บ้านน้ำมิน-สัตยาไส 2 โรงเรียน สร้างสรรค์สิ่งแวดล้อมเฉลิมพระเกียรติ ครั้งที่ 7

โรงเรียนบ้านน้ำมิน จังหวัดพะเยา คว้าถ้วยพระราชทานในระดับประถมศึกษา และโรงเรียนสัตยาไส จังหวัดลพบุรี คว้าถ้วยพระราชทานในระดับมัธยมศึกษา

เมื่อเร็วๆ นี้ บริษัท ฮอนด้า ออโตโมบิล (ประเทศไทย) จำกัด ได้ประกาศผลรางวัลถ้วยพระราชทานพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว โครงการโรงเรียนสร้างสรรค์สิ่งแวดล้อม เฉลิมพระเกียรติ ครั้งที่ 7 (พ.ศ. 2555-2556) ภายใต้แนวคิด “ตามรอยเท้าพ่อ…กับฮอนด้า” ให้กับ 2 โรงเรียนต้นแบบ ที่มีผลงานด้านการบริหารจัดการสิ่งแวดล้อมภายในโรงเรียนและชุมชน ตลอดจนการส่งเสริมการปลูกจิตสำนึกด้านสิ่งแวดล้อมของนักเรียนแบบบูรณาการ

โดย โรงเรียนบ้านน้ำมิน จังหวัดพะเยา คว้าถ้วยพระราชทานในระดับประถมศึกษา และโรงเรียนสัตยาไส จังหวัดลพบุรี คว้าถ้วยพระราชทานในระดับมัธยมศึกษา โดยมีกำหนดพิธีมอบรางวัล ในวันที่ 26 มีนาคม 2557 นี้ พร้อมด้วย 15 โรงเรียนมาตรฐานสิ่งแวดล้อม คณะครูที่ปรึกษาดีเด่น และคณะกรรมการ เข้ารับรางวัลโล่ประทานพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรราชาทินัดดามาตุ

คุณพิทักษ์ พฤทธิสาริกร รองประธานกรรมการบริหารอาวุโส บริษัท ฮอนด้า ออโตโมบิล (ประเทศไทย) จำกัด และประธานโครงการ กล่าวว่า ฮอนด้าได้ริเริ่มและดำเนินโครงการโรงเรียนสร้างสรรค์สิ่งแวดล้อมฯ โดยมีวัตถุประสงค์หลักเพื่อปลูกจิตสำนึกเยาวชนด้านสิ่งแวดล้อมมาอย่างต่อเนื่อง 14 ปี ทั้งยังได้ยกระดับการพัฒนาโครงการไปสู่การจัดทำเกณฑ์มาตรฐานสิ่งแวดล้อมสำหรับโรงเรียนสำเร็จเป็นรายแรก นับตั้งแต่ปี 2551 ที่เน้นการพัฒนาตนเอง รวมทั้งการบูรณาการการเรียนรู้จากหลักสูตรวิชาความรู้ในห้องเรียนเข้ากับภูมิปัญญาท้องถิ่น เพื่อสร้างความยั่งยืนในการจัดการสิ่งแวดล้อมอย่างเป็นรูปธรรมของโรงเรียนและชุมชน

9

“ในโอกาสนี้ ผมขอชื่นชมทุกโรงเรียนที่สามารถรักษามาตรฐานและพัฒนาตนเองไปสู่การเป็นโรงเรียนสีเขียว ที่มีระบบการบริหารจัดการสิ่งแวดล้อมได้อย่างยอดเยี่ยม และหวังเป็นอย่างยิ่งว่าองค์ความรู้ที่มีคุณค่าเหล่านี้จะได้รับการเผยแพร่ไปสู่โรงเรียนต่างๆ ทั่วประเทศไทย เพื่อทุกโรงเรียนในอนาคตจะเป็นโรงเรียนที่มีมาตรฐานการจัดการสิ่งแวดล้อมตลอดไป”

คุณเกื้อกูล ดีประสงค์ ผู้แทนคณะกรรมการโครงการ กล่าวว่า โรงเรียนบ้านน้ำมิน ได้เข้าร่วมโครงการ นับตั้งแต่ รุ่นที่ 5 (พ.ศ. 2551-2552) ซึ่งโรงเรียนมีพัฒนาการในการดำเนินกิจกรรมสิ่งแวดล้อมได้อย่างสมบูรณ์มาก โดยเฉพาะหลักสูตรการเรียนการสอนที่บูรณาการเข้ากับ 8 กลุ่มสาระ ด้านกิจกรรมสิ่งแวดล้อมจะมีการออกแบบการเรียนการสอนที่เน้นให้นักเรียนคิดและทดลองตามหลักการทางวิทยาศาสตร์ มีการทดสอบการเรียนรู้ทั้งก่อนและหลัง มีการเชื่อมโยงกิจกรรมอนุรักษ์สิ่งแวดล้อมต่างๆ สู่วิถีชีวิตประจำวันของนักเรียน ทั้งยังเผยแพร่ไปสู่ชุมชน ซึ่งล้วนสะท้อนถึงการมีจิตสำนึกจนนำไปสู่การประพฤติ ปฏิบัติในวิถีการดำเนินชีวิตอย่างแท้จริง

ด้าน ผศ.ดร. ธิดารัตน์ บุญศรี ตัวแทนคณะกรรมการพิจารณาโรงเรียนถ้วยพระราชทานระดับมัธยมศึกษา กล่าวว่า โรงเรียนสัตยาไส มีต้นทุนและความพร้อมในการเป็นศูนย์เรียนรู้ที่มีรูปแบบการจัดการสิ่งแวดล้อมครบ ทั้งด้านน้ำ ขยะ และพลังงาน อาทิ เกษตรพอเพียงที่ปลูกพืชผักสำหรับเป็นอาหารให้นักเรียนและบุคลากร รวมถึงนวัตกรรมด้านพลังงานทดแทนที่สามารถนำไปใช้ได้จริงในชีวิตประจำวัน และยังสร้างรายได้ให้กับโรงเรียนอีกด้วย ประกอบกับแนวทางการบริหารของโรงเรียนที่มุ่งเน้นการปลูกฝังคุณธรรมและหลักการพึ่งพาตนเอง ทำให้เด็กๆ เรียนรู้ที่จะอยู่ร่วมกับธรรมชาติ และรู้จักใช้ทรัพยากรอย่างรู้คุณค่า

 

บ้านน้ำมิน โรงเรียนถ้วยพระราชทานฯ ระดับประถมศึกษา

โรงเรียนบ้านน้ำมิน ตำบลแม่ลาว อำเภอเชียงคำ จังหวัดพะเยา เป็นโรงเรียนประถมศึกษาขนาดกลาง ที่ประกอบด้วยคุณครู 19 คน และนักเรียน 267 คน ซึ่งตั้งอยู่กลางหุบเขาในหมู่บ้านน้ำลาว ที่แวดล้อมด้วยภูเขาสูง ทำให้ชุมชนแห่งนี้เสี่ยงต่อการประสบภัยธรรมชาติน้ำหลากและดินโคลนถล่ม ซึ่งเป็นแรงกระตุ้นให้ชุมชนหันมาสนใจปัญหาสิ่งแวดล้อมมากขึ้น

3333

โดยเริ่มต้นจากการปลูกป่า ปลูกหญ้าแฝกกันดินถล่ม ตลอดจนเอาใจใส่ด้านการจัดการขยะ และรณรงค์การใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างรู้คุณค่า อาทิ การทำน้ำส้มควันไม้ ปุ๋ยหมัก ไบโอดีเซล การปลูกป่ากล้วย การปลูกยางพารา การรณรงค์ลดการใช้โฟมและพลาสติก เช่น การใช้ใบตองแทนภาชนะห่ออาหาร การใช้แก้วน้ำของนักเรียนในการดื่มน้ำและแปรงฟัน

การรณรงค์ประหยัดพลังงานน้ำและกระดาษ ได้แก่ การใช้จักรยานปั่นน้ำ การปั้นหัวกวางและงานศิลปะจากกระดาษรีไซเคิล ความโดดเด่นของโรงเรียนบ้านน้ำมินที่ทำให้สามารถคว้าถ้วยพระราชทานมาครองได้ คือ

การปลูกฝังจิตสำนึกด้านสิ่งแวดล้อมที่บุคลากร นักเรียน และชุมชนต่างมีร่วมกัน ส่งผลให้บ้านทุกหลังในชุมชนมีความสะอาดเรียบร้อย มีการคัดแยกขยะอย่างเป็นระเบียบ

ประการสำคัญ โรงเรียนยังได้มีการพัฒนาหลักสูตรการเรียนการสอนที่บูรณาการเข้ากับ 8 กลุ่มสาระ สร้างความยั่งยืนในการปลูกฝังจิตสำนึกในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมแก่นักเรียนโรงเรียนบ้านน้ำมิน จากรุ่นสู่รุ่นได้อย่างน่าชื่นชม

 

7

สัตยาไส โรงเรียนถ้วยพระราชทานฯ ระดับมัธยมศึกษา      

โรงเรียนสัตยาไส ตำบลลำนารายณ์ อำเภอชัยบาดาล จังหวัดลพบุรี ก่อตั้งโดย ดร. อาจอง ชุมสาย ณ อยุธยา ภายใต้แนวคิด “สร้างคนดี เหนือสิ่งใด” โดยยึดหลักคุณค่าความเป็นมนุษย์และให้ผู้เรียนแสดงความสามารถเป็นเลิศทางคุณธรรม และยึดมั่นในหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เพื่อการพึ่งพาตนเองให้มากที่สุด อาทิ การปลูกข้าวและพืชผักเพื่อการบริโภคในโรงเรียน การลดค่าใช้จ่ายด้วยการประหยัดน้ำ ประหยัดไฟ การใช้พลังงานทดแทน เช่น การเปลี่ยนน้ำมันใช้แล้วให้เป็นไบโอดีเซลสำหรับรถโรงเรียน การผลิตไฟฟ้าจากโซลาร์เซลล์และกังหันลม บ้านอบพลังงานแสงอาทิตย์ เตาพลังงานทดแทน จักรยานปั่นไฟเพื่อผลิตกระแสไฟฟ้าใช้ในยามค่ำคืน

นอกจากนี้ ยังมีการส่งเสริมการใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่า ด้วยการคัดแยกขยะ ใช้ซ้ำและรีไซเคิล การนำขยะอินทรีย์มาทำปุ๋ยน้ำหมักชีวภาพ และไบโอแก๊ส นอกจากนวัตกรรมด้านเทคโนโลยีพลังงานทดแทนแล้ว แนวทางการเรียนการสอนที่มุ่งเน้นให้ผู้เรียนมีคุณธรรม รู้จักพึ่งพาตนเอง และเรียนรู้ที่จะอยู่ร่วมกับธรรมชาติ ผ่านการทำสมาธิและสวดมนต์ ควบคู่กับการดำเนินกิจกรรมสิ่งแวดล้อมอย่างบูรณาการ

ทั้งหมดทำให้นักเรียนได้เรียนรู้จากกิจกรรม รู้คุณค่าของทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม มีผลสัมฤทธิ์เป็นรูปธรรมที่สะท้อนออกมาทางความคิด คำพูด และการกระทำของนักเรียนและบุคลากรของโรงเรียนทุกคน

 

โรงเรียนทั้งสอง จึงเป็นอีกหนึ่งตัวอย่างแห่งความภาคภูมิใจ