เกษตรกร จ.นครปฐม พลิกสวนฝรั่ง หันปลูกเลี้ยงกล้วยไม้หวายตัดดอก ส่งและกำขาย สร้างรายได้งาม

กล้วยไม้สกุลหวายของประเทศไทย นอกจากจะเป็นที่ต้องการของตลาดต่างประเทศแล้ว แม้แต่ในประเทศไทยเองก็เป็นที่นิยมเช่นกัน ไม่ว่าจะเป็นต้นพันธุ์หรือแม้แต่ช่อดอก เพราะดอกกล้วยไม้จะขาดเสียไม่ได้ในการนำมาจัดงานเทศกาลหรืองานประจำปีต่างๆ จึงเป็นไม้ดอกที่ถูกนำมาใช้ประโยชน์ได้อย่างไม่รู้จบ จึงเกิดงานที่สร้างรายได้ให้กับเกษตรกรผู้ปลูกได้เป็นอย่างดี

คุณสมประสงค์ คุ้มเจริญ อยู่บ้านเลขที่ 100 หมู่ที่ 1 ตำบลคลองใหม่ อำเภอสามพราน จังหวัดนครปฐม เป็นอีกหนึ่งเกษตรกรที่สนใจปลูกเลี้ยงกล้วยไม้สกุลหวายเพื่อตัดดอกขาย เพราะกล้วยไม้สกุลนี้สามารถออกดอกได้ตลอดทั้งปี จึงเป็นไม้ที่นิยมปลูกกันมากในเชิงการค้า

 

จากสวนไม้ผล เปลี่ยนเป็นสวนกล้วยไม้

คุณสมประสงค์ เล่าให้ฟังว่า สมัยก่อนมีอาชีพทำสวนฝรั่งและสวนมะนาว ซึ่งราคาของไม้ผลเหล่านี้ไม่ดีมากนัก จึงมีความคิดอยากจะเปลี่ยนทำพืชชนิดอื่น โดยเห็นญาติพี่น้องทำสวนกล้วยไม้อยู่ จึงพลิกสวนไม้ผล มาเริ่มทำสวนกล้วยไม้อย่างจริงจังเมื่อปี 2552

คุณสมประสงค์ คุ้มเจริญ
คุณสมประสงค์ คุ้มเจริญ

“ราคาไม้ผลสมัยก่อนนี่ไม่ดี ฝรั่งก็ตายต้น ยิ่งมะนาวพอเรามีลูกดกๆ ราคาก็ถูก พอราคาแพงก็ไม่ค่อยมีลูกให้เก็บขาย ก็เริ่มท้อไม่อยากทำสวนไม้ผล ซึ่งตอนนั้นพี่เราก็ทำสวนกล้วยไม้อยู่ เราก็เลยเปลี่ยนมาทำสวนกล้วยไม้ ให้มันเหมือนกันกับญาติๆ เพราะเหมือนเราไม่ต้องไปศึกษาวิธีการปลูกที่ไหน สามารถเรียนรู้จากพี่น้องได้เลย” คุณสมประสงค์ เล่าถึงความเป็นมา

ซึ่งกล้วยไม้ที่นำมาปลูกเป็นกล้วยไม้สกุลหวาย ขาวสนาน มีความพิเศษคือ มีดอกสีขาวสะอาดตา ช่อดอกยาว และยังเป็นที่ต้องการของตลาดไม้ตัดดอก เพราะดอกมีความทนแข็งแรง

 

กล้วยไม้หวาย ขาวสนาน ปลูกง่าย ออกดอกตลอดปี

ก่อนที่จะเริ่มนำกล้วยไม้หวายขาวสนานมาปลูกเลี้ยง ในขั้นตอนแรกต้องมีโรงเรือนเสียก่อน และที่สำคัญต้องมีตาข่ายพรางแสงให้ร่มเงา เพื่อไม่ให้กล้วยไม้โดนแสงแดดมากเกินไป ส่วนโต๊ะสำหรับวางปลูกต้นกล้วยไม้นั้น ให้มีความสูงประมาณ 80 เซนติเมตร หรือดูตามความเหมาะสมของผู้ปลูกเองว่าต้องการความสูงเท่าไร เพื่อความสะดวกในการจัดการ

or-4

ดอกกล้วยไม้หวาย ขาวสนาน
ดอกกล้วยไม้หวาย ขาวสนาน

“พอเราได้ต้นกล้วยไม้มา ก็จะเอามาผึ่งก่อน ให้ผลิตา แตกหน่อ เราก็จะเตรียมเอาต้นลงไปปลูกในโรงเรือน โดยใส่ลงในกาบมะพร้าวที่ทำเป็นเหมือนกระถาง พออยู่ไปได้สักพักเดี๋ยวก็จะแทงหน่อออกมาเรื่อยๆ เต็มกระถางเอง ซึ่งก่อนที่จะเอามาลงกระถางในโรงเรือน เราต้องมั่นใจว่ามันต้องแตกหน่อสมบูรณ์ แล้วค่อยเอามาปลูก ไม่งั้นเดี๋ยวมันตาย ก็ดูแลไปอีก 6-8 เดือน ต้นก็จะสมบูรณ์พร้อมให้ดอก” คุณสมประสงค์ บอกถึงวิธีการปลูก

การวางกล้วยไม้บนกาบมะพร้าว
การวางกล้วยไม้บนกาบมะพร้าว

การให้น้ำกล้วยไม้ภายในโรงเรือน คุณสมประสงค์ ให้ข้อมูลว่า ไม่ต้องรดน้ำในช่วงฤดูฝนเพราะน้ำจะมีเพียงพอแล้ว แต่จะเน้นฉีดพ่นยากันเชื้อราที่มักเกิดบ่อยในช่วงนี้แทน ส่วนช่วงหน้าแล้งอาจจะรดน้ำบ่อยครั้ง ดูตามสภาพอากาศ ซึ่งใน 1 วัน อาจรดถึง 2 ครั้ง ต่อวัน ถ้าช่วงนั้นอากาศร้อนจัด

เมื่อกล้วยไม้ขาวสนานเริ่มมีดอกสามารถตัดขายได้ จะเน้นให้ช่อดอกมีดอกบานอย่างน้อย 5 ดอก และดอกที่ถัดขึ้นมาต้องกำลังแย้ม โดยดูจากล่างขึ้นบน เรียกตามภาษาของชาวสวนกล้วยไม้ว่า บาน 5 แย้ม 1

การตัดดอกแต่ละครั้งต้องให้ก้านยาวอย่างต่ำ 60 เซนติเมตร ซึ่งความยาวสามารถสั้นลงกว่านี้ได้สำหรับดอกที่เกรดต่ำลงไป

กำดอกไม้พร้อมกับเตยหอมๆ พร้อมส่ง
กำดอกไม้พร้อมกับเตยหอมๆ พร้อมส่ง

“กล้วยไม้ที่ตัดดอกมันจะมีหลายเกรด คือ ซุปเปอร์ ยาว สั้น เราก็ต้องเอามาคัดอีกรอบหนึ่งว่าอยู่ในเกรดไหน ที่สวนผมจะตัดดอกส่งขายสัปดาห์ละ 2 ครั้ง ซึ่งการตัดดอกแต่ละครั้ง ก็จะได้ประมาณ 2,000 กว่าช่อ ถ้าช่วงไหนไม้ดกก็จะได้มากกว่านี้ แต่เน้นว่าต้องยาว 60 เซนติเมตร เสร็จแล้วก็ส่งให้บริษัทที่มารับซื้อได้เลย” คุณสมประสงค์ บอก

การใส่ปุ๋ยบำรุงต้นจะให้ทั้งปุ๋ยสูตรเสมอ และสูตรตัวท้ายสูง เช่น สูตร 20-20-20 สูตร 5-30-30 ในอัตราส่วน ปุ๋ย 500 กรัม ต่อน้ำ 20 ลิตร ฉีดพ่นสัปดาห์ละ 1 ครั้ง เน้นอย่าให้โดนใบของกล้วยไม้ ซึ่งอายุของกล้วยไม้เมื่อเริ่มให้ดอกแล้ว จะปลูกเลี้ยงได้อีกประมาณ 4 ปี ต้นจะเริ่มโทรม จากนั้นจะหาต้นใหม่มาเตรียมพร้อมสำหรับเปลี่ยนใหม่

 

ดอกกล้วยไม้สีขาว ยังเป็นที่ต้องการของตลาด

ในเรื่องของการทำตลาด คุณสมประสงค์ เล่าด้วยสีหน้ามีรอยยิ้มว่า ไม่มีปัญหาในเรื่องการขายดอกเพราะมีบริษัทมารับซื้อถึงที่สวน ซึ่งเป็นบริษัทที่มารับซื้อจากสวนของญาติเขาอยู่แล้ว ทำให้เรื่องการทำตลาดจึงไม่เป็นอุปสรรคสำหรับเขา

โดยราคาดอกกล้วยไม้ขาวสนานจะมีขึ้นลงตามกลไกของตลาด อย่างช่วงหน้าฝนที่มีดอกกล้วยไม้ออกจำนวนมาก ราคาจะอยู่ที่ช่อละ 3-4 บาท ถ้าเป็นหน้าร้อน ราคาอยู่ที่ช่อละ 8-9 บาท เพราะจำนวนของดอกมีน้อยทำให้ความต้องการของตลาดก็เพิ่มขึ้นตามไปด้วย

or-3

“ตั้งแต่ทำมาก็ถือว่าราคายังดีอยู่ ไม่ต่ำกว่ามาก เพียงแต่เราต้องคุมเรื่องคุณภาพของดอกให้ได้ ตามเกรดที่เขากำหนด เรื่องโรคนี่ต้องเอาให้อยู่ ช่วงหน้าฝนต้องดูแลมากกว่าช่วงอื่นๆ อย่างเราจะหารายได้เพิ่ม ตอนนี้ผมก็แบ่งพื้นที่บางส่วน ปลูกตัวไม้ที่มีดอกสีชมพู พร้อมปลูกใบเตยหอมไปด้วย สำหรับใช้กำขายช่วงวันพระ ออเดอร์ก็แล้วแต่เขาสั่งเข้ามา บางทีก็ 200-300 กำ ได้กำละ 10-15 บาท ก็ถือว่าสบาย เป็นการหารายได้ให้เราได้อีกทางหนึ่ง” คุณสมประสงค์ กล่าวด้วยสีหน้าปนยิ้ม

ต้นเตยหอม ปลูกเองที่บริเวณสวน
ต้นเตยหอม ปลูกเองที่บริเวณสวน

ทั้งนี้ คุณสมประสงค์ยังบอกอีกด้วยว่า สำหรับเขามองตลาดไม้ตัดดอกว่ายังไม่มีทางตัน เพราะคนไทยยังต้องการดอกไม้เพื่อกราบไหว้สิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ตนนับถือ และที่สำคัญงานเทศกาลต่างๆ ดอกไม้ก็ยังจำเป็นสำหรับใช้ประดับตกแต่งอยู่จะขาดเสียมิได้ เพื่อความสดชื่นสวยงามของผู้พบเห็น

สำหรับผู้ที่สนใจอยากปลูกเลี้ยงกล้วยไม้หวายเพื่อตัดดอกขายเป็นอาชีพ คุณสมประสงค์ มีคำแนะนำว่า

“คนที่อยากเริ่มทำ อยากจะแนะนำสิ่งแรกเลย คือต้องมีใจรักเป็นอันดับแรกเลย เพราะการปลูกเลี้ยงกล้วยไม้ ถือว่าเป็นงานจุกจิกหน่อย ต้องดูอะไรหลายๆ อย่าง เมื่อเราผ่านขั้นตอนพวกนี้ได้ ดอกออกมามีคุณภาพ เราก็ขายได้ราคา โดยอย่าคิดที่จะทำตามคนอื่น เพราะมองว่าเขาขายได้ราคา แต่ถ้าตัวคนทำเองไม่มีใจรักใจชอบ แบบนี้ไม่แนะนำ เพราะทุกอย่างเป็นเงินทุน เมื่อทำแล้วต้องทำให้เต็มที่พร้อมเรียนรู้ ความสำเร็จที่เกิดจากความพยายาม มันอยู่ไม่ไกลเกินสองมือคนอย่างเราๆ แน่นอน”

ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ คุณสมประสงค์ คุ้มเจริญ ที่หมายเลขโทรศัพท์ (089) 746-9242