ผู้เขียน | ชำนาญ ทองเกียรติกุล |
---|---|
เผยแพร่ |
อาชีพการเลี้ยงโคทั้งโคนมและเนื้อ เริ่มมีเกษตรกรให้ความสนใจมากขึ้น โดยเฉพาะการเลี้ยงโคนมแต่ก็พบว่ามีปัญหา
หนึ่งการเลี้ยงคือการให้นมลูกโค ดังนั้น ทางวิทยาลัยอาชีวศึกษาปทุมธานี ได้ศึกษาเกี่ยวกับการเลี้ยงโคนม ซึ่งออกในรูปแบบของสิ่งประดิษฐ์ที่จะช่วยในการเลี้ยงลูกโคในขณะที่ยังต้องดูดนมอยู่ คือ “จุกนม มอ มอ”

ในการเลี้ยงโคนมอาจจะต้องรู้วิธีการดูแลลูกโคที่ยังเล็ก ทั้งนี้ เนื่องจากการเลี้ยงโคนมนิยมแยกลูกโคจากแม่โคมาเลี้ยงเอง ตั้งแต่วันแรกคลอดถึงหย่านม โดยใช้น้ำนมเทียม หรืออาหารแทนนม ให้นมผงละลายน้ำ มื้อละ 2 ลิตร เช้า-เย็น โดยการใช้น้ำสะอาดต้มให้อุ่น 50-55 องศาเซลเซียล ผสมกับนมผงตามอัตราส่วน นมผงต่อน้ำ 1 : 8 หรือ 1 : 9 ส่วน แล้วคนให้ละลายเป็นเนื้อเดียวกัน ทดแทนนมแม่ซึ่งผลิตเพื่อจำหน่าย

การให้นมผง วันแรกควรจะผสมนมผงกับนมแม่ แล้วค่อยๆ ลดนมแม่ให้น้อยลงจนเหลือนมผงทั้งหมด ลูกโคอายุ 1 เดือนแรกควรใช้ขวดนม การดูดนมจากขวดให้ยกสูงขึ้นลักษณะเงยหน้าขึ้น น้ำนมจะไหลผ่านไปยังกระเพาะแท้โดยตรง ไม่ควรใช้ถังธรรมดาให้ลูกโคก้มลงกินเอง เพราะเป็นท่าที่ผิดธรรมชาติของลูกโค ทำให้นมตกค้างในกระเพาะหมักที่ไม่มีน้ำย่อยนม แต่มีพวกจุลินทรีย์ย่อยสลายนมทำให้ลูกโคท้องเสีย สุขภาพและการเจริญเติบโตของลูกโคไม่ดี
ทั้งนี้ ปัญหาในการให้ลูกโคดูดนมจากขวดนั้น ทางวิทยาลัยอาชีวศึกษาปทุมธานี พบว่า จุกนมที่จำหน่ายทั่วไปมักจะแข็งเกินไป ลูกโคนมดูดนมไม่สะดวก หรือไม่ก็อ่อนบางเกินไป ฉีกขาดได้ง่าย อีกทั้งหาซื้อไม่สะดวก ดังนั้น จึงคิดประดิษฐ์ขึ้นเองจากวัสดุที่ไม่ใช้แล้ว อย่างเช่น ยางไลเนอร์ จากอุปกรณ์ชุดรีดนม สามารถใช้ทดแทนจุกนมได้ดี
วัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ประดิษฐ์
- 1. ยางไลเนอร์
- 2. มีดคัตเตอร์
- 3. เข็ม หรือด้าย
- 4. ขวดน้ำ หรือขวดน้ำอัดลม
- 5. นมผง
ขั้นตอนการทำงาน
- 1. เตรียมยางไลเนอร์ จากอุปกรณ์ชุดรีดนมที่ไม่ใช้แล้วล้างทำความสะอาด
- 2. ตัดยางไลเนอร์จากหัวรีดเหลือประมาณ 5-3 นิ้ว
- 3. เย็บปลายที่ตัดเข้าหาหัวรีด เป็นรูปตัว V หรือตัว U จะเกิดรูเล็กๆ ทั้งสองข้าง
- 4. นำหัวนมสวมกับขวดน้ำหรือขวดน้ำอัดลม ขนาด 5-2 ลิตร
การใช้ประโยชน์
- 1. เตรียมนมผงละลายน้ำ 1 : 9 ส่วน
- 2. นำนมใส่ขวดแล้วสวมจุกนม
- 3. ป้อนนมให้ลูกโค
- 4. ล้างทำความสะอาด
เมื่อทดลองใช้ปรากฏว่า สามารถใช้ทดแทนจุกนมลูกโคที่มีจำหน่ายได้ดี ราคาถูก ทนทาน ประดิษฐ์ง่าย ไม่ยุ่งยาก ใช้วัสดุเหลือใช้ให้เกิดประโยชน์