| ผู้เขียน | อาจินต์ ศิริวรรณ |
|---|---|
| เผยแพร่ |
การที่มีตัวต่อ มาทำรังบนต้นไม้ริมถนน ปากทางเข้าบ้าน มันก็ทำให้รู้สึกดีได้เหมือนกัน แม้จะมีความรู้สึกกลัวๆ อยู่บ้าง แต่ก็ทำให้อุ่นใจ
“น้าๆ ต่อมาทำรังบนต้นทุเรียน เผานะๆ” เสียงเด็กหนุ่มตะโกนดังบอกมาจากหน้าบ้าน
“ปล่อยมันไว้เถอะ ให้รังโตกว่านี้ แล้วค่อยเผา” ตะโกนตอบเด็กหนุ่มคนนั้นออกไป
ความจริงตัวต่อรังนี้ เห็นมันมาตั้งแต่รังมันยังเล็กๆ เท่ากำมือ มันค่อยๆ โตวันโตคืนจนรังมันโตขึ้นใหญ่เท่าลูกมะพร้าวแล้ว และมันก็ไม่มีทีท่าว่าจะหยุดโต
ไม่อยากไม่ให้ใครไปทำร้ายรังมัน ไม่อยากให้ใครไปเผารังของมัน เพราะสงสาร รังเก่าของมัน ซึ่งอยู่ในป่าที่ไหนสักแห่ง คงโดนเผาทำลาย พวกมันจึงอพยพมาอาศัยต้นทุเรียนทำรัง ตรงที่ปากทางเข้าบ้าน ซึ่งมันก็ไม่ห่างจากบ้านสักเท่าใดนัก ห่างประมาณสักยี่สิบเมตร เห็นจะได้
ด้วยที่ต้องอยู่บ้านคนเดียว จึงคิดว่า ตัวต่อมาทำรังที่หน้าบ้านก็ดีเหมือนกัน จะได้ช่วยกันดูแลบ้าน
คิดไปโน่น
แต่ตัวต่อมันก็ช่วยได้จริงๆ
วันหนึ่งขณะนอนอ่านหนังสืออยู่เพลินๆ เสียงเด็กๆ วัยรุ่น คงจะเมากันมา คุยกันเสียงดังลั่น เด็กพวกนี้ คงจะเดินขว้างโน่นเขวี้ยงนี่ มาตามทาง มาถึงใต้รังตัวต่อ เสียงพวกเด็กเหล่าก็ยิ่งตะโกนดังขึ้น
ต่อๆๆๆ ต่อไช ต่อไช (ต่อต่อย)
แล้วเสียงนั้นก็หายไปดังอยู่ไกลๆ ตั้งแต่วันนั้น เสียงตะโกนโหวกเหวก ตรงถนนหน้าบ้านก็หายไป
มีเรื่องขำๆ กับภาษาท้องถิ่นภาคใต้ ที่เกี่ยวเนื่องกับตัวต่อว่า เด็กนักเรียนประถมคนหนึ่งเป็นคนในพื้นที่ ขาดเรียนไปหนึ่งวัน รุ่งขึ้นอีกวัน เด็กคนนั้นเดินมาโรงเรียนด้วยอาการสะโหลสะเหล ครูซึ่งเป็นคนที่ย้ายมาจากจังหวัดแถวภาคกลาง ไม่เข้าใจในภาษาท้องถิ่นภาคใต้เลย เมื่อเห็นเด็กคนนั้นจึงถามขึ้นว่า
นี่เธอ เมื่อวานทำไมไม่มาโรงเรียน
เด็กคนนั้นตอบเป็นภาษากลางด้วยสำเนียงและศัพท์ภาษาภาคใต้ขึ้นว่า
“ป้มต้อไชคับ”
ครูเข้าใจในคำตอบของเด็กคนนั้นไปอีกอย่าง แล้วถามว่า
“เธอท้อใจเรื่องอะไร บอกครูซิ”
“ไม่ชั้ย ไม่ชั้ยกั้บ ป้มต้อไช”
“นั่นน่ะสิ เธอท้อใจทำไม มีเรื่องอะไรให้เธอท้อใจเล่า” เสียงครูคาดคั้น
เด็กตอบแล้วยื่นหัวที่ปูดโนเท่าลูกมะนาวให้ครูดู ทำให้ครูรู้ว่า เด็กคนนี้คงโดนตัวต่อต่อยมา แต่ก็ยังงงๆ
มาถึงเรื่องรังตัวต่อที่หน้าบ้าน
ตั้งแต่วันนั้น ทั้งเด็กและผู้ใหญ่ในหมู่บ้าน หากใครเดินมาถึงที่ตรงนี้ ต่างก็พยายาม ทำตัวให้เงียบที่สุดเท่าที่เงียบได้ แม้แต่มอเตอร์ไซค์ ที่พวกวัยรุ่นชอบเบิ้ลเสียงดังๆ พอมาถึงตรงนี้ พวกเขาบิดมอเตอร์ไซค์ให้เสียงเบาลง ไม่เบิ้ลเสียงรถมอเตอร์ไซค์ให้รำคาญ เหมือนเมื่อก่อน
ลดทอนความรำคาญจากเสียงดัง ลงไปได้เยอะ
ลุงคนหนึ่งได้มาเห็น แล้วพูดขึ้นว่า “มีรังต่อที่หน้าบ้านน่ะ มันดีนะ มันจะได้ช่วยต่อเงิน ต่อทอง ให้เข้าบ้านไม่ขาดสาย” ในใจ ไม่ได้เชื่ออะไรแกหรอก แกก็ว่าไปตามประสาคนแก่ใจบุญ ก็ได้แต่ยิ้มรับแล้วพยักหน้าอยู่หงึกๆ
แกพูดประชดหรือเอาใจ ก็ยังไม่อาจรู้ได้
จากการที่ถามคนที่รู้จักตัวต่อดี ว่ารังลักษณะนี้เป็นตัวต่อพันธุ์อะไร เป็นตัวต่อชนิดไหน เขาบอกว่าน่าจะเป็นต่อหัวโขน ซึ่งไม่อันตรายมากนัก ไม่เหมือนต่อรัดพัดผ้าแดง ต่อหัวเสือ หรือต่อดิน ซึ่งถ้าต่อยใครแล้ว อาจถึงตายได้
เมื่อตัวต่อมาทำรังที่หน้าบ้านอย่างนี้ ก็ต้องหาความรู้เกี่ยวกับตัวต่อหน่อยล่ะ แหล่งความรู้ที่ดีที่สุดในตอนนี้ ก็คือกูเกิ้ล
จึงได้ความมาว่า
ต่อ คือแมลงสังคม ซึ่งมีนางพญาเป็นจุดศูนย์กลาง จัดให้อยู่ในประเภทแมลงที่กินได้ทั้งพืชและเนื้อเป็นอาหาร และมีหลากหลายสายพันธุ์ ทำรังด้วยเศษใบไม้และน้ำลาย บางชนิดดุร้าย บางชนิดอ่อนโยน
ในกูเกิ้ล ยังบอกถึงวิธีกำจัดทำลายรังตัวต่อด้วย
แต่เมินเสียเถอะ จะปล่อยมันไว้อย่างนี้ ไว้ป้องกันโขมยขโจร
