วิถีความสุขของ “คนเก็บเตา” ที่พะเยา

อาจจะงงกันหน่อยๆ ว่าวันนี้ผมจะเล่าเรื่องอะไร บอกไว้เลยว่าไม่เกี่ยวกับ “เตา” ที่เป็นอุปกรณ์ในครัว หรือเตาในร้านหมูกระทะแน่นอน เพราะที่อำเภอแม่ใจบ้านผมไม่มีร้านอย่างว่า

“เตา” ของผมวันนี้คือ สาหร่ายน้ำจืดสีเขียว ซึ่งคนเมืองเหนือนำมาทำเป็นเมนูอาหารพื้นบ้าน เช่น ตำเตา ยำเตา กินกับผัก สมุนไพรพื้นบ้านหลากหลายชนิด

วิธีเก็บเตาของพี่สุปราณี

เตา อุดมด้วยโปรตีน วิตามิน สารอาหารอีกเพียบ มีอะไรบ้างนั้นให้ลองค้นหาในกูเกิ้ล ด้วยคำว่า สาหร่ายเทา, ไก…มีหลายคนให้ข้อมูลไว้จนน่าหามากินวันละ 3 มื้อ แทนบรรดาอาหารเสริมที่โฆษณาเกลื่อนหน้าเฟซ

พี่สุปราณี

สมัยก่อนเตาจะมีอยู่ในแหล่งน้ำจืดธรรมชาติที่สะอาด ร่มเย็น นึกอยากกินก็ชวนกันไปเก็บตามแหล่งน้ำมาประกอบอาหารไม่ต้องไปซื้อหา พอมีการใช้สารเคมีทางการเกษตรมากขึ้น “เตา” ก็หายไป กลายเป็นของหายาก

วิธีเก็บเตาของลุงเพชร

ในตำบลแม่สุก อำเภอแม่ใจ มีชาวบ้าน 2 รายที่เลี้ยงเตา แล้วเก็บขายในพื้นที่และส่งไปขายที่ตลาดในเมืองพะเยา และอำเภอพาน จังหวัดเชียงราย

ตั้งวงกินยำเตา

พ่อเพชร แสนเขียว บ้านเลขที่ 51 หมู่ที่ 1 ตำบลแม่สุก เลี้ยงเตาในลำห้วยที่ไหลผ่านสวน เก็บขายได้ ตลอดปี ทำอาชีพนี้มากว่า 3 ปีแล้ว บอกว่า “รายได้ดีกว่าที่เคยขี่รถขายไอติมไปตามหมู่บ้าน” พ่อเพชรเก็บเตาได้ วันละ 30-50 ห่อ ขายทั่วไปห่อละ 20 บาท ขายส่งให้แม่ค้าที่มารับถึงที่ก็ลดราคาลงมานิดหน่อย ใช้เวลาเก็บเตา ล้างน้ำให้สะอาด ห่อใบตอง จนเสร็จใช้เวลาประมาณ 3 ชั่วโมง ต่อวันในช่วงเช้า หยุดเก็บเตาทุกวันพระ เพราะเชื่อว่าถ้าไม่หยุด เตาจะตายไม่มีให้เก็บอีก

ยำเตา

อีกรายในสวนมีสระน้ำ ที่มีตาน้ำให้น้ำตลอดปี แม้ในฤดูแล้งน้ำในสระไม่เคยแห้ง แต่กลับไหลล้นขอบสระให้สวนข้างเคียงได้ใช้ประโยชน์ด้วย พี่สุปราณี ศรีวิสัย อยู่บ้านเลขที่ 225 หมู่ที่ 1 ตำบลแม่สุก บอกกับผมว่า เตาในสระนี้มีมานานตั้งแต่รุ่นพ่อแม่ สระอื่นๆ ที่อยู่ใกล้เคียงกลับไม่มี พี่แกเก็บเตาขายมากว่า 10 ปี เก็บวันละ 50 ห่อ แต่จะเก็บตอนบ่าย ห่อไว้รอแม่ค้าคนกลางมารับไปขายตอนเช้า รายนี้หยุดเก็บเตาทุกวันโกนและวันพระ เพราะเชื่อคำพ่อแม่ที่บอกไว้

เตาหรือเทา

ได้พูดคุยกับคนเก็บเตาทั้ง 2 ราย แล้วไม่ธรรมดานะครับ ใช้พื้นที่ไม่ถึง 1 งาน สร้างรายได้ตลอดทั้งปี ท่านใดสนใจอยากสั่งเตาไปขาย ไปทำอาหาร หรืออยากพูดคุยแลกเปลี่ยนประสบการณ์ก็ติดต่อทั้งสองท่านทางโทรศัพท์ได้ครับ พ่อเพชร แสนเขียว โทร. (081) 952-3086 ส่วนพี่สุปราณี ศรีวิสัย โทร. (062) 273-0706 วันนี้ผมบอกคนเก็บเตาทั้ง 2 ท่านว่าจะเขียนเรื่องนี้ให้คนอ่านทางอินเตอร์เน็ต ผมเห็นแววตาและอาการความตื่นเต้น ยินดี ของคนทั้งสองอยู่ไม่น้อย ติดตามวิถีแห่งความสุขของ “คนเก็บเตา” ผ่านทางรูปภาพได้ต่อครับ