| ผู้เขียน | ธาวิดา ศิริสัมพันธ์ |
|---|---|
| เผยแพร่ |
เห็ด พืชมากประโยชน์ที่คนไทยรู้จักกันดี และอาจจะคุ้นเคยกับผลิตภัณฑ์จากเห็ดมามากมายหลายรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็นในรูปแบบของเห็ดสด เห็ดชุบแป้งทอด เห็ดสามรส น้ำพริกเห็ด แหนมเห็ด และอีกมากมายหลายผลิตภัณฑ์ที่สามารถจะทำได้ แต่ในฉบับนี้ผู้เขียนมานำเสนออีกหนึ่งไอเดียสร้างสรรค์ของสาวนักกายภาพบำบัด ใช้เวลาว่างสร้างรายได้เสริม ด้วยการทำชุดเห็ดพร้อมปลูก MUSHROOM Ready to Grow Kit ขึ้นมาโดยมีเป้าหมายเพื่อส่งเสริมพัฒนาการเรียนรู้ให้กับเด็ก
คุณอาภาภรณ์ จันทร์แก้ว หรือ พี่โอ๋ อยู่ที่บ้านป่าลาน ตำบลสันทรายหลวง อำเภอสันทราย จังหวัดเชียงใหม่ สาวนักกายภาพบำบัดไอเดียเก๋ ใช้เวลาว่างสร้างรายได้เสริมจากงานอดิเรกที่รักคือการเพาะเห็ด จนได้มีการพัฒนาต่อยอดผลิตภัณฑ์จากเห็ดเพื่อสร้างรายได้ทำเป็น “ชุดเห็ดพร้อมปลูก” เสริมการเรียนรู้ให้กับเด็กๆ รวมถึงเป็นชุดทดลองให้สำหรับคนที่สนใจอยากทำเป็นอาชีพเสริมก็สามารถซื้อชุดเห็ดพร้อมปลูกนี้ไปทดลองทำ เพื่อทดสอบฝีมือของตัวเองว่าจะสามารถทำได้ไหม แล้วจึงค่อยขยายทำเป็นอาชีพหลักสร้างรายได้ก็ดีไม่น้อย
พี่โอ๋ เล่าถึงจุดเริ่มต้นของไอเดียสร้างสรรค์ว่า เริ่มแรกเกิดจากที่ตนเองอยากจะหากิจกรรมให้ตนเองและแม่ทำแก้เบื่อ และประกอบกับที่ชอบกินเห็ดอยู่แล้วเป็นชีวิตจิตใจ จึงได้เริ่มต้นนำเห็ดมาเพาะ ทำเป็นโรงเรือนเพาะเห็ดเล็กๆ จำนวน 2 โรงเรือน บนแนวคิดเริ่มต้นเพาะไว้กินเอง พอเหลือแล้วนำมาขาย จนวันหนึ่งได้มีคนรู้จักที่ให้ลูกเรียนแบบโฮมสคูลที่จังหวัดเชียงใหม่ เขาจะจัดโครงการหนังสือนิทานให้เด็ก แล้วตนเองอยากที่จะสนับสนุนโครงการดีๆ แบบนี้ แต่ด้วยทุนทรัพย์ที่มีจำกัด จึงได้ลองมองหาของในบ้านว่าจะสามารถนำมาทำอะไรได้บ้าง ก็มองไปเห็นเห็ดที่เพาะไว้ หลังจากนั้นจึงเกิดเป็นไอเดียว่าจะนำเห็ดมาทำเป็นชุดการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมประสบการณ์ให้กับเด็ก จนเกิดเป็นชุดเห็ดพร้อมปลูกขึ้นมา และได้กลายเป็นอาชีพเสริมสร้างรายได้ของที่ฟาร์มมาถึงทุกวันนี้
จากงานอดิเรกสู่งานสร้างรายได้
เพิ่มมูลค่าจากสิบเป็นร้อย
เจ้าของบอกว่า เป็นระยะเวลากว่า 4 ปีแล้ว ที่ตนเองเริ่มต้นเพาะเห็ดเป็นงานอดิเรก และมีอาชีพหลักเป็นนักกายภาพบำบัด โดยเริ่มต้นหาความรู้ในการเพาะเห็ดจากคนในชุมชนที่เขาเพาะเห็ดเป็นอาชีพ จากนั้นก็เริ่มลงมือทำโรงเรือนเพาะเห็ดเล็กๆ โดยเห็ดที่เพาะมีหลากหลายชนิด ไม่ว่าจะเป็นเห็ดหอม นางรมฮังการี นางรมทอง นางรมเทา นางนวล และนางฟ้าภูฐาน พร้อมเปิดเป็นร้านกาแฟ ปลูกผักสวนครัว ในชื่อร้าน THE ROOT FARM
และในเวลาต่อมาได้มีการต่อยอดชุดเห็ดพร้อมปลูก จากโครงการนิทรรศกาลหนังสือภาพ และนิทานนานาชาติ จังหวัดเชียงใหม่ มาทำเป็นผลิตภัณฑ์หลักสร้างรายได้เสริมอีกทาง จากที่เคยเก็บดอกเห็ดขายเพียงอย่างเดียว แต่พอนำมาต่อยอดทำเป็นชุดเห็ดพร้อมปลูกก็สามารถสร้างมูลค่าเพิ่มได้จากราคาก้อนเห็ดที่เคยขายได้ก้อนละ 8-15 บาท มูลค่าก็ขึ้นมาได้เป็นก้อนละ 129 บาท ถือว่าเป็นงานไอเดียที่มีกระบวนการคิดต่อว่าจะส่งมอบอะไรให้กับคนซื้อ
“คือถ้าหากเรามองเห็ดเป็นแค่เพียงอาหารก็จะต่อยอดได้แค่อาหาร แต่ถ้าลองปรับมุมมองใหม่ ว่านอกจากเห็ดเป็นอาหารได้แล้ว เห็ดเป็นอะไรได้อีก ซึ่งที่ฟาร์มก็ได้มองเห็นว่านอกจากเห็ดเป็นอาหารแล้ว เห็ดยังสามารถนำมาทำเป็นแหล่งการเรียนรู้เพื่อสร้างเสริมประสบการณ์ให้กับเด็กๆ หรือเกษตรกรมือใหม่ที่อยากทดลองเพาะเห็ดได้อีกด้วย เพราะฉะนั้น การสร้างมูลค่า สร้างรายได้ ก็ขึ้นอยู่ที่ว่าเรามีจุดมุ่งหมายที่จะส่งมอบอะไรให้กับกลุ่มเป้าหมายเราด้วย”
ชุดเห็ดพร้อมเปิด ทำง่าย สนุก
ช่วยเสริมสร้างพัฒนาการเด็ก
สำหรับชุดเห็ดพร้อมปลูก พี่โอ๋ บอกว่า จะมีลูกค้าหลักคือกลุ่มผู้ปกครองของเด็กที่อยู่ในวัยกำลังเรียนรู้ และกลุ่มเป้าหมายรองคือ กลุ่มคนที่อยากทดสอบฝีมือตัวเอง หรือคนที่อาศัยตามคอนโดฯ อพาร์ตเม้นต์ที่มีพื้นที่จำกัด แต่อยากปลูกผักไว้กินเอง อยากมีกิจกรรมทำ ก็สามารถนำชุดเห็ดนี้ไปทดลองเปิดดอกก่อน แล้วอาจจะพิจารณาทำเป็นอาชีพต่อไปก็ได้
โดยชุดเห็ดพร้อมปลูก 1 ชุด จะประกอบไปด้วย 1. ก้อนเห็ดที่มีเชื้อเดินเต็มก้อนพร้อมเปิดดอก 2. ขวดสเปรย์ไว้สำหรับพ่นรดน้ำให้เห็ด 3. เอกสารประกอบความรู้ในการดูแลที่อยู่ในกล่อง
วิธีการดูแลเบื้องต้น
หลังจากที่ซื้อชุดเห็ดพร้อมเปิดดอกไป ให้เปิดฝากล่องตามรอยปรุที่ให้ไว้ แล้วหลังจากนั้นกรีดก้อนเห็ดตามสัญลักษณ์ข้างก้อน จากนั้นให้นำขวดสเปรย์ที่ให้ไว้ ใส่น้ำเปล่า เพื่อนำมาฉีดพ่นที่ก้อนเห็ดอย่างน้อยวันละ 3-4 ครั้ง หลังจากนั้นประมาณ 1-2 สัปดาห์ ดอกก็จะออกมาให้เก็บ โดยเห็ด 1 ก้อน เก็บผลผลิตได้นานประมาณ 4 เดือน หรือทุก 15 วัน เก็บดอกได้ 1 ครั้ง ขึ้นอยู่กับการดูแลและสภาพแวดล้อม
หรือจากประสบการณ์ที่เคยเจอมาคือ มีเด็กๆ หรือลูกค้าที่พักอาศัยในที่มีพื้นที่จำกัดบางท่าน นำชุดเพาะเห็ดไปเพาะแล้วเห็ดไม่ออกดอก ก็มีการโทร.มาปรึกษาทางฟาร์มก็จะให้คำปรึกษาไปว่าสาเหตุที่ดอกไม่ออกอาจจะเป็นเพราะว่าสถานที่นำเห็ดไปวางไม่เหมาะสม เพราะตามธรรมชาติของเห็ดจะมีปัจจัยสำคัญในการเพาะ คือ
- อุณหภูมิ จะต้องมีระดับอุณหภูมิที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโต อย่างเช่น เห็ดตระกูลนางฟ้า สามารถเจริญเติบโตได้ในอุณหภูมิบ้านเราได้ไม่มีปัญหา แต่ถ้าอากาศร้อนเกินไปอาจจะทำให้ดอกเห็ดออกยากสักหน่อย
ซึ่งสำหรับเด็กๆ แล้วการที่เห็ดไม่ออกดอกก็ถือเป็นการได้เรียนรู้อีกขั้นหนึ่ง เพราะเด็กๆ จะเริ่มมีข้อสงสัยว่าทำไมเห็ดไม่ออกดอก แล้วหลังจากนั้นก็จะเกิดการเรียนรู้พยายามที่จะหาสาเหตุว่าเป็นเพราะอะไร หรือทำไมเห็ดของเพื่อนเห็ดออกดอกแล้ว แต่ของตนเองยังไม่ออก อาจจะเป็นเพราะรดน้ำเห็ดน้อยเกินไปไหม เด็กก็จะเกิดการเรียนรู้ได้
- ความชื้น จะต้องมีสภาพความชื้นของอากาศสูง หากท่านใดนำไปเพาะเลี้ยงในคอนโดฯ หรือในพื้นที่จำกัด ก็อาจจะต้องเปลี่ยนตำแหน่งที่วาง อาจจะไปวางไว้ใกล้อ่างล้างมือ หรือวางไว้ในห้องน้ำก็ได้
เริ่มต้นหาตลาด
และการสร้างรายได้
พี่โอ๋ บอกว่า จุดเริ่มต้นการตลาดสืบเนื่องมาจากโครงการที่จัดทำขึ้นในครั้งนั้น ที่ฟาร์มจึงได้มีการต่อยอดสร้างรายได้และเพิ่มช่องทางการตลาด มีการโพสต์ขายสินค้าในเพจเฟซบุ๊ก และแหล่งช็อปปิ้งออนไลน์ shoppee จากนั้นเริ่มมีการทำตลาดร่วมกับยูทูปเบอร์เด็ก ผลตอบรับก็ออกมาเป็นที่น่าพึงพอใจ สามารถสร้างยอดขายได้มากที่สุดเดือนละประมาณ 100 กล่อง ขึ้นอยู่กับการตลาดในแต่ละช่วง หากช่วงไหนทำตลาดเชิงรุกหรือจัดโปรโมชั่นต่างๆ ยอดการขายก็จะสูงขึ้นตามแผนการตลาดที่วางไว้ ถือเป็นอาชีพเสริมสร้างเงินเก็บได้พอสมควร อีกทั้งยังเป็นสิ่งที่ทำง่าย ใกล้ตัว ไม่ต้องลงทุนเยอะ
ข้อคิดก่อนแปรรูปผลิตภัณฑ์ทุกชนิด
ต้องคำนึงถึงคุณค่าที่ลูกค้าต้องการ
ข้อคิดสำหรับการแปรรูปสินค้าที่ไม่จำเป็นต้องเป็นสินค้าเกษตรอย่างเดียว แต่หมายถึงสินค้าทุกอย่าง คือให้เริ่มต้นด้วยสิ่งที่กลุ่มลูกค้าเป้าหมายต้องการ แล้วจึงนำมารวมเข้ากับสิ่งที่เรามี เสริมด้วยความคิดสร้างสรรค์ เพื่อส่งมอบคุณค่านั้นให้กับกลุ่มลูกค้า ยิ่งถ้าเป็นสิ่งที่เราชอบด้วยแล้ว เราจะยิ่งทำมันด้วยความสุขและทำมันได้ดี ส่วนเรื่องสินค้านั้นจะออกมารูปแบบไหน ถือเป็นเรื่องของประสบการณ์และความคิดสร้างสรรค์ที่เราจะใส่ลงไป เปลี่ยนจากของที่เคยล้นตลาด ให้เป็นของที่มีมูลค่าสูงขึ้น
“ยกตัวอย่างของโอ๋ตอนนั้นกลุ่มลูกค้าคือ ผู้ปกครองของนักเรียนโฮมสคูล เมื่อกลุ่มลูกค้าเราชัดเจนแล้ว เราค่อยค้นหาคุณค่าของสิ่งที่ลูกค้าต้องการ ในที่นี้คือ ผู้ปกครองที่ต้องการให้ลูกๆ ได้เรียนรู้จากประสบการณ์ลงมือทำ เราจึงกลับมามองถึงสิ่งที่ตัวเองมี ว่าสามารถนำสิ่งที่เรามี เราถนัด คือการเพาะเห็ด มาใส่ความคิดสร้างสรรค์ จึงออกมาเป็น ชุดเห็ดพร้อมเปิด เพื่อส่งมอบประสบการณ์ การเปิดดอกเห็ด ให้กับลูกค้า” พี่โอ๋ กล่าวทิ้งท้าย
สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติม หรือสนใจแวะเข้าไปจิบกาแฟ ดื่มด่ำธรรมชาติที่ร้าน THE ROOT FARM ของพี่โอ๋ สามารถติดต่อได้ที่เพจ The Root Farm หรือติดต่อได้ที่เบอร์โทร. 091-740-7765
