เลี้ยงปลาให้สวยในตู้เล็กได้ ด้วยชุดกำเนิดคลื่นและบำบัดน้ำ

ในการเลี้ยงปลาทะเล การจัดกระแสน้ำภายในตู้เลี้ยงเป็นสิ่งสำคัญ กระแสน้ำจะช่วยลดการสะสมของเศษตะกอน ซึ่งเป็นต้นเหตุที่ทำให้เกิดการสะสมของเสียจำพวกไนไตรต์และไนเตรต และยังก่อให้เกิดภาวะตู้ล่ม (old tank syndrome) ทำให้เกิดการสูญเสียทรัพยากร

การสร้างกระแสคลื่นในตู้เลี้ยงปลา จะช่วยลดการสะสมของตะกอนขนาดใหญ่ได้ นอกจากนี้ ยังช่วยให้ปะการังสามารถจับกินสิ่งมีชีวิตได้ ช่วยเพิ่มออกซิเจนในตู้เลี้ยงปลา

คุณพีระ อารีศรีสม อาจารย์ภาควิชาเทคนิคการสัตวแพทย์
วาวล์ปิด-เปิดน้ำ ทำให้น้ำไหลไปที่ตู้เป็นจังหวะ

โดยปกติแล้วผู้เลี้ยงปลาจะต้องจัดหาอุปกรณ์ทำคลื่นมาสร้างกระแสคลื่นในตู้เลี้ยงปลา เพื่อให้เกิดความเป็นธรรมชาติและประโยชน์ข้างต้น แต่การจัดหาอุปกรณ์ทำคลื่นต้องใช้งบประมาณสูงระดับหนึ่ง และเป็นการสิ้นเปลืองพลังงาน นอกจากนี้ ตู้เลี้ยงปลาขนาดเล็ก (Nano tank) ยังไม่สามารถใช้อุปกรณ์ดังกล่าวได้ เนื่องจากมีความแรงของกระแสคลื่นมากเกินไป จึงมีความต้องการอุปกรณ์ทำคลื่นสำหรับตู้ขนาดเล็กเพื่อให้เกิดกระแสคลื่นภายในตู้เลี้ยงปลาทะเล

ด้วยเหตุนี้ คุณพีระ อารีศรีสม อาจารย์ภาควิชาเทคนิคการสัตวแพทย์ คณะเทคนิคการสัตวแพทย์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ผู้รักและชื่นชอบการเลี้ยงปลาเป็นการส่วนตัว นำเหตุผลและความเป็นไปได้ในการสร้างอุปกรณ์สร้างกระแสคลื่นมาวิเคราะห์ เพื่อหาวิธีการทำให้เกิดกระแสคลื่นในตู้เลี้ยงปลาทะเล โดยเฉพาะตู้ปลาทะเลขนาดเล็ก ที่มีขนาดความจุของน้ำไม่เกิน 35 ลิตร เนื่องจากตู้ปลาที่มีขนาดความจุของน้ำที่มากกว่า 35 ลิตร มีเครื่องสร้างกระแสคลื่นวางขายในท้องตลาดทั่วไปอยู่แล้ว และมีราคาแพง นอกจากนี้ ยังกำหนดเป้าหมายให้ชุดกำเนิดคลื่นและบำบัดน้ำชิ้นนี้ ไม่ต้องใช้พลังงานเพิ่มเติม แต่อาศัยปริมาณน้ำจากช่องกรองหรือปั๊มน้ำขนาดเล็กแทน

ก่อนพัฒนาจำหน่ายจริง แท็งก์อยู่นอกตู้ปลา

“ปัญหาของการเลี้ยงปลาคือ การสะสมของตะกอน มูลปลา เศษอาหารที่เหลือ ตกตะกอนนอนก้นด้านล่างของตู้ การสะสมของตะกอนทำให้เกิดพิษต่อตัวปลา ซึ่งโดยทั่วไปการจัดการไม่ให้เกิดการตกตะกอนนอนก้นตู้คือ การทำกระแสคลื่นเพื่อไม่ให้ตะกอนนอนก้น แต่ตะกอนตกไปกับส่วนที่กรองน้ำ และหากซื้อเครื่องทำกระแสคลื่นมาใช้กับตู้ปลาที่มีขนาดความจุน้อยกว่า 35 ลิตร ความแรงของคลื่นจะทำให้น้ำในตู้ปลาหกหรือล้นออกมา”

อาจารย์พีระ บอกด้วยว่า ชุดกำเนิดคลื่นและบำบัดน้ำที่ประดิษฐ์ขึ้นมานั้น ประกอบด้วยส่วนที่เป็นแท็งก์ขนาดพอเหมาะ สามารถใช้ใส่ใยกรองหรือไบโอบอลได้ด้วย เพื่อประโยชน์ในการบำบัดน้ำต่อเข้ากับท่อนำเข้าแท็งก์ และมีท่อสำหรับปล่อยน้ำออกตามแรงดึงดูดของโลก เมื่อเปิดระบบทำงานท่อนำเข้าน้ำจะทำหน้าที่ในการเติมน้ำให้กับแท็งก์ เมื่อปริมาณน้ำในแท็งก์สูงระดับหนึ่ง จะเกิดแรงดันให้น้ำไหลออกไปให้ท่อปล่อยน้ำออก ซึ่งน้ำที่ออกมาทางท่อนี้จะถูกปล่อยออกมาเป็นระยะๆ ก่อให้เกิดกระแสคลื่นในระบบ

ชุดกำเนิดคลื่นและบำบัดน้ำ เมื่อติดตั้งเสร็จ

ชุดกำเนิดคลื่นและบำบัดน้ำชิ้นนี้ อาจารย์พีระ บอกว่า สามารถนำไปใช้ในการเลี้ยงปลาทะเลภายในอาคารบ้านเรือนได้ โดยชุดกำเนิดคลื่นนี้ นอกจากจะทำให้เกิดกระแสคลื่นภายในตู้เลี้ยงปลาทะเลแล้ว ยังช่วยในการเติมออกซิเจนในระบบ นอกจากนี้ ยังมีพื้นที่สำหรับใส่อุปกรณ์ในการบำบัดน้ำ หรือใช้สำหรับการกักปลาที่นำเข้ามาใหม่ได้อีกด้วย

ความสำคัญของการทำให้เกิดคลื่นในตู้ปลา อาจารย์พีระ บอกว่า กระแสคลื่นเป็นตัวสำคัญทำให้น้ำเคลื่อนไหว และทำให้ตะกอนจากมูลปลา เศษอาหาร และอื่นๆ ฟุ้งกระจาย และตะกอนเหล่านี้จะตกไปยังส่วนที่ทำหน้าที่กรองได้ ประโยชน์หลักที่เห็นได้ชัดคือ การไม่ต้องถ่ายน้ำบ่อย แต่ควรนำใยกรองไปล้างทุกสัปดาห์หรือเปลี่ยนใยกรองใหม่มาแทนที่เท่านั้น และความนิยมส่วนใหญ่ในการสร้างกระแสคลื่นในตู้ปลาจะเป็นกลุ่มผู้เลี้ยงปลาทะเลซึ่งใช้น้ำเค็ม การถ่ายน้ำเมื่อตะกอนมากอาจทำได้ไม่สะดวกเหมือนการเลี้ยงปลาน้ำจืด ทางที่ดีที่สุดคือ การระวังไม่ให้เกิดการตกตะกอน

สำหรับชุดกำเนิดคลื่นและบำบัดน้ำชุดนี้ เป็นงานชุดต้นแบบ อาจารย์พีระจะนำกลับไปพัฒนาให้ง่ายและสะดวกต่อการใช้งานมากขึ้น โดยจะพัฒนาให้แท็งก์กำเนิดคลื่นเข้าไปเป็นส่วนหนึ่งของตู้ ผู้สนใจติดต่อสอบถามได้ที่ คุณพีระ อารีศรีสม ภาควิชาเทคนิคการสัตวแพทย์ คณะเทคนิคการสัตวแพทย์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ โทรศัพท์ 02-579-8574-5 ในวันและเวลาราชการ