียนเดินสำรวจในแปลงปลูกฝรั่งสายพันธุ์นี้ , ในเรื่องของการให้ผลผลิตจะต้องยอมรับว่ามีความดกไม่แพ้ฝรั่งการค้าสายพันธุ์อื่น ๆ และถ้ามีการบำรุงรักษาที่ดีให้ปุ๋ยถึงและน้ำถึง (แปลงปลูกฝรั่งกรอบสามสีของคุณดำรงศักดิ์ วิรยศิริ จะมีการบำรุงรักษาพอประมาณเท่านั้น) จะเป็นฝรั่งพันธุ์ทางการค้าอีกสายพันธุ์หนึ่งที่น่าส่งเสริมให้มีการขยายพื้นที่ปลูกและเป็นฝรั่งอีกทางเลือกหนึ่งของผู้บริโภค
การทำสวนฝรั่งให้มีผลผลิตที่มีคุณภาพดีนั้น นอกจากได้สายพันธุ์ที่ดีมาปลูกแล้วจะต้องให้ปุ๋ยถึงและน้ำถึงรวมถึงมีการตัดแต่งกิ่งอย่างสม่ำเสมอด้วย การปลิดผลอ่อนที่ติดดกมากเกินไปทิ้งบ้าง การป้องกันและกำจัดโรคแมลงที่มีประสิทธิภาพจึงจะได้ผลผลิตฝรั่งที่มีคุณภาพดีที่ใครๆ ก็ต้องการ ความสำเร็จในการปลูกฝรั่งไม่ได้อยู่ที่เมื่อปลูกไปแล้วให้ต้นฝรั่งดกอย่างเดียว แต่จะต้องเน้นที่คุณภาพเป็นสิ่งสำคัญด้วย เพราะคุณภาพของผลผลิตจะเป็นหลักประกันเรื่องราคาที่ชาวสวนจะได้รับเพิ่มขึ้นอย่างชัดเจน และอย่าลืมช่วยกันส่งเสริมและรณรงค์ให้คนไทยบริโภคฝรั่งสดกันมาก ๆ ฝรั่งเป็นผลไม้ที่มีความปลอดภัยจากสารเคมีตกค้าง (จะต้องมีการห่อผล) เป็นผลไม้ที่วิตามินซีสูง ชีวิตจะเป็นสุขและเป็นผลไม้ที่มีราคาไม่แพง
เป้าหมายในอนาคต ฝรั่งลูกผสมสายพันธุ์ใหม่ที่มีขนาดของผลใหญ่ , เนื้อสีแดง ,เนื้อกรอบและไม่มีเมล็ด ในพื้นที่ทำการเกษตรจำนวน 10 ไร่ ที่คุณดำรงศักดิ์ได้ปลูกต้นไม้หลากหลายชนิดซึ่งจัดประเภทของต้นไม้ที่ปลูกเป็นกลุ่มโดยยึดหลักของการใช้ที่ดินให้เกิดประโยชน์สูงสุด เฉพาะฝรั่งเพียงชนิดเดียวมีอยู่หลายสายพันธุ์ตั้งแต่ฝรั่งจีนหรือฝรั่งแคระที่มีขนาดของผลเท่าหัวแม่มือและจัดเป็นฝรั่งโบราณที่เกือบสูญพันธุ์ไปแล้วหลายคนนำมาเป็นไม้ประดับเพราะมีลักษณะของใบเป็นจีบสวยงามและเป็นสายพันธุ์ฝรั่งที่มีขนาดของผลเล็กมาก เมื่อผลแก่จะมีสีขาวและรสชาติหวานกรอบอร่อยรับประทานได้ทั้งเมล็ด , คุณดำรงศักดิ์ได้ปลูกอนุรักษ์ไว้ เพื่อใช้ประโยชน์ในการผสมพันธุ์ในอนาคต
ที่สวนเกษตรศิลป์ของคุณศิลป์ ศัลยพงษ์ จ.อุตรดิตถ์ ได้พันธุ์ฝรั่งจีนมาปลูกไว้เพียง 1 ต้นและหวงมาก เพราะจัดเป็นพันธุ์ไม้ที่หายากและใกล้จะสูญพันธุ์ คุณศิลป์คาดว่าในอนาคตจะมีการนำฝรั่งจีบหรือฝรั่งแคระนี้มาส่งเสริมปลูกเป็นไม้ประดับ เพราะมีใบที่สวยงามและยังจัดเป็นสายพันธุ์ฝรั่งโบราณที่ค่อนข้างทนทานต่อโรคและแมลงไว้หรือแม้แต่ฝรั่งประดับที่มีใบหลายสีและคุณดำรงศักดิ์ได้บอกว่าเป็นสายพันธุ์เดียวในโลกปลูกเพื่อเป็นไม้ประดับโดยเฉพาะและมีดอกสีแดงสดสวยงามมาก
ในแปลงปลูกยังมีฝรั่งไม่มีเมล็ดบางกอกแอ๊ปเปิ้ลเพื่อใช้เพื่อการผสมพันธุ์ เช่นกัน , เป้าหมายในอนาคตคุณดำรงศักดิ์มีความตั้งใจที่จะผสมพันธุ์สายพันธุ์ใหม่ที่มีลักษณะขนาดของผลใหญ่ ,เนื้อสีแดง ,เนื้อกรอบและไม่มีเมล็ดเป็นสายพันธุ์เพื่อการบริโภคสดและจะต้องค้นหาวิธีการทำให้ติดผลดก ซึ่งในขณะนี้มีความคืบหน้าไปมากแล้วจะคาดว่าในอนาคตประเทศไทยจะมีฝรั่งไม่มีเมล็ดลูกผสมสายพันธุ์ใหม่ที่มีการติดผลดกกว่าพันธุ์บางกอกแอ๊ปเปิ้ลและรสชาติดีกว่า
ฝรั่งลูกผสม “แดงบางกอก” ซึ่งเป็นฝรั่งสายพันธุ์ลูกผสมที่คุณดำรงศักดิ์ วิรยศิริ ได้ทำการผสมพันธุ์เริ่มต้นจาก ซื้อต้นฝรั่งเพาะเมล็ดที่มีความสูงของต้นประมาณ 1 เมตร เมื่อปี 2519ในงานไม้ดอกและไม้ประดับที่จัดขึ้นที่วังสวนผักกาด ถ.ศรีอยุธยา กรุงเทพมหานคร ซึ่งเป็นที่ตั้งของสมาคมไม้ดอกไม้ประดับแห่งประเทศไทยในขณะนั้น ซื้อมาในราคาต้นละ 100 บาท ทราบว่าเป็นฝรั่งประดับที่นำมาจากประเทศฟิลิปปินส์ เมื่อนำมาปลูกและให้ผลผลิตได้ฝรั่งที่มีผลขนาดเล็ก, เนื้อบางและมีจำนวนเมล็ดมาก
คุณดำรงศักดิ์ได้ทำการพัฒนาสายพันธุ์เรื่อยมาจนได้พันธุ์ทับทิมแดงสยามซึ่งเป็นลูกของต้นฝรั่งประดับจากประเทศฟิลิปปินส์ หลังจากนั้นได้นำพันธุ์ทับทิมแดงสยามเป็นต้นแม่มาผสมพันธุ์กับพันธุ์แป้นสีทองเป็นต้นพ่อ ลูกผสมออกมาได้ต้น, ใบ, ดอกและสีของผลจากต้นแม่คือสีแดงทั้งหมด บริเวณหลังใบมีสีแดงน้ำตาล, ส่วนของหน้าใบมีสีเขียวออกดำ ดอกมีสีแดงอมชมพูสวยงามมาก ลำต้นสีแดง ขณะที่ติดผลอ่อนสีของผลมีสีน้ำตาลดำและเมื่อผลแก่สีของผลจะจางลงเป็นสีน้ำตาลแดง ผลแก่มีลักษณะทรงผลคล้ายกับฝรั่งเวียดนาม เนื้อมีสีแดงรสชาติหวานและกรอบมีกลิ่นของฝรั่งขี้นกและจัดเป็นฝรั่งที่ให้ผลดกไม่แพ้สายพันธุ์อื่น
คุณดำรงศักดิ์ ย้ำว่าฝรั่งแดงถือว่าเป็นผมคนเดียวที่ทำ เพราะผมเป็นคนเริ่มต้น ถ้าเป็นฝรั่งสายพันธุ์ใบแดงๆ นั้น ก็มาจากผม ปัจจุบันได้ฝรั่งแดงลูกผสมพันธุ์ใหม่ล่าสุด คือ “ทับทิมสยาม” ซึ่งใช้เวลานานกว่า 30 ปี โดยใช้ฝรั่งแดงบางกอกเป็นแม่และใช้ฝรั่งพันธุ์บางกอกแอ๊ปเปิ้ลเป็นพ่อ ทรงผลออกกลม เนื้อมีสีแดง รสชาติหวานกรอบ อร่อยมาก
“ทับทิมสยามต้นใหม่ล่าสุด” ผลมันใหญ่ขึ้น ผลมีขนาดให้สุดถึง 1 กิโลกรัม เป็นต้นใหม่ล่าสุด ถือเป็นชั่วสุดท้ายคือ ผมใช้ชื่อฝรั่งทับทิมสยามเป็นแม่มาตลอด ซึ่งมันมีหลายเบอร์ เบอร์ก่อนหน้านี้ผลมันยังไม่ใหญ่มาก คือ กลางๆ แต่เบอร์ล่าสุดผลใหญ่สุดถึง 1 กิโลกรัม เนื้อกรอบ แข็ง, หนา รสชาติหวาน เนื้อละเอียด ไม่ฝาดเลย อร่อยมาก
