| ที่มา | ตลาดสินค้าเกษตรก้าวหน้า |
|---|---|
| ผู้เขียน | ทะนุพงศ์ กุสุมา ณ อยุธยา |
| เผยแพร่ |
ประโยชน์ของเห็ดมีทั้งคุณค่าทางอาหารและโภชนาการ ขณะเดียวกัน ยังมีคุณสมบัติในการเป็นยา จึงทำให้ผู้คนที่ใส่ใจต่อสุขภาพหันมาบริโภคเห็ดกันอย่างจริงจัง ยิ่งเทศกาลกินเจแล้ว เห็ดดูจะเป็นอาหารสำคัญลำดับต้นเลย ดังนั้น นับวันความต้องการบริโภคเห็ดจึงไม่เคยลดน้อยลง
เหตุนี้จึงเกิดอาชีพการเพาะเลี้ยงเห็ดขึ้นมากมายในทุกหนทุกแห่ง เพราะเห็ดเป็นพืชที่เพาะเลี้ยงง่าย ดูแลไม่ยุ่งยาก สามารถเจริญเติบโตได้ง่ายจากวัสดุปลูกทางธรรมชาติที่ใกล้ตัว แต่หากมองลึกลงไปในทางปฏิบัติอย่างแท้จริงแล้วการเพาะเลี้ยงเห็ดเพื่อให้ได้คุณภาพ มาตรฐาน เพื่อขายได้ราคาพอใจ คุณจะต้องเอาใจใส่ ดูแลอย่างใกล้ชิดทุกขั้นตอน
“ฟาร์มเส้นทางเห็ด” ในจังหวัดพิษณุโลก เป็นสถานที่อีกแห่งที่ผลิตเห็ดอย่างมีคุณภาพ ผลิตเห็ดจำนวน 14 สายพันธุ์ ในแบบอินทรีย์ที่ถูกต้อง ได้มาตรฐาน อันเป็นผลมาจากความใส่ใจ พิถีพิถันในทุกขั้นตอนการผลิตจนได้เป็น ORGANIC THAILAND พร้อมกับยังนำเห็ดมาแปรรูปเป็นขนม ของรับประทานเล่น ของว่าง จำหน่ายยังตลาดผู้บริโภคในทุกระดับ
คุณรุ่งทิวา อันตรเสน เจ้าของฟาร์ม เล่าถึงแรงจูงใจที่มายึดธุรกิจอาชีพนี้ เพราะมาสานต่องานของพ่อ-แม่ ที่ทำมาตั้งแต่ ปี 2524 และเมื่อตัวเองเรียนจบแล้วคิดว่าถ้าหางานทำเป็นลูกจ้างก็คงไม่ก้าวหน้า จึงตัดสินใจมาช่วยงานครอบครัวดีกว่า ทั้งนี้ สมัยที่พ่อ-แม่ เพาะเห็ดจำหน่าย มีเพียง 2 ชนิด คือ นางฟ้าภูฏานและฮังการี คุณรุ่งทิวา มองว่าหากจะยึดอาชีพนี้อย่างจริงจังจำเป็นต้องเพิ่มจำนวนให้สายพันธุ์เห็ดให้มากกว่าเดิม
คุณรุ่งทิวา เรียนจบปริญญาตรี สาขาพืชศาสตร์ คณะเทคโนโลยีการเกษตร มหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม และเรียนต่อปริญญาโทด้านยุทธศาสตร์การพัฒนาจากสถาบันเดียวกัน โดยมีเจตนาที่ต้องการพัฒนาการเพาะเลี้ยงเห็ดให้มีทั้งคุณภาพและปริมาณ สามารถตอบโจทย์ความต้องการของตลาดได้อย่างครบถ้วน
หลังจากเรียนจบปริญญาตรี เมื่อปี 2546 เธอได้นำความรู้มาปรับปรุงพัฒนางานเห็ดในฟาร์มด้วยการตั้งเป็นแล็บสำหรับเพาะ-ขยายพันธุ์เห็ด ตั้งแต่การเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ ทำหัวเชื้อ ผลิตก้อน และการเปิดดอกด้วยตัวเอง จนมีจำนวนเห็ดเพิ่มขึ้นถึง 14 สายพันธุ์ ได้แก่ เห็ดภูฏาน นางรม ฮังการี เห็ดลม ขอนขาว โคนญี่ปุ่น เห็ดหอม เป๋าฮื้อ นางนวล หูหนูสีน้ำตาล หูหนูสีขาว นางรมสีทอง เห็ดฟาง และเห็ดตีนแรด
“ฟาร์มเส้นทางเห็ด” มีเนื้อที่ทั้งหมดกว่า 2 ไร่ ตั้งอยู่เลขที่ 193 หมู่ที่ 11 ตำบลท่าโพธิ์ อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก จัดเป็นฟาร์มเห็ดระดับมาตรฐานที่มีโรงเรือนระบบปิด ห้องบรรจุภัณฑ์ และโรงงานแปรรูป พร้อมกับเปิดเป็นแหล่งเรียนรู้เยี่ยมชม และฝึกอบรมการเพาะเห็ด
ทางด้านการตลาด คุณรุ่งทิวา วางแผนเจาะตลาดลูกค้าเห็ดทุกระดับ ทุกกลุ่ม ตั้งแต่ระดับล่าง กลาง และบน พร้อมกับจำแนกชนิดเห็ดตามความต้องการของตลาด อย่างเช่น ตลาดล่างจะเน้นผลิตเห็ดภูฏาน ฮังการี เห็ดลม และเห็ดขอน สำหรับระดับกลางเป็นเห็ดโคนญี่ปุ่น เป๋าฮื้อ นางนวล
อย่างถ้าระดับบนและกลางเป็นเห็ดหลินจือ ตับเต่าขาว และนางรมสีทอง โดยรูปแบบการจำหน่ายจะมีทั้งขายเองในพื้นที่จังหวัดพิษณุโลก ด้วยบรรจุภัณฑ์แบบแพ็กแล้วส่งขายตามห้างดัง อย่างเซ็นทรัล แม็คโคร และท็อปแลนด์อาเขต และสุโขทัย กับการขายอีกประเภทด้วยการผลิตส่งขายให้แก่พ่อค้าคนกลางที่รับซื้อไปแล้วนำไปติดแบรนด์เอง
ในส่วนตลาดล่าง คุณรุ่งทิวา บอกว่า ยังให้ความสำคัญอยู่โดยขายให้แก่กลุ่มแม่ค้าขายอาหารที่เป็นกลุ่มใหญ่ทั้งในตลาด ตามรีสอร์ต โรงแรม เป็นเห็ดที่ได้รับความสนใจอย่างนางฟ้าภูฏาน ฮังการี ซึ่งการขายให้กลุ่มนี้ในราคาไม่แพง
ผลิตภัณฑ์เห็ดของฟาร์มเส้นทางเห็ด มีขายทั้งแบบเห็ดสดและแห้งในห่อ บรรจุขนาด 100, 250 กรัม และขายเป็นกิโลกรัม ส่วนแบบแห้งผลิตเฉพาะเห็ดหลินจือกับหูหนูอบแห้ง
ราคาขายถ้าเป็นเห็ดระดับล่าง จำหน่ายกิโลกรัมละ 70 บาท อย่างเช่น ภูฏาน ฮังการี และหูหนู แต่ถ้าเป็นนางนวลกับนางรมสีทองจำหน่ายราคากิโลกรัมละ 120 บาท ส่วนเห็ดขอน เห็ดลม ราคากิโลกรัมละ 100 บาท
สำหรับ หลินจือ ที่ทำแบบอบแห้งจำหน่ายราคาไม่เท่ากัน ขึ้นอยู่กับคุณภาพดอก ถ้าเกรดคัดคุณภาพราคากิโลกรัมละ 2,500 บาท
ไม่เพียงฟาร์มเส้นทางเห็ดจะผลิตและจำหน่ายเห็ดสด แต่ยังได้เปิดตลาดเห็ดด้วยการแปรรูปเป็นอาหารรับประทานเล่น ขนม หรือแม้แต่ลูกอม ทั้งนี้ เพื่อเป็นการสร้างแรงจูงใจและโน้มน้าวให้ผู้บริโภคทุกเพศ ทุกวัย หันมาบริโภคเห็ดกันมากยิ่งขึ้น อาทิ แหนม ขนมจีนน้ำยาเห็ด ห่อหมกเห็ดรวมมิตร เห็ดลอยแก้ว แซนด์วิชเห็ด เห็ดหย็อง ไอศกรีมเห็ด ซาลาเปาไส้เห็ด ลูกอมเห็ด ฯลฯ อีกหนึ่งช่องทางเพื่อสนองความต้องการของกลุ่มผู้รักสุขภาพอีกด้านหนึ่งด้วย
ตลอดเวลาที่คุณรุ่งทิวาทำอาชีพนี้มา ปัญหาที่พบมากที่สุดคือ เรื่องแรงงาน โดยเฉพาะการขาดแคลนแรงงาน ซึ่งปัญหานี้พัวพันมากระทบกับจำนวนการผลิตเห็ด จึงไม่ทันกับความต้องการของตลาด ดังนั้น จึงต้องแก้ไขปัญหาด้วยการใช้เครื่องจักรในงานบางประเภท
นอกจากนั้น ผลกระทบจากสภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลงได้สร้างปัญหาทำให้จำนวนรวมผลผลิตเห็ดลดลงเหลือเพียง 60 เปอร์เซ็นต์ จึงจำเป็นต้องลงทุนทดลองเปลี่ยนโรงเรือนแบบเดิมมาเป็นโรงเรือนแบบอีแว้ป (EVAP) ที่สามารถควบคุมความชื้น อุณหภูมิ และแสงที่เหมาะสม ปรากฏว่าได้ดอกเห็ดที่มีคุณภาพสมบูรณ์ดีมาก มีมาตรฐานตรงตามที่ลูกค้าต้องการ นอกจากนั้น ยังสามารถผลิตเห็ดได้ในช่วงนอกฤดู ช่วยทำให้ส่งขายห้างใหญ่ สร้างรายได้อย่างต่อเนื่อง อย่างไรก็ตาม ผลจากความคุ้มค่าในการลงทุนจึงทำให้มีแผนที่จะสร้างโรงเรือนอีแว้ปเพิ่มขึ้นอีก
“ฟาร์มเส้นทางเห็ด” ไม่เพียงเป็นสถานที่ผลิต-จำหน่ายเห็ดสู่ตลาด แต่ยังเปิดให้เป็นศูนย์เรียนรู้สำหรับบุคคลทั่วไปที่เป็นหมู่คณะหรือสถาบันการศึกษาในทุกวันจันทร์-เสาร์ รวมถึงยังได้เปิดอบรมฟรีเรื่องการเพาะเลี้ยงเห็ดในทุกเดือน โดยใช้เวลาเพียงวันเดียว ซึ่งถือเป็นกิจกรรมสำคัญของฟาร์ม ทั้งนี้ ที่ผ่านมามีผู้ที่เข้าร่วมกิจกรรมทุกเพศ ทุกวัย ทุกอาชีพ อย่างคับคั่ง
“การบริโภคอาหารประเภทใดก็ตาม ควรตรวจสอบแหล่งที่มาให้ชัดเจนเสียก่อน เพราะอย่างน้อยก็รับประกันความปลอดภัยของสุขภาพได้ ขณะเดียวกัน ขอเป็นกำลังใจให้แก่เกษตรกรทุกท่าน ไม่ว่าจะอยู่ในสาขาอาชีพใด อย่าเพิ่งท้อแท้กับอาชีพที่ทำอยู่ อยากให้อดทนแล้วทุ่มเทกับงานชิ้นนั้นอย่างเต็มที่” คุณรุ่งทิวา กล่าว
สอบถามรายละเอียดการสั่งซื้อเห็ด หรือต้องการเข้าเยี่ยมชม “ฟาร์มเส้นทางเห็ด” ติดต่อได้ที่ คุณรุ่งทิวา โทรศัพท์ (081) 971-5155
