| ผู้เขียน | สุรเดช สดคมขำ |
|---|---|
| เผยแพร่ |
ชวนชม เป็นพรรณไม้ที่มีลำต้นบิดงอไปตามจังหวะ ลำต้นสูงประมาณ 3-6 ฟุต สีเขียว เป็นไม้ที่มีลำต้นอ่อนและอมน้ำ ใบมีสีเขียว ลักษณะของใบจะแข็ง ผิวใบเป็นมัน ตรงเส้นกลางใบเดินด้วยเส้นสีเขียวเห็นได้ชัดเจน ใบมนรี ปลายใบมน โคนใบสอบ ใบจะแตกออกตามปลายของกิ่งก้าน
ดอกของชวนชมมีลักษณะเป็นรูปแตร ยาวประมาณ 5 เซนติเมตร ดอกมีสีชมพู มีกลีบดอกอยู่ 5 กลีบ ออกตรงบริเวณยอดของก้านต้น ชวนชมเป็นพืชที่มีความทนต่อความแห้งแล้ง เพราะลำต้นอุ้มน้ำได้ดี ปลูกได้ในที่กลางแจ้ง ต้องการความชื้นปานกลาง ชอบดินร่วนซุย
คุณสมาน ดวงอานนท์ อยู่บ้านเลขที่ 143 หมู่ที่ 5 ตำบลลำพญากลาง อำเภอมวกเหล็ก จังหวัดสระบุรี เป็นผู้ที่ชื่นชอบและหลงใหลในการปลูกชวนชมเป็นอย่างมาก ในตอนแรกมีความคิดแค่จะปลูกไว้เพื่อความสวยงามเป็นไม้ประดับ แต่กลับเป็นไม้ที่สร้างรายได้ให้กับเขาได้ในเวลาต่อมา
เกษตรกรเลี้ยงโคนม ผู้หลงใหลในชวนชม
คุณสมาน เล่าให้ฟังว่า มีอาชีพเลี้ยงโคนมมาตั้งแต่ปี 2540 ต่อมาได้มีโอกาสไปชมงานประกวดเกี่ยวกับชวนชม จึงเกิดความชื่นชอบอย่างบอกไม่ถูก โดยเฉพาะเมื่อเห็นดอกของชวนชมที่ออกมาชวนหลงใหล จึงตัดสินใจที่อยากจะปลูกตั้งแต่นั้นมา
“ตอนนั้นประมาณปี 50 ได้ไปดูงานประกวด รู้สึกประทับใจมาก มันสวยอย่างบอกไม่ถูก เริ่มแรกๆ ก็ซื้อมาปลูกเล่นๆ ก่อน เหมือนเป็นไม้ประดับทั่วไป แต่พอเราเริ่มมีความชำนาญมากขึ้น ผลิตกิ่งพันธุ์ออกมาได้สวย คนที่พบเห็นก็เริ่มเข้ามาดู อยู่ไปอยู่มามันก็กลายมาเป็นธุรกิจสร้างรายได้ให้เราได้อีกทาง” คุณสมาน เล่าถึงความเป็นมา
คุณสมาน บอกว่า ช่วงที่ซื้อชวนชมมาปลูกเลี้ยงในระยะแรกๆ นั้น เรียกได้ว่าชอบแบบเข้าขั้นบ้าก็ว่าได้ เพราะจะหมดเงินเท่าไรไม่ว่าแต่ขอให้ได้มีต้นพันธุ์ที่ต้องการเข้ามาอยู่ภายในสวนของเขาเท่านั้นพอ
วิธีการปลูก เน้นวัสดุปลูกธรรมชาติ
ชวนชมที่มาอยู่ภายในสวนทั้งหมด คุณสมาน บอกว่า จะติดต่อขอซื้อจากเจ้าของสายพันธุ์ที่เข้าประกวดชนะ โดยนำมาเลี้ยงให้มีความสมบูรณ์จนสามารถขยายพันธุ์ได้ ซึ่งการขยายพันธุ์จะทำอยู่ 2 วิธี ได้แก่ การเพาะเมล็ดและการตอนกิ่ง ซึ่งแต่ละวิธีการก็จะมีข้อดีที่แตกต่างกันไป คือ
การเพาะเมล็ด คือ การผสมพันธุ์โดยเลือกพ่อแม่พันธุ์ที่ต้องนำมาผสมกัน เมื่อได้เมล็ดมาแล้วจะนำเมล็ดมาเพาะและเลี้ยงให้เจริญเติบโต จากนั้นจะดูลักษณะว่าลูกผสมชุดนี้มีลักษณะใดเด่นบ้าง และที่สำคัญสามารถสร้างไม้ฟอร์มใหม่ๆ ได้ตลอด
การตอนกิ่ง คือ การตอนจากต้นพันธุ์ที่คิดว่ามีลักษณะดี ซึ่งการขยายพันธุ์ด้วยวิธีนี้จะไม่เกิดการกลายพันธุ์ โดยต้นพันธุ์ที่ได้ค่อนข้างมีความนิ่งมากกว่าการเพาะเมล็ด
“พอเราได้เมล็ดมา ก็นำมาเพาะในกระบะเพาะ ได้สัก 7 วัน ต้นกล้าก็จะงอกออกมา ปล่อยทิ้งไว้แบบนั้นประมาณ 3 เดือน ต้นของชวนชมก็จะมีขนาดประมาณเท่านิ้วก้อย จากนั้นเราก็ค่อยย้ายมาปลูกลงในกระถาง ขนาด 6 นิ้ว 12 นิ้ว ดูตามความเหมาะสมของต้น อย่างที่นี่จะย้ายทุก 1 ปีครั้ง วัสดุที่ใช้ปลูกก็จะเป็นพวกดินใบก้ามปู ขี้วัว ขี้ไก่ นำมาผสมให้เข้ากัน ถือว่าเป็นวัสดุปลูกที่ดี ส่วนเรื่องการรดน้ำก็ดูตามสภาพอากาศ ร้อนมากๆ จะรดทุกวันก็ได้ แต่ที่สวนบางทีก็ 2-3 วันครั้ง” คุณสมาน บอกถึงวิธีการปลูก
การทำรากของชวนชมให้สวยงามตามที่ใจต้องการนั้น คุณสมาน บอกว่า ไม่ได้มีเทคนิคอะไรที่ซับซ้อน เพียงแต่คิดให้เร็วและไวว่าถ้าไม่ชอบรากของเดิมให้ตัดรากเก่าทิ้งทันที และจึงสร้างรากและกิ่งใหม่ตามที่ต้องการ
ส่วนเรื่องของการป้องกันแมลงศัตรูพืชนั้น คุณสมาน บอกว่า ไม่นิยมใช้สารเคมีฉีดพ่นเพื่อกำจัด แต่จะป้องกันด้วยการหมั่นเดินดูแล้วใช้มือหยิบออกมากำจัดภายนอกสวน เพราะในทุกวันเขาจะต้องมาเดินดูต้นไม้ที่เขารักอยู่แล้ว ดังนั้น การปลูกเลี้ยงจึงไม่จำเป็นต้องใช้สารเคมี
“พอไม้มีอายุประมาณ 1 ปี ก็จะเตรียมสร้างราก โดยจับมาแขวนไว้ จากนั้นก็ดูว่าตรงไหนที่ไม่ต้องการก็เฉือนออก ให้เหลือแต่เป็นเส้นตรงๆ จากนั้นก็นำมาปลูกใหม่ พอดูๆ ไปแล้วไม่สวย ก็มาตัดให้เกิดรากใหม่ กิ่งไหนไม่สวยเราก็ตัดทิ้งไป เดี๋ยวมันก็มีกิ่งใหม่ออกมา ส่วนต้นไหนที่เน่าเสียหายจากโรคแมลง ก็ทิ้งได้เลยไม่ต้องไปเสียดาย” คุณสมาน เล่าถึงการจัดราก
ยิ่งทำทรงสวย ไม้ยิ่งมีราคา
เนื่องจากชวนชมที่ปลูกส่วนใหญ่จะเน้นปลูกแบบเอาใจใส่เป็นอย่างดี เพราะปลูกเลี้ยงเองโดยเกิดจากความชอบที่ไม่ได้เน้นขาย แต่ต่อมาเมื่อคนที่ผ่านไปผ่านมาย่านนี้ได้เห็นไม้มีความสวยงามถูกใจ จึงเริ่มมีลูกค้าติดต่อมาขอซื้อมากขึ้นเรื่อยๆ
“ลูกค้าที่เข้ามาซื้อก็มีหลากหลายกลุ่ม บางคนก็ชอบไซซ์เล็ก ไซซ์ใหญ่ ราคาขายของที่สวนก็จะมีตั้งแต่ 20 บาท ไปจนถึงหลักหมื่น อย่างที่ขายดีสุดๆ ก็จะเป็นพันธุ์เพชรบ้านนา ซึ่งไม้ที่จะได้ราคาดีไปจนถึงหลักหมื่น ต้องดูแลอย่างต่ำ 5 ปี ต้องทำฟอร์มไม้ให้สวย ชวนชมเป็นไม้ที่ยิ่งอายุมากก็ยิ่งมีราคา ขอให้ดูแลและจัดการให้ดี” คุณสมาน เล่าถึงการทำตลาด
คนที่ปลูกชวนชมอยู่ที่บ้านไม้เจริญเติบโตได้ไม่ดี คุณสมาน แนะนำว่า ให้นำไม้ออกจากกระถางมาตัดแต่งรากใหม่ จากนั้นย้ายปลูกลงในกระถางที่มีขนาดใหญ่ขึ้น ไม้ก็จะเจริญเติบโตสวยงามมากขึ้น
ทั้งนี้ คุณสมานได้ฝากถึงผู้ที่อยากปลูกชวนชมเพื่อเป็นอาชีพว่า อยากให้ทดลองปลูกด้วยใจรักก่อน โดยที่ยังไม่ต้องคำนึงถึงเรื่องการตลาดมากนัก แต่เน้นให้ทำไม้ออกมาสวยและมีคุณภาพ เมื่อผ่านไประยะหนึ่งตลาดจะเข้ามาหาเอง ซึ่งปัจจุบันการขายก็สามารถทำได้หลากหลายช่องทาง โดยเฉพาะการขายผ่านออนไลน์กำลังมาแรง จะยิ่งทำให้ได้พบกับลูกค้าได้มากขึ้นในหลากหลายช่องทาง
จะเห็นได้ว่าเกษตรเป็นสิ่งที่ทำได้ไม่ยาก เพียงแต่ศึกษาในสิ่งที่อยากจะทำ ความสำเร็จก็อยู่ไม่ไกลกว่า 2 มือ อย่างมนุษย์อย่างเราๆ อย่างแน่นอน
ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ คุณสมาน ดวงอานนท์ ที่หมายเลขโทรศัพท์ (081) 389-8454
