นับแต่ปี 2554 หรือกว่า 10 ปีมาแล้วที่ซีเรียตกอยู่ภายใต้ภาวะสงครามกลางเมือง ประเทศแตกออกเป็นเสี่ยงๆ รัฐบาลคุมพื้นที่ได้เพียงบางส่วน ขณะที่กลุ่มต่อต้านรัฐบาลที่มีมากมายหลายกลุ่ม แบ่งพื้นที่ควบคุมกระจายไปทั่ว

สงครามกลางเมืองส่งผลกระทบรุนแรงต่อทุกส่วนของประเทศ การเกษตรเป็นหนึ่งในส่วนที่ได้รับผลกระทบมากที่สุด จากการสำรวจของสหประชาชาติในปี 2565 พบว่า ผลผลิตการเกษตรของซีเรียลดลงกว่าครึ่งเมื่อเทียบกับปี 2553 ซึ่งเป็นปีก่อนเกิดสงคราม

ผลผลิตสำคัญของซีเรีย มีข้าวสาลี ข้าว มะกอก มะเดื่อ อินทผลัม และผักผลไม้ต่างๆ ประเทศน่าสงสารนี้เคยเป็นผู้ผลิตและส่งออกข้าวสาลีรายใหญ่ในตะวันออกกลาง ข้าวสาลีเป็นพืชส่งออกสำคัญสุด เป็น 1 ใน 4 ของการส่งออกสินค้าเกษตรทั้งหมด

ในปี 2565 ซีเรียส่งออกผลผลิตเกษตรกรรมมูลค่าราว 30,000 ล้านบาท ประเทศคู่ค้าที่สำคัญ คือ ตุรกี รัสเซีย จอร์แดน และเลบานอน

แต่การผลิตได้รับผลกระทบจากสงครามกลางเมืองที่ยืดเยื้อ ความขัดแย้งทางทหารทำให้เกิดการทำลายล้างโครงสร้างพื้นฐานทางการเกษตร ทั้งอาคาร เครื่องจักรกล และอุปกรณ์ ภัยแล้งที่รุนแรงช่วงหลายปีที่ผ่านมาซ้ำเติมเข้าอีก การขาดแคลนแรงงานและเมล็ดพันธุ์พืช ก็ตามมา

ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือซึ่งอยู่ภายใต้การควบคุมของกลุ่มต่อต้านรัฐบาล เกษตรกรเผชิญความรุนแรงและการปิดล้อมจากกองทัพซีเรีย ทำให้ไม่สามารถเข้าถึงที่ดินและแหล่งน้ำได้ ผลผลิตการเกษตรลดลงอย่างหนัก

ในภาคตะวันตกของซีเรียซึ่งอยู่ภายใต้การควบคุมของรัฐบาล เกษตรกรก็ไม่ได้มีชีวิตที่ดีกว่ามากนัก ต้องเผชิญกับปัญหาด้านราคา ไม่รู้จะเอาไปขายใคร ต้นทุนการผลิตสูงขึ้น กำไรลดลง ขาดแคลนแรงงาน เพราะคนจำนวนมากอพยพออกจากประเทศหรือถูกเกณฑ์ไปเป็นทหาร

สหประชาชาติและองค์กรพัฒนาต่างๆ พยายามช่วยเหลือเกษตรกรซีเรียผ่านโครงการต่างๆ เช่น การจัดหาเมล็ดพันธุ์พืช อุปกรณ์การเกษตร และความช่วยเหลือทางการเงิน

รัฐบาลซีเรียและกลุ่มต่อต้านลงนามข้อตกลงหยุดยิงหลายครั้ง ในช่วงหยุดยิงเกษตรกรก็พอได้หายใจหายคอ แต่แล้วก็มักจะกลับมารบกันอีก

เอาเฉพาะในช่วงนี้ พื้นที่ที่ถูกควบคุมโดยกบฏส่วนใหญ่ตั้งอยู่ทางตะวันตกเฉียงเหนือของประเทศ โดยมีพื้นที่ประมาณ 10,000 ตารางกิโลเมตร อยู่ภายใต้การควบคุมของกลุ่มต่อต้านรัฐบาลหลายกลุ่ม ทั้งกองทัพซีเรียเสรี (FSA) กองทัพประชาธิปไตยซีเรีย (SDF) และกลุ่มติดอาวุธอิสลามิสต์

พื้นที่ที่ถูกควบคุมโดยกบฏในซีเรีย กระจายไปทั่ว อย่างในภาคตะวันตกเฉียงเหนือ พื้นที่ส่วนใหญ่ของจังหวัดอิดลิบ ฮามา และฮะมาดา ตกอยู่ภายใต้การควบคุมของกองกำลังต่อต้านรัฐบาล, ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ กลุ่มต่อต้านควบคุมพื้นที่ส่วนใหญ่ของจังหวัดเดียร์ อัล-ซอร์และอัล-ฮัสะก ส่วนในภาคตะวันตกเฉียงใต้ ก็ควบคุมพื้นที่บางส่วนของจังหวัดดามัสกัสและริฟ ดามัสกัส รวมประชากรที่อยู่ในพื้นที่เหล่านี้กว่า 3 ล้านคน

นอกจากนี้ ยังมีกลุ่มกบฏขนาดเล็กอื่นๆ มากมายกระจายทั่วซีเรีย หัวหน้ากลุ่มเหล่านี้มักเป็นอดีตเจ้าหน้าที่ทหารหรือนักการเมืองที่ต่อต้าน ประธานาธิบดีบาชาร์ อัล-อัสซาด ที่ดำรงตำแหน่งมาตั้งแต่ปี 2543 และได้รับการกล่าวขานว่าเป็นผู้นำเผด็จการ ถูกวิพากษ์วิจารณ์จากนานาชาติเรื่องการละเมิดสิทธิมนุษยชน เจ้าตัวเป็นลูกอดีตประธานาธิบดีเผด็จการที่ครองอำนาจมาหลายสิบปี ลูกขึ้นต่อแล้วก็ปกครองประเทศแบบเผด็จการตามพ่อ กลุ่มต่อต้านถึงงอกงามเต็มบ้านเต็มเมือง

สงครามกลางเมืองซีเรียได้คร่าชีวิตผู้คนไปนับแสนคน และทำให้ประเทศได้รับความเสียหายอย่างหนัก

บัชชาร อัล-อัสซาดยังคงดำรงตำแหน่งประธานาธิบดีซีเรียต่อไป แม้ว่าจะเผชิญกับการต่อต้านอย่างหนัก สงครามกลางเมืองยังดำเนินต่อไป

ทิ้งไร่นาและชีวิตผู้คนหล่นร่วงจมดินต่อไป