ให้ตู้ปลา เป็นของขวัญแด่คนพิเศษ

สังเกตดูตามร้านขายปลาหลายร้าน มีการจัดชุดตู้ปลาเพื่อเป็นของขวัญ สำหรับให้ผู้สนใจเลือกซื้อไปเป็นของขวัญในช่วงเทศกาลต่างๆ ให้กับเพื่อนฝูง หรือลูกหลาน หลายร้านเตรียมไว้พร้อมสรรพ แค่เลือกขนาดกับรูปแบบ และราคาที่ถูกใจ ก็พร้อมห่อให้เลยภายในเวลาไม่กี่นาที

Tuxedo red tail half moon big dorsal big ear

ว่าไปแล้ว การให้ตู้ปลาสักใบเป็นของขวัญที่ไม่เลวเลย เพราะคุณค่าของการเลี้ยงปลาก็รู้ๆ กันอยู่ว่า มีอเนกอนันต์ ให้ทั้งความเพลิดเพลิน ความสบายใจ ให้ความรู้เกี่ยวกับสัตว์น้ำเล็กๆ ที่ในชีวิตคนเมืองแทบไม่เคยได้สัมผัสรับรู้ว่ามันมีชีวิตความเป็นอยู่อย่างไร เด็กๆ นั้นถ้าได้เลี้ยงปลา มีความผูกพันกับปลา ก็จะซึมซับความอ่อนโยนและความช่างสังเกตไปได้ไม่ยาก และถ้าเกี่ยวกับฮวงจุ้ย ตู้ปลาก็เป็นอะไรที่ขาดกันไม่ได้เลยสำหรับบ้านพักที่อยู่อาศัยหรือที่ทำงานของหลายๆ คน

การเลือกซื้อตู้ปลาเพื่อเป็นของขวัญ มีหลักอย่างไร?

แรกสุดเลยคือ ต้องรู้ก่อนว่า ผู้ที่เราจะซื้อไปให้นั้น เขาอยากเลี้ยงปลาหรือเปล่า ถ้าอยากเลี้ยงและกำลังมองหาอยู่ก็เข้าทาง เป็นไปได้ก็ให้รู้เพิ่มเติมอีกนิดว่า เขาอยากเลี้ยงปลาประเภทไหน จะได้ซื้อหาได้ถูกแบบ ถูกขนาด แต่ถ้าคนที่เรากำลังจะซื้อให้เขาไม่ได้อยากเลี้ยงปลาเลย เราซื้อไปก็เสียสตางค์เปล่า อีกทั้งยังเป็นภาระให้เขาต้องคอยดูแลวุ่นวาย

ทว่าเท่าที่สังเกต คนที่มองหาตู้ปลาสักชุดไปเป็นของขวัญให้ใครสักคนนั้น มักจะรู้อยู่ก่อนแล้วถึงความต้องการ จึงซื้อไปเป็นการเซอร์ไพรส์ ประมาณว่าเปิดห่อมาร้องกรี๊ดดีใจสุดชีวิต

ซื้อตู้ปลาให้เหมาะสมกับขนาดของปลา หากผู้รับอยากได้ปลาอะโรวาน่ามาเลี้ยงประดับบารมีสักตัว แล้วเราดันซื้อตู้ ขนาด 24 นิ้ว ไปให้เป็นของขวัญ อย่างนี้เปล่าประโยชน์ เพราะปลาอะโรวาน่าเมื่อโตแล้วยาวเกือบเมตร ตู้ที่เหมาะกับมันต้องมีขนาด 48 นิ้ว เป็นอย่างต่ำ

ปลาอโรเวน่า
ปลาหมอสี

เช่นเดียวกับปลาหมอสี ถ้ารู้ว่าเพื่อนอยากเลี้ยงปลาหมอสี ตู้ที่เราจะซื้อให้ก็ไม่ควรเล็กกว่า 30 นิ้ว เพราะเล็กกว่านี้มันจะคับแคบมาก เนื่องจากปลาหมอสีโตได้เกินฟุต (นี่หมายถึง ปลาหมอครอสบรีด ประเภทปลาเวอร์ฮอร์นนะครับ)

สำหรับคนไม่เคยเลี้ยงปลา (แต่กำลังจะซื้อตู้ปลาให้คนสำคัญสักคนหนึ่ง) ควรจะต้องรู้สักหน่อยครับ ว่าตู้ปลานั้นมีชุดอุปกรณ์ที่จำเป็นอะไรบ้าง ดังนี้ครับ
1. ตู้
2. ฝาตู้และชุดไฟส่องสว่าง
3. ขาตั้ง (อาจไม่มีก็ได้ ถ้าเป็นตู้ขนาดเล็ก)
4. ระบบกรองน้ำและวัสดุกรอง
5. วัสดุสำหรับตกแต่ง

มาว่ารายละเอียดกันครับ

1. ตู้

จะเป็นตู้กระจก ตู้อะครีลิก หรือตู้พลาสติค ก็แล้วแต่ความชอบ เลือกดูที่โครงสร้างแข็งแรง กระจกเนื้อไม่บางเกินไป ไม่มีร่องรอยขีดข่วน ตามขอบไม่กะเทาะ ยิ่งถ้าเป็นตู้ขนาดใหญ่ต้องตรวจสอบละเอียดหน่อย เพราะถ้าน้ำรั่วซึมขึ้นมาก็เรื่องใหญ่ทีเดียว

สมัยนี้มีตู้กระจกหลากหลายรูปแบบ เช่น ตู้ที่มีขอบโค้งมนไร้รอยต่อ ดูสวยงาม มีชาติตระกูลกว่าตู้ที่ต่อโดยเอากระจกแผ่นๆ มาประกบกัน หลายปีก่อนหน้านี้ ตู้ลักษณะนี้ค่อนข้างมีราคาแพง เพราะต้องนำเข้าจากประเทศญี่ปุ่น เดี๋ยวนี้เราสามารถหาซื้อตู้ประเภทนี้ได้ในราคาถูกลงมาก ด้วยความเมตตากรุณาจากประเทศจีน ที่อุตส่าห์ก๊อบปี้ญี่ปุ่นมาเสียเหมือนเปี๊ยบ สำหรับเด็กๆ ไม่ควรซื้อตู้ขนาดใหญ่ให้ครับ เพราะการเลี้ยงปลานั้นต้องฝึกให้เขาดูแลเองทั้งหมด ถ้าตู้มีขนาดใหญ่เกินไปจะเป็นภาระสำหรับเขา

2. ฝาตู้และชุดไฟส่องสว่าง

ตู้ปลามีทั้งแบบใช้ฝาปิดและไม่ต้องใช้ฝาปิด ขึ้นอยู่กับว่าชอบอย่างไหน และเลี้ยงปลาอะไร ถ้าปลาที่ต้องการเลี้ยงเป็นปลาที่อาจกระโดดเวลาตกใจ เช่น อะโรวาน่า ปลาช่อน ปลาตะเพียน ฯลฯ ก็ควรซื้อตู้ชนิดมีฝาปิดแน่นหนาสำหรับตู้ปลาที่ต้องการเน้นเลี้ยงต้นไม้น้ำ เลี้ยงปลาเล็กๆ ที่มีนิสัยไม่ขี้ตื่น ก็ไม่จำเป็นต้องซื้อตู้ชนิดมีฝาปิด

Albino full platinum white ribbon

แต่ไม่ว่าแบบไหนก็ต้องมีการให้แสงสว่างครับ ไม่เช่นนั้นปลาเองก็จะไม่สวย เราเองก็มองปลาไม่ชัด แถมสิ่งที่เลี้ยง เช่น ต้นไม้น้ำ ก็ขาดเรื่องแสงไม่ได้เลย ชุดไฟส่องสว่างจึงถือว่าจำเป็นเหมือนกัน
ตู้ที่มีฝาปิดจะมีชุดไฟในตัวพร้อมเสร็จสรรพ แต่ตู้ที่ไม่มีฝาก็อาจซื้อโคมไฟที่เขาทำไว้คู่กันมาติดตั้งได้ครับ ราคาก็ไม่แพงเช่นกัน เหตุผลก็เช่นเดียวกับ ข้อ 1

3. ขาตั้ง

ตู้ขนาดกลางและใหญ่จำเป็นต้องมีขาตั้ง เพราะมีน้ำหนักมาก จะไปวางบนชั้นหรือบนโต๊ะคงไม่เหมาะ ขาตั้งตู้ปลาเองเดี๋ยวนี้มีทั้งขาเหล็กเคลือบกันสนิม ขาตั้งไม้ ขาตั้งเฟอร์นิเจอร์ เลือกซื้อตามความชอบและกำลังเงินในกระเป๋าครับ ดูที่แข็งแรงๆ ใช้วัสดุดีหน่อยก็แล้วกัน

4. ระบบกรองน้ำและวัสดุกรอง

สำหรับตู้ขนาดเล็กก็มีกรองใต้กรวด กรองกระป๋อง กรองโฟม แต่ถ้าให้ดูหรูขึ้นมาก็น่าจะใช้กรองแขวน ซึ่งออกแบบเป็นรูปคล้ายกล่อง มีขอบด้านหนึ่งคล้องแขวนไว้กับขอบตู้ มีท่อยื่นลงไปถึงระดับพื้นเพื่อดึงน้ำขึ้นมาผ่านกระบวนการกรองก่อนปล่อยให้ไหลตกลงไปคล้ายน้ำตก ในตู้ปลาขนาดเล็กจะนิยมกรองชนิดนี้มากครับ แต่ก็มีข้อเสียคือไม่สามารถใช้กับตู้ที่มีฝาปิดเต็มได้

สำหรับตู้ขนาดใหญ่มักมีระบบกรองติดตั้งมาให้เสร็จในตัว สิ่งที่ต้องดูเพิ่มคือ ต้องมีวัสดุกรองให้ครบ วัสดุกรองที่จำเป็นๆ มี 3 อย่าง คือ ใยกรอง วัสดุเพาะเชื้อจุลินทรีย์ และปั๊มน้ำ

ขยายความอีกนิดว่า วัสดุเพาะเชื้อจุลินทรีย์คือ วัสดุที่มีคุณสมบัติพิเศษ เป็นที่อยู่อาศัยของจุลินทรีย์ หรือแบคทีเรียที่เป็นประโยชน์ต่อการบำบัดน้ำ การกรองน้ำในตู้ปลา หรือเรียกให้ถูกขึ้นคือระบบบำบัดน้ำในตู้ปลา จำเป็นอย่างมากที่จะต้องมีปริมาณจุลินทรีย์เหล่านี้ให้มากเพียงพอเพื่อเปลี่ยนน้ำเสียให้มีสภาพดีขึ้น และเพื่อให้มีจุลินทรีย์มาก ก็จำเป็นต้องใช้บ้านที่มีเนื้อที่อาศัยให้มาก

วัสดุเพาะเชื้อที่มีประสิทธิภาพจะมีรูพรุนเล็กละเอียด ทำให้เกิดพื้นผิวสำหรับการสร้างขยายพันธุ์ของจุลินทรีย์อย่างเพียงพอ ยิ่งตู้ที่มีช่องกรองเล็กก็ยิ่งมีความจำเป็นที่จะต้องเลือกใช้วัสดุเพาะเชื้อที่มีประสิทธิภาพสูงขึ้น แน่นอนว่าราคาก็ต้องลอยตัวตามคุณภาพเช่นกัน วัสดุดังกล่าวที่ได้รับความนิยม ได้แก่ เซรามิคริงค์ ไบโอบอล (เกรดดี หรือที่เรียกกันว่า ซูเปอร์ไบโอบอล) หินภูเขาไฟ (หินพัมมิส) ปะการัง เป็นต้น

5. วัสดุสำหรับตกแต่ง

จะให้ตู้ปลาเขาทั้งที แต่ไม่มีของตกแต่งเลยก็จะกระไรอยู่ เหมือนบ้านโล่งๆ ไม่มีโต๊ะ เก้าอี้ เครื่องครัว อะไรสักอย่าง ไม่น่าอยู่เอาเสียเลย วัสดุสำหรับตกแต่งที่จำเป็นไม่มีอะไรมากนักครับ เอาแค่กรวดปูพื้นสักจำนวนหนึ่ง หินประดับสักเล็กน้อย หรือขอนไม้อาร์ตๆ สักขอนก็ไม่เลว ถ้าให้มีสีสันหน่อยก็เพิ่มต้นไม้พลาสติคเข้าไป แค่นี้ตู้ก็ออกมาพอดูสวยใช้ได้แล้ว

แรบบิทสเนล กระต่ายน้อยในตู้ปลา
ปลาผีเสื้อแอฟริกัน

ข้อควรระวังคือ

ไม่ควรซื้อตู้พร้อมปลาหรือของมีชีวิตอื่นๆ เช่น ต้นไม้น้ำ ไปพร้อมๆ กัน นอกเสียจากมั่นใจแน่แล้วว่าคนที่เราจะซื้อตู้ให้นั้นเขาต้องการจริงๆ เพราะเมื่อเราให้ไปแล้วเขาอาจยังไม่มีเวลาทำ หรือมีเวลาแต่ยังไม่มีอารมณ์ ถ้าเราซื้อให้เฉพาะตัวตู้กับของอื่นๆ ที่ไม่มีชีวิต จะว่างจัดเมื่อไหร่ก็ไม่มีปัญหา แต่ถ้ามีของมีชีวิตไปจะกลายเป็นเอาเรื่องวุ่นไปให้เขาไม่รู้ตัว

ปกติการเลี้ยงปลานั้น ถ้าเซ็ตตู้ใหม่จะยังไม่ใส่ปลาทันทีอยู่แล้ว ควรรอให้ระบบกรองทำงานไปสักหลายๆ วันก่อนค่อยหาซื้อปลามาปล่อย ให้ตู้ปลาไปแล้วอาจจะเอาปลาไปให้วันหลังก็ได้ หรือจะให้ดีให้เขาไปเลือกซื้อปลาที่เขาชอบเองดีกว่า

Santamaria red mosaic

Red lace snake skin ribbon