อร่อยที่สอยดาว ตอน ข้าวต้มมัดใต้ ที่บ้านช้าง

ตอนนี้ยังอยู่กับเรื่องท่องเที่ยวแบบกินอาหารพื้นถิ่น กินอาหารตามฤดูกาลกันต่อนะคะ ว่าด้วยอาหารพื้นถิ่นเป็นอาหารมาจากบรรพบุรุษ เรียกว่าตกทอดกันมาจากรุ่นสู่รุ่น อาจมีการดัดแปลงการพัฒนาสูตรและวิธีทำบ้างตามสภาพชีวิตที่เปลี่ยนไปแต่ยังคงเป็นอาหารพื้นถิ่น

อาหารพื้นถิ่นหลากหลาย

ที่นี่ชื่อบ้านปะตงล่าง เป็นชุมชนของผู้คนหลากหลายโดยเฉพาะจากเขมร ดังนั้น ของกินก็มีหลากหลายเช่นกัน เรียกเล่นๆ ว่านานาชาติ ชื่อหมู่บ้านก็เพี้ยนมาจากภาษาเขมร มีความหมายว่าเที่ยงตรง หรือตอนเที่ยงพอดี เล่าเป็นตำนานว่า มีพระภิกษุเดินทางมาที่นี่มาถึงตอนเที่ยงตรง (ออกเสียงเขมรและเขียนไม่ถูกค่ะ)

บ้านปะตงล่างฉันเรียกเล่นๆ ว่า บ้านช้าง เพราะผู้คนที่นี่บอกว่า มีช้างลงมาจากป่ามาหากินในหมู่บ้านเสมอ เขาต้องมีวิธีการอยู่ร่วมกับช้าง มีเวรยามดูแล เมื่อช้างเข้ามาในหมู่บ้านก็ต้องผลักดันช้างออกไป แต่ไม่ได้ทำร้ายช้าง

เราคุยกันว่าทำไมช้างถึงลงมาหากินในหมู่บ้าน น่าจะเป็นเพราะว่าไม่มีแหล่งอาหารในป่า หญิงสาวคนหนึ่งที่มาด้วย เธอเสนอโครงการ ปลูกอาหารบนภูเขาให้ช้างกินกันเถอะ ช้างจะได้ไม่ต้องลงมา เธออยากจะนัดแนะเพื่อนฝูงช่วยกันปลูกต้นไม้ที่เป็นอาหารช้าง นับว่าเป็นแนวคิดที่น่าสนใจทีเดียวต้องคุยกับเจ้าหน้าที่อุทยานฯ ต่อ ถ้าเป็นไปได้ก็น่าสนุก

หมู่บ้านนี้มีผู้ใหญ่บ้านชื่อ สุกี้ เป็นผู้หญิง ที่มีความมุ่งมั่น แกอยากจะทำเรื่องกระวาน ในช่วงนี้กำลังทดลองทำน้ำกระวาน และชากระวาน และฉันก็ทดลองดื่มมาแล้ว จะพัฒนาให้กระวานเป็นเครื่องดื่มสำหรับผู้มาเยือนและส่งขายด้วย

สำหรับผู้ที่เพิ่งเข้ามาอ่านตอนแรก อาจจะงงว่ากระวานคืออะไร พูดถึงอีกครั้งหนึ่ง กระวานคือสมุนไพรของที่นี่ หมู่บ้านในอำเภอสอยดาว จังหวัดจันทบุรี   เป็นสมุนไพรที่ใช้ในการปรุงอาหารได้หลากหลาย รสเผ็ดนิดๆ กลิ่นหอมอ่อนๆ ลอกเปลือกออกกินส่วนของแกนในของต้นที่อ่อนขาว ซอยหรือหั่นเป็นชิ้นบางๆ สำหรับต้ม ผัดเผ็ด และทำขนมหวานก็ได้ค่ะ อย่างที่บ้านนี้ ซอยใส่บัวลอย เป็นบัวลอยกระวาน อารมณ์เดียวกับบัวลอยขิง ประมาณนั้น

บัวลอยกระวาน

แต่ที่จะนำเสนอคือ ข้าวต้มมัดใต้ อาหารพิเศษสำหรับหมู่บ้านนี้ขอยกให้เป็นนางเอก

ข้าวต้มมัดใต้ หรือเรียกมัดใต้เฉยๆ ก็ได้ เป็นอาหารว่างหรือกินเอาอิ่มก็ได้ และยังเหมาะสำหรับเป็นอาหารเดินป่าได้ด้วย เอามัดใต้ไปสักสองห่อ น้ำสักขวด  เก็บผักสดกินระหว่างทางแกล้ม อิ่มสบายไปหนึ่งมื้อ เพราะในมัดใต้หนึ่งห่อมีทั้งข้าวเหนียว ถั่วเขียวซีก เนื้อหมูที่หมักกับเครื่องเทศอ่อนๆ

ข้าวเหนียวถั่วหมูสามชั้น

เล่ากันว่า มัดใต้ เป็นอาหารมาจากคนจีนที่อพยพมาอยู่ที่จันทบุรี ชาวบ้านเมืองจันท์ไปช่วยงานครัวทำอาหาร จึงนำมาทำต่อมีดัดแปลงบ้าง แม้แต่ที่บ้านตะปงล่างแห่งนี้ก็มีมัดใต้สองแบบ คือมีแบบเขมรแท้ๆ ด้วย แต่เราเริ่มกินจากแบบธรรมดาของที่นี่และชอบแบบนี้แล้ว แต่จะพาไปกินแบบของเขมรด้วยก็ได้ค่ะ

กินแล้วก็ต้องเอามาบอกต่อ คุณยายอายๆ แนะวิธีทำ ว่า แช่ข้าวเหนียวไว้หนึ่งคืน วันนี้ยายใช้ข้าวเหนียวสองกิโล แช่ล้างแล้วใส่เกลือสองช้อน ถั่วเขียวหนึ่งกิโลแช่หนึ่งคืนเช่นกัน ส่วนหมูสามชั้นทำชิ้นบางๆ หนึ่งกิโล หมูต้องหมักก่อน ใช้พริกไทยดำห่อละห้าบาทสองห่อ หอมแดงครึ่งกิโล ข่าเล็กน้อยตำแล้วเอาไปหมักหมูครึ่งชั่วโมง

แล้วก็เตรียมใบตอง ตากพอนุ่ม ฉีกเตรียมไว้ แล้วเอาข้าวเหนียวมาเกลี่ยลงบนใบตอง ตามด้วยถั่วเหลืองซีกเป็นชั้นที่สอง ขั้นที่สามหมูสามชั้นหมักที่เหมือนแฮมวางตรงกลางหนึ่งชิ้นแล้วห่อ

คุณยายทำข้าวต้มมัดใต้
ทำห่อมัดใต้ของคุณยาย

วิธีห่อแบบข้าวต้มมัดทั่วไปแต่เก็บชายแบบม้วนให้แน่นเพื่อกันน้ำเข้าเมื่อเอาไปต้ม มัดด้วยตอกให้แน่นแล้วนำไปต้มจนสุก เมื่อจะกินแกะออกผ่าและตัดเป็นชิ้นๆ พอคำอยู่บนใบตอง รสชาติกลมกล่อม ไปกันได้ดีระหว่างข้าวเหนียว ถั่วซีก และหมูสามชั้นบางๆ เพิ่มความมัน เค็ม และกลิ่นหอมพริกไทยอ่อนๆ

ห่อเสร็จใส่หม้อต้ม
สุก พร้อมกิน

ส่วนที่เล่าว่า มีแบบเขมรนั้น กำลังจะกลับอยู่แล้ว หนุ่มคนหนึ่งเอามาให้ชิม บอกว่านี้เป็นของเขมรแท้ต้องเป็นอย่างนี้ ซึ่งใช้วัตถุดิบเดียวกันแต่เอาข้าวเหนียวกับถั่วไปผัดก่อน แล้วเอามาห่อซึ่งจะมีความมั่นมากกว่า สำหรับคนที่ชอบแบบมันๆ ก็น่าจะชอบแบบนี้ได้เหมือนกัน

อาหารพื้นถิ่นมีเสน่ห์ เป็นเอกลักษณ์เฉพาะถิ่นทั้งกลิ่น รส แต่ที่สำคัญคือ อร่อย

ใครมาสอยดาวเชิญมากินได้ค่ะ ที่หมู่บ้านนี้เปิดประตูรับนักท่องเที่ยวด้วยเส้นทางท่องเที่ยวและอาหารพื้นถิ่นหลายเมนูด้วยกัน ผู้ใหญ่สุกี้ บอกว่า พิเศษคือพาไปกินอาหารเย็นชมวิวสวย ที่โบราณสถานของหมู่บ้านนี้ และอาจจะได้ตื่นเต้นเมื่อเจอช้างเข้ามาในหมู่บ้าน แต่ทีมผลักดันช้างบอกว่า ถ้าเจอช้างต้องระวังและทำตามขั้นตอน อย่าผลีผลามช้างจะตกใจ ต้องรู้วิธีอยู่กับช้าง

แม่บ้านปะตง

สนใจไปชมวิวกินอาหารพื้นถิ่น ที่บ้านปะตงล่าง เข้าไปที่เพจ อร่อยที่สอยดาว Soidao Local Travel ได้เลยค่ะ

แล้วพบกันใหม่ฉบับหน้าค่ะ มีนัดกันทุกสิบห้าวัน