| ผู้เขียน | สุรเดช สดคมขำ |
|---|---|
| เผยแพร่ |
ปุ๋ยถือเป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยให้พืชหลายชนิดมีการเจริญเติบโต โดยเฉพาะธาตุอาหารหลักอย่าง N P K ซึ่งธาตุอาหารพืชเหล่านี้หากไม่ได้จากปุ๋ยเคมีหรือปุ๋ยวิทยาศาสต์ สามารถหาได้จากช่องทางไหนบ้างนั้น มีเกษตรกรหลายท่านได้ลดต้นทุนการผลิต คือการใช้มูลสัตว์ที่ได้จากการเลี้ยงสัตว์มาเป็นปุ๋ยบำรุงให้กับพืช
ลุงสุชล สุขเกษม เกษตรกรบ้านสารภี จังหวัดสมุทรสงคราม ได้ทำการเกษตรแบบผสมผสานมีตั้งแต่การปลูกพืช เลี้ยงสัตว์ ซึ่งสัตว์ที่เลี้ยงจะเน้นการเลี้ยงสัตว์ปีกอย่างไก่ไข่ไว้ทั่วบริเวณสวน จากนั้นจะนำมูลไก่ไข่ที่ได้มาทำเป็นปุ๋ยใส่ให้กับต้นไม้ภายในสวน ทำให้ผลผลิตภายในสวนงอกงามออกมาได้ดี
จากหมูหลุม สู่ไก่หลุม ไก่ตะกร้า
ลุงสุชล เล่าว่า ช่วงปี พ.ศ. 2547 มีหนี้สินอยู่ประมาณ 4-5 แสนบาท จึงได้เดินทางไปทำงานที่ซาอุดีอาระเบีย เพื่อไปหาเงินมาใช้หนี้ หลังจากใช้หนี้ก็เหลืออีกนิดหน่อย จึงกลับมาอยู่บ้านเกิดและเตี่ยยกที่ดินให้ 1 ไร่ จากนั้นจึงได้ใช้ที่ดินมาทำเกษตรตามแบบในหลวงรัชกาลที่ 9 คือ 1 ไร่ 1 แสน
“ถ้าใครจะทำตามเศรษฐกิจพอเพียง ตามพระองค์ท่านเนี่ย ต้องทำตาม 3 ข้อแรกให้ได้ก่อน 3 ข้อแรกมีอะไรบ้าง 1. เข้าใจ 2. เข้าถึง 3. พัฒนา การปลูกพืช พืชต้องการธาตุอาหารหลัก 3 ตัว คือ N P K ถ้าเราไปซื้อปุ๋ยเคมีมาใช้ ก็ทำให้ต้นทุนเราสูง ทำยังไงถึงจะได้ ในหลวงท่านบอกว่าปลูกพืชต้องเลี้ยงสัตว์ควบคู่กันไปด้วย”
ลุงสุชลจึงได้ทดลองนำไก่ไข่เข้ามาเลี้ยง โดยพัฒนาการเลี้ยงเป็นแบบไก่หลุมที่มีแนวคิดมาจากการเลี้ยงหมูหลุม และพัฒนาการเลี้ยงต่อไปเป็นไก่ตะกร้า และไก่ชิงช้าสวรรค์
การเลี้ยงไก่หลุม-ไก่ตะกร้า
ช่วยให้มีปุ๋ยชั้นดี ภายในสวน
ลุงสุชล เล่าว่า การทำเกษตรทำอย่างไรก็ได้ ต้องหาวิธีลดต้นทุนให้ได้มากที่สุด ซึ่งวิธีการลดต้นทุนมีด้วยกันหลายวิธี โดยเฉพาะต้นทุนการใช้ปุ๋ยเคมี หากไม่ต้องใช้จะหาแหล่งปุ๋ยที่ไหนมาทดแทน สามารถทำปุ๋ยใช้เองได้ไหมตั้งแต่การนำเศษไม้ เศษพืช เศษอาหาร โดยเฉพาะมูลสัตว์
“ปลูกพืชต้องใช้ธาตุอาหารหลัก 3 ชนิด คือ N P K ช่วยให้พืชเติบโต ถ้าเราไม่ซื้อปุ๋ยเคมีจะเอามาจากไหน ลุงจึงใช้มูลสัตว์อยู่เป็นประจำมีด้วยกัน 3 ชนิด คือ ขี้หมู ขี้วัว ขี้ไก่ ถ้าปลูกผลไม้ออกลูกออกดอกใช้ขี้ไก่ใส่ข้างบน สาเหตุที่ว่าให้ใส่ 3 ขี้นี่เพราะอะไร เพราะว่าขี้หมูกระทุ้งหัว ขี้วัวกระทุ้งใบ ขี้ไก่กระทุ้งดอก N P K นี้ครบถ้วนเลย”
ซึ่งไก่ที่ใส่ตะกร้าได้เลี้ยงและติดบนต้นไม้นั้น ลุงสุชลจะเลี้ยงใส่ลงในตะกร้าที่มีความกว้าง 60×60 เซนติเมตร นำตะกร้า 2 ใบมาประกบกันและเจาะรู จากนั้นนำกะละมังกันฝนกันแดดไว้ด้านบน พร้อมกับนำตะกร้าติดไว้กับต้นไม้ได้หมดเลยทุกชนิด ไก่ที่อยู่ในตะกร้าจะปล่อยของเสียลงโคนต้นโดยตรง และเป็นปุ๋ยให้กับต้นไม้โดยตรงและสามารถเก็บไข่ไปได้พร้อมๆ กัน
ไก่หลุมช่วยให้ได้ปุ๋ยคุณภาพใช้ในสวน
สำหรับไก่หลุมที่เลี้ยงเพื่อให้ได้ปุ๋ยนั้น ลุงสุชล บอกว่า บางพื้นที่ไม่เหมาะที่จะนำไก่แขวนบนต้นไม้ จะทำการก่ออิฐสูงจากพื้น 2 ก้อน ทำพื้นที่ในหลุมให้สะอาด และเหล็กปักเข้าไปในอิฐด้านหน้าสูงขึ้นมา 1 เมตร ด้านหลัง 90 เซนติเมตร มุงกระเบื้อง 1.5 เมตร ความกว้างอิฐ 3 ก้อน ความยาวอิฐ 5 ก้อน ใส่ไก่เลี้ยงได้ประมาณ 10 ตัว
“ภายในพื้นกรงไก่หลุมจะใส่ขุยมะพร้าวสับ ขุยมะพร้าวละเอียด แกลบดิบ อย่างละ 1 กระสอบ เทใส่ลงไปในหลุม ไก่ 10 ตัว สัญชาตญาณไก่มันชอบคุ้ยเขี่ย วันหนึ่งลุงไปจับเวลาดู มันจะคุ้ยให้เราวันหนึ่งประมาณ 12 ชั่วโมงนะ ส่วนที่เหลือหลับ ถามว่าถ้าเราคุ้ยเองละ ไม่เกินครึ่งชั่วโมงก็หอบแดกแล้ว ไก่มันคุ้ยไป ขี้ไป คุ้ยไป ขี้ไป 3 เดือน นำออกมากลายเป็นปุ๋ยปลูกต้นไม้ได้เลย”
ซึ่งต้นไม้ภายในสวนที่ลุงสุชลปลูกทุกต้น ไม่ว่าจะในกระถางหรือในตะกร้า จะไม่มีดินสักก้อนหนึ่ง แต่ใช้ขี้ไก่ในหลุมทั้งหมดเลยโดยที่ประหยัดต้นทุนในการผลิตตามมาด้วย
ต่อยอดเพิ่มมูลค่าขี้ได้
อัดเม็ด ขายได้ราคาสูงขึ้น
ขี้ไก่ที่ครบกำหนด 3 เดือนที่ได้มากจากการโกยออกมาใส่กระสอบขาย ลุงสุชลสามารถขายได้กระสอบละ 100 บาท ไก่ 1 หลุม จะได้ขี้ไก่ที่เป็นปุ๋ยอยู่ที่ 7 กระสอบ ขายกระสอบละ 100 บาท ก็ได้ 700 บาท
ลุงสุชลต้องการที่จะได้เงินจากการขายขี้ไก่มากกว่า 100 บาท จึงนำขี้ไก่มาเทใส่กระบะผสมปูนและเอากากน้ำตาลเทลงไปคลุกเคล้าให้เข้ากัน และนำมายัดใส่กระบอก 2 นิ้ว ยัดใส่ไปครึ่งท่อ และเอาท่อนิ้วครึ่งปิดจุกแล้วยัดใส่ไป แล้วกระแทกๆ และก็ดันออกมาเป็นแท่ง จากนั้นนำไปตากแดดไว้ประมาณ 1-2 อาทิตย์ ขายกิโลกรัมละ 20 บาท 1 กระสอบ จะได้เป็น 600 บาท ลุงสุชล บอกว่า ลูกค้าไม่ต่อสักคำ ถือเป็นการสร้างสินค้ามูลค่าเพิ่มที่การเลี้ยงไก่ไม่ได้เอาแต่ไข่เพียงอย่างเดียว
“รายได้เรามีทั้งปลูกพืช เลี้ยงสัตว์ และก็แปรรูป 3 อย่างเนี่ย รายได้เราจะมีรายได้รายวัน รายอาทิตย์ รายเดือน และรายปี เราจะผสมผสาน 1 ไร่ 2 แสน มันต้องบวกมีทั้งหมด ต้นทุนของพื้นที่มีอะไรบ้าง ต้นทุนเดิม คุณมีอะไรยกออกมาทำประโยชน์ และตัวสุดท้ายที่ขาดไม่ได้คือนวัตกรรม นวัตกรรมคือสิ่งแปลกที่ที่อื่นไม่มี ยกตัวอย่างเช่น ไก่ตะกร้า ไก่หลุม อย่าไปทำแบบเดิมๆ ให้ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการทำเกษตร”
ลุงสุชลยังบอกอีกด้วยว่า การเรียนรู้เป็นสิ่งที่ไม่มีสิ้นสุด การเรียนหนังสือความรู้ที่ได้มาจะทำให้มีงานทำ แต่ประสบการณ์ที่เผชิญมาจะทำให้คนทำงานเป็น เพื่อให้มันเกิดประโยชน์สูงสุด สร้างรายได้ให้เกิดมากที่สุด
ท่านใดสนใจเรื่องการเลี้ยงไก่หลุม ไก่ตะกร้า หรือต้องการศึกษาดูงาน สามารถติดต่อสอบถามได้ที่ ลุงสุชล สุขเกษม สวนตั้งอยู่หมู่ที่ 7 ตำบลจอมปลวก อำเภอบางคนที จังหวัดสมุทรสงคราม หมายเลขโทรศัพท์ 086-178-4157
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรก วันอังคารที่ 10 ธันวาคม พ.ศ.2567
