| ผู้เขียน | ธาวิดา ศิริสัมพันธ์ |
|---|---|
| เผยแพร่ |
“น้อยหน่า” ของดีเมืองปากช่อง อำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา นับได้ว่าเป็นแหล่งปลูกน้อยหน่ามากที่สุด และคุณภาพดีที่สุดของประเทศ ด้วยพื้นดินที่เหมาะแก่การปลูก ทำให้รสชาติ น้ำหนัก ดีกว่านำไปปลูกที่อื่น น้อยหน่าจึงกลายเป็นผลไม้ที่ขึ้นชื่อของอำเภอปากช่อง และถือเป็นผลไม้เศรษฐกิจประจำจังหวัดมานานถึงทุกวันนี้
ด้วยข้อได้เปรียบของพื้นที่ ทำให้มีคู่แข่งน้อย ราคาไม่ตก จึงไม่ต้องแปลกใจเลยว่า ทำไมเกษตรกรที่ปากช่องส่วนใหญ่ถึงปลูกน้อยหน่าเป็นอาชีพหลักเลี้ยงครอบครัวมาโดยตลอด
คุณจอม วิสุทธะนะ (ลุงจอม) อยู่บ้านเลขที่ 58/1 หมู่ที่ 4 ตำบลกลางดง อำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา นับได้ว่าลุงจอมเป็นผู้เชี่ยวชาญในการปลูกน้อยหน่าของตำบลกลางดงอีกคนหนึ่ง ซึ่งอาชีพเดิมของลุงจอมคือ การเลี้ยงโคนม เลี้ยงมานานกว่า 10 ปี แต่ต้องหยุดเลี้ยง เพราะขณะที่ลุงจอมกำลังรีดนมวัว อาการเส้นเลือดหัวใจตีบเกิดกำเริบ ลูกหลานต้องหามส่งโรงพยาบาล
อาชีพเลี้ยงโคนมถือเป็นอาชีพที่สร้างรายได้ดี แต่ต้องมีเวลาอยู่ทั้ง 365 วัน ทั้งเช้าและเย็น จึงเป็นงานที่หนักและด้วยโรคประจำตัวที่เป็นไม่อำนวย ลุงจอมจึงหยุดเลี้ยงและขายวัวทิ้ง หันมาปลูกหน่อยหน่าเพชรปากช่องแทน
สำหรับการเริ่มปลูกน้อยหน่าของลุงจอมไม่มีอะไรยาก ลุงจอม บอกว่าอยู่กลางดงมานานหลายสิบปี พื้นที่นี้ส่วนใหญ่ก็ปลูกน้อยหน่า ดังนั้น ก็ไม่ยากที่จะหาความรู้และลุงพอมีประสบการณ์การปลูกน้อยหน่าอยู่บ้าง
น้อยหน่าเพชรปากช่อง ถือเป็นผลไม้ที่สร้างรายได้ดีรองลงมาจากการเลี้ยงวัวนม ลุงจอมหันมาปลูกน้อยหน่าเป็นเวลา 4 ปี ใช้ต้นตอน้อยหน่าพันธุ์พื้นเมืองแล้วเสียบกิ่งด้วยพันธุ์เพชรปากช่อง โดยจ้างคนงานเสียบกิ่ง กิ่งละ 2 บาท เมื่อต้นติด ขั้นต่อไปคือการเตรียมดิน ขุดหลุมปลูก
เมื่อ 4 ปีที่แล้วกิ่งพันธุ์จำหน่าย ราคาต้นละ 30 บาท แต่ปัจจุบันลุงจอมทำขาย เหลือต้นละ 25 บาท
ปลูกน้อยหน่า 300 ต้น ดูแลไม่ยาก สร้างรายได้ดี
น้อยหน่าพันธุ์เพชรปากช่อง เป็นลูกผสมระหว่าง “ลูกผสมของเชริมัวย่า (cherimoya) กับน้อยหน่าหนังครั่ง” เป็นแม่
ผสมกับพ่อ “น้อยหน่าหนังเขียว” ดำเนินการปรับปรุงพันธุ์โดยสถานีวิจัยปากช่อง สถาบันอินทรีจันทรสถิตย์เพื่อการค้นคว้าและพัฒนาพืชศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ต่อมาได้มีการกระจายพันธุ์สู่เกษตรกร จนมีการปลูกอย่างแพร่หลายถึงปัจจุบันนี้
ลักษณะเด่น ผลใหญ่ เนื้อมาก เมล็ดน้อย ให้ผลผลิตเร็ว
รสชาติ หวานอร่อย เนื้อเหนียว
ข้อดี ไม่จำเป็นต้องเก็บผลผลิตทุก 3-4 วัน เหมือนน้อยหน่าพันธุ์ทั่วไป สามารถยืดเวลาการเก็บได้นาน 7-10 วัน ถือเป็นการลดค่าใช้จ่ายในการจ้างแรงงาน เหมาะกับการปลูกเชิงธุรกิจ ราคาปีต่อปีดีกว่าน้อยหน่าพันธุ์อื่น
วิธีการปลูกให้ได้ผลดี
คำแรกที่ถามลุงจอมว่า น้อยหน่าปลูกยากไหม ลุงจอม บอกว่า “ไม่ยาก ทำเกษตรง่ายจะตาย ลุงทำคนเดียวด้วย รดน้ำ ใส่ปุ๋ย ตัดหญ้าก็ไม่ใช่งานยาก และไม่จำเป็นจะต้องทำให้เสร็จในวันเดียว ถ้าฝนตกเราก็สบาย”
เมื่อได้ฟัง ผู้เขียนถึงกับอึ้งในคำตอบ เพราะมีน้อยคนนักที่จะบอกว่า การทำเกษตรเป็นเรื่องง่าย แต่เชื่อลุงก็ได้ ลองฟังลุงจอมอธิบาย วิธีของลุงอาจจะง่ายจริงๆ อย่างที่ลุงจอมว่า
ลุงจอม บอกว่า ปลูกน้อยหน่าปลูกง่าย โตเร็ว ลุงปลูก 2 ปี ก็ได้ผลผลิต เก็บขายแล้ว อย่างปีนี้ผลผลิตดกเก็บขายไปสองครั้ง สร้างรายได้ไปสองแสนแล้ว เหลือรอเก็บรอบสุดท้าย รวมๆ รายได้ปีนี้คาดว่าจะได้สักสามแสนกว่าบาท
การเตรียมดิน ไถดินตากไว้ 7 วัน เว้นระยะห่างระหว่างต้นระหว่างแถว 4×4 เมตร 1 ไร่ ปลูกได้ 100 ต้น ขุดหลุมลึกแค่พอกลบต้นได้ หากขุดลึกไปจะแฉะน้ำ ต้นจะไม่โต
รองก้นหลุมด้วยขี้วัว หลุมละ 1 กำมือ ช่วยสร้างจุลินทรีย์ในดิน
พื้นที่ ที่เหมาะสมในการปลูก ต้องเป็นที่ดอน ระบายน้ำได้ดี ดินจะเป็นดินดำหรือดินแดงก็ได้ ขออย่างเดียวอย่าให้น้ำขัง ที่ปากช่องถือเป็นพื้นที่เหมาะสมที่สุด ที่อื่นปลูกได้แต่รสชาติจะสู้ที่ปากช่องไม่ได้ เพราะว่าน้อยหน่าต้นตระกูลก็อยู่ที่กลางดง ปากช่อง
ระบบน้ำ ที่สวนลุงจอมไม่มีระบบน้ำสปริงเกลอร์ ลุงจอมใช้สายยางฉีดรดเองทุกต้น โดยการต่อท่อน้ำเข้าสวนเป็นท่อหลักแล้วใช้สายยางต่อฉีดรดตามแต่ละต้น โดยวางระบบท่อให้รัดกุม ให้สามารถรดน้ำได้ทั่วถึงทุกต้น
3 วัน รด 1 ครั้ง ถ้าฝนตกก็ไม่ต้องรด
ปุ๋ย 1 ปี ลุงจอมใส่ปุ๋ย 3 ครั้ง ครั้งที่ 1 ใส่ปุ๋ย สูตรเสมอ 15-15-15 ต้นละ 1 ช้อน ครั้งที่ 2 ใส่ปุ๋ย สูตร 16-16-16 ช่วงตอนแตกยอด ครั้งที่ 3 ใส่ตอนผลน้อยหน่าขนาดเท่ากำปั้นมือ สูตร 13-13-21
ระยะเวลาในการห่อ
เริ่มห่อผลเมื่อผลขนาดใหญ่เท่าผลส้ม ถุงที่ใช้ห่อเป็นถุงใยสังเคราะห์ โปร่งแสง เพื่อลดปัญหาเเมลงเจาะผลไม้ ตัวถุงต้องระบายอากาศและน้ำได้ดี และสามารถมองเห็นผลไม้ผ่านถุงห่อได้ เมื่อถึงเวลาเก็บผลผลิต สีของผลไม้สม่ำเสมอ สีสวย ไม่มีหนอน สามารถนำกลับมาใช้ได้อีกหลายครั้ง ช่วยลดต้นทุนการผลิต
โรคแมลง
มีบ้าง ส่วนใหญ่เป็นแมลงวันเจาะผลไม้ เพลี้ยแป้ง แมลงหวี่ขาว แต่ระบาดไม่มากยังรับมือได้ ส่วนหนึ่งอาจเป็นเพราะใบน้อยหน่ามีกลิ่นเฉพาะตัวที่ทำให้แมลงไม่ค่อยเข้าใกล้ สังเกตง่ายๆ ว่า ขนาด แพะ วัว ยังไม่กินใบน้อยหน่าเลย แต่ถ้ามีจะป้องกันด้วยการพ่นสารเคมี 7-8 ครั้ง พ่นช่วงติดผลลูกเล็กๆ หลังจากห่อผลก็หยุดใช้สารเคมีแล้ว
ช่วงเก็บเกี่ยวผลผลิต
น้อยหน่า เป็นพืชที่ออกผลได้ตลอดทั้งปี อยู่ที่การตัดแต่งกิ่งว่าอยากให้ผลผลิตออกช่วงไหน ที่สวนลุงจอมปีหนึ่งจะเก็บผลผลิตทั้งหมด 3 ครั้ง เก็บครั้งที่ 1 เดือนพฤษภาคม ครั้งที่ 2 เดือนสิงหาคม ครั้งที่ 3 เดือนพฤศจิกายน
ปลูกน้อยหน่าเพชรปากช่อง มา 4 ปี ราคาไม่ตก ตลาดไปได้ดี
ลุงจอม เล่าว่า ตั้งแต่ลุงเริ่มปลูกน้อยหน่าเพชรปากช่องมา 4 ปี ไม่เคยทำให้ผิดหวัง ราคาค่อนข้างคงที่ทุกปี และผลผลิตก็ไม่ค่อยล้นตลาด หรือถ้าราคาตกก็แค่ช่วงเวลาหนึ่งไม่นาน
อย่างที่สวนลุงจอมตั้งแต่เริ่มปลูกได้ผลผลิต ก็มีพ่อค้ามารับซื้อถึงสวน ถึงเวลาเขาก็เอาเข่งมาไว้ให้เราคัดน้อยหน่าใส่ตะกร้าแล้วเขาก็มารับไปที่ล้งส่งขายให้พ่อค้าแม่ค้าทั่วประเทศ
ราคาขายน้อยหน่าแต่ละปี ส่วนใหญ่ราคาจะค่อนข้างคงที่ ราคาขึ้นอยู่ที่ขนาดของผล มี 5 ขนาด คือ ใหญ่ กลาง เล็ก ก้อย จิ๋ว
ช่วงเดือนพฤษภาคม ผลใหญ่ ล้งรับซื้อ กิโลกรัมละ 70 บาท ผลกลาง 60 บาท และลดหลั่นลงมาไซซ์ละ 10 บาท
แต่ถ้าเป็นช่วงเดือนสิงหาคม ไซซ์ใหญ่ราคาอาจจะตกลงมากว่าครั้งแรกคือ ผลใหญ่เหลือกิโลกรัมละ 50 บาท กลาง 40 บาท และลดหลั่นลงมาไซซ์ละ 10 บาท ช่วงราคาสูงจะเป็นช่วงต้นฤดูที่ผลผลิตออกใหม่ๆ
ผลผลิตที่สวนลุงจอมจัดว่าดก ส่วนขนาดผลแล้วแต่ปี ถ้าปีที่แล้วได้ลูกไซซ์ใหญ่เยอะ เพราะผลผลิตออกเหมาะสม แต่ปีนี้ส่วนใหญ่จะได้ผลผลิตขนาดกลางและเล็ก เพราะผลผลิตดกเต็มต้น
ปลูกน้อยหน่า 300 ต้น เป็นอาชีพหลักเลี้ยงครอบครัวได้
น้อยหน่า ผลไม้ปลูกง่าย โตเร็ว สร้างรายได้ดี ลุงจอมปลูกเพียง 300 ต้น แต่สามารถสร้างรายได้เลี้ยงครอบครัว ส่งลูกเรียนจบปริญญาได้หลายคนเลยทีเดียว ด้วยเงินลงทุนที่น้อย ลุงจอมบอกว่ามีรายรับจากการทำสวนน้อยหน่าเพชรปากช่องปีละ 300,000 บาท มีรายจ่ายเพียง 50,000 บาท ต่อปี คือค่าถุงห่อ ค่าน้ำ ค่าปุ๋ย ค่าแรงมีเฉพาะช่วงห่อผล และช่วงเก็บ นอกจากนั้นลุงจอมทำคนเดียว แต่ลุงจอมบอกว่าถึงแม้น้อยหน่าจะสร้างรายได้ดีก็จริง แต่ลุงจอมก็ทำอาชีพเสริมด้วยคือ การตอนกิ่ง ชำกิ่งทับทิม กิ่งน้อยหน่า และไม้ผลชนิดอื่นขายด้วย ถือเป็นการสร้างรายได้อีกทาง
ฝากสำหรับเกษตรกรมือใหม่
“ฝากสำหรับเกษตรกรมือใหม่ ท่านที่อยากทดลองปลูกน้อยหน่าสร้างรายได้ อันดับแรกคือ ต้องคำนึงถึงพื้นที่ก่อนว่าพื้นที่เหมาะสมไหม ดินเป็นอย่างไร ไม่ใช่เห็นคนอื่นปลูกแล้วมีรายได้ดีก็จะปลูกตาม ผลไม้แต่ละอย่างก็จะมีความเหมาะสมกับพื้นที่ที่แตกต่างกัน ก่อนอื่นแนะนำให้ท่านศึกษาพื้นที่ที่จะทำการเกษตรก่อนว่าเหมาะกับอะไร พื้นที่อาศัยเหมาะกับการปลูกพืชชนิดไหน แบบนั้นจะประสบผลสำเร็จมากกว่า อย่างตัวผมเองที่ว่าปลูกน้อยหน่าดีเพราะได้เปรียบเรื่องพื้นที่ และมีตลาดรองรับ คนรุ่นใหม่ลองคิดดูนะ” ลุงจอม กล่าว
สำหรับท่านที่สนใจอยากศึกษาหาความรู้เพิ่มเติม หรือสนใจกิ่งพันธุ์น้อยหน่าเพชรปากช่อง สามารถติดต่อพี่แขก ลูกสาวลุงจอมได้ เพราะลุงจอมไม่ใช้โทรศัพท์ โทร. (089) 800-3067 (เบอร์พี่แขก)
เผยแพร่ครั้งแรกวันอาทิตย์ที่ 23 กันยายน พ.ศ.2561
