| ผู้เขียน | เทคโนโลยีชาวบ้านออนไลน์ |
|---|---|
| เผยแพร่ |
พริกหวาน..กินแล้วเผ็ด แต่ดอง..บอระเพ็ด ไม่ขมไม่เข็ด อาจ…จะติดใจ
ชื่อวิทยาศาสตร์ Tinospora crispa / Tinospora cordifolia
ชื่อสามัญ Heartleaves moonseed
ชื่อวงศ์ MENISPERMACEAE
ชื่ออื่นๆ เจตมูลหนาม หางหนู เจตมูลยาน (อีสาน) เถาหัวด้วน เครือเขาฮอ จุ่งจิง(ภาคเหนือ) เจ็ดหมูน (ภาคใต้)
ฉันถูกตั้งฉายาเป็นสาวแก่ บางคนค่อนแคะฉัน ว่าเป็นสาว “เหนียงยาน” ฟังดูแล้วน่าน้อยใจมาก เพราะตัวฉันเป็นเถาย่านเลื้อยยาวได้ถึง 20 เมตร เนื้อตัวฉันไม่สวย ผิวขรุขระเป็นตะปุ่มเป็นตุ่มทั่วตัว ซ้ำยังมีรากอากาศคล้ายเส้นเชือก ขนาดเล็กและยาวแทงออกมาอีก แต่ก็ยังดีที่ไม่มีใครเรียกฉันว่า “มนุษย์ป้า”
เอ่ยชื่อฉัน คิดว่าคนทั่วไปรู้จักดี ไม่ใช่”แปลกที่ชื่อ” แต่แปลกที่ใครได้ยินชื่อฉันแล้วกลัวกันเหลือเกินและก็เพราะมักจะมีอดีตกับฉันเกือบทุกคน ทั้งชายและหญิง โดยเฉพาะใครที่เคยเป็น”แม่นม”
มักจะใช้ฉันเป็นเครื่องมือ ที่จะบอกลาลูกน้อยไม่ให้ “ดูดนม” โดยไม่เสียสัมพันธภาพ เพราะการ”หย่านม”
โดยวิธีใช้ฉัน ทาหัวนมให้ลูกดูด ก็เป็นการบอกเลิกโดยไม่มีอันตรายแต่อย่างไร เพราะ”แหยงขม” กลัวนมไปเอง ฉันจึงถูกมองในทางลบ สำหรับทารก และเยาวชนระดับนักเรียน
ชื่อสามัญพื้นเมืองของฉันฟังดูดีสวยงาม เป็นชื่อมีความหมาย Heartleaves ฉันแปลเองว่า
“ใบไม้รูปหัวใจ” แต่ Moonseed ฉันยังคิดไม่ออกว่าเกี่ยวอะไรกับดวงจันทร์ เพราะฉันไม่ค่อยโชว์เมล็ดให้ใครเห็น เพียงเอ่ยชื่อฉัน ทุกคนก็ไม่ค่อยอยากสนิทสนมด้วย เพราะฉันมีประวัติเกี่ยวข้องกับคนทุกช่วงวัย ตั้งแต่วัยหย่านม วัยเรียน คุณครูก็ใช้ฉันลงโทษนักเรียนที่มาสาย ทำผิด ขาดเวร ไม่ส่งการบ้าน ง่วงเหงาเวลาเรียน ทะเลาะกับเพื่อน ก็ให้อมบอระเพ็ด แล้วมักจะบอกว่า ครูทำโทษพวกเธอด้วย”รักและหวังดี” แล้วบอกว่าความขมนี้มีประโยชน์ต่อร่างกาย
ในตำรายาสมุนไพร ฉันก็เป็นตัวยาสำคัญใช้มาแต่โบราณ พบง่าย ปลูกง่ายตายยาก มีประโยชน์ทุกส่วนทำยาได้หมด สำหรับรสขมนั้นคือสาร Picroretin เป็นความขมที่มีสารผสมด้วยสรรพคุณ ตัวยาออกฤทธิ์ ต้านอักเสบ ลดน้ำตาลในเลือด ลดไข้ ต้านแบคทีเรีย ทำให้หัวใจสูบฉีดดี
ใช้เป็นสมุนไพรสุขภาพและความงามดี ช่วยให้ผิวพรรณเต่งตึง หน้าใสเด้ง ลดรังแค ดูแลหนังศรีษะ
แก้ผมหงอก แม้แต่วงการไก่ชน ก็นิยมนำบอระเพ็ดหั่นชิ้นเล็กๆคลุกน้ำผึ้งหรือตากแห้งบดผงผสมฟ้าทะลายโจร ผสมหัวอาหารให้ไก่ชนกินบำรุงกำลังสุดยอด
สำหรับผู้ที่กลัวขม ฉันจะบอกเคล็ดลับแก้ขม โดยการเชื่อมหรือแช่อิ่ม ไม่ให้รสขมเหลืออยู่
ต้องเลือกฉันในช่วง “ระยะเพสลาด” คือระยะไม่แก่ไม่อ่อนเกินไป หั่นเป็นท่อนยาวสักหนึ่งองคุลีเคี้ยวพร้อม
กับมะเขือพวง 1-2 ผล รสชาติขมจะหายไป หรือถ้าไม่อยากกินฉันสดๆ ก็ใช้วิธีดองน้ำผึ้ง โดยหั่นเป็นท่อนพอดีคำ ลอกผิวแล้วผ่าเอาใส้ในออก เอาเนื้อแช่น้ำเกลือผสมน้ำซาวข้าวสักครึ่งชั่วโมง ล้างน้ำเกลือแล้วลวกให้นิ่ม แช่น้ำเย็นอีกครั้ง ผึ่งลมให้สะเด็ดน้ำ ใส่ขวดโหลเทน้ำผึ้งให้ท่วม ถ้าจะให้ดีอีกก็ใช้น้ำผึ้งตั้งไฟอุ่นๆก่อน หากจะแช่เป็นเหล้ายาดองก็เติมเหล้าบ่มไว้สัก 1-2เดือน กลัวก็แต่ว่าจะจิบหมดเสียก่อนสิ้นเดือน รับรอง “ไม่ขม” แต่จะเตะปิ๊บเท้าระบมไม่เกี่ยวกันนะจ๊ะ
พบฉันได้ทุกภูมิภาคหรือปลูกในดินในกระถาง เถายาวเป็นไม้เลื้อยพันไปทั่วบ้านหรือต้นไม้ใกล้เคียง ตัดเถาขาดหรือกรีดต้นมียางไหลออกนั่นแหละขมจัด แต่ฝังดินที่ไหนฉันขึ้นได้ทุกที่ ลงโทษใครแล้ว”ไม่เข็ด”ใช้บอระเพ็ด”เช็ดปาก”ไม่อยากไปอีกนาน.?
