ที่มา	เทคโนโลยีการเกษตร
ผู้เขียน	ทะนุพงศ์ กุสุมา ณ อยุธยา
เผยแพร่	วันศุกร์ที่ 3 มกราคม พ.ศ.2563

ใครชอบทานเห็ดเชิญทางนี้…

“ไชโยฟาร์มเห็ด” สถานที่ผลิตเห็ดหลายชนิด แต่ที่แนะนำเป็นอย่างมากคือ เห็ดแครง ซึ่งหาทานได้ไม่ง่าย นิยมรับประทานกันอย่างแพร่หลายในภาคใต้ของประเทศไทย มีประโยชน์ต่อสุขภาพ นำมาปรุงอาหารได้หลายเมนู แต่เพื่อให้สะดวกและง่ายต่อการบริโภค พกพาไปได้ทุกแห่ง ทางฟาร์มเห็ดไชโยจึงแปรรูปเห็ดแครงเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ ตามรสนิยม

ความพิถีพิถันใส่ใจทุกขั้นตอนการผลิตเพื่อให้ผู้บริโภคได้ทานเห็ดที่มีคุณภาพ ปลอดภัย จนนำมาสู่การสร้างมาตรฐานเป็นที่ยอมรับของสถาบันหลายแห่งทั้งในและต่างประเทศ แล้วยังสร้างเครือข่ายดึงชาวบ้านเข้าร่วมเป็นกลุ่มผลิตเห็ดคุณภาพ พร้อมเปิดเป็นแหล่งเรียนรู้อบรมวิธีเพาะ-เลี้ยง แปรรูปเห็ดให้ผู้สนใจเข้าร่วมสร้างอาชีพ

คุณปาริชาติ เทพเจริญ เจ้าของ “ไชโยฟาร์มเห็ด” ตั้งอยู่เลขที่ 46/22 ถนนจุลจอมเกล้า ตำบลท่าข้าม อำเภอพุนพิน จังหวัดสุราษฎร์ธานี ถือเป็นผู้บุกเบิกและต่อสู้การเพาะ-เลี้ยงเห็ดแครงเป็นอาชีพในจังหวัดนี้จนประสบความสำเร็จ

เดิมคุณปาริชาติ เป็นเกษตรกรทำฟาร์มเห็ดและส่งเห็ดสดขายไปยังสถานที่ต่างๆ แต่ต้องประสบปัญหาความไม่แน่นอนของราคาและตลาดรับซื้อ ทั้งยังต้องเผชิญกับปัญหาเห็ดที่ขายไม่หมดจนต้องรับภาระความขาดทุน จึงจำเป็นต้องหาทางออกด้วยการถนอมคุณค่าและรักษาคุณภาพเห็ดด้วยการแปรรูป จึงเลือกที่จะเข้าสู่ระบบ GAP ตั้งแต่พื้นที่การปลูก การดูแลรักษา การเก็บเกี่ยว และการจัดการหลังเก็บเกี่ยว เพื่อให้ได้ผลผลิตที่มีคุณภาพ

เลือกเห็ดแครงเป็นพระเอก

เพราะหาทานยากแล้ว มีคุณค่าทางโภชนาการมาก

เจ้าของไชโยฟาร์มเห็ดมองว่า ในบรรดาเห็ดที่ผลิตขายมีเห็ดแครงที่ตลาดสุขภาพให้ความสนใจ เนื่องจากเป็นเห็ดประจำภาคใต้ที่หาทานยาก โดยเฉพาะคนเมือง จะพอมีทานบ้างก็อยู่ตามชนบท ซึ่งมักจะมีเฉพาะฤดู และมักพบเป็นปริมาณมากคือ บนท่อนไม้และกิ่งไม้ยางพารา ขณะเดียวกันมีงานวิจัยพบว่า เห็ดแครงมีคุณค่าทางโภชนาการที่เป็นประโยชน์ต่อสุขภาพ ดังนั้น ถ้าหากผลิตเห็ดแครงให้มีทานได้ตลอดทั้งปี คงขายได้ไม่ยาก อีกทั้งถ้าผลิตเห็ดแครงแบบคุณภาพตามมาตรฐานปลอดภัยด้วยแล้วคงเป็นที่สนใจของกลุ่มผู้รักสุขภาพ

ภายหลังที่ได้รับความสนใจอย่างล้นหลามจนเป็นความกังวลของคุณปาริชาติ ว่า จำนวนอาจไม่เพียงพอกับความต้องการ ขณะที่ฟาร์มเห็ดไชโยก็ไม่สามารถขยายกำลังการผลิตเพิ่มได้อีก จึงทำให้คุณปาริชาติตัดสินใจชวนชาวบ้านในพื้นที่เพื่อสร้างเครือข่ายปลูกเห็ดแครงในรูปแบบวิสาหกิจชุมชนขึ้นในปี 2557 โดยสมาชิกจะต้องใช้ก้อนเชื้อที่ฟาร์มเห็ดไชโยผลิตเท่านั้น เพื่อเป็นการควบคุมคุณภาพให้มีมาตรฐาน พร้อมได้รับการถ่ายทอดเทคโนโลยีการเพาะ-เลี้ยงให้แก่สมาชิก แล้วรับซื้อผลผลิตกลับมาเพื่อนำมาแปรรูปส่งขายต่อไป

ขั้นตอนการผลิตก้อนเชื้อ

เริ่มต้นครั้งแรกนำเชื้อเห็ดแครงมาจากกรมวิชาการก่อน จากนั้นไปเรียนวิธีผลิตก้อนและผลิตเชื้อเอง โดยนำสายพันธุ์มาจากธรรมชาติในท้องถิ่น การเพาะเห็ดแครงเป็นอาชีพอาจไม่กว้างนัก เนื่องจากเห็ดแครงมีต้นทุนการผลิตค่อนข้างสูงกว่าเห็ดอื่น แต่มีข้อดีคือรอบการเก็บผลผลิตเร็ว ทั้งนี้ หลังจากเปิดดอกใช้เวลา 6-7 วัน สามารถเก็บผลผลิตได้ แล้วจะเก็บดอกเห็ดได้เพียง 2 รอบ ก็จะต้องทิ้งก้อน จึงเป็นช่วงเวลาสั้นๆ ที่จะต้องแข่งกับเวลาทั้งการตัดดอก แปรรูป และส่งขาย การมีข้อจำกัดทำให้เห็ดแครงไม่เป็นที่นิยมเพาะ-เลี้ยงกันมากนัก ถึงแม้จะขายได้ราคาดี

ระยะเวลาผลิตก้อนจนบ่มใช้เวลา 15 วัน จากนั้นเปิดดอกอีก 7 วัน รวม 22 วัน แล้วรอเก็บอีกรอบในเวลา 6 วัน ถัดมาจึงรวมเป็นระยะเวลาทั้งสิ้น 28 วัน โดยสูตรผลิตก้อนเชื้อ ใช้ขี้เลื่อย 100 กิโลกรัม รำ 50 กิโลกรัม ใส่น้ำ 60 เปอร์เซ็นต์ บรรจุในถุง ขนาด 6 คูณ 11 นิ้ว แต่ละถุงมีน้ำหนักเฉลี่ย 5-6 ขีด ใช้เวลานึ่ง 6 ชั่วโมง แล้วปล่อยไว้ทั้งคืนเพื่อให้เย็น แล้วนำมาใส่เชื้อ นำไปบ่มต่อ 15 วัน จึงสามารถเปิดดอกได้ ในแต่ละเดือนไชโยฟาร์มเห็ดจะต้องมีผลผลิตไม่ต่ำกว่า 2 พันกิโลกรัม ส่วนทางเครือข่ายมีจำนวนรวมประมาณ 1 พันกิโลกรัม ต่อเดือน ทั้งนี้ ก้อนเห็ดผลิตมีไว้ใช้เฉพาะในฟาร์ม ไม่ได้ขาย

เน้นแปรรูปแล้ว จับเมนูอาหารดังมาผลิต

จากประสบการณ์ที่คลุกคลีกับเห็ดมายาวนานทำให้คุณปาริชาติพบว่า การจำหน่ายเห็ดสดมักประสบปัญหาหลายอย่าง แล้วเสี่ยงต่อการขาดทุน ดังนั้น จึงมุ่งแปรรูปเห็ดในรูปแบบเมนูอาหารดัง เช่น เห็ดแครงอบแห้ง (สินค้าขายดี), คั่วกลิ้งเห็ดแครง, โปรตีนเห็ดแครง, นมเห็ดแครงอัดเม็ด

นอกจากนั้น แล้วยังแตกไลน์เอาใจสาวๆ ด้วยผลิตภัณฑ์ประทินผิว ไม่ว่าจะเป็นการผลิตเซรั่ม และโลชั่นเห็ดแครง ที่ผลิตตามมาตรฐานจำหน่าย รวมทั้งยังเปิดฟาร์มของตัวเองเป็นศูนย์เรียนรู้เห็ดครบวงจร เพื่อให้บุคคลที่สนใจเกี่ยวกับการผลิตเห็ดได้เข้ามาเรียนรู้

ยังมีเห็ดอื่นๆ ให้เลือกทานตามความชอบ

ไชโยฟาร์มเห็ด ไม่ได้มีเฉพาะเห็ดแครงที่เป็นพระเอก แต่ยังมีเห็ดอื่นๆ ที่ผลิต รวมถึงมีการแปรรูปเป็นอาหาร หรือผลิตภัณฑ์แปรรูปด้วย ไม่ว่าจะเป็นโปรตีนเห็ด เห็ดหลินจือ เห็ดถั่งเช่า หรือในกลุ่มอาหาร อย่าง เห็ดทอด, น้ำพริกเห็ดแครง, ตุ้มแหนมเห็ด และเห็ดสวรรค์ ที่ล้วนผลิตด้วยคุณภาพและใส่ใจเรื่องความปลอดภัย

ขนาด/ราคา และสถานที่จำหน่าย

เห็ดแครงอบแห้ง บรรจุขนาด 100 กรัม ขายราคา 200 บาท, 200 กรัม ขาย 400 บาท หรือขายเป็นกิโลกรัม ราคา 1,500 บาท ครึ่งกิโลกรัม ราคา 850 บาท คั่วกลิ้งเห็ดแครง ราคาขวดละ 95 บาท บรรจุในขวดแก้วปราศจากสารเคมีและวัตถุกันเสีย โปรตีนเห็ด ขนาดบรรจุ 90 กรัม ขายราคาขวดละ 240 บาท

สำหรับช่องทางการขายหลักคือ การนำไปจำหน่ายยังงานแสดงสินค้าสำคัญของประเทศทั้งในกรุงเทพฯ และหลายจังหวัด ซึ่งจะจัดเฉลี่ยเดือนละครั้ง โดยมีฐานลูกค้าในกรุงเทพฯ รวมถึงแฟนคลับมากกว่าที่อื่น ทั้งนี้ ได้รับความนิยมจากลูกค้าจากตลาดระดับกลางและบน โดยเฉพาะกลุ่มสายบุญและตลาดสมัยใหม่อย่างทางออนไลน์ที่มาแรงมากกว่า 50 เปอร์เซ็นต์ นอกจากนั้น ยังมีวางขายที่ตลาดอ.ต.ก. ร้านหมี่สะปำ ที่ภูเก็ต ร้อยเกาะเซนเตอร์ และในห้าง TOPS ในเซ็นทรัลเวิร์ลชั้น 7 รวมถึงที่ไชโยฟาร์มเห็ด ผู้สนใจเข้าชมผลิตภัณฑ์และติดต่อสั่งซื้อได้ง่าย ที่ FB: บ้านดิน กินเห็ด

เอกลักษณ์ของแบรนด์ เกิดจากศรัทธาของผู้ผลิต

จุดเด่นหรือจุดแข็งในเส้นทางอาชีพเกิดจากความน่าเชื่อถือของตัวคุณปาริชาติ ในฐานะผู้ที่ประสบความสำเร็จบนเส้นทางเห็ดแครงระดับประเทศ จนได้รับรองจากสถาบันและหน่วยงานต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการได้รับมาตรฐานสินค้า (OTOP) ระดับ 4 ดาว ประเภทอาหาร ปี 2556, ได้รับรองมาตรฐาน GAP ของการผลิตเห็ด และเกษตรกรสำนึกรักบ้านเกิด ปี 2557 สิ่งการันตีเหล่านี้นำมาสู่ความเชื่อถือคุณภาพและมาตรฐานของผลิตภัณฑ์ไชโยฟาร์มเห็ดในที่สุด

ขณะเดียวกันในฐานะที่เป็นผู้อยู่ในวงการและทำธุรกิจเห็ดแครงมาเกือบ 10 ปี จึงได้กำหนดยุทธศาสตร์เพื่อพัฒนาศักยภาพของเห็ดแครงในการก้าวไปสู่ความเป็นสากล สร้างให้คนทั่วโลกรู้จักเห็ดแครงในบทบาทของสมุนไพรไทยแล้วได้มีโอกาสร่วมมือกับพันธมิตรหลายหน่วยงาน

อย่างไรก็ตาม ไชโยฟาร์มเห็ด ไม่เพียงเป็นแหล่งผลิตเห็ดคุณภาพส่งขายให้แก่ผู้บริโภคทั่วประเทศ แต่ยังเป็นสถานที่อบรมให้ความรู้ ตลอดจนการสร้างแรงบันดาลใจให้แก่ผู้ที่สนใจเพาะ-เลี้ยง และจำหน่ายเห็ดเป็นอาชีพ ส่งผ่านผู้สำเร็จไปสร้างรายได้มากมาย แม้จะมีพื้นที่เล็กๆ แต่ทว่ากลับอัดแน่นไปด้วยคุณภาพที่ได้สั่งสมมายาวนาน

“ความจริงเห็ดแครงมีดีมากกว่าความอร่อย สามารถนำมาปรุงอาหารได้หลายเมนูแทนเนื้อสัตว์ อาจมีเห็ดแครงอบแห้งเป็นเมนูโปรตีนประจำตู้กับข้าว เมื่อต้องการทานเพียงแต่นำมาแช่น้ำแล้วรังสรรค์เป็นเมนูต่างๆ ได้ทันที ไม่ว่าจะเป็นยำเห็ดแครงใส่ไข่ คั่วกลิ้งเห็ดแครง หรือง่ายที่สุดเพียงแค่ลวกและเหยาะซอสถั่วเหลืองก็อร่อยอย่าบอกใครเชียว” เจ้าของไชโยฟาร์มเห็ดกล่าวทิ้งท้าย

สอบถามรายละเอียด หรือสั่งซื้อผลิตภัณฑ์เห็ดต่างๆ ของไชโยฟาร์มเห็ด ได้ที่โทรศัพท์ (081) 375-3819 line id:nina_angle หรือ FB: บ้านดิน กินเห็ด