ไก่ดำสมุนไพรบ้านเชิงหวาย ผลิต-แปรรูป ไก่ดำครบวงจร

“ไก่ดำ” ตามประวัติศาสตร์ของจีนไก่ดำถือว่าเป็นอาหารที่มีคุณค่าทางยาอายุวัฒนะ หรือถือว่าเป็นอาหารของฮ่องเต้เท่านั้น และยังช่วยในเรื่องการบำรุงสมองและต้านทานโรค รวมทั้งเป็นอาหารที่มีไขมันและคลอเรสเตอรอลต่ำ เมนูไก่ดำ จึงเป็นอีกหนึ่งอาหารทางเลือกสำหรับผู้บริโภคในยุคปัจจุบันที่ใส่ใจสุขภาพ และเลือกรับประทานอาหารที่มีสรรพคุณทางยาเสริมภูมิคุ้มกันมากขึ้น

ปัจจุบัน “ไก่ดำ” หนึ่งในสินค้าเกษตรอัตลักษณ์โดดเด่นของจังหวัดพิษณุโลก เป็นสินค้าทางเลือกในการสร้างอาชีพเสริม เพิ่มรายได้ให้เกษตรกรในพื้นที่ รวมทั้งเพิ่มมูลค่าทางเศรษฐกิจสินค้าเกษตรอัตลักษณ์พื้นถิ่นของจังหวัดพิษณุโลก

กลุ่มวิสาหกิจชุมชนไก่ดำสมุนไพรบ้านเชิงหวาย ตำบลตลุกเทียม อำเภอพรหมพิราม จังหวัดพิษณุโลก นับเป็นกลุ่มที่มีศักยภาพการผลิต มีการบริหารงานและการเติบโตของธุรกิจที่ดี โดยดำเนินการผลิต แปรรูป และจำหน่ายครบวงจร ในรูปแบบกลุ่มวิสาหกิจชุมชนภายใต้การกำกับดูแลของสำนักงาน ปศุสัตว์จังหวัดพิษณุโลก เริ่มดำเนินการปี 2559

นอกจากนี้ ยังเข้าร่วมโครงการระบบส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่ เมื่อปี 2560 และโครงการขับเคลื่อนการเกษตรระดับหมู่บ้านสู่การผลิตสินค้าเกษตรมูลค่าสูง ในปี 2565 รวมทั้งเป็นศูนย์เรียนรู้การเลี้ยงไก่ดำให้แก่ผู้สนใจทั่วไป ปัจจุบัน กลุ่มวิสาหกิจชุมชนไก่ดำสมุนไพรบ้านเชิงหวาย มีสมาชิกกลุ่ม 30 ราย มีไก่ดำจำนวน 24,000 ตัว (เฉลี่ย 800ตัว/ครัวเรือน) โดยมี นายประเดิม เมืองมูล เป็นประธานกลุ่มและเป็นผู้บุกเบิกการเลี้ยงไก่ดำ

กลุ่มวิสาหกิจชุมชนไก่ดำสมุนไพรบ้านเชิงหวาย ได้นำไก่ดำสายพันธุ์เคยู-ภูพาน ที่ศึกษาวิจัยโดยมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดสกลนคร ซึ่งมีลักษณะขนสีขาวทั้งตัวผู้และตัวเมีย หนังดำ เนื้อดำ กระดูกดำ เลี้ยงง่าย โตไว และนิสัยไม่ก้าวร้าว มาเลี้ยงเพื่อขยายพันธุ์

โดยตัวผู้โตเต็มที่มีน้ำหนักเฉลี่ย 3-3.5 กิโลกรัม ส่วนไก่ตัวเมียน้ำหนักเฉลี่ย 2.8-3 กิโลกรัม เกษตรกรจะเพาะพันธุ์โดยฟักไข่ด้วยตู้อบพลังงานไฟฟ้า การอนุบาล การเลี้ยงดูในกรงโดยแยกเป็นห้องๆ สำหรับแม่พันธุ์กับพ่อพันธุ์ และห้องขุนโดยเฉพาะ

กลุ่มวิสาหกิจชุมชนไก่ดำสมุนไพรบ้านเชิงหวาย เลี้ยงไก่ดำแบบกึ่งขังกึ่งปล่อย จำนวนไก่ดำเฉลี่ย 500-800 ตัว/รุ่น/ฟาร์ม แต่ละรุ่นใช้เวลาเลี้ยง 50-100 วัน หรือประมาณ 3-7 รุ่น/ปี/ฟาร์ม โดยใช้วัสดุธรรมชาติสร้างโรงเรือนและวัตถุดิบอาหารสัตว์จะใช้พืชอาหารสัตว์ที่สามารถปลูกเองได้ เช่น ข้าวโพด กากถั่วเหลือง ปลาป่น ใบหม่อน ตะไคร้

กลุ่มวิสาหกิจชุมชนไก่ดำสมุนไพรบ้านเชิงหวาย เลี้ยงไก่ดำแบบธรรมชาติที่รู้จักกันดีในชื่อ การเลี้ยงไก่ดำอารมณ์ดี ทำให้ไก่ดำไม่เครียด และทำให้ผลผลิตแบบธรรมชาติอาหารปลอดภัย ให้ผลผลิตไก่ดำ เฉลี่ย 650 ตัว/รุ่น/ฟาร์ม (น้ำหนักเฉลี่ย 0.9 กิโลกรัม/ตัว)

ด้านตลาด เกษตรกรขายไก่ดำมีชีวิต ณ เดือนสิงหาคม 2565 เฉลี่ยอยู่ที่ 72 บาท/ตัว หรือ 80 บาท/กิโลกรัม สำหรับไข่ไก่สมาชิกจำหน่ายให้กับกลุ่มฯ เพื่อนำไปฟักเป็นลูกไก่ราคา 8 บาท/ฟอง และมูลไก่ ราคา 18 บาท/กระสอบ

ด้านการแปรรูป กลุ่มวิสาหกิจชุมชนไก่ดำสมุนไพรบ้านเชิงหวาย ิสามารถผลิตไก่ดำได้ประมาณ 5-7 ตัน/เดือน โดยจะรับซื้อผลผลิตไก่ดำจากเกษตรกรสมาชิกเพื่อนำไปแปรรูป โดยผลผลิตร้อยละ 80 นำไปแปรรูปแช่แข็งส่งจำหน่ายห้างสรรพสินค้า อาทิ สยามแม็คโคร ท็อปซุปเปอร์มาร์เก็ต ส่วนอีกร้อยละ 20 นำไปแปรรูปอาหารพร้อมรับประทานและผ่านการรับรองตามมาตรฐาน อย. อาทิ ไก่ดำตุ๋นยาจีน ซุปไก่ ซุปผง ไข่ขาวนึ่ง และบริโภคในครัวเรือน

นอกจากนี้ ด้านการวิจัยพัฒนาสำนักงานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) และสถาบันการศึกษาได้ทำการศึกษาวิจัยการนำผลพลอยได้มาสร้างมูลค่าเพิ่ม อาทิ เลือดไก่ ขนไก่ และหนังไก่ ผลิตเป็นคอลลาเจนผง สบู่ และโลชั่น ซึ่งขณะนี้อยู่ระหว่างการทดลอง

ทั้งนี้ ผู้สนใจสามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่คุณประเดิม เมืองมูล โทร. 087-056-3967, Facebook : P.M ฟาร์มไก่ดำ KU ภูพาน เมืองพิษณุโลก และสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 พิษณุโลก สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร