นายประเสริฐศักดิ์ แสงสัทธา ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 2 พิษณุโลก (สศท.2) สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร (สศก.) เปิดเผยว่า ตามที่กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ มีนโยบายส่งเสริมและสนับสนุนการนำเทคโนโลยีและนวัตกรรมสมัยใหม่มาประยุกต์ใช้ในภาคการเกษตร สศท.2 ได้ลงพื้นที่ติดตามสถานการณ์การผลิตข้าวเจ้านาปีของเกษตรกรในพื้นที่จังหวัดพิษณุโลก โดยได้ทำการศึกษาเปรียบเทียบต้นทุนและผลตอบแทนการผลิตข้าวเจ้านาปีของเกษตรกรตัวอย่าง 2 กลุ่ม จำนวน 62 ราย ในพื้นที่ 6 อำเภอ ได้แก่ อำเภอเมืองพิษณุโลก อำเภอบางระกำ อำเภอบางกระทุ่ม อำเภอพรหมพิราม อำเภอวังทอง และอำเภอวัดโบสถ์ แบ่งเป็น เกษตรกรรุ่นใหม่ (Young smart farmer) จำนวน 31 ราย ที่นำเทคโนโลยีและนวัตกรรมมาใช้ในกระบวนการผลิต อาทิ เครื่องพ่นหว่านเมล็ด เครื่องสีข้าว เครื่องอบเมล็ดเพื่อลดความชื้น ฯลฯ

และ เกษตรกรทั่วไป จำนวน 31 ราย ที่ไม่มีการนำเทคโนโลยีมาใช้ในการผลิตข้าว พบว่าการผลิตข้าวนาปี ปีเพาะปลูก 2564/65 โดยเพาะปลูกช่วงเดือนพฤษภาคม-ตุลาคม และเก็บเกี่ยวช่วงเดือนพฤศจิกายน-มกราคม ของปีถัดไป เกษตรกรรุ่นใหม่ที่ใช้เทคโนโลยีในการผลิตข้าว มีต้นทุนการผลิตเฉลี่ย 4,557.41 บาทต่อไร่ต่อปี ได้ผลผลิตรวม 585.20 ตันต่อปี ผลผลิตเฉลี่ย 762.97 กิโลกรัมต่อไร่ต่อปี ผลตอบแทนเฉลี่ย 5,554.42 บาทต่อไร่ต่อปี คิดเป็นผลตอบแทนสุทธิเฉลี่ย (กำไร) 997.01 บาทต่อไร่ต่อปี ขณะที่เกษตรกรที่ไม่มีการนำเทคโนโลยีมาใช้ในการผลิตข้าว มีต้นทุนการผลิตเฉลี่ย 4,830.88 บาทต่อไร่ต่อปี ได้ผลผลิตรวม 567.30 ตันต่อปี ผลผลิตเฉลี่ย 729.18 กิโลกรัมต่อไร่ต่อปี ผลตอบแทนเฉลี่ย 5,024.05 บาทต่อไร่ต่อปี คิดเป็นผลตอบแทนสุทธิเฉลี่ย (กำไร) 193.17 บาทต่อไร่ต่อปี ซึ่งจะเห็นได้ว่าเกษตรกรรุ่นใหม่ที่ใช้เทคโนโลยีในการผลิตข้าว มีต้นทุนการผลิตน้อยกว่า ร้อยละ 5.66 ผลผลิตต่อไร่มากกว่า ร้อยละ 4.63 และผลตอบแทนมากกว่า ร้อยละ 10.56

ด้านการจำหน่าย ผลผลิตส่วนใหญ่ ร้อยละ 80 จะจำหน่ายในรูปผลผลิตข้าวเปลือก ส่วนผลผลิตอีกร้อยละ 20 แบ่งเป็นเก็บไว้บริโภคในครัวเรือน และเก็บไว้ทำพันธุ์ สำหรับพันธุ์ข้าวเจ้านาปีที่เกษตรกรนิยมปลูกส่วนใหญ่ในจังหวัดพิษณุโลก ได้แก่ พิษณุโลก 2 และ กข 41 มีลักษณะเด่น คือเป็นพันธุ์ข้าวที่ไม่ไวต่อช่วงแสง สามารถปลูกได้ทั้งฤดูนาปีและนาปรัง มีอายุการเก็บเกี่ยว 100-110 วัน ให้ผลผลิตเฉลี่ย 800-1,200 กิโลกรัมต่อไร่ และเป็นพันธุ์ข้าวที่ต้านทานเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาล รวมถึงให้คุณภาพการแปรสีข้าวที่ดี