เผยแพร่ |
---|
ชุมชนแม่โถน้อย บนยอดดอยสูงในจังหวัดแม่ฮ่องสอน เป็นที่อยู่อาศัยของกลุ่มชาติพันธุ์ “ชาวกะเหรี่ยง” ที่พึ่งพาการปลูกข้าวโพดเป็นรายได้หลัก กำลังเผชิญกับปัญหาด้านเศรษฐกิจและสิ่งแวดล้อม เนื่องจากการทำไร่ข้าวโพดแบบดั้งเดิมไม่สามารถสร้างความมั่นคงทางรายได้ให้กับชุมชน และการเผาพื้นที่เพาะปลูกทุกปี ยังก่อให้เกิดมลพิษ PM 2.5 อีกด้วย
ท่ามกลางความท้าทายเหล่านี้ วิถีชีวิตและภูมิปัญญาการทอผ้าของชาวกะเหรี่ยงได้กลายเป็นแรงบันดาลใจใหม่ในการสร้างรายได้เสริมให้กับครอบครัวของสองพี่น้องผู้ก่อตั้งกิจการเพื่อสังคม “Karen Design” (คาเรน ดีไซน์) อย่าง นางสาวจีรพันธ์ และ นายชุณวัณ บุญมา ที่นำเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมของชาวกะเหรี่ยงมาผสานเข้ากับดีไซน์ที่ทันสมัย จนกลายเป็นงานคราฟต์ 2 สไตล์ได้อย่างลง
“แฟชั่นผ้าทอสไตล์กะเหรี่ยง” ได้ถูกปรับโฉมให้ร่วมสมัย ใส่ได้ทุกวันแบบไม่เคอะเขิน และ “โคมไฟจากเปลือกข้าวโพด” ที่นำวัสดุเหลือทิ้งมาสร้างเป็นงานคราฟต์ที่มีเอกลักษณ์ โดยหลังการเข้าร่วมโครงการ “พลังเปลี่ยนแปลงเพื่อสังคม” (Banpu Champions for Change: BC4C) ปีที่ 13 กับ บริษัท บ้านปู จำกัด (มหาชน) และสถาบัน ChangeFusion สองพี่น้องสามารถนำองค์ความรู้ไปปรับใช้จนสามารถสร้างรายได้ถึงหลักแสนและเพิ่มการกระจายรายได้ให้ชุมชนในเวลาไม่ถึง 1 ปี

• สร้าง “ทางเลือกอาชีพใหม่” ด้วย “กะเหรี่ยงคราฟต์”
นางสาวจีรพันธ์-นายชุณวัณ บุญมา สองพี่น้องผู้ก่อตั้ง Karen Design เผยถึงความเป็นมาของกิจการนี้ว่า “Karen Design เกิดจากปัญหาปากท้องของคนในชุมชนแม่โถน้อย จังหวัดแม่ฮ่องสอน ที่มีทางเลือกในการทำมาหากินไม่มากไปกว่าการปลูกข้าวโพดและธัญพืชอื่นๆ บนดอย มีความลำบากในการเข้าถึงทรัพยากรพื้นฐาน เช่น การไม่มีไฟฟ้าใช้เวลาฝนตก สัญญาณโทรศัพท์ติดขัด การเดินทางที่ยากลำบากเพราะอยู่ในพื้นที่ห่างไกล แต่ความอยากเห็นการเปลี่ยนแปลงในบ้านของเรา ทำให้ต้องมองหาโอกาสใหม่ๆ จึงนำเอาภูมิปัญญาท้องถิ่นที่ถูกมองข้ามอย่างการทอผ้ากะเหรี่ยง มาต่อยอดให้ตอบโจทย์ไลฟ์สไตล์คนรุ่นใหม่ ทำให้สามารถใส่ได้ในชีวิตประจำวัน ไม่เชย และไม่จำเป็นต้องใส่เฉพาะพิธีสำคัญอย่าง ‘การแต่งงาน’ เท่านั้น เมื่อมองเห็นลู่ทางนี้ เราจึงขยายเครือข่ายรวมกลุ่มแม่บ้าน และดัดแปลงสินค้าให้มีหลายหลาก ไม่ว่าจะเป็น เสื้อ ชุดเดรส ย่าม และอื่นๆ รวมไปถึงการสร้างมูลค่าเพิ่มให้ ‘เปลือกข้าวโพด’ วัสดุเหลือทิ้งจากการเก็บเกี่ยวในภาคการเกษตรให้เป็นโคมไฟตกแต่งที่ทันสมัย สไตล์มินิมอล ตอบโจทย์คนชอบแต่งบ้านด้วยวัสดุธรรมชาติ”
• สร้าง “รายได้หลักแสน” จาก “องค์ความรู้-ทุนสนับสนุน” ในโครงการ Banpu Champions for Change
“การเข้าร่วมโครงการของบ้านปู ทำให้ได้รับโอกาสและแรงบันดาลใจ จากเพื่อนๆ และรุ่นพี่ผู้ประกอบกิจการเพื่อสังคม รวมถึงคณะกรรมการและพี่เลี้ยงซึ่งเป็นผู้เชี่ยวชาญในด้านต่างๆ ที่คอยให้คำปรึกษาอย่างใกล้ชิด ทำให้เราสามารถตั้งหลักด้านความคิด และกำหนดเป้าหมายได้ชัดเจนยิ่งขึ้น เราเริ่มต้นด้วยการคำนวณต้นทุนและตั้งราคาขายโดยการกำหนดกำไรที่เหมาะสม พร้อมศึกษาพฤติกรรมและความต้องการของลูกค้าอย่างละเอียด โดยโครงการให้ทุน 80,000 บาท ในช่วงทดลองตลาด 3 เดือน จึงเน้นการขายผ่านช่องทางออนไลน์ โดยเฉพาะการโปรโมตบน TikTok ที่เข้าถึงกลุ่มลูกค้าได้ง่ายและรวดเร็ว ทำให้สามารถสร้างยอดขายสินค้าทั้ง 2 แบบ ได้เกือบ 250,000 บาท แบ่งเป็นออร์เดอร์ผ้าทอกะเหรี่ยงกว่า 200 ตัว สร้างรายได้ให้กับคนในชุมชน 2,000-5,000 บาทต่อเดือน และออร์เดอร์โคมไฟจากเปลือกข้าวโพด จำนวนกว่า 80 ตัว สร้างรายได้ต่อคนประมาณ 1,500 บาทต่อเดือน” จีรพันธ์ กล่าวเสริม
• เปลี่ยน “พื้นที่ปลูกข้าวโพด 50%” เป็น “ไม้ผล-พืชเศรษฐกิจอื่น” เพื่อสร้างความยั่งยืน
Karen Design ไม่เพียงแต่ให้ความสำคัญกับการพัฒนาเศรษฐกิจชุมชน แต่ยังมุ่งเน้นการฟื้นฟูสิ่งแวดล้อม โดยชวนชาวบ้านลดพื้นที่ปลูกข้าวโพดและหันมาเพาะปลูกไม้ผล ไม้เศรษฐกิจ และไม้ดั้งเดิมทดแทนปัจจุบันสามารถลดจำนวนข้าวโพดได้มากกว่า 50% หรือประมาณ 195 จาก 390 ไร่ ช่วยลดการเผาป่าและเพิ่มความหลากหลายทางการเกษตรให้กับพื้นที่ในอนาคต และยังวางแผนขยายฐานการผลิตไปยังชุมชนอื่นๆ เพื่อรองรับออร์เดอร์ที่เพิ่มขึ้น ที่สำคัญ Karen Design ได้นำทุนสนับสนุนจากการเป็นหนึ่งในสามผู้ชนะในโครงการ BC4C จำนวน 250,000 บาท มาใช้ในการพัฒนาระบบการผลิตให้ดียิ่งขึ้น เพื่อสร้างรายได้ที่ต่อเนื่องให้กับคนในชุมชน

• บ้านปู พร้อมดันศักยภาพ SE รุ่นใหม่
ด้าน นายรัฐพล สุคันธี ผู้อำนวยการสายอาวุโส-สื่อสารองค์กร บริษัท บ้านปู จำกัด (มหาชน) กล่าวถึงการสนับสนุนโครงการ BC4C ว่า “บ้านปูรู้สึกชื่นชมแพสชันอันแรงกล้าของ SE ที่มีใจรักสิ่งแวดล้อมและกล้าที่จะนำพาชุมชนของตนเองสู่การเปลี่ยนแปลงเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน ‘Karen Design’ มีความมุ่งมั่น ไม่ย่อท้อต่ออุปสรรค สามารถนำความรู้ที่ได้จากโครงการไปต่อยอดโมเดลธุรกิจและสร้างอิมแพคต่อชุมชน โดยมีการวัดผลที่ชัดเจน เราหวังว่า Karen Design จะเป็นแรงบันดาลใจให้ SE คนรุ่นใหม่ โดยบ้านปูจะยังคงร่วมสร้างระบบนิเวศกิจการเพื่อสังคม (SE Ecosystem) ของไทยให้ขยายอย่างแข็งแกร่งร่วมกับภาคีเครือข่าย สำหรับในปี 2568 ผู้ประกอบกิจการเพื่อสังคมท่านใดสนใจเข้าร่วมโครงการ BC4C ปีที่ 14 เรากำลังจะเปิดรับสมัครเร็วๆ นี้ สามารถติดตามได้จากเพจ Banpu Champions for Change”
สนใจผลิตภัณฑ์ของ Karen Design สามารถติดตามได้ที่ :
Tiktok: https://www.tiktok.com/@kate_jee24
Facebook : เคทผ้าทอกะเหรี่ยง https://www.facebook.com/profile.php?id=100076218292843
ติดตามข่าวสารการรับสมัครและความเคลื่อนไหวของโครงการพลังเปลี่ยนแปลงเพื่อสังคม หรือ Banpu Champions for Change ปีที่ 14 ได้ทางเพจเฟซบุ๊ก https://www.facebook.com/banpuchampions/