| ผู้เขียน | ชำนาญ ทองเกียรติกุล |
|---|---|
| เผยแพร่ |
เนื่องจากประเทศไทยมีปัญหาเรื่องยุงโดยเฉพาะโรคไข้เลือดออก ที่คร่าชีวิตผู้คนไปจำนวนไม่น้อย ยุงเป็นสัตว์พาหนะนำโรคนอกจากไข้เลือดออกแล้ว ยังมี ไข้มาลาเรีย ไข้เหลือง ไข้สมองอักเสบ และโรคเท้าช้าง จึงต้องมีความระมัดระวังอย่างมาก เมื่อเป็นเช่นนี้จึงมีผู้นิยมกำจัดยุงตั้งแต่ยังเป็นลูกน้ำ และยุงหลากหลายวิธีในการกำจัด ตั้งแต่ยาฉีดที่ผสมสารเคมี จนสารสกัดสมุนไพร
แต่ก็มีหลายครั้งที่พบว่า สมุนไพรที่อ้างว่าปราศจากสารเคมีนั้นมีการแปลกปลอมสารเคมีผสมเข้าไปด้วย ก่อให้เกิดปัญหาด้านสุขภาพแก่ผู้ใช้ โดยเฉพาะผู้สูงวัยและเด็ก และเมื่อไม่นานมานี้ ทางคณะกรรมการอาหารและยา สุ่มออกตรวจผลิตภัณฑ์สุขภาพในท้องตลาด พบว่ามีการจำหน่ายยาจุดกันยุง และธูปหอมไล่ยุงในหลายจังหวัดภาคอีสาน ซึ่งเป็นผลิตภัณฑ์ที่มาจากประเทศเพื่อนบ้าน ฉลากข้างกล่องก็ไม่มีภาษาไทยกำกับ โดยที่สารที่เป็นวัตถุอันตรายชนิดที่ 3 ต้องขึ้นทะเบียน แต่ผลิตภัณฑ์ดังกล่าวยังไม่ได้มีการขึ้นทะเบียนกับสำนักงานคณะกรรมการอาหารยา (อย.) จึงเป็นผลิตภัณฑ์ที่ผิดกฎหมาย นับว่าเป็นเรื่องเสี่ยงต่อผู้ใช้อย่างมาก ทำให้เกิดตกค้างของสารพิษในสิ่งแวดล้อมและอันตรายถึงแก่ชีวิตได้
ดังนั้นเพื่อความปลอดภัยกับผู้ใช้ ทางวิทยาลัยพณิชยการบึงพระพิษณุโลก จังหวัดพิษณุโลก โดย คุณพรรณิภา รสพล คุณกิ่งกาญจน์ ชิตอินทร์ และ คุณรัชนี ศรีบัว ได้ศึกษาป้องกันกำจัดยุงด้วยน้ำส้มควันไม้สกัดสารสมุนไพร โดยมีครูที่ปรึกษา ครูพูลทรัพย์ สุภา
ทั้งนี้ น้ำส้มควันไม้เป็นของเหลว ได้จากการกลั่นตัวของควันเผาถ่านไม้ ที่ผ่านมาใช้น้ำส้มควันป้องกันกำจัดแมลงศัตรูพืช จึงมีแนวคิดว่าน้ำส้มควันไม้น่าที่จะป้องกันและกำจัดยุงได้ ดังกลุ่มนักเรียนชุดนี้จึงทดลอง เริ่มจาก
- เตรียมน้ำส้มควันไม้สกัดสารสมุนไพร ขมิ้น บอระเพ็ด สะเดา และแห้วหมู แช่ผงสมุนไพรในน้ำส้มควันไม้ 12 ชั่วโมง กรองสารละลาย
- เตรียมธูปน้ำส้มควันไม้สกัดสารสมุนไพร 4 ชนิด ผสมกับขี้เลื่อย อัดเป็นแท่งรูปทรงกระบอก ในแบบพิมพ์ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 1 เซนติเมตร สูง 10 เซนติเมตร ตากแดดให้แห้ง แล้วแกะออกจากแบบพิมพ์
การทดลองในการกำจัดลูกยุง 10 ตัว ในแก้วบรรจุน้ำ และทดลองฉีดพ่นน้ำส้มควันไม้สกัดสารสมุนไพร 4 ชนิด ครั้งละ 3 ซีซี กับยุง 10 ตัว ในตู้กระจก รวมถึงทดลองธูปน้ำส้มควันไม้สกัดสารสมุนไพร 4 ชนิด โดยจุดธูปในมุ้งผ้า ที่มียุง 10 ตัว ทั้งหมดจะดูจากการกำจัดลูกน้ำและยุง โดยนับจำนวนที่ตาก และนับยุงที่บินและเกาะส่วนล่างของมุ้ง
จากการทดลองพบว่า น้ำส้มควันไม้สกัดสารสมุนไพรแห้วหมู ความเข้มข้น 15 เปอร์เซ็นต์ ผสมขี้เลื่อยป้องกันยุงได้ ร้อยละ 90-100 และธูปน้ำส้มควันไม้สกัดสารสมุนไพรทั้ง 4 ชนิด คือ ขมิ้น บอระเพ็ด สะเดา และแห้วหมู ความเข้มข้น 5 เปอร์เซ็นต์ 10 เปอร์เซ็นต์ และ 15 เปอร์เซ็นต์ ผสมขี้เลื่อยอัตราส่วน 1 : 3, 1 : 4 และ 1 : 5 ป้องกันยุงได้ ร้อยละ 80-100 เปอร์เซ็นต์
ถือว่าเป็นตัวเลือกหนึ่งที่ปลอดภัย ทั้งนี้ โรคที่เกี่ยวกับยุงโดยเฉพาะโรคไข้เลือดออก เป็นปัญหาอย่างมากโดยเฉพาะประเทศไทย กล่าวกันว่าในแต่ละปีมีผู้ป่วยโรคไข้เลือดออก กว่า 200,000 ราย และส่วนใหญ่จะเป็นผู้ใหญ่มากกว่าเด็ก ทำให้เห็นว่า ณ ปัจจุบันนี้ ไข้เลือดออกไม่เลือกวัย ที่น่าเป็นห่วงมากที่สุด คือ ผู้ใหญ่ที่เป็นโรคเรื้อรังอยู่แล้ว ไม่ว่าเป็นความดันโลหิต หรือเบาหวาน
เพื่อที่จะไม่ต้องพึ่งใช้อุปกรณ์การไล่ยุงให้มากนัก ทางสำนักงานโรคติดต่อนำโดยแมลง กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข แนะนำวิธีป้องกัน “3 เก็บ ป้องกัน 3 โรค” คือ
- เก็บบ้านให้สะอาด โปร่ง โล่ง ไม่เป็นที่เกาะพักของยุง
- เก็บขยะ เศษภาชนะรอบบ้าน ทำต่อเนื่องสัปดาห์ละครั้ง ไม่ให้เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ยุง
- เก็บน้ำ สำรวจภาชนะใส่น้ำ ปิดฝาให้มิดชิด ป้องกันยุงลายไปวางไข่เพื่อป้องกัน 3 โรค คือ โรคไข้เลือดออก โรคติดเชื้อไวรัสซิกา และโรคไข้ปวดข้อยุงลาย
