“กระบองเพชร” หากเอ่ยชื่อไม้นี้มา เป็นอีกไม้ปลูกเล่นที่หลายๆ คนต้องเคยซื้อมาประดับโต๊ะทำงานหรือตั้งโชว์สวยๆ แต่การปลูกในครั้งแรกของผู้ที่ยังไม่เคยคุ้นชิน เรื่องกระบองเพชรตายถือว่าเป็นเรื่องที่ต้องประสบเจอแน่นอน เพราะผู้เขียนเองก็เป็นหนึ่งในนั้น ที่ปลูกเท่าไรก็ยากที่จะรอด หรืออาจเป็นเพราะการใส่ใจมากเกินไป ที่มีการรดน้ำให้บ่อยๆ จนรากเน่า ซึ่งจากที่เคยสอบถามคนปลูกเก่งๆ มา บางท่านก็ว่ากระบองเพชรเป็นไม้ที่เราไม่ต้องขยันรดน้ำมากก็ได้ แต่เมื่อลดความขยันในเรื่องของการรดน้ำบ่อยครั้งลง กระบองเพชรก็รอดและเติบโตได้ดีทีเดียว

จากการได้ลองผิดลองถูกนี้เอง หลายๆ ท่านก็ประสบผลสำเร็จจากการปลูกกระบองเพชร จนทำให้เกิดการพัฒนาขยายพันธุ์สามารถเกิดเป็นรายได้ เรียกได้ว่าทำเป็นอาชีพเสริมที่มีรายได้ดีกว่างานประจำก็มี หรือจะทำควบคู่กันไปก็ไม่มีอะไรสะดุด เพราะสามารถทำควบคู่กันได้ ช่วยสร้างรายได้หลากหลายช่องทางจากสภาวะเศรษฐกิจเช่นนี้

คุณยมลภร ดาววี อยู่บ้านเลขที่ 173 หมู่ที่ 1 ตำบลแม่แฝกใหม่ อำเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่ ได้ปลูกกระบองเพชรจากความชื่นชอบและต่อยอดพัฒนาการปลูกด้วยการผสมพันธุ์จนเกิดเป็นลูกไม้ใหม่ๆ และมีการกราฟต์ (Grafting) เลือกสายพันธุ์ที่ดีมาต่อยอด ทำให้เกิดการขยายพันธุ์ที่ทำจำนวนได้ ซึ่งจากการที่ได้เริ่มในสิ่งที่รักในวันนั้น ส่งผลให้เธอเกิดรายได้ที่สามารถทำควบคู่ไปกับการทำงานประจำได้ดี

คุณยมลภร เล่าให้ฟังว่า ก่อนที่จะเริ่มมาปลูกกระบองเพชร สมัยก่อนจะเน้นทำเกษตรแบบเพาะกล้าไม้จำหน่ายเป็นหลัก อาทิ โกโก้ มะเดือฝรั่ง เมล่อน ฯลฯ และเมื่อไม้โตจนมีผลผลิตก็จะนำมาทำการแปรรูปเป็นสินค้าต่างๆ ส่วนกระบองเพชรที่นำมาปลูกเกิดจากความชอบส่วนตัว เธอได้ซื้อไม้เข้ามาปลูกเลี้ยงสะสมเรื่อยๆ พร้อมทั้งลองผิดลองถูกเรียนรู้การขยายพันธุ์ด้วยตัวเอง จึงทำให้การผสมเกสรทำได้ง่ายสำหรับเธอ จนเกิดเป็นเมล็ดและพัฒนาลูกไม้ใหม่ๆ ขึ้นมาเสมอ รวมไปถึงการกราฟต์ต่อยอดจนมีไม้ที่มีคุณภาพออกจำหน่าย

“กระบองเพชรพอเราผสมเกสรเองได้ เราสามารถกำหนดทิศทางการทำตลาดได้ ว่าเราต้องการทำแบบไหน เพราะกระบองเพชร นอกจากทำเป็นไม้สายพันธุ์จำหน่ายได้แล้ว ยังสามารถทำเป็นด่างจำหน่ายได้ราคาที่ดี อย่างบางพันธุ์ถึงเป็นสีเขียว แต่ต้นมีลายขาวก็ช่วยได้มาก ทำให้ได้ราคาที่ดีด้วยเช่นกัน จากที่ได้ไปออกขายตามงานต่างๆ ลูกค้าถือว่ามีทุกกลุ่มเลย ชอบกระบองเพชรตั้งแต่ราคาหลักสิบ ไปจนถึงราคาหลักพันก็มี เพราะฉะนั้นเราต้องเป็นคนเลือกว่าอยากจะทำตลาดแบบไหน ก็พัฒนาไม้ไปในทิศทางตลาดนั้นๆ” คุณยมลภร บอก

สำหรับการผสมพันธุ์กระบองเพชรเพื่อให้ได้ลูกไม้ใหม่ๆ นั้น คุณยมลภร เล่าว่า จะใช้การจินตนาการเลือกพ่อแม่พันธุ์มาทำการผสมเกสรเข้าด้วยกัน ซึ่งอายุพ่อแม่พันธุ์ที่เหมาะสมที่สุดสำหรับนำมาผสม ต้องมีอายุอยู่ที่ 1-2 ปี เมื่อไม้ผสมเสร็จสมบูรณ์แล้วจะรอจนเกิดเป็นเมล็ด และนำเมล็ดที่ได้มาเพาะลงในวัสดุเพาะจำพวกมูลไส้เดือน ขุยมะพร้าว และดินหมักจากกากเห็ด พร้อมทั้งฉีดยากันราลงไปบ้าง จากนั้นปิดภาชนะให้สนิทเพื่อให้เกิดการควบแน่นภายใน ผ่านไปประมาณ 1 เดือน เมล็ดกระบองเพชรก็จะค่อยๆ งอกออกมาเป็นต้นกล้าให้เห็น ดูแลต่อไปอีกประมาณ 4-6 เดือน จึงค่อยๆ ทยอยนำออกจากภาชนะที่เพาะ   

โดยต้นกระบองเพชรที่มีอายุประมาณ 6 เดือน ต้นจะเริ่มมีสีออกมาให้เห็น ในระยะนี้จะคัดทันที โดยต้นที่มีสีเขียวก็จะอยู่ในโซนสีเขียว ส่วนต้นที่มีสีก็จะจัดให้อยู่ในโซนต้นที่มีสี ดูแลแบบแยกโซนกันอย่างชัดเจน 

“ช่วงที่จะแยกสี เราก็จะนำมาปลูกลงในกระถางขนาด 1.5 นิ้ว เป็นต้นละกระถาง วัสดุปลูกหลักๆ ก็จะมีส่วนประกอบของเหมือนตอนเพาะเมล็ดทุกประการ แต่ในขั้นตอนนี้จะมีการผสมทรายเข้าไป ดูแลต่อไปอีกประมาณ 1-2 เดือน เมื่อกระบองเพชรมีรากเดินได้สมบูรณ์ หากต้องการจำหน่ายในระยะนี้จำหน่ายได้ทันที แต่ถ้าจะเลี้ยงให้โตอีก ก็จะดูแลไปอีกประมาณ 1 ปีขึ้นไปก็จะได้ไม้อีกขนาดหนึ่งที่สามารถทำได้อีกราคา เราก็จะทำหมุนเวียนแบบนี้ไปเรื่อยๆ ไม้ก็จะมีอายุลดหลั่นกันไป เพื่อให้มีไม้ขายตลอด” คุณยมลภร บอก

สำหรับแมลงศัตรูพืชที่เข้าทำลายกระบองเพชร ส่วนใหญ่ในช่วงหน้าฝนจะมีเพลี้ยหอยระบาดหนัก จะทำการป้องกันด้วยการใช้เคมีภัณฑ์ต่างๆ ที่หาซื้อได้จากท้องตลาดทั่วไปเพื่อนำมาฉีดพ่น สามารถป้องกันได้เป็นอย่างดี ทำให้กระบองเพชรไม่เกิดความเสียหาย

การทำตลาดเพื่อจำหน่ายกระบองเพชรนั้น คุณยมลภร บอกว่า ด้วยความที่เคยทำกิ่งพันธุ์จำหน่าย จะมีบ้างที่เคยออกร้านตามงานต่างๆ เมื่อกระบองเพชรมีจำนวนมากและคิดว่าน่าจะทำตลาดได้แล้ว เธอก็จะออกงานที่จัดในพื้นที่เพื่อไปเจอลูกค้าด้วยตัวเองและสอบถามว่าต้องการซื้อสายพันธุ์แบบไหน ราคาเท่าไรที่ลูกค้าจับต้องได้ การทำเช่นนี้จึงทำให้เธอได้รู้ความต้องการของตลาดอย่างต่อเนื่อง และผลิตไม้ได้ทันท่วงทีในแบบที่ลูกค้าชื่นชอบ  

โดยราคาจำหน่ายกระบองเพชรภายในสวนมีราคาแตกต่างกันไป ซึ่งราคาจำหน่ายจะมีราคาตั้งแต่ 35 บาท หลักร้อยบาทไปจนถึงหลักพันบาท ราคาหลักพันอายุกระบองเพชรจะมากกว่า 3 ปีขึ้นไป

“กระบองเพชรนี่ ทำราคาได้หลากหลาย ถ้ายิ่งเราทำไม้ด่าง ราคาก็จะยิ่งได้มากกว่าปกติ ตั้งแต่มาทำเป็นอาชีพเสริม ออกตลาดอาทิตย์ละ 1 ครั้ง ก็ถือว่าสร้างรายได้ดี สามารถทำเสริมรายได้ควบคู่ไปกับงานประจำได้ คนที่สนใจอยากทำ ทุกอย่างก็ต้องเริ่มจากความชอบก่อน จากนั้นสิ่งเหล่านี้ก็จะทำรายได้ให้เราตอบแทนกลับมา เมื่อเราดูแลและสร้างเป็นไม้คุณภาพออกมาอยู่เสมอ” คุณยมลภร บอก

สำหรับท่านใดที่สนใจอยากทราบข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการปลูกและการพัฒนากระบอกเพชรให้เกิดลูกไม้ใหม่ๆ สามารถติดต่อสอบถามได้ที่ คุณยมลภร ดาววี หมายเลขโทรศัพท์ 080-496-4692

---

สำหรับแฟนๆ นิตยสารเทคโนโลยีชาวบ้าน หากต้องการนิตยสารเทคโนโลยีชาวบ้านรายปักษ์ ส่งตรงถึงบ้าน รวดเร็วทันใจอ่านได้ในทุกๆ 15 วัน สามารถสมัครสมาชิกได้ที่ คลิกลิ้ง https://shorturl.asia/0zJwQ 📲- Line: @matichonbook หรือ สำนักพิมพ์มติชน เลขที่ 12 ถนนเทศบาลนฤมาล หมู่บ้านประชานิเวศน์ 1 แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร 10900 ติดต่อฝ่ายขาย 02-589-0020 ต่อ 3354