ที่มา	เทคโนโลยีเกษตร
ผู้เขียน	หมอเกษตร ทองกวาว
เผยแพร่	วันอังคารที่ 12 มกราคม พ.ศ.2564

เรียน คุณหมอเกษตร ทองกวาว ที่นับถือ

ผมมีความสงสัยว่า การปลูกต้นไม้จำเป็นต้องใส่ปุ๋ยหรือไม่ ผมเคยดูทีวี เห็นว่าเกษตรกรหลายท่านปลูกพืชผลไม่มีการใส่ปุ๋ยเคมีแต่อย่างใด จะใส่เพียงปุ๋ยคอกและปุ๋ยหมักเท่านั้นก็เพียงพอแล้ว อีกทั้งยังขายได้ราคาดีอีกด้วย คุณหมอเกษตร ในฐานะที่ท่านคร่ำหวอดอยู่ในวงการเกษตร ท่านมีความเห็นอย่างไร ขอคำแนะนำด้วยครับ

วรพจน์ วงศ์อำนวย

กาญจนบุรี

ตอบ คุณวรพจน์ วงศ์อำนวย

ปุ๋ย หมายถึงวัสดุที่ใส่ลงในดิน หรือฉีดพ่นที่ใบ แล้วปลดปล่อยธาตุอาหารที่จำเป็นแก่พืช ได้แก่ ธาตุไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียม สามารถทำให้ต้นไม้เจริญเติบโต ให้ผลผลิต และสืบเผ่าพันธุ์ได้อย่างสมบูรณ์

ในธรรมชาติของต้นไม้ วงจรชีวิตเริ่มจากเมล็ด แล้วงอกเป็นต้นกล้า เข้าสู่ระยะเจริญเติบโตเป็นวัยเจริญพันธุ์ และสุกแก่ลงในที่สุด ภายในผลมีเมล็ดอยู่ภายใน ตั้งแต่ 1 เมล็ด ไปจนถึงจำนวน 100 เมล็ด ขึ้นอยู่กับชนิดของพืช การเจริญเติบโตจนถึงระยะสุกแก่ ต้นไม้ต้องผ่านขบวนการสังเคราะห์แสง ที่ใบไม้ที่มีสีเขียวของคลอโรฟีล เป็นโรงงานผลิตแป้งและน้ำตาล หรือคาร์โบไฮเดรต (CHON) แสงแดด เป็นปัจจัยสำคัญอีกปัจจัยหนึ่ง รวมทั้งก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์และน้ำจากดิน โดยมีธาตุไนโตรเจน ฟอสฟอรัส และโพแทสเซียม ที่ได้จากปุ๋ยทำหน้าที่เป็นเอนไซม์ ฮอร์โมน และให้พลังงาน ทั้งนี้ มวลของต้นไม้หรือสัตว์ ตั้งแต่ราก ลำต้น ใบ และผล ปริมาณ 70-80 เปอร์เซ็นต์ โดยน้ำหนักได้จากคาร์บอนไดออกไซด์จากบรรยากาศ

กลับมาดูที่บทบาทของธาตุอาหารแต่ละชนิดที่ได้จากปุ๋ย ธาตุไนโตรเจน (N) ทำหน้าที่บำรุงต้นและใบ ทำให้ใบไม้มีสีเขียว ธาตุฟอสฟอรัส (P) ช่วยในการสร้างรากและเร่งการออกดอก ส่วน ธาตุโพแทสเซียม ทำหน้าที่ช่วยในการเคลื่อนย้ายแป้งและน้ำตาลที่ได้จากการสังเคราะห์แสงที่ใบส่งไปยังผล ลำต้น หรือหัว ขึ้นอยู่กับชนิดของพืช โดยเฉพาะไม้ผลยังจำเป็นต้องใช้ปุ๋ยเคมี ซึ่งความจริงแล้วเป็นปุ๋ยอนินทรีย์ ซึ่งเกือบทั้งหมดได้มาจากใต้พิภพ แต่หากเป็นไม้ใบ เช่น พืชผักอายุสั้น ใช้เฉพาะปุ๋ยอินทรีย์ ไม่ว่าจะเป็นปุ๋ยหมัก หรือปุ๋ยคอกก็ตาม

ทั้งนี้ ในปุ๋ยอินทรีย์ดังกล่าว ล้วนอุดมไปด้วยธาตุไนโตรเจน แต่มีปริมาณธาตุฟอสฟอรัส และโพแทสเซียมน้อยมาก จึงเหมาะสำหรับใช้กับไม้ใบดังที่กล่าวมาแล้วข้างต้น ดังนั้น ไม้ผลยังมีความจำเป็นต้องใช้ปุ๋ยอนินทรีย์ หรือที่นิยมเรียกกันว่าปุ๋ยเคมีต่อไป แต่ต้องใช้อย่างถูกต้องและเหมาะสม จึงจะได้ผลผลิตที่มีคุณภาพและมีผลกำไรไปพร้อมกัน