นายกประมงพื้นบ้านระยอง ร้องสอบนายทุนเพาะหอยนางรมผูกไผ่ติดรากโกงกาง

วันที่ 9 เมษายน 2560 นายสำออย รัตนวิจิตร นายกสมาคมประมงพื้นบ้านเรือเล็ก จ.ระยองได้ร้องเรียนว่าบริเวณพื้นที่ป่าชายเลนคลองท่าครกหมู่ 8 เขตติดต่อป่าชายเลน สะพานรักษ์แสม พื้นที่จัดตั้งธนาคารปูแสม ต.เนินฆ้อ ซึ่งเป็นแหล่งท่องเที่ยวอนุรักษ์ป่าชายเลนที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งของอ.แกลง จ.ระยอง มีกลุ่มนายทุนเข้าไปเลี้ยงหอยนางรมบริเวณป่าชายเลน โดยการใช้ไม้ไผ่ผูกติดกับรากไม้ต้นโกงกาง ใช้เชือกติดก้อนปูนซิเมนต์แขวนไม้ไผ่ห้อยลงในคลอง ใกล้กันก็มีการทำแพไม้ไผ่เลี้ยงหอยนางรม นับวันจะเพิ่มมากขึ้น วอนหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้าตรวจสอบหาทางป้องกันอาจเกิดผลกระทบป่าชายเลนขึ้นได้ จากนั้น นายสุรินทร์ สินรัตน์ ประธานเครือข่ายทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมหมู่บ้าน(ทสม.) จ.ระยอง และนายมาโนช ยั่งยืน ประธานธนาคารปูแสม ต.เนินฆ้อ ลงเรือเข้าไปตรวจสอบพื้นที่ป่าชายเลนคลองท่าครก พบแพทำด้วยไม้ไผ่ผูกเชือกเลี้ยงหอยนางรม เป็นบริเวณกว้าง นอกจากนี้ยังใช้ไม่ไผ่ลอดใต้รากต้นโกงกางผูกเชือกห้อยลงน้ำเลี้ยงหอยนางรมจำนวนมาก

นายสำออย กล่าวว่าสาเหตุที่ร้องเรียน 1.เนื่องจากวิธีการเลี้ยงหอยนางรมโดยการใช้ไม่ไผ่ผูกติดกับรากต้นโกงกาง เมื่อหอยนางรมเติบโตเป็นตัวขนาดใหญ่ น้ำหนักจะเพิ่มมากขึ้น จะทำให้รากต้นโกงกางฉีกและหัก รวมทั้งขยะลอยมาติดบริเวณรากโกงกาง มีจำนวนมากขึ้นเรื่อยๆ ย่อมทำให้เกิดผลกระทบระบบนิเวศป่าชายเลน 2. หากปล่อยให้นายทุนเข้ามาเลี้ยงหอยนางรม มีรายได้เป็นกอบเป็นกำ คนก็จะแห่เข้ามาเลี้ยงมากขึ้น 3. หากเกิดการแย่งชิงพื้นที่ป่าชายเลนเพื่อเลี้ยงหอยนางรม ป่าชายเลนจะเกิดความเสียหายมากขึ้น และ 4. ปัจจุบันนี้มีแรงงานต่างด้าวเข้าไปหากินในพื้นที่ป่าชายเลนมากขึ้น ในที่สุดก็จะเกิดปัญหาเหมือนทำแพเลี้ยงหอยนางรมพื้นที่บริเวณคลองลาวน ต.สุนทรภู่ ปล่อยปละละเลยกันมานานพอชาวบ้านได้ประโยชน์ จนเกิดปัญหาก็ไปให้เขารื้อถอน

“นอกจากนี้มีนายทุนขับรถรับ-ส่ง ว่าจ้างแรงงานต่างด้าวเข้าไปจับหอย ปู ปลา ดักอวน ทอดแห บริเวณรอยต่อพื้นที่ป่าชายเลนปากน้ำประแสร์ ช่วงวันเสาร์ อาทิตย์ นายทุนจะรับซื้อเนื้อหอย และเปลือกจำนวนมาก เราเป็นผู้ดูแลพื้นที่ป่าชายเลนคิดว่าแกะหอยที่กำลังวางไข่ควรจะเว้นไว้ ห้ามเก็บหอยขนาดเล็ก ควรจับแต่หอยขนาดใหญ่ ซึ่งมีหลายชนิด อาทิ หอยปากมน หอยตระค้อน หอยจุ๊บแจง หอยปากบิด หอยพอกและหอยกาบเป็นต้น” นายสำออย กล่าว

ด้านนายมาโนช กล่าวว่าการทำแพไม้ไผ่เลี้ยงหอยนางรมบริเวณพื้นที่ป่าชายเลนโดยใช้เชือกแปะปูนซิเมนต์เป็นเม็ดไม่ใหญ่มาก เว้นช่องเป็นระยะต่อ1 เม็ด ยาว 50 ซม. แขวนไม้ไผ่ข้างละ 5 เส้น รวม 10 เส้น ทิ้งระยะเวลาสักระยะค่อยมาดูว่ามีเชื้อหอยนางรมมาเกาะหรือยัง เมื่อถึงเวลาเชื้อหอยมาเกาะก็จะต้องตบแต่งเอาเพรียงที่มาเกาะรวมกันออก ให้เหลือเชื้อหอยนางรมเกาะเม็ดปูนเพียงตัวเดียวเท่านั้น จากนั้นจะมีพ่อค้ามารับซื้อเพื่อนำไปเลี้ยงต่อ ทั้งนี้ การเลี้ยงแพหอยนางรมในคลองจำนวนมาก อาจเกิดผลกระทบทำให้น้ำในคลองตื้นเขิน สาเหตุขณะที่เวลาน้ำขึ้นหรือลงกากตะกอนจะติดเม็ดปูนหอยนางรม ตะกอนไม่สามารถไหลออกสู่ปากแม่น้ำประแสร์ได้ ทำให้คลองตื้นเขินได้