ผู้เขียน	เมย์วิสาข์
เผยแพร่	วันจันทร์ที่ 20 กุมภาพันธ์ พ.ศ.2560

ชื่อวิทยาศาสตร์ Heliconia spp

ชื่อวงศ์ HELICONIACEAE

ชื่ออื่นๆ เฮลิโคเนีย ก้ามกุ้ง ก้ามกั้ง ก้ามปู ธรรมรักษา

ถ้าคุณเคยได้ยินชื่อภูเขา Helicon ตามเทพปกรณัมกรีก ซึ่งเป็นที่สถิตของเทพธิดา ๙ องค์ แต่ละองค์นอกจากมีความสวยงามเป็นอมตะแล้ว ยังเป็นองค์อุปถัมภ์ของศิลปะแขนงต่างๆ เช่น เทพธิดาแห่งความรัก เทพธิดาแห่งดนตรี และ กาพย์ กลอน เทพธิดาแห่งดาราศาสตร์ ฯลฯ เชื่อว่าคุณต้องรู้จัก เคยเห็น หรือเคยได้ยินชื่อ เฮลิโคเนีย ไม้ดอกที่มีความสวยงามและแกว่งไกวดั่งเทพธิดา สดชื่นสวยงามอยู่ได้นาน ทั้งงามอวดช่อชูห้อยบนต้น ในกระถาง ในแปลงปลูก หรือในแจกัน ดังคุณลักษณะของเทพธิดาทั้ง ๙ องค์

หนูเป็นเพียงเทพธิดาองค์น้อยที่ผู้คนหลงใหล ปลูกไว้ในบ้านประดับแปลงเป็นสิริมงคล ให้ความสุขทั้งสายตาและความหมายของชื่อไทยๆ ที่เรียกกันว่า “ต้นธรรมรักษา” เพื่อจะให้สมาชิกในบ้านมีความสุข ได้ช่วยปกป้องภยันตรายทั้งปวง ด้วยชื่อที่เป็นมงคลเคียงคู่กับต้นพุทธรักษา

แม้ว่าหนูจะเป็นเทพธิดาจากสิงขร แต่ก็แปลกที่ความสวยงามของหนูมีช่อดอกทั้งชูตั้งและห้อยก้าน ช่อต่อกัน ระหว่างใบประดับ (Bract) ที่มีสีสันทั้งแดง เหลือง ส้ม แสด ชมพู แม้แต่สีเขียวก็มี ทำให้กลีบดอกที่เรียงสลับเหมือนรูปเรือนี้ถูกเรียกว่า ต้นก้ามกุ้ง ก้ามกั้ง และก้ามปู ก็เรียกกันมาก หนูจึงสับสนชื่อหนูเองเช่นกัน ถ้าจะเรียกหนูว่า เฮลิโคเนีย ก็ฟังดูไม่เป็นไทยๆ แต่ถ้าเรียกหนูว่า ธรรมรักษา ฟังดูหนูก็ไม่ค่อยถูกใจ เพราะเหมือนผู้ปฏิบัติธรรม เป็นแม่ชีนารีจำศีล โบราณไป หนูจึงถูกใจชื่อ “สร้อยกัทลี” เพราะฟังแล้วโมเดิร์นเหมือนสาวห้างแฟชั่น เท่มากเลย

หนูเองมีพี่น้องหลายสายพันธุ์ ทั้งประเภทดอกเล็ก ต้นเตี้ย 1 ฟุต หรือสูงหลายเมตร มีทั้งช่อดอกตั้ง ที่เรียกกันว่า ก้ามกุ้ง ส่วนช่อดอกห้อย เรียก ก้ามปู ก้ามกั้ง สร้อยกัทลี แต่ที่เขาชอบหนู ปลูกมากเป็นไม้ตัดดอกเพื่อการค้า หรือพันธุ์ดอกใหญ่ช่อตั้งแล้วเรียก เฮลิโคเนีย

ลำต้นหนูอยู่ใต้ดิน อวบน้ำ คล้ายกล้วย ขิง ข่า แตกหน่อจากเหง้า จะแยกกอปลูกหรือเพาะเมล็ดก็ได้ รวมทั้งเพาะเลี้ยงเนื้อเยื้อ

แม้ว่าหนูไม่มีสรรพคุณสมุนไพร แต่หนูก็อ่อนไหวคล้ายเทพธิดา นางฟ้า ทั้งงามเป็นอมตะในใจคุณใช่ไหมคะ?

จะรับหนูไปอยู่ด้วยเป็น “เทพธิดาประจำบ้าน” สักกระถางไหมจ๊ะ