กศน.กทม.โชว์ ของดีเมืองบางกอก จากโครงการศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน

สำนักงาน กศน. จัดโครงการประชาสัมพันธ์ผลิตภัณฑ์สินค้า กศน. ของประชาชนที่ผ่านการฝึกอบรมอาชีพจากโครงการศูนย์ฝึกอาชีพชุมชน จากสถานศึกษาในสังกัด สำนักงาน กศน.กทม จำนวน 50 แห่ง นำโดย นายปรเมศวร์ ศิริรัตน์ ผอ.สำนักงาน กศน. กรุงเทพมหานคร โอกาสนี้ ได้รับเกียรติจาก ดร.กนกวรรณ วิลาวัลย์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ มาร่วมประชาสัมพันธ์ ผลิตภัณฑ์/สินค้า กศน. ผ่านการไลฟ์สด ทางเฟซบุ๊กไลฟ์ ของศูนย์เทคโนโลยีทางการศึกษา (ETV) ณ ศูนย์การเรียนรู้วังจันทรเกษม กระทรวงศึกษาธิการ เขตดุสิต กทม.

ดร. ปรเมศวร์ ศิริรัตน์ ผู้อำนวยการ กศน. กทม. เยี่ยมชมบู๊ธ กศน.เขตบางซื่อ
ผลิตภัณฑ์โอ่งผ้าไหมลายไทย สินค้าเด่นของ กศน.เขตราชเทวี

โอ่งผ้าไหมลายไทย

เขตราชเทวี เป็นพื้นที่ที่ได้รับการการันตีได้ถึงความงดงามของผ้าไหมทอมือที่ชุมชนบ้านครัว ซึ่งเป็นชุมชนเล็กๆ ของชาวมุสลิม อยู่ริมคลองแสนแสบ ผ้าไหมทอมือของชาวบ้านครัว มีลวดลายที่เป็นเอกลักษณ์โดดเด่น ทันสมัย และแปลกตา ภายใต้ยี่ห้อ “จิมทอมป์สัน” ทำให้คนทั่วไปยอมรับถึงความงดงามของผ้าไหมเขตราชเทวี

โอ่งผ้าไหมลายไทย เป็นฝีมือของนักศึกษา กศน.เขตราชเทวี ที่ได้เล็งเห็นความงดงามของผ้าไหมบ้านครัว นักศึกษาจึงได้คิดและประดิษฐ์โอ่งผ้าไหมลายไทยขึ้นในรูปแบบของโครงงานเพื่อนำเสนอคณะครู กศน. เขตราชเทวี และได้รับรางวัลโครงงานดีเด่นของ กศน.เขตราชเทวี

ต่อมามีการนำเอาโอ่งผ้าไหมลายไทยมาเปิดสอนวิชาชีพให้กับประชาชนในชุมชนเขตราชเทวี จนสามารถสร้างรายได้เสริมให้กับชุมชนได้ โดยโอ่งผ้าไหมขนาดเล็ก ราคาปลีก 120 บาท/ขายส่ง 80 บาท โอ่งผ้าไหมขนาดกลาง ราคาปลีก 800 บาท/ขายส่ง 600 บาท โอ่งผ้าไหมขนาดใหญ่ ราคาปลีก 1,200 บาท ขายส่ง 1,000 บาท

ผู้สนใจติดต่อสั่งซื้อผ่าน กศน.เขตราชเทวี เลขที่ 798/37 ถนนพระราม 6 แขวงทุ่งพญาไท เขตราชเทวี กรุงเทพมหานคร เบอร์โทร. (02) 214-0838-9 หรือทาง Facebook : กศน.เขตราชเทวี และ Facebook Fanpage : โอ่งผ้าไหมลายไทย

ดร. กนกวรรณ วิลาวัลย์ เสมา 3 เยี่ยมชมบู๊ธอบรมอาชีพ กศน.เขตราชเทวี

พวงมาลัยจากกระดาษทิชชู

ประชาชนส่วนใหญ่ของเขตพระนครประกอบอาชีพค้าขาย และรับจ้าง มีการรวมกลุ่มอาชีพที่หลากหลาย เช่น กลุ่มแม่บ้าน กลุ่มผู้สูงอายุ ซึ่งส่วนใหญ่มีความสนใจด้านงานฝีมือ และการทำอาหาร เพราะบริเวณชุมชนแวดล้อมไปด้วยสถานที่ท่องเที่ยว และโรงแรม กศน.เขตพระนคร ได้จัดทำหลักสูตรวิชาเครื่องประดับจากทิชชูขึ้น เพื่อตอบสนองและความต้องการเรียนรู้ของกลุ่มเป้าหมาย และส่งเสริมอาชีพโดยใช้ทรัพยากรที่หาได้ง่ายมาสร้างรายได้

ปัจจุบัน มีผู้สูงอายุมีสมาชิกในการทำพวงมาลัยกระดาษทิชชู จำนวน 12 คน และสามารถสร้างเป็นรายได้เสริมให้กับสมาชิกในกลุ่ม โดยจำหน่ายแพ็กละ (500 ดอก) ราคา  200 บาท พวงมาลัยขนาดเล็ก ราคา 120 บาท ขนาดกลาง 500 บาท และขนาดใหญ่ 2,000 บาท ผู้สนใจสามารถติดต่อสั่งซื้อได้ที่ กศน. เขตพระนคร/ศูนย์อบรมวิชาชีพตรอกบ้านพานถม แขวงตรอกบ้านพานถม เขตพระนคร กรุงเทพฯ โทร. (065) 879-2666, (02) 280-8348

พวงมาลัยจากกระดาษทิชชู ผลงาน กศน.แขวงตรอกบ้านพานถม เขตพระนคร
ผลิตภัณฑ์พวงมาลัยจากกระดาษทิชชู มีหลากหลายรูปแบบ

ผลิตภัณฑ์ผ้ามัดย้อมดอกดาวเรือง

กศน.เขตธนบุรี ได้เห็นความสำคัญของการส่งเสริมการศึกษาต่อเนื่องให้ประชาชนในเขตพื้นที่เขตธนบุรี โดยเฉพาะการอบรมวิชาชีพ เพื่อเป็นรายได้เสริมของกลุ่มเป้าหมาย ซึ่งพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นชุมชนแออัด ประชาชนมีอาชีพรับจ้างทั่วไป ส่วนใหญ่เป็นผู้สูงอายุที่อยู่บ้าน หางานทำไม่ได้ เพื่อส่งเสริมอาชีพให้ประชาชนในชุมชนมีรายได้เพิ่มขึ้น เมื่อปี 2562 ครู กศน.ตำบล/แขวงหิรัญรูจี ได้จัดกิจกรรมอบรมส่งเสริมวิชาชีพระยะสั้น คือ วิชาการทำผ้ามัดย้อมจากดอกดาวเรือง

ประชาชนที่เรียนผ่านหลักสูตรวิชาชีพดังกล่าว นำความรู้ที่ได้ไปสร้างอาชีพเสริมรายได้และนำผลิตภัณฑ์มาจำหน่ายผ่านช่องทางของเพจ OOCC ศูนย์จำหน่ายสินค้า กศน.แขวงหิรัญรูจี และนำเสนอผลิตภัณฑ์ผ่าน Social Media และสร้างสื่อบน Youtube สินค้าที่จำหน่ายมีคุณภาพดี ราคาไม่แพง เริ่มตั้งแต่หลักสิบ-หลักร้อย จึงมียอดสั่งจองสินค้าอย่างต่อเนื่อง ซึ่งสินค้าที่ได้รับความนิยมจากตลาด ได้แก่ หน้ากากอนามัยแบบผ้า เสื้อจากผ้ามัดย้อม กระเป๋าผ้าด้นมือ

ผลิตภัณฑ์ผ้ามัดย้อมดอกดาวเรือง

ผลิตภัณฑ์โถประกายกนก

1 อำเภอ 1 อาชีพ กศน.เขตบางแค

หลักสูตรการประดิษฐ์โถประกายกนก เป็นวิชาส่วนหนึ่งของกระบวนการการทำหัวโขน ในขั้นตอนการตีลายแล้วนำลายที่ตีไปติดลงบนหุ่นที่ต้องการ จากนั้นนำไปปัดทอง และติดแววในขั้นตอนต่อไป ในสมัยโบราณจะใช้ยางรักเป็นตัวตีลาย แต่สมัยนี้ยางรักมีน้อยลงและราคาค่อนข้างสูง จึงใช้ดินสำหรับทำดอกไม้ประดิษฐ์เป็นวัสดุทดแทนยางรัก

กศน.เขตบางแค โดย กศน.แขวงหลักสอง และ กศน.แขวงบางแคจัดอบรมวิชาอาชีพ “โถประกายกนก” ระยะเวลา 40 ชั่วโมง ซึ่งการผลิตชิ้นงานขึ้นอยู่กับศักยภาพของผู้เรียนแต่ละบุคคล โดยทั่วไปแต่ละหลักสูตร ผู้เรียนสามารถผลิตชิ้นงานประมาณ 3-4 ชิ้นงาน การประดิษฐ์โถประกายกนก มี 7 ขั้นตอน ดังนี้

1.เลือกประเภทของวัสดุที่จะนำมาผลิตได้หลากหลายพื้นผิว เช่น เซรามิก แก้ว ไม้ ฯลฯ

2.เตรียมเครื่องมือและอุปกรณ์ดิน พิมพ์กดลาย เข็ม สีพ่น ทองคำเปลวแท้ หรือทองคำเปลววิทยาศาสตร์ พลอยสี หรือพลอยกระจก (แวว) แปรงสำหรับปิดทอง และทาสีกาวลาเท็กซ์ และครีมทาพิมพ์กันติด

การอบรมวิชาอาชีพ “โถประกายกนก” ของ กศน.แขวงบางแค

3.นำดินมากดลายในพิมพ์ที่เตรียมไว้ ตามจินตนาการที่ร่างไว้บนชิ้นงาน ไม่จำเป็นต้องลอกลายบนโครงสร้างของชิ้นงาน เพราะผู้ประดิษฐ์มีความชำนาญในการใส่ลายบนชิ้นงาน

4.การติดลายเป็นขั้นตอนสำคัญที่กำหนดความสวยงามของชิ้นงาน งานจะดูดีอยู่ที่การติดลาย ต้องประณีต ละเอียดรอบคอบ ต้องอาศัยองค์ประกอบศิลป์ มีความสมดุล การเว้นช่องไฟ ระยะห่าง อุปกรณ์สำคัญคือ กาว เข็ม และดินที่กดลายตามแบบร่าง นำดินที่ขึ้นรูป ทากาวติดลงบนพื้นผิวของชิ้นงานที่เตรียมไว้ โดยใส่ลายตามจินตนาการความคิดสร้างสรรค์ และความเหมาะสมของชิ้นงาน จากนั้นจะกดหลุมเพื่อใส่พลอยลงไป

5.การลงสี ขั้นตอนการพ่นสีในชิ้นงานช่วยทำให้เกิดความกลมกลืนเป็นเนื้อเดียวกันกับชิ้นงาน ในกรณีที่ลงสีจะใช้สีน้ำมันสีขาวทาให้ทั่วก่อน จากนั้นใช้ปลายพู่กันเกลี่ยสีออกจากหลุมที่จะใส่พลอย ไม่ให้หนาจนเกินไป ไม่ให้สีเลอะ เกลี่ยสีให้เข้าตามลายให้ประณีต ไม่ให้เห็นสีเดิมของวัสดุ และทิ้งไว้รอจนสีแห้ง

6.ขั้นตอนการลงทอง จะใช้สีเฟ็กซ์ทาบางๆ เกลี่ยสีให้ทั่ว ใช้พู่กันปัดสีที่ค้างในหลุมออก รอทิ้งไว้ให้แห้งหมาดๆ ใช้นิ้วแตะดู นำแผ่นทองมาติดลงบนชิ้นงาน (การปิดทองควรทำในจุดที่ไม่มีลม และแปรงที่นำมาปัดทองควรมีขนแข็งและขนนุ่ม) หลังปิดทองจนทั่วแล้ว ใช้แปรงขนแข็งปัดก่อน ตามด้วยแปรงขนนุ่ม ปัดไปทุกซอกทุกมุม หากจุดใดที่แผ่นทองยังไม่ติดดี หรือยังติดไม่ทั่ว ใช้แปรงโกยแผ่นทองที่ร่วงไปแล้วขึ้นมาปัดลงที่ชิ้นงานซ้ำอีกครั้ง ตกแต่งชิ้นงานให้วาวแววด้วยแผ่นทอง สมดุลสม่ำเสมอทั่วกัน ไม่ให้เผยอเป็นขลุย หรือดูพองๆ

7.ขั้นตอนสุดท้าย คือ ประดับแววเพื่อสร้างประกายระยิบระยับให้กับชิ้นงานโดยใช้อุปกรณ์สำคัญคือ กาว เพชร และพลอยกระจก การประดับแววสามารถเลือกใช้เพชร หรือพลอยกระจก ใช้กาวหยดลงในหลุมที่เรากดไว้ นำเพชร หรือพลอยกระจกมาติด รอจนแห้ง ก็จะได้ชิ้นงานที่เสร็จสมบูรณ์

รูปทรงของโถประกายกนก หลากหลายรูปแบบตามแต่วัสดุที่เลือกนำมาตกแต่ง เช่น วัสดุเซรามิก, ดินเผา (ไม่แนะนำให้ใช้พลาสติก เพราะไม่สามารถติดกาวได้) วัสดุที่จะนำมาตกแต่งควรจะมีพื้นผิวที่เรียบ หรือขรุขระนิดหน่อยได้ หากวัสดุมีพื้นผิวขรุขระมากจะทำให้ดินที่ทากาวไม่ติดที่พื้นผิว หรือมีโอกาสหลุดได้มาก เนื่องจากแรงยึดติดมีน้อย

ผลิตภัณฑ์โถประกายกนก ของ กศน.เขตบางแค

จุดเด่นของผลิตภัณฑ์โถประกายกนก เป็นการนำเอาศิลปะไทยมาผสมผสานลงบนวัสดุที่ธรรมดา ช่วยเพิ่มมูลค่าสินค้า ทำให้สินค้ามีเอกลักษณ์เฉพาะตัว ลวดลายแตกต่างกันไปตามจินตนาการของผู้ผลิตแต่ละราย ทำให้ผลงานที่ได้มีรูปแบบที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัว ไม่ซ้ำแบบซ้ำลายกันเลย อาจเรียกได้ว่า ผลงาน Masterpiece ได้เลยทีเดียว

ราคาขายปลีกโดยเฉลี่ยประมาณ 800-900 บาท ต่อ 1 ชิ้น ขึ้นอยู่กับความยากง่ายและความวิจิตรงดงามของลวดลายที่ออกแบบผลิตภัณฑ์ รวมทั้งวัสดุที่นำมาใช้ผลิต หากเป็นวัสดุเกรดคุณภาพราคาจะสูงขึ้น ซึ่งยังไม่รวมถึงหีบห่อบรรจุภัณฑ์ โดยทั่วไปราคาขายส่งอยู่ที่ 600-700 บาท ขึ้นอยู่กับจำนวนการสั่งและการเลือกวัสดุที่มีคุณภาพ

ผู้สนใจสามารถสั่งซื้อผลิตภัณฑ์ได้จาก กศน.เขตบางแค เลขที่ 4 วัดศาลาแดง แขวงบางไผ่ เขตบางแค กรุงเทพฯ เบอร์โทร. (02) 806-7256, (098) 261-5708 (ครูปทิตตา วิริยัธรรม) และ (087) 565-2987 (วิทยากร ครูภูริช สุขไมตรี) หรือทาง Facebook : oocc กศน.เขตบางแค-ศูนย์จำหน่ายสินค้าและผลิตภัณฑ์ออนไลน์