ปลูกเลี้ยงชวนชม จากดูเล่นสวยงาม กลายเป็นอาชีพยั่งยืนสร้างรายได้

“เริ่มจากมีคนมาซื้อตอชวนชมที่บ้าน ช่วงนั้นเขาให้ราคาดีมาก เพราะว่าต้นมันไม่ใหญ่มาก ประมาณ 3,500 บาท ผมก็เลยลองจำหน่ายไป ด้วยความที่อยากรู้ว่าเขาจะซื้อเราไปทำอะไรทำไมซื้อราคาแพงจัง ปรากฏว่าเขาซื้อแล้วจำหน่ายต่อไปในราคา 8,500 บาท ซึ่งเรามาคิดดู ว่าราคาที่เขาซื้อเราก็น่าจะราคาสูงแล้ว แต่เขาสามารถจำหน่ายได้อีกในราคาที่แพงกว่าซื้อจากเราอีก มันก็เลยเป็นจุดเริ่มต้นของผมที่จะปลูกเลี้ยงชวนชมอย่างจริงจัง” คุณรัชฏะ กล่าว

คุณรัชฏะ ประวัติ หรือ คุณอาร์ต อยู่บ้านเลขที่ 41 หมู่ที่ 7 ตำบลคำพราน อำเภอวังม่วง จังหวัดสระบุรี เป็นอีกหนึ่งเกษตรกรที่มีความหลงใหลในชวนชม เพราะพรรณไม้ชนิดนี้เป็นไม้ดอกที่ใฝ่ฝันของใครหลายๆ คน ที่ต้องการเพาะเลี้ยงจัดรูปทรงราก กิ่ง ให้สวยงามเป็นไปตามความต้องการของผู้ดูแลเอง

ซึ่งการจัดทรง การดูแล อาจมีความยากง่ายแตกต่างกัน ขึ้นอยู่กับฝีมือและเทคนิคของแต่ละคน ที่ได้ใช้จินตนาการให้กับชวนชมของตนเอง การดูแลชวนชมแต่ละต้น รูปทรงจะไม่เหมือนกันทุกต้น อาจจะกล่าวได้ว่ามีเพียงต้นเดียวในโลกก็ว่าได้ เป็นไม้ดอกที่ไม่มีรูปแบบตายตัว เหมาะกับผู้ที่ต้องการหาไม้ดอกไว้ประดับหน้าบ้าน เพื่อความสวยงามและดูแลเป็นงานอดิเรก ไว้เพื่อความเพลิดเพลิน สำราญใจเหมือนเช่นคุณอาร์ต

เลิกกิจการค้าขาย

สู่ชีวิตเกษตรกร

คุณอาร์ต เล่าว่า ก่อนที่จะเริ่มมาทำการปลูกเลี้ยงชวนชม ที่บ้านของเขาทำกิจการจำหน่ายหนังสือสิ่งสือพิมพ์ทุกชนิด ต่อมาจึงได้หยุดทำกิจการทางด้านนี้มาทำการปลูกเลี้ยงชวนชมอย่างเต็มตัวในปี 2552 โดยเรียนรู้ศึกษาข้อมูลจากอินเตอร์เน็ต

“ผมก็เริ่มลองและศึกษาดูเลยว่า ชวนชมมันมีความพิเศษยังไง โดยอาศัยศึกษาจากในเว็บไซต์ ซึ่งก็จะมีคนที่มากด้วยประสบการณ์มาบอกสอนเยอะอยู่ ต่อมาก็พัฒนามาเรื่อยมาเป็นเฟซบุ๊กแทน โดยเขาก็จะมีข้อมูลว่าสวนนี้มีอะไรดี มีเทคนิคอะไรบ้างที่เราต้องเรียนรู้ เราก็ศึกษาจากจอสี่เหลี่ยมนี่แหละ บางทีก็เดินทางติดต่อขอเข้าไปดูที่สวนเขาเลยก็มี” คุณอาร์ต เล่าถึงการแสวงหาความรู้ของเขาในสมัยนั้น

คุณอาร์ต บอกว่า ชวนชมที่มีภายในสวนทั้งหมดจะไม่เน้นหาซื้อต้นพันธุ์จากที่อื่นมาปลูกเลี้ยงแล้วจำหน่ายต่อ แต่จะเน้นที่นำพ่อพันธุ์แม่พันธุ์ที่มีการลักษณะดีมาผสมกัน แล้วเพาะเมล็ดขึ้นมาใหม่สรรค์สร้างต้นด้วยตนเอง

ชวนชนทรงสวย ในแบบอาร์ตสระบุรี

มีวิธีการปลูกดูแล ดังนี้

คุณอาร์ต เล่าว่า หลังจากได้เมล็ดจากฝักมาแล้วให้ทำการเพาะทันที เพราะเปอร์เซ็นต์การงอกจะดี ซึ่งการเพาะเมล็ดนั้นสิ่งที่สำคัญไม่แพ้กันก็คือวัสดุปลูก

“วัสดุปลูกที่ผมใช้ก็จะเป็นขุยมะพร้าวผสมกับทรายในอัตราส่วน 3 ต่อ 1 ส่วนก้นกระถางก็จะเป็นดินใบก้ามปู พอเอาเมล็ดลงมาเพาะประมาณ 3 วัน เมล็ดก็จะงอก โดยรดน้ำในช่วงนี้ให้พอชุ่มๆ เมื่อดูแล้วว่าเหมือนวัสดุปลูกในกระถางมันจะแห้ง เราก็รดแบบพอดี เพราะว่าถ้ารดน้ำมากเดี๋ยวเมล็ดมันจะเน่า ดูแลในช่วงนี้ประมาณ 2 เดือน” คุณอาร์ต กล่าวอธิบาย

จากนั้นนำต้นชวนชมที่ดูแลจนครบอายุมาปลูกลงในกระถาง 6 นิ้ว ซึ่งวัสดุปลูกไม่เหมือนกับการเพาะเมล็ด จะใช้ดินใบก้ามปูเพียงอย่างเดียว ทำการรดน้ำทุกวันเช้าและเย็น ซึ่งคุณอาร์ต บอกว่า วัสดุที่ปลูกค่อนข้างที่จะโปร่งไม่แน่นจนเกินไป ทำการดูแลชวนชมในกระถาง 6 นิ้ว ประมาณ 2-3 เดือน

เมื่อปลูกเลี้ยงชวนชมในกระถาง 6 นิ้ว ได้ตามอายุที่กำหนด ขั้นตอนต่อไปจะนำไม้ขึ้นมาทำราก โดยตัดรากเดิมทิ้งไปเพื่อให้ต้นชวนชมมีรากใหม่ ปล่อยแผลให้แห้งสัก 4-5 วัน จากนั้นนำชวนชมมาปลูกลงในกระถาง 8 นิ้ว ตั้งไว้ในร่ม รดน้ำวันละ 1 ครั้ง ในช่วงเช้า ถ้าเห็นไม้มียอดแตกออกมาก็ให้ย้ายออกแดดได้ทันที

“พอปลูกลงกระถาง 8 นิ้ว ช่วงนี้จะเป็นช่วงที่เราจะได้รากรอบต้น เพราะเป็นช่วงที่เราทำรากใหม่ให้เกิดขึ้น ก็ดูแลในช่วงนี้ไปอีกประมาณ 2 เดือน รดน้ำช่วงเช้าเย็นปกติ ซึ่งช่วงนี้โรคแมลงก็ไม่มีอะไรต้องดูแลเป็นพิเศษ ผมก็จะเน้นเดินดูอยู่ตลอด จะไม่เน้นใช้ยากำจัดเท่าไร เห็นมีไข่เราก็เอาออกได้เลย แต่ถ้าใครเจอระบาดมากๆ การเดินดูเอาไม่อยู่ ก็อาจจะมีใช้ยาเคมีด้วยก็ได้ ประมาณนี้” คุณอาร์ต กล่าว

จากนั้นจะนำชวนชมมาปลูกลงในกระถาง 11 นิ้ว เพื่อทำการจัดรากให้มีรูปทรงสวยงามตามที่ต้องการ ดูแลให้มีกิ่งที่สวย ก็จะได้เป็นไม้ไซซ์ใหญ่ที่จำหน่ายได้ราคาดี

ชวนชมทุกไซซ์ทุกขนาด

สามารถจำหน่ายได้

คุณอาร์ต บอกว่า ชวนชมทั้งหมดที่ปลูกเลี้ยง ไม่ว่าจะอายุ 4 เดือนที่ปลูกในกระถาง 6 นิ้ว หรืออายุ 8 เดือนขึ้นไปที่ปลูกในกระถาง 11 นิ้ว สามารถจำหน่ายได้ทั้งสิ้น ขึ้นอยู่ที่ความชอบของลูกค้า แต่สำหรับคนปลูกเลี้ยงเองจะไม่นิยมจำหน่ายไม้ที่มีขนาดเล็ก เพราะราคาจะสู้ไม้ที่มีขนาดไซซ์ใหญ่ๆ ไม่ได้

“ชวนชมที่อยู่ในกระถาง 11 นิ้ว เราจะเห็นระบบราก กิ่งครบหมดทุกอย่าง ลูกค้าเมื่อซื้อไปก็สามารถนำไปเลี้ยงต่อ ดูแลตามที่เขาต้องการได้เลย ซึ่งเมื่อเทียบกับไม้ที่ปลูกในกระถาง 6 นิ้ว และ 8 นิ้ว ยังมีระบบราก กิ่ง ไม่ครบ ลูกค้าซื้อไปก็ต้องไปดูแลอีกหลายขั้นตอน” คุณอาร์ต เล่าถึงคุณสมบัติของชวนชมที่มีอายุแตกต่างกัน

คุณอาร์ต บอกว่า การจำหน่ายชวนชมในช่วงแรกของเขาจะโพสต์โชว์รูปในหน้าเว็บไซต์เป็นหลัก และส่งให้ลูกค้าทางไปรษณีย์ ต่อมาเมื่อเริ่มมีเฟซบุ๊กการจำหน่ายไม้ก็ง่ายขื้นกว่าสมัยก่อนมาก มีลูกค้าเดินทางมาดูที่สวนมากขึ้น

ชวนชมที่สวนของคุณอาร์ต มีราคาตั้งแต่ 100 บาท ไปจนถึงหลักหมื่นบาท ขึ้นอยู่กับความสวยงามและแบบรูปทรง ซึ่งลูกค้าที่ซื้อชวนชมในหลักหมื่นจะเน้นไปใช้สำหรับการส่งไม้เข้าประกวด ส่วนชวนชมที่สามารถจำหน่ายได้อย่างคล่องตัวจะอยู่ที่หลักร้อยและหลักพันบาท

อนาคตชวนชมไม่มีทางตัน

สามารถจำหน่ายได้ทั้งในและต่างประเทศ

คุณอาร์ต บอกว่า สำหรับพรรณไม้ชนิดนี้ถ้าถามว่ามีทางตันไหม เขาตอบด้วยน้ำเสียงที่เชื่อมั่น จากประสบการณ์ที่ได้สัมผัสกับการปลูกเลี้ยงชวนชมอย่างจริงจัง แบบมั่นใจเลยว่าเป็นไปได้ยาก เพราะเป็นไม้ที่มีเสน่ห์และยังคงเป็นที่ต้องการของตลาดอยู่ตลอดเวลา

“ชวนชมที่สวนผมก็จะมีจำหน่ายไปที่มาเลเซีย ซึ่งกำลังเป็นที่นิยมมาก เพราะว่าอากาศที่ประเทศเขาคล้ายกับประเทศเรา ซึ่งเมื่อเทียบกับอเมริกาก็มีคนส่งไปจำหน่าย แต่อากาศที่นั่นมันอาจจะยังปลูกไม่ได้เท่าที่ควร เพราะว่าตอนนี้เขาก็กำลังศึกษากันอยู่ ส่วนอนาคตของชวนชมก็อยากจะบอกว่า ผมเองปลูกเลี้ยงมาเกือบจะ 10 ปีแล้ว ยังถือมาเป็นอะไรที่ดีมาก เพราะตลาดต่างประเทศเริ่มเข้ามามากขึ้น อีกอย่างมีบริษัทที่สามารถส่งของให้เราได้เลยโดยตรง มันทำให้เราง่ายยิ่งขึ้น ไม่ยุ่งยากแบบสมัยก่อน” คุณอาร์ต กล่าวถึงทิศทางอนาคตของชวนชม และพร้อมกล่าวแนะนำสำหรับผู้ที่สนใจต่อไปอีกว่า

“ส่วนคนที่สนใจอยากทำในด้านนี้ อยากจะบอกว่าการที่คุณจะเลี้ยงสิ่งมีชีวิต สิ่งที่สำคัญที่สุดคือ ใจคุณต้องรักก่อน ถามใจตัวเองก่อนว่าชอบไหม โดยหาไม้หลักร้อยมาเลี้ยงเล่นดู ถ้ารู้สึกว่าชอบจริงๆ เดี๋ยวก็จะศึกษาหาความรู้เอง ทั้งการทำราก การหาไม้ใหม่ๆ เข้ามาเรื่อยๆ พอทำเป็นทุกอย่างคุณจะสนุกเอง ขอแค่ให้มีใจรัก ขอให้ถามใจตัวคุณเองเท่านั้นว่าชอบไหม ถ้าชอบสิ่งที่ทำสิ่งนั้นจะออกมาดีเสมอ เป็นสิ่งที่สร้างรายได้ให้กับเราไปเอง” คุณอาร์ต กล่าวแนะนำ

จากประสบการณ์ของคุณอาร์ตทำให้เห็นแนวคิดที่เป็นรูปธรรมว่า การจะทำสิ่งใดก็แล้วแต่ แม้ในช่วงชีวิตเรา อาจไม่ได้มีความรู้ในเรื่องนั้นๆ แต่ขอเพียงมีใจแสวงหาวิชาความรู้ หมั่นฝึกฝนพัฒนาฝีมือ ในไม่ช้าสิ่งที่เราคิดว่ายากสุดท้ายกลับกลายเป็นสิ่งที่ง่าย ซึ่งความสำเร็จที่ได้รับสามารถสรรค์สร้างได้ด้วยสองมือของมนุษย์อย่างเราๆ นี่เอง

สำหรับท่านใดที่สนใจสามารถติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติ่มได้ที่ คุณรัชฏะ ประวัติ หรือ คุณอาร์ต ที่หมายเลขโทรศัพท์ (087) 117-4307