ข้าวเป็นพืชที่มีความสำคัญต่อประเทศและสังคมไทยอย่างยิ่ง นอกจากนี้ข้าวยังมีความสำคัญต่อวัฒนธรรมประเพณี และวิถีชีวิตของคนไทยทั้งในอดีตจนถึงปัจจุบัน และเพื่อเป็นการรำลึกถึงความสำคัญของข้าว รวมทั้งเพื่อเชิดชูเกียรติและสร้างขวัญกำลังใจให้แก่ชาวนา จึงถือกำหนดวันที่ 5 มิถุนายนของทุกปี เป็นวันข้าวและชาวนาแห่งชาติ

ด้วยความสำคัญที่ผูกพันอย่างลึกซึ้ง ระหว่าง ข้าวและชาวนา คณะรัฐมนตรีได้มีมติให้วันที่ 5 มิถุนายน ของทุกปี เป็น “วันข้าวและชาวนาแห่งชาติ” จากเหตุผลที่วันที่ 5 มิถุนายน 2489 พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล รัชกาลที่ 8 พร้อมด้วยสมเด็จพระอนุชา คือ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราชบรมนาถบพิตร รัชกาลที่ 9 ได้เสด็จพระราชดำเนินทอดพระเนตรการทำนา ซึ่งทั้ง 2 พระองค์ได้ทรงหว่านข้าว และทอดพระเนตรกิจการมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ บางเขน จึงถือเป็นวันที่เป็นสิริมงคลยิ่งของชาวนาไทย และเพื่อให้ตระหนักถึงความสำคัญของข้าวที่เป็นอาหารหลักหล่อเลี้ยงคนทั่วโลก ก่อให้เกิดวัฒนธรรมประเพณีและภูมิปัญญาท้องถิ่นที่เกี่ยวกับข้าวและชาวนา นอกจากนี้ เป็นการเชิดชูเกียรติและสร้างขวัญกำลังใจให้แก่ชาวนาไทยซึ่งเปรียบเสมือนกระดูกสันหลังของชาติในฐานะผู้ผลิตอาหารหลักให้กับประชาชนตลอดมา

เพื่อให้ตระหนักถึงความสำคัญของข้าวที่เป็นอาหารหลักหล่อเลี้ยงคนทั่วโลก และเป็นการเชิดชูเกียรติและสร้างขวัญกำลังใจให้แก่ชาวนาไทยในฐานะผู้ผลิตอาหารหลักให้กับประชาชนตลอดมา กรมการข้าว กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ จึงได้จัดงานวันข้าวและชาวนาแห่งชาติ ประจำปี 2567 โดยมุ่งหวังให้เกษตรกร ชาวนา ผู้ประกอบการธุรกิจภาคการเกษตรได้รับการถ่ายทอดเทคโนโลยีลดต้นทุนการผลิตข้าวเพื่อพัฒนาและต่อยอด สร้างโอกาสในการเพิ่มคุณภาพผลผลิตและผลตอบแทนจากการผลิต ยกระดับคุณภาพให้เกษตรกรผู้ปลูกข้าวทั่วประเทศ เพื่อสนองความต้องการของตลาด พร้อมทั้งการผลิตข้าวที่ปรับตัวและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ให้สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการผลิตข้าวและพัฒนาชาวนา รวมทั้งสร้างความมั่นคงให้แก่ชาวนาและการพัฒนาข้าวไปสู่สากล และเพื่อตระหนักถึงความสำคัญของข้าวและชาวนาไทย