สหกรณ์นิคมพิชัยพัฒนา จำกัด จังหวัดอุตรดิตถ์ ต้นแบบการทำแปลงใหญ่ข้าวอินทรีย์-เลี้ยงโคขุน

ขยันทำกินไม่มีจน!! เป็นเรื่องจริงที่ทุกคนทำได้ในเส้นทางอาชีพการเกษตร ซึ่งหนึ่งในองค์กรต้นแบบที่มีผลงานดีเด่นให้เป็นที่ประจักษ์ต่อสาธารณชน ได้แก่ สหกรณ์นิคมพิชัยพัฒนา จำกัด อำเภอพิชัย จังหวัดอุตรดิตถ์ สมาชิกส่วนใหญ่ทำนาเป็นอาชีพหลัก และแบ่งเวลาว่างเลี้ยงโคขุนเป็นรายได้เสริม ทำให้มีรายได้ยั่งยืนตลอดทั้งปี สร้างเม็ดเงินหมุนเวียนเข้ากระเป๋าไม่ต่ำกว่าเดือนละ 20,000 บาท

เนื่องจาก “สหกรณ์นิคมพิชัยพัฒนา จํากัด” มีผลงานที่โดดเด่นและเป็นสหกรณ์นิคมต้นแบบที่ปฏิบัติงานด้านการเกษตรได้อย่างมีประสิทธิภาพ กรมส่งเสริมสหกรณ์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ จึงยกย่องประกาศเกียรติคุณ “สหกรณ์นิคมพิชัยพัฒนา จํากัด” ในฐานะสหกรณ์ดีเด่นแห่งชาติ ประเภทสหกรณ์นิคม ประจำปี 2563

เปิดดำเนินงานมาครบ 37 ปี

สหกรณ์นิคมพิชัยพัฒนา จำกัด ถูกจัดตั้งเมื่อวันที่ 14 กรกฎาคม 2526 สมาชิกแรกตั้ง 777 คน ปัจจุบันมีจำนวนสมาชิก 1,489 คน บริหารงานภายใต้การนำของ คุณเสนอ บุญบุตร ประธานกรรมการ มีอาคารสำนักงานตั้งอยู่เลขที่ 84 หมู่ที่ 7 ตำบลท่ามะเฟือง อำเภอพิชัย จังหวัดอุตรดิตถ์ 53120 โทรศัพท์ (086) 604-1753

ความคิดริเริ่ม

สหกรณ์นิคมพิชัยพัฒนา จำกัด ส่งเสริมให้สมาชิกรวมกลุ่มกันผลิตข้าว ในรูปแบบ “ระบบส่งเสริมการเกษตรแปลงใหญ่” เพื่อลดต้นทุน รวมกันใช้เครื่องจักรกล รวมกันซื้อเมล็ดพันธุ์ ปุ๋ย ยาปราบศัตรูพืช รวมกันบริหารจัดการองค์ความรู้ และได้ความรู้ด้านวิชาการจากหน่วยงานภาครัฐโดยเฉพาะหน่วยงานสังกัดกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ทำให้สมาชิกสามารถผลิตข้าวคุณภาพ และรวมกันขาย ผ่านระบบสหกรณ์ ซึ่งทำให้สามารถต่อรองราคากับพ่อค้าคนกลางได้ และสามารถลดต้นทุนการผลิตได้เฉลี่ยไร่ ร้อยละ 13.31 ต่อไร่ ผลการดำเนินงานสะดุดตากระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ทำให้สหกรณ์นิคมแห่งนี้ ได้รับการยกย่องว่าเป็น “แปลงใหญ่ต้นแบบ (ข้าว)” ทำให้มีเกษตรกรที่สนใจแวะเวียนเข้าไปเยี่ยมชมผลงานตสหกรณ์นิคมพิชัยพัฒนา จำกัด ลอดเวลา

ขณะเดียวกัน ทางสหกรณ์ได้มีความคิดริเริ่มขับเคลื่อนโครงการเกษตรอินทรีย์ ในเขตนิคมสหกรณ์พิชัยเพื่อส่งเสริมให้สมาชิกผลิตสินค้าเกษตรได้ตามมาตรฐานเกษตรอินทรีย์ เพิ่มมูลค่าผลผลิต ทำให้สมาชิกมีสุขภาพที่ดีขึ้น ปลอดภัยจากสารเคมีต่างๆ ทำให้สภาพแวดล้อมในชุมชนพื้นที่นิคมสหกรณ์ดีขึ้น สอดคล้องกับนโยบายรัฐบาลด้านการพัฒนาการผลิตที่ให้ความสำคัญในเรื่องเกษตรอินทรีย์ ตามแผนยุทธศาสตร์การพัฒนาเกษตรอินทรีย์ กรมส่งเสริมสหกรณ์ พ.ศ. 2560-2564

ปัจจุบันสหกรณ์ได้รับการรับรองมาตรฐานจากสถาบันรับรองระบบการผลิตผลิตภัณฑ์การเกษตร ได้แก่ มกษ.9000 เล่ม 1-2552 และ มกษ.900 เล่ม 4-2553 โดยเป็นใบรับรองระยะปรับเปลี่ยน วันที่ 27 ธันวาคม 2562 มีผลถึงวันที่ 26 ธันวาคม 2563

เลี้ยงโคขุนแบบรวมกลุ่มสมาชิกสหกรณ์

นอกจากนี้ ทางสหกรณ์นิคมฯ ดำเนินโครงการส่งเสริมการเลี้ยงโคขุนแบบรวมกลุ่มสมาชิกสหกรณ์ ด้วยวิธีการสหกรณ เพื่อช่วยเหลือสมาชิก แก้ไขปัญหาทางด้านการเกษตร ลดต้นทุนการผลิตและเพิ่มรายได้จากการประกอบอาชีพ โดยสนับสนุนให้สมาชิกสหกรณ์รวมกลุ่มเลี้ยงโคขุน ซึ่งเป็นการเลี้ยงโคขุนระยะกลางน้ำ

ทางสหกรณ์ทำหน้าที่จัดหาโคหย่านมเพศผู้ น้ำหนักระหว่าง 200-250 กิโลกรัม ราคาประมาณ 35,000 บาท ต่อตัว ให้แก่สมาชิก ใช้เวลาเลี้ยงขุน 4-6 เดือน น้ำหนักโดยประมาณ 480-500 กิโลกรัม ราคาโดยเฉลี่ย 52,500 บาท ต่อตัว ผลกำไรขั้นต้น 17,500 บาท ต่อตัว แถมมีตลาดรองรับที่แน่นอนจากการเชื่อมโยงเครือข่ายระหว่างสหกรณ์

บริหารงานแบบมืออาชีพ

ทุกวันนี้ สหกรณ์นิคมพิชัยพัฒนา จำกัด มีคณะกรรมการดำเนินการ จำนวน 15 คน เจ้าหน้าที่สหกรณ์ จำนวน 16 คน ผู้ตรวจสอบกิจการ จำนวน 2 คน ปัจจุบันมีทุนดำเนินงาน 172,236,093.28 บาท ปริมาณธุรกิจ 213,704,535.33 บาท กำไรสุทธิ 5,507,227.50 บาท เงินรับฝาก 34,034,207.26 บาท เงินปันผลร้อยละ 5 เป็นเงิน 1,437,496.63 บาท และเงินเฉลี่ยคืนแก่สมาชิก ร้อยละ 0.25-5 เป็นเงิน 434,565.00 บาท

ทั้งนี้ ทางสหกรณ์ได้จัดทำแผนงานหลัก และแผนกลยุทธ์ประจำปี มีการอบรมถ่ายทอดความรู้ให้สมาชิกอย่างครบถ้วนสม่ำเสมอ รวมทั้งอบรมเรื่องอุดมการณ์ หลักการ วิธีการสหกรณ์ และการประกอบอาชีพแก่สมาชิก ให้ความสำคัญแก่สมาชิกด้วยการสำรวจความต้องการของสมาชิกอย่างสม่ำเสมอ มีการมอบหมายหน้าที่แก่พนักงานอย่างชัดเจนและมีผลการประเมินการควบคุมภายใน อยู่ในระดับดี

สมาชิกสนับสนุนการทำงานสหกรณ์นิคม

ทุกครั้งที่สหกรณ์นิคมพิชัยพัฒนา จำกัด จัดประชุมสมาชิก จะมีสมาชิกเข้าร่วมการประชุมใหญ่เฉลี่ยร้อยละ 97.32 สมาชิกเข้าประชุมกลุ่มเฉลี่ยร้อยละ 90.23 ประชุมกรรมการเฉลี่ยร้อยละ 97.59 ค่าเฉลี่ยของสมาชิกร่วมทำธุรกิจร้อยละ 93.45 นอกจากนี้ สมาชิกยังมีส่วนร่วมในการทำกิจกรรมด้านสาธารณประโยชน์และการอนุรักษ์ธรรมชาติของสหกรณ์ ร้อยละ 78.33

ฐานะการเงินดีเยี่ยม

เมื่อมองดูความมั่นคงและฐานะทางเศรษฐกิจของสถาบัน พบว่า ผลการดำเนินงาน 3 ปีที่ผ่านมา สหกรณ์มีความมั่นคงและมีฐานะทางเศรษฐกิจดี สามารถดำเนินงานและประสบความสำเร็จในการบริการสมาชิก โดยมีทุนดำเนินงาน 172,236,093.28 บาท ทุนเรือนหุ้น 31,878,240.00 บาท และทุนสำรอง 14,478,734.65 บาท อัตราลูกหนี้เงินกู้ระยะสั้น ที่ชำระหนี้ได้ตามกำหนด อัตราการเติบโตทุนของสหกรณ์ อัตราผลตอบแทนต่อส่วนของทุน และอัตราผลตอบแทนต่อสินทรัพย์ เพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง

อนุรักษ์ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

สมาชิกสหกรณ์ มีจิตสาธารณะ มุ่งมั่นทำกิจกรรมด้านสาธารณประโยชน์ ให้แก่สมาชิก ครอบครัวสมาชิก กรรมการและพนักงาน โดยทางสหกรณ์นิคมพิชัยพัฒนา จำกัด จะเน้นการจัดสวัสดิการที่หลากหลาย เพื่อคุณภาพชีวิตที่ดีของสมาชิกและครอบครัว สร้างขวัญกำลังใจในการทำงานให้แก่บุคลากรของสหกรณ์ เช่น ให้ทุนการศึกษาบุตรสมาชิก บุตรเจ้าหน้าที่ และการศึกษาดูงาน เบี้ยยังชีพผู้สูงอายุ สวัสดิการสมาชิกและครอบครัวสมาชิก สวัสดิการสงเคราะห์เจ้าหน้าที่และครอบครัว ช่วยเหลือสมาชิกกรณีไฟไหม้ การประกันสังคม สวัสดิการประกันชีวิต ฯลฯ

ขณะเดียวกัน ทางสหกรณ์ทำกิจกรรมเพื่อสังคมและชุมชน ให้แก่บุคคล/ชุมชนภายนอก โดยจัดสรรทุนสาธารณประโยชน์เพื่อส่งเสริมกิจกรรมด้านศาสนา ด้านการศึกษา ด้านการรักษาพยาบาล ด้านการช่วยเหลือและบรรเทาภัยธรรมชาติ

ควบคู่กับดำเนินกิจกรรมด้านอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ส่งเสริมการใช้ปุ๋ยหมัก ปุ๋ยชีวภาพ สารสกัดธรรมชาติแทนยาฆ่าแมลงและปุ๋ยเคมี รักษาสภาพแวดล้อมด้วยการรณรงค์งดเผาตอซัง และส่งเสริมการอนุรักษ์พันธุกรรมพืช ทำกิจกรรมปลูกป่าเฉลิมพระเกียรติ เพื่อฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมไปพร้อมๆ กัน