ที่มา	ท่องเที่ยวเกษตร
ผู้เขียน	ธงชัย พุ่มพวง
เผยแพร่	วันเสาร์ที่ 29 กันยายน พ.ศ.2561

ดอยลาง เป็นพื้นที่ส่วนหนึ่งของอำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่ อยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติฟ้าห่มปก มีพื้นที่ส่วนหนึ่งติดกับชายแดนเมียนมา สูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 1,200 เมตร ภูมิประเทศเป็นเทือกเขาเรียงรายสลับซับซ้อน มีแม่น้ำลางที่ไหลจากเมียนมาไหลผ่านช่วยให้เกิดความชุ่มชื้นในระบบนิเวศ

พื้นที่ชุมชนดอยลางยังคงความเป็นธรรมชาติและความอุดมสมบูรณ์ด้วยทรัพยากรธรรมชาติที่หลากหลาย โดยเฉพาะตระกูลนกสวยงามหลายสายพันธุ์ และป่าไม้ที่สมบูรณ์ที่หายากมากในสมัยนี้ อุณหภูมิเฉลี่ยค่อนข้างหนาวเย็นตลอดทั้งปี บางพื้นที่ในช่วงฤดูหนาวจะมองเห็นทะเลหมอกและเกิดแม่ขะนิ้งหรือเหมยขาบหรือน้ำค้างแข็ง ประชากรในชุมชนดอยลาง เป็นชุมชนคนพื้นเมืองและบางส่วนเป็นไทยใหญ่ มีรายได้หลักจากการเกษตร ปลูกชาและลิ้นจี่มาช้านาน

ต่อมาในปี 2548 ได้รับการส่งเสริมให้ปลูกกาแฟภายใต้ร่มเงาของต้นลิ้นจี่และป่าไม้ธรรมชาติ ทำให้ได้รับผลผลิตดีมาก นอกจากนี้ ยังได้รับความรู้การปลูกกาแฟจากมูลนิธิโครงการหลวง ประกอบกับกระแสการบริโภคกาแฟได้รับความนิยมมากขึ้น ความต้องการผลผลิตกาแฟจึงเพิ่มขึ้นตามไปด้วย เกษตรกรชาวดอยลางจึงรวมตัวกันจัดตั้งเป็น “วิสาหกิจชุมชนกาแฟดอยลาง” ในปี 2556 สมาชิกเริ่มก่อตั้ง 27 คน ปัจจุบันมีสมาชิก 81 คน ต่อมาได้รับการสนับสนุนจากคณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ตามโครงการเสริมสร้างศักยภาพการผลิตกาแฟล้านนาคุณภาพ ในพื้นที่ภาคเหนือตอนบน 1 ให้การสนับสนุนสมาชิกโดยการจัดอบรม ศึกษาดูงานการชิมและชงกาแฟ สนับสนุนโรงตากกาแฟ เรือนเพาะชำต้นกล้ากาแฟ นอกจากนี้ ยังได้รับเงินทุนจากองค์การบริหารส่วนตำบลดอยลาง และเงินกองทุนประชารัฐ จัดซื้ออุปกรณ์การผลิตกาแฟหลายชนิดแบบครบวงจร ตั้งแต่ขั้นตอนการผลิตจนถึงร้านจำหน่ายกาแฟในหมู่บ้าน

จากสภาพของหมู่บ้านที่มีป่าไม้อุดมสมบูรณ์ เกษตรกรร่วมอนุรักษ์ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ประกอบอาชีพการปลูกกาแฟภายใต้ร่มเงาของป่าไม้ เป็นแบบอย่างชุมชนต้นแบบเศรษฐกิจพอเพียง จึงได้มีการสำรวจพื้นที่เพื่อเตรียมการเป็นแหล่งท่องเที่ยวโดยชุมชนมีส่วนร่วม

คุณรุจิรา ริมผดี ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง (องค์การมหาชน) ได้มอบหมายให้ คุณพุทธิพัทธ์ พลอยส่งศรี เจ้าหน้าที่ประสานงานและสนับสนุนงานศูนย์พัฒนาโครงการหลวง นำสื่อมวลชนไปสัมผัสและเผยแพร่แหล่งท่องเที่ยว นักท่องเที่ยวที่จะไปเที่ยวดอยลาง จะได้พบบรรยากาศและสถานที่ต่างๆ ได้แก่ ศูนย์เรียนรู้การทำเมี่ยง เป็นวิธีการอบใบเมี่ยงโดยใช้ไอน้ำมาอบในถังพลาสติกขนาด 200 ลิตร ทำใบชาอัสสัม กลุ่มผู้ปลูกองุ่น กลุ่มผู้ปลูกส้ม กลุ่มไม้กวาด กลุ่มผู้ปลูกอะโวกาโด กลุ่มไม้ดอกไม้ประดับ กลุ่มหมู่บ้านโฮมสเตย์ สวนส้มสายน้ำผึ้ง การแสดงการละเล่นพื้นบ้าน ประเพณีพื้นบ้านล้านนาพิธีบายศรีสู่ขวัญเพื่อเป็นสิริมงคลสำหรับนักท่องเที่ยว พระบรมธาตุเจดีย์สิริดอยเวียงลาง บังเกอร์หรือฐานปฏิบัติการระหว่างการสู้รบระหว่างชนเผ่าและทหารของประเทศเมียนมา อุโมงค์เดินลอดหลบภัย วัดพระธาตุดอยเวียงลาง จุดชมวิวชมธรรมชาติและทะเลหมอกสองฝั่ง ฯลฯ

ด้านบริการท่องเที่ยว หากเช่าเหมารถยนต์ คันละ 800 บาท จำนวน 8 คน ทางหมู่บ้านคิดค่าบริการที่พักโฮมสเตย์คนละ 200 บาท หากนำเต็นท์มากางเอง จะคิดค่าสาธารณูปโภค 100 บาท ค่าอาหารมื้อละ 100 บาท กับข้าว 3 อย่าง สั่งพิเศษหมูกระทะหรือหมู่จุ่มชุดละ 159 บาท

สนใจติดต่อท่องเที่ยวดอยลาง บ้านปางต้นเดื่อ หมู่ที่ 9 ตำบลมะลิกา อำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่ ติดต่อได้ที่ คุณต้อม หัวหน้ามัคคุเทศก์ท้องถิ่น โทร. (096) 735-7092