พู่แดง สัญลักษณ์สีมงคลของชาวเผ่าเมี่ยน

หากพูดถึงลวดลายปักผ้าที่มีความงดงามสีสันโดดเด่นทางด้านศิลปหัตถกรรม ชาวเผ่าเมี่ยนเป็นชนเผ่าที่มีความผูกพันกับตำนานการทอผ้ามาอย่างยาวนานไม่ว่าจะเป็นพู่สีแดง สัญลักษณ์ของชาวเผ่าเมี่ยนที่มีความเชื่อว่า สีแดง คือ สีมงคลจะนำความโชคดี ความร่ำรวย มาสู่ผู้ที่สวมใส่ ผ้าคาดเอว ผ้าโพกศีรษะ และกางเกงที่ปักลวดลายด้วยด้ายสีสันจึงเป็นเหมือนการสืบตำนานผ้าของบรรพบุรุษชาวเมี่ยนได้สืบทอดต่อกันมาจากรุ่นสู่รุ่น

นางเบญจมาศ แซ่ฟุ้ง ชาวเผ่าเมี่ยนอาศัยอยู่ที่ตำบลหินดาต อำเภอปางศิลาทอง จังหวัดกำแพงเพชร เปิดเผยว่า ในอดีตครั้งที่สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ได้เสด็จฯลงพื้นที่มายังหมู่บ้านที่ตัวเองอยู่เมื่อประมาณปี 25 ปีที่ผ่านมา จึงได้มีโอกาสเขียนจดหมายทูลเกล้าฯ ว่าครอบครัวยากจน มีลูกสาวป่วยเป็นโรคหัวใจโตและมีอาการทางสมอง จึงอยากจะรักษาให้สามารถช่วยเหลือตัวเองได้ และทางครอบครัวได้รับพระมหากรุณาธิคุณรับลูกสาวเป็นคนไข้ในพระบรมราชานุเคราะห์ และตัวเองยังได้รับพระมหากรุณาธิคุณให้ปักลวดลายผ้าที่เป็นเอกลักษณ์ของชนเผ่าเมี่ยนส่งมาขายที่ศูนย์ศิลปาชีพมานานกว่า 25 ปี ทำให้ทุกวันนี้มีรายได้เลี้ยงครอบครัวเฉลี่ยเดือนละ 7,000 ถึง 8,000 บาท นับเป็นพระมหากรุณาธิคุณอย่างหาที่สุดมิได้

ปัจจุบัน นางเบญจมาศ ตั้งใจสืบทอดการปักผ้าลวดลายแบบโบราณของชนเผ่าดั้งเดิมนี้ไว้ หากมีงานแสดงสินค้าหรือผลิตภัณฑ์ของศูนย์ส่งเสริมศิลปาชีพ จะมีความยินดีเป็นอย่างยิ่งในการตอบรับเข้าร่วมงาน

ล่าสุด นางเบญจมาศ ได้นำสินค้าไปจัดแสดงและถ่ายทอดองค์ความรู้เกี่ยวกับการทอผ้า ลวดลายการปักผ้าของชนเผ่าเมี่ยนให้กับผู้ที่สนใจได้รับชมภายในงาน “ศิลปาชีพทอใจ วิถีใหม่ใต้ร่มพระบารมี” ซึ่งจัดโดยศูนย์ส่งเสริมศิลปาชีพระหว่างประเทศ (องค์การมหาชน) ณ อิมแพค เมืองทองธานี เมื่อวันที่ 1 – 5 สิงหาคมที่ผ่านมา

ชาวเมี่ยนเป็นหนึ่งในชนเผ่าที่ให้ความสำคัญกับการแต่งกายให้เหมาะสมก่อนการทำพิธีกรรม โดยจะใช้พู่สีแดงเป็นเครื่องประดับของผู้หญิงชาวเมี่ยน พู่สีแดงจะมี 2 ลักษณะ คือพู่แถวยาวเป็นสร้อยลูกปัดติดพู่ห้อยและเป็นพู่ก้อนกลมสีแดง บางครั้งอาจจะใช้ไหมพรมสีแดงจำนวนเส้นคู่ตั้งแต่ 2-8 เส้น ติดที่ชายเสื้อผู้หญิงตรงข้างเอว ส่วนเสื้อผ้าผู้ชายชาวเมี่ยนจะมีการปักลวดลายที่บริเวณชายเสื้อและชายผ้าคาดเอวเพียงเล็กน้อยเท่านั้นต่างกับเสื้อผ้าผู้หญิงที่จะมีการปักลวดลายแพรวพราวงดงามสีสันสดใส โดยเฉพาะกางเกงของหญิงชาวเมี่ยน เป็นที่เลื่องลือกันถึงลวดลายปักที่ประณีตละเอียดงดงาม ซึ่งกางเกงของผู้หญิงชาวเมี่ยนแต่ละตัวนั้นต้องใช้เวลาในการปักนานไม่น้อยกว่า 6 เดือน ถึง 1 ปีเลยทีเดียว ถึงแม้ในปัจจุบันการแต่งชุดประจำเผ่าจะแต่งแค่ในวันสำคัญเท่านั้น เช่น วันขึ้นปีใหม่ เป็นต้น