| ผู้เขียน | สมิทธิชัย สุกปลั่ง |
|---|---|
| เผยแพร่ |
ถั่วพู ไม่ใช่ ถั่วพลู (ถั่ว ก็ ถั่ว พลู ก็ พลู)
ชื่อสามัญ : ถั่วพู, winged bean, princess bean
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Psophocarpus tetragonolobus
วงศ์ : Leguminosae
ถั่วพู มักถูกเรียกผิดๆ ว่า ถั่วพลู เป็นประจำ ที่จริงต้องเรียกว่า ถั่วพู จึงจะถูกต้อง ผู้เขียนเห็นใครเรียกถั่วพลู จะหงุดหงิดทุกครั้งไป คนตั้งชื่อเขาคิดดีคิดถูกแล้ว ที่เรียกว่า ถั่วพู ก็เพราะลักษณะของฝัก จะเป็น พู มี 4 แฉก ซึ่งตรงกับ คอมมอนเนม ภาษาอังกฤษว่า winged bean หากรักกันจริงทราบแล้วโปรดเรียกให้ถูกกันสักนิดนะครับ ภาษาไทยของเรายอดเยี่ยมอยู่แล้ว ช่วยกันอนุรักษ์ไว้ให้ดีเถอะ
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ถั่วพู เป็นไม้เลื้อย อายุหลายปี (Herbaceous perennials plant) เมื่อถึงวัยแก่เต็มที่ ส่วนลำต้นที่เป็นเถาเหนือดินก็จะแห้งเหี่ยวตายไป เหลือไว้เพียงหัวหรือลำต้นใต้ดิน แอบซุ่มรอคอยเวลาเจริญเติบโตได้ในฤดูฝนถัดไป ดอกถั่วพูจะเป็นชนิดดอกสมบูรณ์เพศ กลีบดอกมีสีม่วงอ่อนอมขาว
หากมีค้างให้ก็สามารถเลื้อยไปได้ไกลๆ ระบบรากของถั่วพูจะแข็งแรงมาก มีจำนวนปมจุลินทรีย์ (Rhizobium) ที่ช่วยตรึงไนโตรเจนจากอากาศได้มากกว่าถั่วชนิดอื่นด้วยกัน จึงเหมาะสำหรับปลูกบำรุงดินหลังการเก็บเกี่ยวพืชหลักอย่าง ข้าว อ้อย หรือมันสำปะหลัง ทั้งยังทำเป็นพืชอาหารสัตว์ได้ดีด้วย แถมยังช่วยป้องกันดินพังทลาย เนื่องจากการชะล้างของฝนบนพื้นที่ลาดชันได้เป็นอย่างดี มีคนเคยกล่าวไว้ว่า ถั่วพู เหมือนไอศกรีมโคน คือกินได้ทุกส่วน ก็น่าจะจริงดังเขาว่าไว้แหละครับ
สรรพคุณและการใช้ประโยชน์
ถั่วพู กินได้ทุกส่วนจริงๆ ยอดอ่อน ใบอ่อน ดอก ฝักอ่อน กินสดๆ จิ้มน้ำพริก หรือจะลวกสักหน่อยก็ได้ไม่ว่ากัน ไม่ว่าจะเป็น แกงจืด ผัดน้ำมันหอย ชุบแป้งทอด ยำ หัวใต้ดินขุดขึ้นมาแปรรูป เชื่อม ต้ม เผา เหมือนมันเทศ หรือมันฝรั่งได้เลย แถมมีโปรตีนสูงอีกด้วยต่างหาก เมล็ดถั่วพู มีกรดไขมันไม่อิ่มตัวที่เป็นประโยชน์อยู่ถึงกว่า 70 เปอร์เซ็นต์ สามารถช่วยลดไขมันในเส้นเลือดได้เป็นอย่างดี และทำเป็นเครื่องสำอางประทินโฉม บำรุงผิวพรรณ ให้ชุ่มชื้นได้ไม่แพ้พืชอื่นๆ
วิธีการปลูก
เก็บเมล็ดแก่มาเพาะในถุงดำ หรือในกระบะเพาะชำ หรือถ้าจะปลูกลงดินเลย ก็ขุดหลุมกว้าง 1 ฟุต ลึก 1 ฟุต รองก้นหลุมด้วยปุ๋ยคอก เศษใบไม้ผุๆ กาบมะพร้าวสับชิ้นเล็กๆ คลุกเคล้าให้เข้ากัน แล้วจึงหยอดเมล็ดลงไปหลุมละ 4-5 เมล็ด กลบดินบางๆ รดน้ำให้ชุ่มเช้า-เย็น รอสัก 10 วัน ต้นถั่วพูน้อยๆ ก็จะงอกขึ้นมา ให้เราถอนแยก เลือกเอาต้นที่สมบูรณ์ไว้ 2 ต้น ต่อหลุม
พออายุได้ 15 วัน ก็หาไม้ไผ่มาทำค้างให้เลื้อย หากไม่มีที่พอ จะปลูกในกระถางก็ได้เช่นกัน หรือหากระถางไม่ได้แต่อยากปลูกจริงๆ จะแนะให้ง่าย ซื้อดินถุงสำเร็จรูปมาเลย สัก 4-5 ถุง เอามีดคมๆ กรีดกากบาท เจาะเป็นช่องพอสมควร หยอดเมล็ดลงไป สัก 5-6 เมล็ด รดน้ำให้ชุ่ม สมมุติว่าบ้านเป็นตึกแถว ไม่มีไม้ไผ่ใช้ ให้ซื้อท่อน้ำเอสล่อน ขนาด 1 นิ้ว มาตัดต่อทำเป็นซุ้มแทนไม้ไผ่ก็ได้
แก้ไม่ยากสักนิด หากคิดจะปลูกจริง เห็นไหมครับ ไม่ลำบากเกินความพยายามหรอกน่า ลองทำดูนะครับ
เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อวันจันทร์ที่ 22 เมษายน พ.ศ.2562
สำหรับแฟนๆ นิตยสารเทคโนโลยีชาวบ้าน หากต้องการนิตยสารเทคโนโลยีชาวบ้านรายปักษ์ ส่งตรงถึงบ้าน รวดเร็วทันใจอ่านได้ในทุกๆ 15 วัน สามารถสมัครสมาชิกได้ที่ คลิกลิ้ง https://shorturl.asia/0zJwQ 📲- Line: @matichonbook หรือ สำนักพิมพ์มติชน เลขที่ 12 ถนนเทศบาลนฤมาล หมู่บ้านประชานิเวศน์ 1 แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพมหานคร 10900 ติดต่อฝ่ายขาย 02-589-0020 ต่อ 3354
