ลิ้นจี่ ไม้จีนมาไทยนานแล้ว

เรียน คุณหมอเกษตร ทองกวาว ที่นับถือ

ผมทราบว่า ลิ้นจี่ ไทยนำเข้ามาจากจีน แต่ไม่ทราบว่ามาจากมณฑลไหน และนำเข้ามาตั้งแต่เมื่อใด ปัจจุบันมีกี่พันธุ์ และนอกจากภาคเหนือแล้วมีที่ไหนอีกครับ ผมขอรบกวนถามคุณหมอเกษตร ผมถือโอกาสขอบคุณมาเป็นการล่วงหน้า

ขอแสดงความนับถือ

ประสงค์ วิจิตราภรณ์

นครนายก

ตอบ คุณประสงค์ วิจิตราภรณ์

ลิ้นจี่ สากล เรียก Litchi ชื่อวิทยาศาสตร์ Litchi Chinensis Sonn. มีถิ่นกำเนิดอยู่ที่มณฑลเสฉวน ยูนนาน และกวางเจา ซึ่งเป็นเขตอบอุ่น อากาศไม่หนาวเกินไป การนำเข้ามาปลูกในบ้านเรา เชื่อว่าชาวจีนนำเข้ามาตั้งแต่สมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น เพราะอยู่ในช่วงที่มีการติดต่อซื้อขายสินค้าระหว่างกันอย่างคึกคัก แหล่งปลูกดั้งเดิมของไทยอยู่ที่กรุงเทพฯ กรุงธน (ปัจจุบันรวมกันเป็น กทม.) นนทบุรี สมุทรสาคร และสมุทรสงคราม ต่อมามีการนำไปปลูกในภาคเหนือของไทย และได้ผลดี

ลิ้นจี่ เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง ใบสีเขียวรูปไข่ ปลายเรียวแหลม ผิวบนเป็นมัน ออกดอกสีขาวอมเหลือง เป็นช่อ ผลอ่อนสีเขียว เมื่อสุกเปลือกเป็นสีแดงอมชมพู ที่ผิวเปลือกเป็นปุ่มปมขนาดเล็กๆ กระจายทั่วทั้งผล ขนาดผลมีเส้นผ่านศูนย์กลาง 3-4 เซนติเมตร เนื้อในสีขาวขุ่น ฉ่ำน้ำ รสหวาน ใน 1 ผล มี 1 เมล็ด

พันธุ์ที่ปลูกในบริเวณภาคกลาง

พันธุ์ค่อม หรือ หอมลำเจียก มีลำต้นเตี้ย ออกดอกติดผลง่าย และให้ผลดก ผลกลมค่อนข้างใหญ่ รูปร่างคล้ายหัวใจ เปลือกผลเมื่อสุกแก่มีสีแดงอมชมพูถึงแดงเข้ม เนื้อหนาฉ่ำน้ำ มีรสฝาดเล็กน้อย ให้ผลภายใน 3 ปี ปลูกมากที่จังหวัดสมุทรสาคร เก็บผลผลิตได้ในเดือนเมษายน

พันธุ์สำเภาแก้ว ให้ผลผลิตภายใน 4-5 ปี เก็บเกี่ยวผลผลิตได้ในเดือนพฤษภาคม ผลมีขนาดใหญ่ ทรงกลม ก้นสอบเล็กน้อย เปลือกเมื่อแก่สีปูนแห้ง เนื้อหนา รสหวาน กลิ่นหอม

พันธุ์หอมจีน มีทรงพุ่มขนาดกลาง ให้ผลเมื่ออายุ 4-5 ปี มีใบใหญ่ กลม ปลายแหลม หนามของเปลือกขนาดปานกลาง และแหลม สีแดงเลือดนก เนื้อหนาสีขาวขุ่น รสเปรี้ยว เมล็ดค่อนข้างแบนและใหญ่

พันธุ์ที่ปลูกในภาคเหนือ

พันธุ์โอวเฮียะ ผลรูปทรงหัวใจ ช่อผลมีขนาดเล็ก เปลือกหนา สีแดงเลือดนกออกคล้ำเล็กน้อย ปุ่มหนามเรียบและห่าง เนื้อขาวขุ่น หนานุ่ม ฉ่ำน้ำ มีกลิ่นหอม

พันธุ์ฮงฮวย ผลรูปทรงยาวรี รูปไข่ เปลือกผลแก่สีแดงอมชมพู เนื้อสีขาวขุ่น รสหวานอมเปรี้ยวเล็กน้อย เมล็ดโต ขั้วผลร่วงหล่นง่าย

พันธุ์กิมเจ็ง ผลทรงกลม เปลือกผลสีแดงอมชมพู มีหนามขนาดใหญ่และห่าง เนื้อหนา สีขาวขุ่น รสหวาน

พันธุ์จักรพรรดิ์ มีผลขนาดใหญ่กว่าลิ้นจี่พันธุ์อื่นๆ ผลมีรูปทรงหัวใจ เปลือกผลสีแดงเข้ม หนามเรียบ ใหญ่ และห่าง เนื้อขาวขุ่น รสหวาน ฉ่ำน้ำ และมีเมล็ดใหญ่

วิธีปลูกและบำรุงรักษา ปฏิบัติเช่นเดียวกับไม้ผลยืนต้นอื่นๆ กิ่งพันธุ์นิยมใช้กิ่งตอนเช่นเดียวกับลำไย ระยะปลูกใช้ 6×6 เมตร หรือ 6×8 เมตร การให้ปุ๋ย ในระยะการเจริญเติบโต หรือวัยหนุ่มสาว ใช้สูตร 15-+15-15 ระยะเจริญพันธุ์หรือให้ผลใช้ปุ๋ย สูตร 12-24-12 ในระยะติดผลแล้วใช้ปุ๋ย สูตร 13-13-21 หรือสูตรใกล้เคียง

ส่วนแมลงศัตรูที่สำคัญคือ แมลงเจาะขั้วผล เมื่อพบการระบาดรุนแรงให้ใช้คาร์บาริลฉีดพ่นตามอัตราแนะนำ ควรฉีดระยะที่ติดผลแล้ว 20 วัน และ 40 วัน ประการสำคัญต้องเลิกใช้สารเคมีก่อนการเก็บเกี่ยวผลผลิต อย่างน้อยเป็นเวลา 2 สัปดาห์ หากสามารถปฏิบัติได้ตามคำแนะนำข้างต้น คุณจะได้ลิ้นจี่ที่ได้คุณภาพ

เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรก วันศุกร์ที่ 5 ตุลาคม พ.ศ.2561