การทำนาแปลงใหญ่ หรือเกษตรแปลงใหญ่ เป็นยโยบายที่ดี โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการจัดการระบบไร่นา แต่ในทางปฏิบัตินั้นยังมีข้อจำกัดหลายอย่าง ผมขออนุญาตเล่าเรื่องในอดีต มีโครงการจัดรูปที่ดินให้เป็นรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า วัตถุประสงค์คล้ายคลึงกันกับเกษตรแปลงใหญ่ วิธีการนำแปลงนามารวมกันแล้วจับเหลี่ยมมุม และทำถนนเข้าสู่แปลงนาเพิ่มความสะดวกในการนำอุปกรณ์เข้าไปใช้งาน หรือนำผลผลิตออกจากแปลงหลังการจัดรูปเรียบร้อย ปรากฏว่าที่ดินของเกษตรกรบางรายหายไปหลายตารางเมตร แต่กลับไปเพิ่มให้เกษตรกรที่มีพื้นที่ติดกัน ปัญหาความขัดแย้งจึงเกิดขึ้นอย่างรุนแรง ในกรณีเมื่อรวมตัวกันได้สำเร็จ แต่แนวคิดของเกษตรกรบางรายต้องการปรับเปลี่ยนสภาพนามาเป็นร่องสวน แต่เกษตรกรรายอื่นยังต้องการทำนาเหมือนเดิม ทำให้เกิดความขัดแย้งมากยิ่งขึ้น เพราะการบริหารจัดการน้ำ และการเคลื่อนย้ายเครื่องไม้เครื่องมือยุ่งยากมากขึ้น

ดังนั้น ถ้าต้องการให้โครงการประสบความสำเร็จ ต้องมีการเตรียมการแก้ปัญหาสารพิษที่จะตามมาในอนาคตไว้เป็นอย่างดี