ที่มา	เทคโนโลยีการเกษตร
ผู้เขียน	สุจิต เมืองสุข
เผยแพร่	วันพุธที่ 18 มีนาคม พ.ศ.2563

สภาพแวดล้อมเดิมของตำบลพันเสา อำเภอบางระกำ จังหวัดพิษณุโลก เกือบทั้งหมดทำเกษตรกรรม และรับจ้างทั่วไป เมื่อถึงจุดที่เกษตรกรเห็นว่ารายได้ไม่เพียงพอต่อรายจ่าย จึงเริ่มรวมกลุ่มและมองหาแนวทางพัฒนาอาชีพเพื่อให้เกิดความยั่งยืนในอนาคต

การนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ ทำให้เกิดแนวคิด การปลูกผักสวนครัวไว้รับประทานเอง โดยเริ่มในพื้นที่ของโรงเรียนประดู่มะค่าประชาสรรค์ ด้วยเป้าหมายหลัก 2 ประการ คือ สร้างองค์ความรู้ในการทำเกษตรให้กับเด็กนักเรียนและคนในชุมชน รวมถึงผลิตวัตถุดิบปลอดภัยเพื่อใช้เป็นอาหารกลางวัน และสร้างรายได้เสริมให้กับนักเรียนใช้พัฒนาคุณภาพชีวิต

จากแปลงเกษตรเล็กๆ ในโรงเรียน จึงเริ่มขยับขยายสู่บ้านเรือน กระทั่งเกิดเป็นวิสาหกิจชุมชนพันเสา ร่วมกันพัฒนาองค์ความรู้การทำเกษตรอินทรีย์ในทิศทางที่ชัดเจน พร้อมหาตลาดรองรับสินค้าเพื่อสร้างงานและกระจายรายได้ให้แก่คนในชุมชนในระยะยาว การพัฒนาดำเนินมาเรื่อยๆ กระทั่งปี 2559 จึงเกิดการนำร่องพัฒนาพื้นที่รกร้าง บริเวณ หมู่ที่ 1 ตำบลพันเสา จำนวน 25 ไร่ เพื่อเปลี่ยนแปลงเพาะปลูกผักอินทรีย์ ตามมาตรฐานการรับรองแบบมีส่วนร่วม หรือ PGS (Participatory Guarantee System) ซึ่งควบคุมโดยหน่วยงานภาครัฐ

พื้นที่ 25 ไร่ ได้มาจากเทศบาลตำบลพันเสา จัดสรรที่ดินว่างเปล่าในพื้นที่บ้านพันเสา หมู่ที่ 3 ให้กับชาวบ้านในหมู่บ้าน 17 ครัวเรือน ปลูกผักสวนครัวในแปลงที่จัดไว้ รายละ 35 แปลง

น.ส. รสริน พุทธภูมิพิทักษ์ ผู้จัดการสหกรณ์การเกษตรเพื่อการตลาดอาหารปลอดภัย กรีนมาร์เก็ต พิษณุโลก จำกัด กล่าวว่า หลังการพัฒนาดำเนินเข้าปีที่ 9 ก้าวใหญ่ของกลุ่มเกษตรอินทรีย์ตำบลพันเสาก็เกิดขึ้น โดยมูลนิธิเตียง จิราธิวัฒน์ ภายใต้บริษัทกลุ่มเซ็นทรัล ได้เข้ามาสร้างโรงคัดบรรจุผักอินทรีย์ ตามหลักเกณฑ์ที่ดีในการผลิตอาหารปลอดภัย หรือ GMP (Good Manufacturing Practice)​ เพื่อให้ทำตลาดได้ทั้งในและนอกประเทศ โดยเกษตรกรรับหน้าที่ในการผลิตสินค้าเกษตรให้ได้ตามมาตรฐาน ส่วนการคัดคุณภาพและบรรจุสินค้าให้ตรงตามมาตรฐานนั้นเป็นหน้าที่การจัดการของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนพันเสา ซึ่งพื้นฐานแล้วการคัดคุณภาพนั้น จะถูกกำหนดโดยบริษัทผู้รับซื้อ อาทิ ท็อปส์ ซูเปอร์มาร์เก็ต ทั้งเรื่องของขนาดสินค้า น้ำหนัก ความสะอาด และการเก็บรักษา กระทั่งการขนส่งถึงหน้าร้านที่ต้องดำเนินการให้ตรงตามมาตรฐานของท็อปส์ 100 เปอร์เซ็นต์

“ในแต่ละวัน เกษตรกรจะมีรายรับทุกวัน เฉลี่ยวันละ 300-500 บาท เฉลี่ยครัวเรือนละ 4,000-6,000 บาท ต่อเดือน ตามแต่ขนาดแปลงเกษตรที่เกษตรกรรายนั้นรับผิดชอบ โดยขนาดพื้นที่เพาะปลูกนั้น ทางกลุ่มวิสาหกิจชุมชนพันเสาได้จัดแบ่งตามความสมัครใจ โดยอิงจากความสามารถในการเพาะปลูกของเกษตรกรแต่ละราย บนพื้นฐานว่า ทำมาก ได้มาก ในข้อตกลงร่วมกันของเกษตรกรในกลุ่มทุกคน”