| ที่มา | เทคโนโลยีเกษตร |
|---|---|
| ผู้เขียน | สวง โฮสูงเนิน |
| เผยแพร่ |
ดาวเรือง เป็นไม้ดอกที่คนไทยรู้จักกันดีชนิดหนึ่ง เนื่องจากปลูกง่าย โตเร็ว คงทนต่อสภาพแวดล้อม มีสีสันสดใสสะดุดตา ดอกมีลักษณะกลมสวยงาม กลีบดอกจัดเรียงเป็นระเบียบ กลีบดอกยึดแน่นกับฐานดอก ไม่หลุดง่าย อายุการใช้งานนานประมาณ 7-10 วัน นอกจากนี้ ดาวเรือง ยังเป็นพืชที่มีอายุการเก็บเกี่ยวสั้น ประมาณ 60-70 วัน ก็สามารถตัดจำหน่ายได้ รวมทั้งดาวเรืองยังเป็นพืชที่ขึ้นได้ดีทุกสภาพพื้นที่และทุกฤดูกาลของประเทศ และเป็นไม้ดอกสามารถทำรายได้ให้กับผู้ปลูกสูง
ในปัจจุบันการปลูกดาวเรืองนอกจากจะปลูกเพื่อตัดดอกขายแล้ว สามารถปลูกลงกระถางหรือถุงพลาสติกเพื่อใช้ประดับตามอาคารบ้านเรือนและสถานที่ต่างๆ รวมทั้งมีการปลูกเพื่อเก็บเมล็ดส่งโรงงานอาหารสัตว์อีกด้วย
แหล่งปลูกดาวเรืองที่สำคัญของประเทศไทย ได้แก่ จังหวัดพะเยา ลำปาง นนทบุรี ราชบุรี สุพรรณบุรี สมุทรสาคร อุดรธานี และกรุงเทพฯ
คุณสมจิตร พลบูรณ์ เกษตรกรผู้ปลูกดาวเรือง เล่าให้ฟังว่า แต่ก่อนมีอาชีพทำนา ทำไร่ ปลูกผัก โดยเฉพาะการปลูกอ้อยโรงงาน ในปัจจุบันนี้การปลูกอ้อยโรงงานมีการลงทุนเยอะมาก ค่าพันธุ์ ค่าปุ๋ยเคมี สารเคมี การขนส่ง ประกอบการปลูกอ้อยมีการใช้สารเคมีเยอะมาก ไม่ว่าการกำจัดวัชพืช โรคและแมลง ทำให้สารพิษตกค้างในดิน ก่อให้เกิดสภาพแวดล้อมไม่ดี กบ เขียด ปลา จากเคยเห็นตามห้วย หนอง คลอง บึง เดี๋ยวนี้ไม่มีให้เห็นแล้ว ก็จะถูกทำลายด้วยสารเคมีทั้งนั้น จึงเลิกทำการปลูกอ้อยโรงงาน เลยทดลองปลูกดาวเรือง จำนวน 1 ไร่ แทนพื้นที่ปลูกอ้อยโรงงาน เพื่อประกอบการตัดสินใจ
ขณะเดียวกันได้คัดเลือกให้เป็นประธานศูนย์จัดการศัตรูพืชชุมชนตำบลวังทอง ศูนย์จัดการดินปุ๋ยชุมชนตำบลวังทอง ศูนย์เรียนรู้การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินค้าเกษตรตำบลวังทอง ทำให้เข้าใจในเรื่องการเกษตร จะทำการลดการใช้สารเคมี โดยเน้นการใช้สารชีวภัณฑ์ พืชสมุนไพร มาใช้กับพืชที่ปลูกของตนเองและสมาชิกในกลุ่ม มีการผลิตปุ๋ยอินทรีย์เพื่อจำหน่าย มีจัดการเรียนรู้ในศูนย์ของตนเอง ได้ทดลองปลูกดาวเรืองตัดดอกจำหน่าย ในอนาคตคิดว่าอาจจะขยายพื้นที่ปลูก โดยการรวมกลุ่มปลูกดาวเรืองก็ได้
การเตรียมแปลง…ควรไถลึกประมาณ 30-50 เซนติเมตร และหว่านปูนขาวหรือโดโลไมท์ อัตรา 200 กิโลกรัม/ไร่ เพื่อปรับสภาพดิน ตากไว้ประมาณ 7 วัน จากนั้นตีพรวนดินให้ละเอียด และขึ้นแปลงปลูกขนาด 1.20 เมตร
การใส่ปุ๋ยรองพื้น…ก่อนปลูกควรเพิ่มธาตุอาหารให้เป็นไปตามความต้องการของพืช โดยการหว่านปุ๋ยคอก ปุ๋ยอินทรีย์ ประมาณ 1,000 กิโลกรัม เพื่อเพิ่มธาตุอาหารและปรับโครงสร้างดินให้ดี แล้วคลุกเคล้าและเกลี่ยแปลงให้เรียบ
คุณสมจิตร ได้ซื้อต้นดาวเรืองหรือเบี้ยดาวเรือง ต้นละ 2 บาท จำนวน 1 ไร่ ใช้ต้นกล้าหรือเบี้ยดาวเรือง จำนวน 5,000 ต้น โดยใช้ระยะปลูก 1×0.40 เมตร
การดูแล และการจัดการหลังการย้ายปลูก…หลังจากย้ายปลูกแล้วประมาณ 30 วัน จึงเริ่มให้ปุ๋ย โดยเกษตรกรอาจให้ปุ๋ย สูตร 8-24-24 อัตรา 6 กิโลกรัม/ไร่ เพื่อเร่งการออกดอก แล้วกลบโคน เพื่อให้รากอากาศเจริญเติบโตมากขึ้น ซึ่งจะช่วยในการหาอาหาร และยึดทรงต้นให้ตั้งตรง ไม่ล้มง่าย
การป้องกันกำจัด โรค-แมลง…ที่พบบ่อย ได้แก่ เพลี้ยไฟ ไรแดง จะเข้าไปกินน้ำเลี้ยงจากยอดอ่อนและใบอ่อน จะเห็นมีรอยขีดตามใบหรือกลีบเลี้ยงของดอก เพลี้ยไฟ ไรแดง จะระบาดมากในช่วงฤดูร้อน และหนอนกระทู้หอม เป็นหนอนผีเสื้อกลางคืน จะเข้าทำลายในขณะที่ดอกดาวเรืองเริ่มจะบาน หนอนจะกัดกินดอกดาวเรือง ทำให้ดอกแหว่งเสียหาย
กลุ่มอารักขาพืช สำนักงานเกษตรจังหวัดหนองบัวลำภู ได้ออกมาแนะนำการป้องกันกำจัด โดยเน้นให้ใช้สารสกัดจากสะเดา ตะไคร้หอม และใช้เชื้อราบิวเวอเรีย อัตรา 250 กรัม/น้ำ 20 ลิตร หรือกาแฟยกล้อ (กาแฟดำ ขนาด 50 กรัม กะทิ 1 กล่อง ยาสูบ (ฉุน) 1 ขีด น้ำสะอาด 1 ลิตร วิธีการทำน้ำยาสูบ 1 ขีด ต้มในน้ำ จำนวน 1 ลิตร ต้มให้เดือด แล้วกรองเอาแต่น้ำ แล้วเทกาแฟดำใส่ คนให้เข้ากัน แล้วเทกะทิ จำนวน 1 กล่อง คนให้เข้ากัน ปล่อยทิ้งไว้ให้เย็น แล้วนำไปฉีดพ่น อัตรา 1 กระป๋องกาแฟ/น้ำ 20 ลิตร ฉีดพ่นให้ทั่วแปลงปลูกดาวเรือง
การเด็ดยอด…จะเด็ดยอดหลังจากปลูกไปแล้ว ประมาณ 10-15 วัน ต้องมีใบจริงอย่างน้อย 3 คู่ เด็ดยอดออก 1 คู่ โดยใช้มือด้านหนึ่งจับข้อที่ต้องการเด็ด และโน้มกิ่งด้านบนลงจนหักชิดกับข้อที่จับ ช่วยในการแตกทรงพุ่มของลำต้นและความสูงให้สม่ำเสมอกัน แต่ดาวเรืองที่เด็ดยอดจะทำให้การออกดอกช้าลงประมาณ 1 อาทิตย์
การจำหน่าย…จะนำไปส่งที่เกษตรกรในพื้นที่ตำบลฝั่งแดง อำเภอนากลาง โดยมีการคัดขนาด เกรด A ดอกละ 1 บาท เกรด B ดอกละ 0.90 บาท เกรด C ดอกละ 0.70 บาท และเล็กสุด ดอกละ 0.40 บาท ตั้งแต่ปลูกมาจนถึงวันนี้เก็บดอกจำหน่ายแล้ว จำนวน 6 ครั้ง ครั้งละ 5,000 บาท นับว่าดาวเรืองเป็นพืชที่ปลูกง่าย การดูแลง่ายกว่าการปลูกอ้อย ซึ่งต้นทุนการปลูกดาวเรือง ประมาณ 24,000 บาท/ไร่ และดอกดาวเรืองในพื้นที่ 1 ไร่ คาดว่าจะเก็บได้อีกประมาณ 4-5 ครั้ง ก็จะต้องมีการดูแลรักษา การใส่ปุ๋ยอีก หากเกษตรกรท่านใดสนใจติดต่อสอบถามรายละเอียดเพิ่มได้ที่ สำนักงานเกษตรอำเภอนาวัง โทร. (042) 004-070
