ที่มา	เทคโนโลยีการเกษตร
ผู้เขียน	สาวบางแค 22
เผยแพร่	วันจันทร์ที่ 18 มีนาคม พ.ศ.2562

“เมืองทองเนื้อเก้า มะพร้าว สับปะรด สวยสดหาด เขา ถ้ำ งามล้ำน้ำใจ” เป็นคำขวัญประจำจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ อยู่ในกลุ่มจังหวัดภาคกลางตอนล่าง ที่มีเขตแดนติดกับภาคใต้ ประจวบคีรีขันธ์จัดอยู่ในกลุ่มแหล่งท่องเที่ยวเมืองรองในแอ่งทะเลตะวันตก มีสถานที่ท่องเที่ยวให้เลือกมากมาย ทั้งโซนขุนเขา ป่าไม้ น้ำตก และท้องทะเล แหล่งท่องเที่ยวยอดฮิตที่ถูกใจของใครหลายๆ คน ได้แก่ หัวหิน ปราณบุรี เขาตะเกียบ อ่าวมะนาว อุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด ฯลฯ ทำให้ที่นี่เป็นแหล่งพักผ่อนวันหยุดของคนที่รักธรรมชาติและชื่นชมการบริโภคผลไม้รสอร่อยต้องแวะเวียนมาท่องเที่ยวเป็นประจำทุกปี

ทำเลทองปลูกทุเรียนคุณภาพดี

คนไทยจำนวนมากรู้จักเพียงว่า แหล่งปลูกทุเรียนคุณภาพดี อยู่ในภาคตะวันออก เช่น จันทบุรี ระยอง ตราด ฯลฯ แต่ความจริงแล้ว “จังหวัดประจวบคีรีขันธ์” ก็เป็นอีกหนึ่งทำเลทองของการปลูกทุเรียนคุณภาพดี เช่น “ทุเรียนป่าละอู” ซึ่งเป็นผลไม้ของดีประจำหมู่บ้านห้วยสัตว์ใหญ่ป่าเด็ง-ป่าละอู อำเภอหัวหิน โดยทั่วไปทุเรียนป่าละอูมักติดดอกในเดือนเมษายน และเริ่มมีผลผลิตออกจำหน่ายสู่ตลาดในช่วงปลายเดือนมิถุนายน และมีผลผลิตทยอยเข้าสู่ตลาดอย่างต่อเนื่องจนถึงปลายเดือนสิงหาคม

“กลิ่นไม่แรง” นับเป็นเสน่ห์สำคัญอีกอย่างของทุเรียนป่าละอู เพราะพื้นที่ปลูกทุเรียนป่าละอูสูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 200 เมตร อากาศดี ดิน น้ำอุดมสมบูรณ์ และมีกำมะถันน้อยกว่าแหล่งอื่น ทำให้ทุเรียนป่าละอูมีเมล็ดลีบเล็ก เนื้อมาก เนื้อแห้งละเอียดสีเหลืองอ่อน มีความมันมากกว่าความหวาน หอม กรอบนอกนุ่มใน ทุเรียนป่าละอูเป็นสินค้าขายดี ถูกอกถูกใจนักท่องเที่ยวที่ชื่นชอบบริโภคทุเรียน ทุกวันนี้ผลผลิตทุเรียนป่าละอูมีมากเท่าไรก็ไม่พอขาย

เกษตรกรในพื้นที่ป่าละอูหันมาปลูกทุเรียนพันธุ์หมอนทองตั้งแต่เมื่อเกือบ 40 ปีก่อน หลังจาก สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี หรือสมเด็จย่า เสด็จเยี่ยมราษฎรชาวป่าละอู เมื่อประมาณปี 2523 สมเด็จย่าทรงเห็นว่าป่าละอูมีดินน้ำสมบูรณ์ เหมาะสมสำหรับการปลูกทุเรียน จึงทรงปลูกทุเรียนไว้ประมาณ 10 ต้น ต่อมาชาวป่าละอูได้ขยายพันธุ์ทุเรียนพระราชทานนำไปปลูกในที่ดินของตนเองจนกลายเป็นไม้ผลที่ปลูกอย่างแพร่หลายจนถึงทุกวันนี้ ทุเรียนป่าละอู เป็นผลไม้ชนิดแรกของจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ที่ได้รับการจดทะเบียนสินค้า GI สิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ กับกรมทรัพย์สินทางปัญญา กระทรวงพาณิชย์ เมื่อวันที่ 21 กุมภาพันธ์ 2557

ทุเรียนพันธุ์ทองบางสะพาน

ล่าสุดในปีนี้ สำนักงานเกษตรจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ได้เปิดตัว “ทุเรียนพันธุ์ทองบางสะพาน” สินค้าตัวใหม่ที่เพิ่งผ่านการจดทะเบียนรายชื่อพันธุ์พืช ตาม พ.ร.บ. พันธุ์พืช 2518 กับกรมวิชาการเกษตร เมื่อเดือนธันวาคม 2561 ที่ผ่านมา โดยสำนักงานเกษตรจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ตั้งเป้าหมายที่จะส่งเสริมให้เกษตรกรปลูกและขยายพันธุ์ทุเรียนพันธุ์ทองบางสะพานเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง เพื่อผลักดันให้ทุเรียนพันธุ์ทองบางสะพานเป็นสินค้าอัตลักษณ์ชุมชน ส่งเสริมการท่องเที่ยวของอำเภอบางสะพานในอนาคต

คุณวันชัย นิลวงศ์ เกษตรจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ เล่าถึงที่มาของทุเรียนพันธุ์นี้ว่า คุณสมัย เทศรำลึก เจ้าของสวนผลไม้ ที่ตั้งอยู่บ้านเลขที่ 157/1 หมู่ที่ 8 ตำบลกำเนิดนพคุณ อำเภอบางสะพาน จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ 77140 ได้นำกิ่งพันธุ์ทุเรียนพันธุ์หมอนทองจากจังหวัดนนทบุรีมาปลูกในสวน เมื่อปี 2526 หลังจากปลูกไปได้ระยะหนึ่ง ยอดของต้นทุเรียนเกิดหัก ต้นตอจากการเพาะเมล็ดทุเรียนไม่ทราบพันธุ์ จึงแตกยอดใหม่ขึ้นมา

คุณสมัย ได้ปล่อยให้ต้นทุเรียนเจริญเติบโตจนกระทั่งออกดอกและติดผลในปี 2533 บุตรชายคุณสมัยคือ คุณธวัชชัย เทศรำลึก ได้พบว่า เนื้อของทุเรียนพันธุ์นี้มีความแตกต่างจากพันธุ์อื่น เนื่องจากทุเรียนมีเนื้อละเอียด เหนียว ไม่เละง่าย สีเหลืองเข้มคล้ายทองคำ มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว ขณะอยู่ในลำคอ รสชาติมันอมหวาน เข้มปานกลาง น้ำหนักผลโดยเฉลี่ย 2-5.4 กิโลกรัม จากนั้น คุณสมัยได้ติดตามความคงตัวของลักษณะประจำพันธุ์ของทุเรียนชนิดนี้เป็นเวลา 25 ปี จึงได้ตั้งชื่อทุเรียนพันธุ์ใหม่นี้ว่า “ทุเรียนทองบางสะพาน” พร้อมยื่นขอจดทะเบียนรายชื่อพันธุ์พืชจากกรมวิชาการเกษตรอย่างเป็นทางการเมื่อเดือนธันวาคม 2561 ที่ผ่านมา

ลักษณะประจำพันธุ์

ทุเรียนทองบางสะพาน จัดอยู่ในกลุ่มไม้ยืนต้น ประเภทไม้ผล มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Durio zibethinus “Thong Bang Saphan” วงศ์ Malvaceae

ลักษณะประจำพันธุ์ทางพฤกษศาสตร์ของ ทุเรียนพันธุ์ทองบางสะพาน

ราก ต้นแม่ที่ได้จากการเพาะเมล็ดมีระบบรากแก้ว ต้นที่ได้จากการตอนกิ่งเป็นรากพิเศษ

ต้น ทรงพุ่มรูปสามเหลี่ยม ยอดแหลม กิ่งก้านทำมุมเกือบตั้งฉากกับลำต้น

ใบ ใบเดี่ยว เรียงเวียนสลับ รูปขอบขนาน กว้างประมาณ 5.7 เซนติเมตร ยาวประมาณ 16.1 เซนติเมตร ปลายใบเรียวแหลม โคนใบมน ขอบใบเรียบ แผ่นใบเป็นคลื่นเล็กน้อย ใบสีเขียวเป็นมันก้านใบยาวประมาณ 1.9 เซนติเมตร เส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 0.25 เซนติเมตร

ดอก ช่อดอกแบบช่อเชิงหลั่น ดอกออกตามลำต้นและกิ่ง ดอกตูมรูปไข่ ปลายดอกแหลม กลีบดอกสีขาวอมเหลือง เกสรตัวผู้จำนวนมาก

ผล ผลเดี่ยว รูปไข่ กว้างประมาณ 17.4 เซนติเมตร ยาวประมาณ 21.8 เซนติเมตร ฐานผลกลมบุ๋มเล็กน้อย ปลายผลค่อนข้างมน มี 5 พู ร่องพูลึกปานกลาง เปลือกสีเขียวอมเทาอ่อน เปลือกหนาประมาณ 1.3 เซนติเมตร หนามค่อนข้างสั้น และหนาแน่นปานกลาง หนามแบบนูนปลายแหลมบริเวณกลางพู และแบบแหลมบริเวณร่องพู ก้านผลขนาดเส้นผ่าศูนย์กลาง ประมาณ 1.3 เซนติเมตร ยาวประมาณ 5.8 เซนติเมตร รอยต่อขั้วผลนูนน้อย เนื้อละเอียดพอสมควร สีเหลืองเข้ม หนาประมาณ 1.0-2.2 เซนติเมตร มีกลิ่นอ่อน

เมล็ด เมล็ดรูปรี กว้างประมาณ 4.8 เซนติเมตร ยาวประมาณ 9.8 เซนติเมตร หนาประมาณ 1.8 เซนติเมตร เมล็ดสีน้ำตาลเข้ม เมล็ดลีบประมรณ 50 เปอร์เซ็นต์

ปลูกง่าย ขายดี

ทุเรียนพันธุ์ทองบางสะพาน ปลูกดูแลง่าย ทุเรียนเนื้อละเอียด เหนียว มีกลิ่นหอมเฉพาะตัว รสชาติมันอมหวาน ทำให้ได้ความสนใจจากผู้บริโภคและเกษตรกรทั่วไป ปัจจุบัน คุณสมัย และคุณธวัชชัย เทศรำลึก เกษตรกรเจ้าของสวนได้ขยายพันธุ์ทุเรียนทองบางสะพานด้วยการเสียบยอดและจำหน่ายกิ่งพันธุ์ให้กับผู้สนใจนำไปเพาะขยายพันธุ์ต่อ ในราคากิ่งละประมาณ 400 บาท ผู้สนใจสามารถติดต่อได้ที่ คุณธวัชชัย เทศรำลึก โทรศัพท์ 081-348-7595