ผู้เขียน	กฤช เหลือลมัย
เผยแพร่	วันเสาร์ที่ 16 กรกฎาคม พ.ศ.2565

สมัยที่ยังทำงานโบราณคดีอยู่ ผมต้องไปที่เมืองโบราณบ้านคูบัว ตำบลคูบัว อำเภอเมือง ราชบุรีบ่อยๆ ที่นั่นมีปัญหาเรื่องการรุกล้ำเขตโบราณสถานมานาน (เดี๋ยวนี้ก็น่าจะยังมีอยู่) และสิ่งก่อสร้างที่มักสร้างรุกล้ำ คร่อมทับโบราณสถานสมัยทวารวดีอายุพันกว่าปีที่มีอยู่มากมายในเมืองคูบัว ก็คือ “เล้าหมู” ครับ เพราะคนราชบุรีเลี้ยงหมูกันมาก ที่คูบัวเองก็เป็นแหล่งใหญ่แหล่งหนึ่ง ประมาณการกันว่า จำนวนหมูที่เลี้ยงหมุนเวียนอยู่ในพื้นที่จังหวัดราชบุรี ปัจจุบันมีมากกว่า 2 ล้านตัว ทีเดียว

แต่ผมก็เพิ่งรู้เมื่อไม่นานมานี้เองว่า นอกจากหมูฟาร์มใหญ่ที่เลี้ยงกันเป็นระบบอุตสาหกรรมหลัก หรือหมูบ้านตัวดำๆ ที่สมัยก่อนเที่ยวได้วิ่งเพ่นพ่านในหมู่บ้านแล้ว ราชบุรียังมี “หมูหลุม” ที่มีชื่อเสียงเป็นที่รู้จักในแวดวงกสิกรรมอินทรีย์มานานแล้วด้วย

“ทำมา 10 กว่าปีแล้วล่ะครับ” คุณสุพจน์ สิงโตศรี แห่ง “ศูนย์สร้างสุขเกษตรชนบท” อดีตสัตวบาลผู้ผันตัวเองออกมาทำฟาร์มหมูหลุม และส่งเสริมสนับสนุนชุมชนในเขตตำบลดอนแร่ อำเภอเมืองราชบุรี ให้ทำเกษตรอินทรีย์แบบพึ่งพาตนเอง จนมีเครือข่ายกว่า 200 ครัวเรือน เข้าร่วม กล่าวยิ้มๆ

“ฟาร์มหมูขนาดใหญ่ทั่วไปจะใช้แอมโมเนียมาก ผมเคยทำงานฉีดสีสเปรย์หมูป่วย ฉีดวัคซีนหมูมานาน 20 กว่าปี เป็นภูมิแพ้ไม่เคยหาย พอมาทำของตัวเองนี่หายเลยครับ คือหมูเนี่ย ธรรมชาติแต่เดิมเขาก็อยู่ของเขาได้แหละ แต่พอเลี้ยงรวมเป็นฟาร์มใหญ่ บนพื้นซีเมนต์ ขามันก็จะแตกครับ พอขาเจ็บเข้า ทีนี้ก็เป็นไข้ ต้องฉีดยา ฉีดวัคซีนเป็นประจำ มันจะเครียดง่ายครับ ชอบกัดกันเองจนเป็นแผล แล้วปัญหาการเลี้ยงหมูฟาร์มที่แก้ไม่ตกก็คือเรื่องกลิ่น แมลงวัน และที่สำคัญก็คือเรื่องน้ำเน่าเสีย จะมีปัญหากับชุมชนในพื้นที่ได้ง่ายๆ เลย”

“หมูหลุม” เป็นวิธีเลี้ยงหมูที่เริ่มต้นจากเกาหลี แล้วก็มีการศึกษาดูงานพัฒนาวิธีการกันตลอดมา ทั้งในเกาหลีเอง ในญี่ปุ่น และประเทศไทย ที่เรียกว่า “หลุม” นั้นก็คือ การกั้นคอกปรกตินั้นเอง อาจขุดดินพื้นคอกเป็นหลุมลงไปเล็กน้อย ผสมกับวัตถุชีวภาพ อย่างเช่น แกลบ เพื่อเลี้ยงหมูในอัตราพื้นที่เฉลี่ย 2 ตารางเมตร ต่อ 1 ตัว ไม่ต้องทำบ่อบำบัดน้ำเสีย หมูจะกินทั้งอาหารเม็ดที่ไม่ใส่สารเร่งใดๆ กินทั้งต้นกล้วยหมักเกลือและน้ำตาล มันเส้น กากถั่วลิสง-ถั่วเขียว และกินน้ำเฉลี่ยตัวละ 3 ลิตร ต่อวัน โดยตลอดช่วงชีวิตการเลี้ยงจะไม่มีการฉีดวัคซีนและยาฆ่าเชื้อเลย หากเกิดเจ็บป่วยเป็นโรคสำคัญๆ ที่หมูมักเป็น เช่น โรคปากเท้าเปื่อย ก็จะรักษาด้วยด่าง (แกลบเผา) ส่วนโรคที่ไม่ร้ายแรงก็รักษาตามอาการ ใช้สมุนไพรอย่างฟ้าทลายโจรรักษาไข้ หญ้าแห้วหมูรักษาอาการท้องเสีย…ทั้งหมดนี้ ทำให้ได้หมูเนื้อที่มีคุณภาพดีมาก ไม่เหม็นคาว ทั้งยังเก็บไว้ได้นานกว่าเนื้อหมูจากฟาร์มทั่วไปอีกด้วย

“หมูคอกหนึ่ง 8 ตัว ใช้เวลาเลี้ยง 4 เดือน ครับ” คุณสุพจน์ บอก “เรามีแม่พันธุ์ของเราเอง สังเกตดูนะครับ แม่หมูตัวที่ไม่อ้วนมาก จะลูกดกมากครับ ส่วนอัตราการโตเนี่ย ถ้าเป็นหมูเล็ก ก็ 1 กิโลกรัม ต่อตัว ต่อวัน ถ้าหมูใหญ่หน่อย ก็จะเพิ่มเป็นราวๆ 2-3 กิโลกรัม ต่อตัว ต่อวัน ตอนนี้ปีหนึ่งๆ เราเลี้ยงจนส่งขายได้ราวพันกว่าตัว โดยเราใช้วิธีส่งให้เขียงหมูท้องถิ่นชำแหละแยกมาให้ เพราะเราเองไม่สามารถรับภาระจัดการตรงจุดนี้ได้ หมูหลุมนี้ ผลพลอยได้อีกอย่างหนึ่งคือ ‘ขี้หมู’ นะครับ ตัวหนึ่งมันจะขี้วันละ 5 กิโลกรัม เราก็ขายราคากิโลกรัมละ 2 บาท ครับ”

วันที่ผมได้ไปชมฟาร์มหมูหลุมของคุณสุพจน์ที่ดอนแร่นั้น พวกเราต่างพบด้วยความประหลาดใจว่า แม้จะมีโรงหมูคอกหมูหลายสิบคอก บรรดาหมูหลุมส่งเสียงร้องกันอู๊ดอ๊าดดังขรมไปหมด แต่ไม่มีกลิ่นเหม็นขี้หมูเลยนะครับ นี่เองที่ว่าการเลี้ยงหมูหลุมไม่มีปัญหากับชุมชนโดยรอบ เป็นเพราะมันปราศจากกลิ่นรบกวนใดๆ เอาเลยนั่นเอง

คุณสุพจน์ บอกว่า ปัจจุบันมีโรงแรมใหญ่ๆ แถบถนนสุขุมวิทและถนนเพลินจิตในกรุงเทพฯ สั่งหมูหลุม ยี่ห้อ G-Pork ของดอนแร่ ไปประกอบอาหารไม่น้อย ที่มีจำหน่ายประจำไม่ขาดอีกแห่งหนึ่งก็คือตลาดสุขใจ สวนสามพราน อำเภอสามพราน นครปฐม โดยที่นี่จะขายแยกชิ้นส่วน บรรจุถุงพลาสติกด้วยระบบสุญญากาศ ส่วนที่คุณสุพจน์มักมาประจำการด้วยตนเอง ก็คือที่ซุ้มจำหน่ายหมูหลุมดอนแร่ ของ “ตลาดวิถีธรรมชาติ” ตลาดจำหน่ายสินค้าเกษตรอินทรีย์น้องใหม่ที่กำลังเติบโตอย่างมั่นคง ติดตลาดทุกครึ่งวันเช้าวันศุกร์ ที่ถนนริมสนามกีฬากลาง อำเภอเมือง จังหวัดราชบุรี

ผมเคยซื้อหมูหลุม G-Pork ของคุณสุพจน์ที่ตลาดแห่งนี้ไปทำกับข้าวกินหลายครั้ง พบว่าคุณภาพเนื้อดีมาก สมกับที่เลี้ยงด้วยระบบกสิกรรมอินทรีย์ แถมยังใช้สะดวกครับ เพราะแยกถุงเฉพาะเป็นมันขาว   สามชั้น สันนอก สันใน หมูสับ หมูแดดเดียว ฯลฯ ซ้ำยังมีน้ำมันหมูถุงใหญ่ขายในราคาไม่แพงด้วย อยากให้ลองกินลองชิมกันดูนะครับ รับรองเลยว่า หมูหลุมดอนแร่นี้อร่อยแน่ๆ และปลอดภัยจากสารเคมีทุกชนิด

ใครที่สนใจจะขอไปเที่ยวชม ดูงาน ศึกษาวิธีการเลี้ยงหมูหลุมจากของจริง หรือต้องการรับไปจำหน่าย สามารถติดต่อโดยตรงที่ คุณสุพจน์ สิงโตศรี โทร. 081-857-3593 ได้เลยนะครับ

เผยแพร่ในระบบออนไลน์ครั้งแรกเมื่อวันพฤหัสที่ 30 พฤศจิกายน พ.ศ. 2560