ที่มา	เทคโนโลยีปศุสัตว์
ผู้เขียน	ดาหวัน
เผยแพร่	วันอังคารที่ 30 พฤษภาคม พ.ศ.2566

อ้น เป็นสัตว์ฟันแทะจำพวกหนึ่ง มีรูปร่างคล้ายหนูขนาดใหญ่ มีรูปร่างโดยรวมคือ มีลำตัวกลม อ้วน ป้อม ขนสีน้ำตาล ตาและหูเล็กมาก ขาและหางสั้นไม่มีขน อาศัยอยู่ใต้ดินหรือโพรงไม้ ฟันแทะคู่หน้ามีขนาดใหญ่เห็นได้ชัด อ้นถูกแบ่งเป็น 4 ชนิด 1. อ้นใหญ่ 2. อ้นกลาง 3. อ้นเมืองจีน 4. อ้นเล็ก

อ้นเป็นสัตว์ป่า มักจะขุดรูอาศัยอยู่ในป่า โดยเฉพาะป่าไผ่ เพราะกินไผ่และหน่อไม้เป็นอาหารหลัก ส่วนอาหารอื่นๆ ได้แก่ ผลไม้ประเภทต่างๆ ที่หล่นตามพื้น ภายในรูมีทางยาวมากและแบ่งเป็นห้องได้หลายห้อง ใช้สำหรับเลี้ยงดูลูกอ่อนและเก็บอาหาร แต่จะขึ้นมาหากินบนพื้นดิน

โดยปกติแล้วอ้นจะไม่กินน้ำโดยตรง แต่จะกินน้ำโดยผ่านจากการกัดแทะจากไม้ประเภทต่างๆ ที่กินเข้าไป อ้นจะผสมพันธุ์ในฤดูฝน ออกลูกครั้งละ 1-8 ตัว ซึ่งอ้นในภาษาเหนือมักถูกเรียกว่า “ตุ่น” ซึ่งเป็นสัตว์ที่มีลักษณะและพฤติกรรมคล้ายคลึงกัน แต่ไม่ใช่สัตว์ชนิดเดียวกัน

คุณวิโรจน์ เจนหัตถ์ อยู่หมู่ที่ 1 ตำบลพนานิคม อำเภอนิคมพัฒนา จังหวัดระยอง ประกอบอาชีพเสริม เพาะเลี้ยงอ้นระบบฟาร์ม คุณวิโรจน์ กล่าวว่า ตนเองเป็นคนที่ชอบสัตว์อยู่แล้ว จึงมีน้องที่รู้จักกันแนะนำและพาไปดูอ้น ตอนนั้นก็เกิดความชอบเลยทดลองซื้อมาเลี้ยง จำนวน 1 คู่ เลี้ยงไปเลี้ยงมาก็ติดลูก ทำให้ได้ขายลูกออกไปบ้าง และก็เริ่มติดลูกอีกครั้ง

จนจำนวนเริ่มเยอะมีการเพาะและขายออก เลยเกิดธุรกิจที่เป็นอาชีพเสริม แถมได้เงินดีกว่าอาชีพหลักอีกด้วย คุณวิโรจน์ กล่าวเสริมว่า หากเกษียณอายุแล้ว ฟาร์มอ้นแห่งนี้ คือรายได้หลักที่สามารถเลี้ยงและดูแลทุกคนในครอบครัวได้อย่างแน่นอน และตอนนี้ก็กำลังขยายสาขาฟาร์มไปที่ จังหวัดสระแก้วอีกด้วย แถบชายแดนเพื่อนบ้านมีความต้องทางตลาดสูง

ปัจจุบันฟาร์มอ้นแห่งนี้เปิดมาได้ 4 ปีแล้ว และทางฟาร์มขายเพียงอ้นเกรด A เท่านั้น พ่อแม่พันธุ์ที่ดี น้ำหนักต้อง 4-6 กิโลกรัมขึ้นไป ราคาเริ่มต้นอยู่ที่ 25,000 บาทต่อคู่ ขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ น้ำหนัก และความสวยงาม ขน สี และใบหน้าที่สั้นกลม ส่วนลูกอ้นก็มีหลากหลายราคาเช่นกัน โดยราคาเริ่มต้นอยู่ที่ 3,000 บาทต่อตัว ขึ้นอยู่กับสายพันธุ์ น้ำหนัก และความสวยงาม เช่นกัน

การผสมพันธุ์ โดยปกติแล้วอ้นสามารถผสมพันธุ์ได้ตลอดทั้งปี แต่ทางฟาร์มจะให้อ้นผสมพันธุ์เพียงปีละ 3 ครั้ง เพื่อให้พ่อแม่พันธุ์ได้พักส่งผลให้พ่อแม่พันธุ์แข็งแรง และออกลูกที่แข็งแรงเช่นกัน

เมื่อนำตัวผู้และตัวเมียลงคอกผสมพันธุ์แล้ว ให้คอยสังเกตหลังจากนั้น 3-5 วัน ตัวเมียจะเริ่มก้าวร้าวจะกัดตัวผู้ ให้ทำการแยกคอกออกมา เพราะฉะนั้นหมายถึงการผสมพันธุ์ได้เกิดขึ้นแล้ว นับไปอีก 45-65 วัน แม่พันธุ์จะคลอดลูกออกมา และแม่จะเลี้ยงลูกเองด้วยการให้นม

แต่สำหรับแม่พันธุ์ใหม่ที่เพิ่งเคยมีลูกคอกแรก จะไม่คุ้นชินกับการเลี้ยงลูกและทิ้งลูกในที่สุด ดังนั้น การเลี้ยงควรมีแม่นมคือ แม่พันธุ์ตัวอื่นที่ผ่านการคลอดลูกมาแล้วมากกว่า 1 ครั้ง เพื่อสามารถนำลูกอ้นไปฝากแม่นมในการเลี้ยงได้ เพราะลูกอ้นต้องกินนมแม่ โดยปกติลูกอ้นจะถูกให้หย่านมตอนอายุ 30 วัน แต่ของทางฟาร์มจะให้ลูกอ้นหย่านมเมื่ออายุ 45 วัน เพื่อเพิ่มความแข็งแรงให้กับลูกอ้นเพื่อพร้อมเข้าสู่วัยรุ่น และเมื่ออ้นอายุ 3 เดือนขึ้นไป ต้องแยกเลี้ยงคอกละ 1 ตัว

การให้อาหาร อาหารบำรุงแม่พันธุ์ให้นมลูก จะมีการให้อาหารเสริมสำหรับอ้น อาหารหมูนม 1 ช้อนโต๊ะ เพื่อเสริมโปรตีนให้แม่พันธุ์ ไผ่ อ้อย ข้าวโพดสด ข้าวโพดแห้ง เป็นต้น อาหารสำหรับอ้นภายในฟาร์ม ที่มีอายุ 3 เดือนขึ้นไป ไผ่ อ้อย ข้าวโพดสด ข้าวโพดแห้ง การให้อาหารจะให้ 2 เวลา เช้า-เย็น

บ่อเลี้ยงอ้น จะเป็นบ่อสี่เหลี่ยมที่รองพื้นบ่อด้วยทรายทำให้ภายในบ่อเย็น และทำความสะอาดบ่อทุกครั้งหลังให้อาหารเสร็จ ในช่วงเช้า-เย็น หากเป็นช่วงฤดูหนาว ทำความสะอาดบ่อเพียงวันละ 1 ครั้งต่อเช้า ทรายในบ่อจะลดน้ำลงบนทราย สัปดาห์ละ 1 ครั้ง เพื่อเพิ่มความเย็นภายในบ่อ

โรคเกี่ยวกับอ้น อ้นมักจะเป็นโรคลำไส้อักเสบ สาเหตุเกิดจากอาหารที่ไม่สะอาด เช่น สารเคมีต่างๆ ที่ติดมากับพืช ดังนั้น ผู้เลี้ยงจำเป็นต้องแช่พืชผัก ผลไม้ ไว้ในน้ำและล้างให้สะอาดก่อนนำมาให้อ้น และต้องใช้ยารักษาโรคลำไส้อักเสบของอ้นโดยเฉพาะ โรคท้องเสีย สาเหตุเกิดได้จากหลายเหตุผลมาก สามารถแก้ได้จากการงดอาหารสด อย่างเช่น ข้าวโพดสด เปลี่ยนเป็นให้ข้าวโพดแห้งแทน 

ข้อควรระวัง อ้นไม่ชื่นชอบอากาศร้อน อากาศที่ร้อนสามารถทำให้อ้นเป็นฮีตสโตรกและตายได้ อาหารก่อนจะให้อ้นควรล้างทำความสะอาดอย่างดี ต้องมั่นใจว่าไม่มีสารเคมีเจือปน และอ้นเป็นสัตว์ที่ขี้ตกใจ หากไปจับตัวอ้นแรงๆ อาจทำให้อ้นตกใจและกัดได้

อ้นเป็นสัตว์ที่มีอายุขัย 5-10 ปี มีอายุที่ยาวนานไม่ต่างจากสัตว์เลี้ยงชนิดอื่น เลี้ยงไม่ยาก โตไว อายุ 60 วัน ก็สามารถขายได้แล้ว มีความต้องการของตลาดที่หลากหลาย ทั้งตลาดสัตว์สวยงาม และตลาดขายเนื้อ มีตลาดสัตว์สวยงามรองรับทั้งในประเทศและต่างประเทศ และตลาดขายเนื้อในต่างประเทศ อย่างเช่น ประเทศเวียดนาม

หากท่านใดที่สนใจอ้นกำลังมองหาฟาร์มที่ไว้ใจได้สามารถให้คำแนะนำที่ดี ฟาร์มแห่งนี้ถือเป็นอีกหนึ่งฟาร์มที่ต้องการแลกเปลี่ยนข้อมูลให้ได้รู้จักอ้นมากขึ้น เพราะอ้นมีหลายชนิด ทั้งอ้นที่ขายได้ และอ้นที่ขายไม่ได้ ราคาและตลาดที่แตกต่างกัน การเลี้ยงอ้นถือเป็นการลงทุนสูง แต่ถือว่าคุ้มค่าสามารถได้ทุนคืนภายใน 1 ปี

สำหรับท่านใดที่สนใจ พ่อแม่พันธุ์อ้น อ้นชนิดต่างๆ ติดต่อสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ คุณวิโรจน์ เจนหัตถ์ โทรศัพท์ 061-385-8434 ติดตามความเคลื่อนไหวได้ทางเฟซบุ๊ก Wiroj janhut