ไก่แจ้ ด่านเกวียน เลี้ยงเล่น เน้นคุณภาพ

ต้องยอมรับว่าปัจจุบันนี้ ไก่แจ้ไม่ได้เป็นแค่ไก่วัดอีกต่อไป เพราะตลาดไก่แจ้ที่ถูกยกระดับขึ้นมาให้มีการประกวดประชันความสวยของไก่ ความนิยมเก็บสะสมไก่แจ้ให้ครบตามสีสากล และสีมาตรฐานของไทย ทำให้ไก่แจ้ถูกจัดอยู่ในกลุ่มสัตว์เลี้ยงสวยงามที่ราคาค่อนข้างสูง หากจะให้ได้รูปทรงไก่ที่ได้มาตรฐานและเก็บสะสมสีให้ครบตามแบบฉบับคนนิยมไก่แจ้

จากการพูดคุยของเจ้าของฟาร์มไก่แจ้ด่านเกวียน ทำให้ทราบได้ว่า แท้จริงแล้วอาจมีบางฟาร์มที่ไม่ได้มุ่งเน้นไปที่รูปลักษณ์ของไก่เพียงอย่างเดียว แต่ให้ความสำคัญถึงสุขภาพของไก่แจ้ สำหรับผู้เลี้ยงไก่แจ้ที่ต้องการให้ไก่มีสุขภาพแข็งแรง เลี้ยงเป็นเพื่อนเล่นไปตลอดชีวิตของไก่

ฟาร์มไก่แจ้ด่านเกวียน เป็นที่รู้จักมากในชื่อของฟาร์มไก่แจ้บางใหญ่ เพราะเดิมทีที่ตั้งของฟาร์มอยู่ในละแวกบางใหญ่ อำเภอบางบัวทอง จังหวัดนนทบุรี แต่ปัจจุบันย้ายฟาร์มมาไว้ที่ ตำบลด่านเกวียน อำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา มี คุณสุริยา คงดี และ คุณศศมณ เขมทัสสี เป็นเจ้าของ

ฟาร์มไก่แจ้ด่านเกวียน ตั้งอยู่บนพื้นที่ไม่กว้างนัก แต่มีการจัดอย่างเป็นระเบียบจากเจ้าของฟาร์ม ให้อากาศถ่ายเทตลอดเวลา แสงแดดเข้าถึงกรง แบ่งสัดส่วนของที่อนุบาลลูกไก่ ไก่รุ่น และพ่อแม่พันธุ์ไว้ชัดเจน เพื่อสะดวกต่อการดูแล แต่ที่สำคัญการจัดระเบียบฟาร์มแสดงให้เห็นว่า สุขภาพที่ดีของไก่แจ้ เป็นเป้าหมายหลักของฟาร์มไก่แจ้ที่นี่

คุณสุริยาจบการศึกษาทางด้านไฟฟ้าเครื่องกล ส่วนคุณศศมณจบการศึกษาทางด้านการบัญชี ทั้งคู่ไม่มีความรู้ด้านการเกษตรมาก่อน แต่เพราะคุณศศมณมีความถนัดเรื่องการใช้สื่ออินเตอร์เน็ต จึงเปิดเว็บไซต์สำหรับการเลี้ยงปลากัดสวยงาม เพื่อขายส่งต่างประเทศ ส่วนคุณสุริยามองเห็นช่องทางการขาย จึงซื้อปลากัดพ่อแม่พันธุ์มาเพาะ และขายผ่านช่องทางเว็บไซต์ที่คุณศศมณทำไว้ คุณสุริยา บอกว่า ตลาดปลากัดยังไปได้ดี แต่เมื่อลองซื้อไก่แจ้มาเลี้ยง กลับมองเห็นช่องทางการจำหน่ายไก่แจ้ที่ไปได้ดีกว่าตลาดปลากัดสวยงาม

“ตอนแรกไม่ได้คิดถึงขั้นทำฟาร์มไก่แจ้หรือเพาะขาย แต่อยากมีสัตว์เลี้ยงไว้เป็นเพื่อน จึงซื้อมาคู่เดียว พอเห็นนิสัยของไก่แจ้ที่ชอบเดินตาม คอยเล่นกับเจ้าของ ขี้อ้อน ยิ่งเมื่อแสดงท่าทางเกี้ยวตัวเมียให้เห็น รู้สึกว่าไก่แจ้มีความน่ารักในตัวมันเอง จึงเริ่มเพิ่มจำนวนเลี้ยงเล่นให้มีสีแตกต่างกัน แต่ก็เหมือนเสพติด ทำให้อยากรู้และศึกษาเรื่องสีของไก่แจ้ พออายุไก่แจ้ถึงวัยเจริญพันธุ์ก็นำรูปลูกไก่แจ้ที่ได้ไปโพสต์ลงเว็บไซต์ จึงเป็นที่มาของการซื้อขายและการทำฟาร์มไก่แจ้ในที่สุด”

ขวบปีแรกของการเลี้ยงไก่แจ้ เพาะลูกไก่แจ้ขายทางเว็บไซต์ คุณสุริยาและคุณศศมณยังคงเพาะปลากัดสวยงามขายส่งตลาดต่างประเทศอยู่ เมื่อจำนวนไก่แจ้เพิ่มมากขึ้น ต้องให้ความสำคัญกับไก่แจ้มากขึ้นตามลำดับ ประกอบกับการเพาะปลากัดสวยงามมีความละเอียดอ่อนสูงและต้องการการดูแลค่อนข้างมาก ทำให้ต้องตัดสินใจเลือกอย่างใดอย่างหนึ่ง

ระหว่างการเลี้ยงเล่นในระยะแรก คุณสุริยาศึกษารายละเอียดของไก่แจ้ได้มากพอที่จะเริ่มต้นทำฟาร์มไก่แจ้จริงจัง ในที่สุดจึงหยุดเพาะปลากัดสวยงามส่งต่างประเทศลง

ความน่าสนใจของไก่แจ้ด่านเกวียน คุณศศมณ บอกว่า ไก่แจ้ด่านเกวียนอาจไม่เหมือนใครตรงที่หน้าไก่สวย ราคาไม่สูง แต่คุณภาพและสุขภาพของไก่มีเต็มร้อย คนเล่นไก่แจ้จะทราบดีว่า การเลือกไก่แจ้เพื่อประกวดและการเลือกไก่แจ้เพื่อนำไปเป็นพ่อแม่พันธุ์มีวิธีเลือกอย่างไร ดังนั้น คนที่เดินเข้ามาในฟาร์มไก่แจ้ด่านเกวียนจึงมีหลายรูปแบบ เพราะทราบดีว่า ไก่แจ้ของฟาร์มไก่แจ้ด่านเกวียนมีหลากหลาย ซึ่งเป็นข้อดีทำให้มีฐานลูกค้ากว้าง การตลาดของไก่แจ้จึงเดินไปไม่สะดุด

“ถ้าคนที่ต้องการเลี้ยงไก่แจ้ประกวด ก็จะหาฟอร์มไก่สวยๆ คือ เตี้ย สีนิ่ง ฟอร์มนิ่ง ซึ่งข้อเสียของไก่ฟอร์มสวยแบบไก่ประกวดคือ สุขภาพไม่แข็งแรง อ่อนแอ ป่วยง่าย เพราะรูปร่างที่เห็นจะเป็นลักษณะของยีนด้อยที่แสดงออกมา ทำให้ไก่ทุกรุ่นของฟาร์มไก่แจ้ด่านเกวียน ไม่มุ่งเน้นเพาะไก่แจ้ให้ได้ลักษณะไก่ประกวด แต่มุ่งเน้นให้ได้ไก่ที่แข็งแรง หากไก่แจ้ที่ได้จะมีลักษณะเด่น พอนำไปประกวดได้ ก็แล้วแต่ลูกค้าเลือกซื้อ และไม่นำไก่แจ้ที่ลักษณะดีตามมาตรฐานการประกวดไก่แจ้ไปประกวด เพราะไม่ต้องการแข่งขันกับลูกค้าของเราเอง”

คุณสุริยายืนยันว่า ไก่แจ้เป็นสัตว์เลี้ยงที่ดูแลง่าย ปัญหาการทำฟาร์มไก่แจ้มีน้อยมาก ยกเว้นช่วงเปลี่ยนฤดูหรืออากาศเปลี่ยนอาจทำให้ไก่แจ้ป่วย ซึ่งควรป้องกันดีกว่าแก้ไข โดยฟาร์มไก่แจ้จะให้อาหารเสริมสำหรับไก่แจ้ทุกรุ่น เป็นวิตามินผสมน้ำ ฟ้าทะลายโจรผสมอาหารไก่หรือบดให้ละเอียดแล้วบรรจุใส่แคปซูลป้อนให้ไก่กิน รวมถึงการให้น้ำมันตับปลาเพื่อบำรุงร่างกายให้มีไขมันเพิ่ม โดยเฉพาะไก่เล็กจะเจริญอาหาร กินอาหารได้มาก ทั้งสุขภาพขนจะมันเป็นเงาสวย นอกจากนี้ การดูแลกรงนอนในช่วงเวลากลางคืนเป็นสิ่งจำเป็น ควรเปิดไฟให้ความอบอุ่นกับไก่ หากสภาพอากาศเย็นกว่าปกติก็เพิ่มจำนวนไฟให้มากขึ้น และใช้ผ้าหรือพลาสติกคลุมกรงป้องกันไม่ให้ลมผ่านในเวลากลางคืน

ปัญหาของไก่แจ้คือ ยุง ดังนั้น ผู้ที่ต้องการเลี้ยงไก่แจ้ควรมีกรงที่ป้องกันยุงได้ หากยุงกัดไก่แจ้จะทำให้ไก่แจ้เป็นโรคฝีดาษ แต่ถ้าในเวลากลางวัน ผู้เลี้ยงจะปล่อยให้เดินเล่นบริเวณบ้านก็ไม่เกิดปัญหา แต่ควรเก็บไก่แจ้ใส่กรงในเวลากลางคืน เพื่อป้องกันยุงและสัตว์เลื้อยคลาน อย่างไรก็ตาม ยังมีข้อแนะนำสำหรับผู้ที่ต้องการเลี้ยงไก่แจ้ ควรระวังสัตว์เลี้ยงภายในบ้านอื่น เช่น แมว สุนัข ซึ่งอาจทำร้ายไก่แจ้จนตายได้

กิจกรรมหลักของฟาร์มไก่แจ้ด่านเกวียนตลอดทั้งวัน เริ่มจากเช้า คุณสุริยาและคุณศศมณจะดูแลตู้ฟักไข่ก่อน เพราะเป็นจุดละเอียดอ่อนของฟาร์ม จากนั้นจึงดูแลไก่รุ่นและลูกไก่วัย 2-3 เดือน แล้วจึงดูแลกรงไก่พ่อแม่พันธุ์

คุณสุริยา บอกว่า การทำความสะอาดกรงไก่เป็นสิ่งจำเป็น เพราะช่วยให้ไก่ไม่สกปรก ไม่ติดเชื้อโรคที่อาจเกิดจากการสะสมของขี้ไก่ ควรเก็บขี้ไก่ทุกวัน ซึ่งกรงที่ใช้จะเป็นพื้นลอย มีถาดรองขี้ไก่ด้านล่าง เมื่อไก่ถ่ายมูลออกมาจะไม่เหยียบมูลตัวเองและเก็บขี้ไก่ได้ง่าย รวมทั้งการให้น้ำและอาหารควรให้เป็นประจำทุกเช้าและเปลี่ยนน้ำในทุกวันเช่นกัน

“ผมคิดแบบที่ตั้งกรงไก่ไว้ตั้งแต่เริ่มปลูกบ้าน ก่อนย้ายมาเป็นฟาร์มที่ด่านเกวียน ให้กรงไก่อยู่ในจุดที่มีลมผ่าน อากาศถ่ายเทง่าย มีแสงแดดส่องถึงในช่วงเวลาเช้าและบ่าย ซึ่งหากมีเวลาในตอนเช้าจะล้อมกรงให้ไก่มาเดินเล่นออกกำลังกาย ผึ่งแดด เพิ่มความแข็งแรงให้กับไก่แจ้ โดยไก่แจ้ของฟาร์มไก่แจ้ด่านเกวียน มี 12 สี ได้แก่ กระดำ สามสี ขาวหางดำ ขาวล้วน ดำล้วน ป่าเหลือง เบญจรงค์ ป่าเข้ม บาร์ดำ กาบหมาก สีทอง และกาบอ้อย และสีที่มีคนนิยมซื้อมากที่สุดคือ ขาวหางดำ ขาวล้วน กระดำ สามสี สีทอง”

เมื่อถามถึงอัตรารอด แม้จะทราบว่า ไก่แจ้เพศผู้มีความสามารถผสมเพศเมียได้มากถึง 1 : 7 ตัว คุณสุริยา อธิบายว่า ความสามารถในการผสมของไก่แจ้เพศผู้มากจริง แต่หากให้ผสมตามความสามารถ ทำให้ได้ลูกไก่น้อย จึงเลือกให้ผสมในอัตรา 1 : 2 หรือ 1 : 3 เท่านั้น เพื่อให้โอกาสมีเชื้อในไข่ไก่สูง ซึ่งหมายถึงโอกาสได้ลูกไก่มากตามมา

“ไก่แจ้เป็นไก่ที่ให้ไข่ค่อนข้างดก แต่เปอร์เซ็นต์การรอด ฟักเป็นลูกไก่มีน้อย เช่น ไข่ไก่ 30 ฟอง นำเข้าตู้ฟักจะเหลือไข่ที่มีเชื้ออยู่ประมาณ 15-20 ฟองเท่านั้น จากนั้นเมื่อไก่ในไข่เริ่มเจริญเติบโตถึงเวลาฟักออกจากไข่จะเหลือไข่ที่ฟักรอดเป็นตัวเพียง 8-15 ฟอง และในจำนวนนี้อาจได้ไก่แจ้ที่ฟอร์มสวยตามมาตรฐานไม่ทั้งหมด”

ข้อแนะนำสำหรับผู้ที่ต้องการเลี้ยงไก่แจ้มือใหม่ คุณสุริยา บอกว่า ขอให้ศึกษาที่มาของผู้ขายให้ดีว่า เป็นแหล่งเพาะพันธุ์เองหรือไม่ แต่ถ้าจำเป็นต้องไปซื้อที่ตลาดนัดจตุจักร ซึ่งเป็นแหล่งค้าสัตว์เลี้ยงขนาดใหญ่ ก็ควรสังเกตลักษณะของไก่แจ้ให้เป็น โดยมีข้อสังเกตอย่างง่ายสำหรับมือใหม่หัดเลี้ยงคือ ตัวกลมเตี้ยติดพื้น ลำขาเมื่อยืนต้องยาวไม่เกินข้อแรกของนิ้วก้อย หางรำแพน หงอนสีแดงสด เพียงเท่านี้ก็ได้ไก่แจ้ที่มีสุขภาพดีมาเลี้ยงแล้ว

ปัจจุบัน ฟาร์มไก่แจ้ด่านเกวียนสามารถให้ลูกไก่แจ้ออกจำหน่ายได้เดือนละประมาณ 50 ตัว ราคาจำหน่ายตั้งแต่ 500 บาท ถึงหลักหมื่น ขึ้นอยู่กับสีและความสวยของไก่ แต่ถ้าผู้สนใจเลี้ยงไก่แจ้ ต้องการศึกษา ขอข้อมูลการเลี้ยง คุณสุริยาและคุณศศมณยินดีให้คำปรึกษาในฐานะผู้หลงใหลในไก่แจ้ หรือขอเข้าชมฟาร์มไก่แจ้ด่านเกวียน ได้ที่ FACEBOOK : ไก่แจ้ด่านเกวียน โคราช สอบถามเส้นทางไปเยี่ยมชมฟาร์มที่ ตำบลด่านเกวียน อำเภอเมือง จังหวัดนครราชสีมา ได้ที่ โทร. 085-940-5151