ผู้เขียน | ปิยวรรณ มากสง |
---|---|
เผยแพร่ |
เห็ดแครง หรือ เห็ดตีนตุ๊กแก เป็นเห็ดที่สามารถขึ้นได้ทั่วทุกภาคของประเทศไทย และงอกได้ตลอดปี โดยเฉพาะฤดูฝนจะพบเห็ดแครงงอกตามวัสดุหลายชนิด ปัจจุบันพบเห็ดแครงมากบนท่อนไม้ยางพารา จากต้นยางพาราที่ตัดโค่นเป็นจำนวนมาก เห็ดแครงมีคุณค่าทางโภชนาการสูง ในเห็ดแครง อุดมไปด้วยสารต้านอนุมูลอิสระสูงมาก จึงนิยมแปรรูปเป็นอาหารเพื่อบริโภค
ในพื้นที่ภาคใต้มีการแปรรูปเห็ดแครงเป็นอาหารพื้นบ้าน ปัจจุบันมีการพัฒนาเห็ดแครงสู่ตลาดเครื่องสำอาง ดังนั้น ตลาดเห็ดแครงจึงมีความต้องการสูง มีการคิดวิธีเพาะเห็ดแครงเพื่อให้มีบริโภคตลอดปี โดยมีจำหน่าย 2 รูปแบบ คือ เห็ดสด และเห็ดแห้ง ราคาจำหน่ายเห็ดสดกิโลกรัมละ 80-150 บาท ราคาเห็ดแห้งกิโลกรัมละ 400-500 บาท จึงนับเป็นเห็ดที่มีศักยภาพสูงในเชิงพาณิชย์ที่น่าส่งเสริมให้มีการขยายการผลิตในเชิงการค้าให้มากขึ้น
กลุ่มเห็ดแครง บ้านนาไม้ไผ่ อำเภอทุ่งสง จังหวัดนครศรีธรรมราช มีแนวโน้มการตลาดที่ดี จึงได้มีการจดทะเบียนผู้ผลิต ผลิตภัณฑ์ชุมชนในรูปแบบกลุ่ม เป็นสินค้า OTOP ปัจจุบันมีการผลิตก้อนเชื้อเห็ด และเห็ดสด ได้แก่ เห็ดนางฟ้า เห็ดแครง และเห็ดหูหนู มีผลผลิตจำนวนมาก จึงมีการพัฒนาผลิตภัณฑ์เห็ดแครงแปรรูปอย่างต่อเนื่อง แต่ยังคงประสบปัญหา เรื่องอายุการจัดเก็บของผลิตภัณฑ์ ทำให้การกระจายสินค้าไม่สามารถทำได้อย่างทั่วถึง
อาจารย์สุธิกาญจน์ แก้วคงบุญ อาจารย์สุภาพร ไชยรัตน์ อาจารย์สุพัตรา คำแหง และ อาจารย์สาวิตรี มุณีศรี คณะเทคโนโลยีการจัดการ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย (มทร.ศรีวิชัย) มีแนวคิดในการสร้างมูลค่า เพิ่มผลิตภัณฑ์ชุมชน โดยนำเห็ดแครงมาแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ อาทิ การทำน้ำพริกเผาเห็ดแครง การทำน้ำพริกนรกเห็ดแครง รวมถึงการทำน้ำพริกต่างๆ ที่มีเห็ดแครงเป็นส่วนผสม
ทั้งนี้ ส่วนผสมหลักที่ใช้ในการทำน้ำพริกประกอบด้วย เห็ดแครง พริกแห้งเม็ดเล็ก พริกแห้งเม็ดใหญ่ หอมแดงเผา กระเทียมเผา มะขามเปียก น้ำตาลปี๊บ เกลือป่น และน้ำมันพืช
สำหรับวิธีการก็ทำง่ายๆ โดยตั้งน้ำให้เดือด ใส่เห็ดแครงต้มนาน 3 นาที ตักขึ้นพักไว้ คัดเลือกพริกแล้วคั่วให้กรอบโดยผสมเกลือลงคั่วเพื่อไม่ให้กลิ่นฉุน ปอกหอม กระเทียม แล้วล้างให้สะอาด บดให้ละเอียด จึงเจียวให้เหลืองกรอบ โขลกหรือบดพริกคั่วกับเกลือป่น พอหยาบ ๆ ใส่หอมและกระเทียมลงไปโขลกให้เข้ากัน
ใส่เห็ดแครงที่เตรียมไว้บดผสมเข้าด้วยกัน คั้นน้ำมะขามเปียกแล้วเคี่ยวให้ข้น จะช่วยในการฆ่าเชื้อจุลินทรีย์
ในมะขามเปียกที่มีอยู่ตามธรรมชาติในปริมาณมาก ในการเลือกซื้อมะขามเปียกควรพิจารณาถึงที่มา เพราะมะขามแต่ละต้นมีความเปรี้ยวไม่เท่ากัน จะส่งผลให้รสชาติของน้ำพริกแต่ละครั้งไม่สม่ำเสมอ
ตั้งกระทะใส่น้ำมันให้ร้อน ใส่ส่วนผสมลงผัด ปรุงรสด้วยน้ำมะขามเปียก และน้ำตาลปี๊บ ผัดจนหอม (ในขณะผัดควรมีการเติมน้ำเนื่องจากส่วนผสมของเครื่องปรุงประเภท เกลือ และน้ำตาล จะไม่ละลายในน้ำมัน จะทำให้รสชาติของน้ำพริกไม่สม่ำเสมอ) ตักน้ำพริกเผาใส่ภาชนะบรรจุที่ฆ่าเชื้อแล้วปิดฝาให้สนิท ซึ่งการทำน้ำพริกเป็นกรรมวิธีที่สามารถถนอมอาหารได้ดี
อาจารย์สุธิกาญจน์ แก้วคงบุญ กล่าวว่า การนำความรู้ด้านเทคโนโลยีการจัดการมาใช้ในชุมชน สามารถยืดอายุการจัดเก็บของผลิตภัณฑ์เห็ดแครงแปรรูป สามารถสร้างรายได้ สร้างอาชีพให้กับผู้ผลิต และชุมชนเพิ่มมากขึ้น โดย มทร.ศรีวิชัย พัฒนารูปแบบผลิตภัณฑ์ การบรรจุภัณฑ์ และตราสินค้า ให้ตรงกับความต้องการของผู้บริโภค จึงนับเป็นสิ่งที่มีความสำคัญ และสามารถสร้างโอกาสทางการตลาดให้ผู้ผลิต กลุ่มเห็ดแครงบ้านนาไม้ไผ่ อำเภอทุ่งสง จ.นครศรีธรรมราช อีกทั้งยังเป็นการสร้างความเข้มแข็งให้กลุ่ม สามารถแข่งขันในตลาด AEC ได้ในอนาคต อีกทั้งสร้างมูลค่าเพิ่มผลิตภัณฑ์ชุมชน โดยสอดคล้องกับบริบทของชุมชน ยังคงเอกลักษณ์ของชุมชน
สามารถสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ อาจารย์สุธิกาญจน์ แก้วคงบุญ อาจารย์ประจำสาขาวิชาการตลาด คณะเทคโนโลยีการจัดการ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย วิทยาเขตนครศรีธรรมราช ไสใหญ่ โทรศัพท์ (089) 822-4140