| ผู้เขียน | ปิยพร วิสระพันธุ์ |
|---|---|
| เผยแพร่ |
“หอย” คงเป็นเมนูโปรดของใครหลายๆ คน ซึ่งหอยในประเทศไทยนั้นมีมากมายหลายชนิด แต่บางชนิดนั้นก็ไม่สามารถนำมากินได้ แต่ก็ยังมีหอยอีกมากมายหลายชนิดที่กินได้เช่นกัน หากให้พูดถึงหอยที่ยอดนิยมตลอดกาล ต้องยกให้ “หอยนางรม”
“หอยนางรม” เป็นหอยสองฝาที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูง ทำให้มีผู้นิยมบริโภคอย่างมาก โดยเฉพาะหอยนางรมพันธุ์ใหญ่หรือหอยตะโกรม มีขนาดใหญ่ชวนให้กิน หอยนางรมถือเป็นวัตถุดิบที่นำมาประกอบอาหารได้อย่างหลากหลายหรือจะกินสดก็อร่อยไม่แพ้กัน
จึงทำให้ตลาดหอยนางรมเกิดการขยายตัวเพิ่มขึ้นอยู่เรื่อยๆ และมีการคาดว่าจะเพิ่มขึ้นอีกมากในอนาคต เนื่องจากผลผลิตในปัจจุบันนี้ยังไม่เพียงพอต่อความต้องการภายในประเทศไทยเลย จึงเป็นเหตุผลที่ทำให้หอยนางรมมีราคาสูง เมื่อเทียบกับหอยชนิดอื่น ที่คนไทยนิยมกิน
หอยนางรมในท้องตลาดปัจจุบัน ส่วนใหญ่แล้วได้มาจากการเพาะเลี้ยงด้วยวิธีทางธรรมชาติ เนื่องจากลูกหอยที่ได้จากการเพาะพันธุ์ยังไม่เพียงพอ การล่อลูกหอยในแต่ละแหล่งเลี้ยงต้องขึ้นอยู่กับความเหมาะสมของสภาพภูมิอากาศแต่ละพื้นที่ อุณหภูมิของน้ำทะเล ความเค็ม ปริมาณแสง การขึ้น-ลงของระดับน้ำทะเล และความเร็วของกระแสน้ำ ลูกหอยนางรมมักจะเกิดตลอดทั้งปี แต่ส่วนใหญ่ช่วงที่เกิดลูกหอยวัยเกล็ด จะแตกต่างกันในแต่ละพื้นที่
คุณวรรณฤดี ชัยพรหม หรือ คุณเลิฟ อายุ 26 ปี อาศัยอยู่ ตำบลพุมเรียง อำเภอไชยา จังหวัดสุราษฎร์ธานี ปัจจุบันประกอบอาชีพเป็นแม่ค้าคนกลางรับซื้อ-ขายอาหารทะเลในพื้นที่ จัดส่งทั่วประเทศ โดยมีคุณพ่อเป็นเกษตรกรฟาร์มหอยนางรม และมีคุณแม่เป็นแรงบันดาลใจในการทำอาชีพค้าขายอาหารทะเล คุณวรรณฤดี กล่าวว่า ตนเองเกิดและเติบโตมาจากอาชีพการทำประมง ฟาร์มหอยนางรม เป็นอาชีพที่คุณพ่อคุณแม่ทำมากว่า 30 ปี
แต่เกิดเหตุไม่คาดฝัน คุณแม่เสียชีวิต จึงทำให้คุณวรรณฤดีจำเป็นต้องสานต่อธุรกิจครอบครัว เดิมทีคุณแม่จะนำหอยนางรมและอาหารทะเลมาขายในตลาดชุมชน ซึ่งราคาอาจไม่ได้สูงนัก แต่คุณวรรณฤดีได้เข้ามาปรับแผนกลยุทธ์การขาย ทำการตลาดให้กว้างขึ้น
คุณวรรณฤดีขยายกลุ่มลูกค้าให้กว้างขึ้นโดยนำหอยนางรมจากฟาร์มตัวเองค้าส่งให้กับร้านอาหารในแต่ละจังหวัดที่สนใจ และค้าปลีกหอยนางรมเป็นเซตพร้อมกิน ในแอปฟู้ดดิลิเวอรี่ แต่ในช่วงที่พลิกชีวิต ทำให้ยอดขายสูงขึ้นจนน่าตกใจ คือช่วงที่โควิดเริ่มระบาด ทำให้การค้าขายออนไลน์เกิดขึ้นเยอะมาก ลูกค้าเข้าถึงได้เยอะขึ้น จนกระทั่งปัจจุบันตลาดของฟาร์มคือ ตลาดออนไลน์ 100%
การเลือกพื้นที่สำหรับเลี้ยงหอยนางรมด้วยวิธีทางธรรมชาติ
การเลือกทำเลที่เหมาะสม ถือเป็นหัวใจหลักที่มีความสำคัญอีกประการหนึ่งในการเลี้ยงหอยนางรม
ต้องเป็นแหล่งน้ำกร่อยหรือแหล่งที่น้ำทะเลท่วมต่อกัน 7-8 เดือนต่อปี เพื่อสั่งสมความเค็มพอเหมาะ และจะต้องไม่อยู่ภายใต้พื้นที่ที่น้ำจืดไหลท่วมในช่วงฤดูฝน เพราะอาจทำให้หอยตายได้
ต้องเป็นแหล่งน้ำที่มักมีหอยเกิดใหม่ตามแหล่งน้ำธรรมชาติเพื่อลดต้นทุนในการเลี้ยง แหล่งน้ำในการเลี้ยงจะต้องไม่อยู่ในส่วนที่เป็นกระแสน้ำคลื่นลมแรงตลอดเวลา แต่ก็จะต้องเป็นแหล่งน้ำที่มีการไหลผ่านของน้ำอยู่ตลอด เป็นแหล่งน้ำตื้นสภาพดินปนทราย มีความลึกของดินไม่มากนัก
วัสดุที่นิยมใช้ล่อลูกหอย ได้แก่ ไม้ไผ่ ไม้เป้ง ก้อนหิน หลอดซีเมนต์ แผ่นกระเบื้อง อิฐบล็อก ฯลฯ
รูปแบบการเลี้ยงหอยนางรมแบบใช้อิฐบล็อก
เป็นวิธีการใช้อิฐบล็อกวางให้ลูกหอยนางรมเกาะ เลี้ยงจนได้ขนาดตามที่ต้องการ เป็นวิธีที่ง่าย และทำกันมาตั้งแต่สมัยโบราณ ซึ่งเป็นวิธีที่ทำกันอย่างแพร่หลายมากในปัจจุบันนี้ โดยระยะห่างของอิฐบล็อกจะอยู่ห่างกันประมาณ 50 เซนติเมตร เรียงเป็นแถว วิธีนี้มักทำการเลี้ยงหอยในขอบเขตระหว่างแนวระดับน้ำขึ้นสูงสุดถึงระดับต่ำสุด ตามชายฝั่งทะเลที่มีสภาพเป็นอ่าวเปิด พื้นดินเป็นโคลนแข็ง ทรายปนโคลนแข็ง
ในกรณีที่สภาพดินเป็นโคลนค่อนข้างอ่อน อาจจะต้องใช้ไม้วางเป็นฐานก่อน เช่น ไม้ไผ่ จากนั้นจึงจะสามารถนำอิฐบล็อกวางด้านบนได้ เพื่อไม่ให้อิฐบล็อกจมลงไปในโคลน ลูกหอยนางรมที่เลี้ยงตามธรรมชาติจะหาอาหารกินเอง โดยอาหารก็จะเป็นพื้นน้ำ หรือสัตว์น้ำขนาดเล็กที่ไหลผ่านมา
ในพื้นที่ตำบลพุมเรียง อำเภอไชยา จังหวัดสุราษฎร์ธานี หอยนางรมจะให้ผลผลิตได้ดีที่สุดในช่วงเดือนมกราคม-เมษายน (เป็นข้อสันนิษฐานและประสบการณ์ของทางฟาร์ม) ในช่วงนั้นเนื้อหอยจะสวยและขายได้ราคาดีมาก เมื่อลูกหอยนางรมได้ขนาดที่ต้องการแล้วก็สามารถเก็บผลผลิตได้ เมื่อเก็บผลผลิตแล้วก็จะถูกนำมาทำความสะอาดและตัดแต่งเปลือกให้สวยงามเมื่อถึงฝั่ง จากนั้นจึงจะสามารถจำหน่ายได้
ราคาของหอยนางรมอยู่ที่ขนาดและจำนวนของผลผลิตในแต่ละรอบ หากผลผลิตมากก็สามารถขายได้ในราคาที่ไม่สูงนัก หากผลผลิตในรอบนั้นๆ น้อย ราคาก็ต้องปรับให้สูงขึ้น
คุณวรรณฤดี กล่าวว่า อาชีพประมงฟาร์มหอยนางรม เป็นอาชีพที่ขึ้นอยู่กับฝนฟ้าอากาศ จะออกจากฝั่งไปเก็บหอยนางรมได้ก็ต้องรอให้น้ำลดก่อน เมื่อจะกลับเข้าฝั่งต้องรอน้ำขึ้น ปัจจุบัน ลูกหอยเกิดใหม่น้อยลงมาก ทำให้ขาดตลาด ไม่พอต่อความต้องการของผู้บริโภค จึงมีราคาที่สูงกว่าหอยพันธุ์อื่นๆ
เมื่อวันที่ 12 มิถุนายน 2563 มีประกาศสั่งรื้อถอนสิ่งปลูกสร้าง (ขนำหอย) ที่ก่อสร้างหรือติดตั้งในที่จับสัตว์น้ำบริเวณอ่าวดอน จังหวัดสุราษฎร์ธานี มีผลสั่งรื้อถอน 60 วัน นับตั้งแต่วันออกประกาศ
“เมื่อมีประกาศรื้อถอนขนำหอย ชาวบ้านในพื้นที่เคารพในคำสั่งและทำตามอย่างไม่มีเงื่อนไข นับตั้งแต่วันประกาศจนถึงปัจจุบัน ทางหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการสั่งรื้อถอนขนำหอย ยังไม่มีบทสรุปตรงกลางให้กับชาวบ้านที่ทำประมง เพราะต้องยอมรับเลยว่า การรื้อถอนขนำทำให้ชาวประมงเก็บผลผลิตได้ยากขึ้น ไม่มีที่หลบฝน แดด พายุ”
ท่านใดที่สนใจหอยนางรม อาหารทะเล ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ คุณวรรณฤดี ชัยพรหม หรือ คุณเลิฟ อายุ 26 ปี อาศัยอยู่ ตำบลพุมเรียง อำเภอไชยา จังหวัดสุราษฎร์ธานี โทรศัพท์ 095-124-9349
