| ผู้เขียน | กาญจนา จินตกานนท์ |
|---|---|
| เผยแพร่ |
จากความพยายามร่วม 2 ปี ที่จังหวัดตราดขอขึ้นทะเบียน “สับปะรดตราดสีทอง” เป็นสินค้าเกษตรบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ (Geographical Indications : GI) กรมทรัพย์สินทางปัญญาได้ประกาศรับรองเมื่อเดือนกันยายน 2560 เป็นความภาคภูมิใจจังหวัดตราดและเกษตรกร ทันทีทันควัน ดร.ประธาน สุรกิจบวร รองผู้ว่าราชการจังหวัดตราด ได้เปิดประชุมหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเมื่อต้นเดือนพฤศจิกายนนี้ ประกอบด้วย สำนักงานพาณิชย์จังหวัดสำนักงานเกษตรจังหวัด เกษตรและสหกรณ์จังหวัดตราด สภาเกษตรกรจังหวัด การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย สำนักงานตราด หอการค้าจังหวัด วิสาหกิจชุมชนสับปะรดตราดสีทอง บริษัท สยามแม็คโคร จำกัด บริษัท เอกชัยดิสทริบิวชั่น ซิทเทม จำกัด และตัวแทนเกษตรกรผู้ปลูกสับปะรดตราดสีทอง ร่วมหารือแนวทางการบริหารจัดการผลผลิตสับปะรดตราดสีทองหลังที่ได้รับ GI เพื่อหาทางยกระดับราคาสินค้าเพิ่มมูลค่าทั้งขายผลสดและแปรรูป ขายตลาดพรีเมี่ยมเพิ่มทั้งภายในและต่างประเทศ
สร้างแบรนด์ตราดสีทอง ติดสัญลักษณ์ GI
ดร.ประธาน กล่าวว่า จังหวัดตราด ปี 2560 มีปริมาณสับปะรดออกสู่ตลาด เป็น 2 ส่วน คือ สับปะรดส่งโรงงานที่พันธุ์ปัตตาเวียปริมาณ 19,378 ตัน คิดเป็นอัตรา 30% และเป็นสับปะรดบริโภคพันธุ์ตราดสีทองปริมาณ 50,939 ตัน หรือ 70% ซึ่งสับปะรดตราดสีทองเพิ่งประกาศรับรอง GI เมื่อเดือนกันยายนที่ผ่านมา จังหวัดจึงเตรียมหาแนวทางการบริหารจัดการ การผลิต การจัดจำหน่าย การแปรรูป และตลาดทั้งภายในและต่างประเทศ ทั้งภาครัฐและเอกชนเบื้องต้นต้องร่วมกันสร้างแบรนด์ของจังหวัดและติดสัญลักษณ์ GI รับรองคุณภาพและสร้างคุณภาพมาตรฐาน เช่น สำนักงานพาณิชย์จังหวัด สำนักงานเกษตรจังหวัด เกษตรและสหกรณ์จังหวัดตราดและวิสาหกิจชุมชนสับปะรดตราดสีทอง ห้างโมเดิร์นเทรด สยามแม็คโคร เทสโก้ โลตัส โรงแรม รีสอร์ต เร่งส่งเสริมด้านประชาสัมพันธ์
“การพัฒนาต่อไป มองว่าวิสาหกิจชุมชนสับปะรดตราดสีทอง ควรให้เกษตรกรรวมกลุ่มกัน ผลิตเป็นแปลงใหญ่ 20,000 ไร่ เพื่อกระจายและเพิ่มผลผลิต โดยเฉพาะช่วงปลายปีพฤศจิกายน ธันวาคมเป็นช่วงที่ผลผลิตออกมาแล้วได้ราคาดี เนื่องจากไม่มีผลไม้อื่นและมีนักท่องเที่ยวจำนวนมาก ปีนี้มีปริมาณ 4,000-5,000 ตัน เป็นจังหวะที่ได้ GI ดังนั้น ต้องเร่งประชาสัมพันธ์ทั้งตลาดภายในและตลาดต่างประเทศ เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่ม ปัจจุบันมีสัญญาซื้อขายกับห้างโมเดิร์นเทรดอยู่แล้ว 2 แห่ง คือ ห้างแม็คโครและเทสโก้ โลตัส นอกจากได้ประสานกับภาคเอกชนและโรงแรม รีสอร์ตให้ช่วยกันจัดอีเว้นต์ จัดทำเครื่องดื่มเวลคัมดริงก์ เมนูผลไม้ และอาหาร รวมทั้งการแปรรูปผลิตภัณฑ์ ซึ่งก่อนหน้านี้ได้ทำมาบ้างแล้ว แต่เมื่อได้ GI มีการสร้างแบรนด์ที่ได้คุณภาพมาตรฐาน มีการติดคิวอาร์โค้ด ตรวจสอบย้อนกลับได้” รอง ผวจ.ตราด กล่าว
เตรียมขยายกลุ่มวิสาหกิจ ส่งออกยังมีปัญหา
คุณศราวุฒิ กองแก้ว ประธานวิสาหกิจชุมชนสับปะรดตราดสีทอง กล่าวว่า สับปะรดตราดสีทองส่วนใหญ่เป็นตลาดบริโภคผลสด เพราะคุณสมบัติเอกลักษณ์ “หวาน หอม กินได้ทั้งแกน” ปกติมีผลผลิตออก 2 ช่วง คือ ช่วงเกษตรกรใช้สารเร่งผลผลิตออก ธันวาคม-มกราคม ซึ่งจะเป็นช่วงที่ไม่มีผลไม้อื่นๆ ในจังหวัดตราดและเป็นฤดูกาลท่องเที่ยว ตลาดจะไม่มีปัญหา รวมทั้งเรื่องราคา ราคาเบอร์ใหญ่อยู่ที่ลูกละ 12-13 บาท แต่ช่วงที่ 2 ออกตามธรรมชาติ เดือนพฤษภาคม-มิถุนายน จะตรงฤดูกาลผลไม้ เงาะ ทุเรียน มังคุด ลองกอง ช่วงนี้จะมีปัญหาตลาดและราคาตกต่ำ ราคาเบอร์ใหญ่จะลดลงมาเหลือลูกละ 7-8 บาท ทางออกคือการทำผลผลิตไม่ให้กระจุกตัวช่วงผลไม้ แต่เกษตรกรต้องระวังไม่ทำเหมือนๆ กัน คือใช้สารเร่งผลผลิตให้ออกช่วงปลายปี ถ้าปริมาณมากจะมีปัญหาตลาดเช่นกัน
“สับปะรดตราดสีทองมีตลาดขายส่งกระจายทั่วไปทั้งในกรุงเทพมหานครและภูมิภาค รวมทั้งห้างโมเดิร์นเทรดที่ต้องคัดเกรดพรีเมี่ยมส่ง เช่น ห้างแม็คโคร ห้างเทสโก้ โลตัส การเพิ่มมูลค่าสับปะรดตราดสีทองที่ได้ GI ควรรวมตัวเป็นกลุ่มผลิตแปลงใหญ่ ทุกแปลงต้องผ่านการรับรอง GAP มีแบรนด์มาตรฐานของจังหวัดที่ระบุการได้ GI ติดคิวอาร์โค้ดตรวจสอบข้อมูลย้อนกลับ เมื่อมีผลผลิตป้อนตลาดเพียงพอ ปัญหาเรื่องสับปะรดที่ไม่ได้คุณภาพมาตรฐานจากแผงข้างทางจะไม่มีเข้าไปในตลาด แต่ตลาดต่างประเทศยังไม่แน่ใจว่าจะพัฒนาได้อย่างไร เพราะที่ผ่านมาเคยมีการส่งออกไปจีนติดที่ปัญหาไส้ดำ และทางเกาหลีเคยมาสั่งไป 2 ตู้คอนเทรนเนอร์แล้วหายไป ตอนนี้มีดูไบสนใจแต่ยังไม่มีการตกลงซื้อขาย ด้านการแปรรูปทั้งตลาดภายใน ต่างประเทศขึ้นอยู่กับราคาวัตถุดิบ” คุณศราวุฒิ กล่าว
ต่อยอดงานวิจัยผลิตภัณฑ์แปรรูป ตลาดต่างประเทศมีโอกาส
คุณชัยวัฒน์ ปริ่มผล ผู้จัดการบริษัท ผลอำไพฟรุตตี้ไทย จำกัด อำเภอเขาสมิง จังหวัดตราด กล่าวว่า การนำสับปะรดตราดสีทองมาแปรรูป โดยการอบแห้งฟรีซดรายนั้น จะได้รสชาติที่หวาน กรอบ อร่อยมาก เพราะมีคุณสมบัติพิเศษ สีเนื้อเหลืองทอง เนื้อแห้ง กรอบ รสชาติหวานอมเปรี้ยว มีกลิ่นหอม ตลาดให้ความนิยมทั้งภายในประเทศและต่างประเทศ จีน ญี่ปุ่น แต่ปัญหาระยะหลังสับปะรดมีราคาแพงทำให้ต้นทุนสูง ต้องผลิตให้น้อยลงโดยใช้วัตถุดิบที่ปลูกเอง และผลิตตามออเดอร์ส่งให้บริษัทจัดจำหน่ายรับไปขายต่อ ซึ่งนวัตกรรมแปรรูปนั้นสามารถทำเป็นแกงส้มสับปะรดกุ้งฟรีซดรายได้ โดยใช้สับปะรดชิ้นเล็กๆ จริงๆ แล้วตลาดสับปะรดแปรรูปใช้สับปะรดตราดสีทอง มีโอกาสเติบโตได้ทั้งตลาดภายในประเทศและต่างประเทศ แต่การลงทุนยังเป็นเกษตรกรรายเล็กๆ จริงๆ แล้วจีนนิยมบริโภคผลสดที่ปอกแล้วแต่ยังมีปัญหาเรื่องของกำหนดอุณหภูมิที่เหมาะสมในการขนส่ง หากหน่วยงานภาครัฐมีงานวิจัยมาช่วยพัฒนาจะเพิ่มช่องทางการตลาดได้มาก
หนุนโรงแรมชูเมนูอาหารท้องถิ่น เพิ่มมูลค่า เพื่อการท่องเที่ยว
คุณวรรณประภา สุขสมบูรณ์ ผู้อำนวยการการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย สำนักงานตราด กล่าวว่า ปัจจุบันการท่องเที่ยวชุมชนได้รับความนิยมเพิ่มมากขึ้น จากนักท่องเที่ยวไทยและต่างประเทศ หากชุมชนได้ชู ”อาหารถิ่น” โดยมีสับปะรดตราดสีทองเป็นวัตถุดิบ ให้นักท่องเที่ยวได้ลิ้มลองรสชาติ ทั้งเครื่องดื่ม ผลสด วัตถุดิบในการปรุงอาหาร รวมทั้งใช้ตกแต่งอาหาร ขนม จะช่วยให้มูลค่าเพิ่มมากขึ้น เพราะจริงๆ แล้วมีเมนูของร้านอาหาร โรงแรม รีสอร์ต มีการใช้สับปะรดตราดสีทอง อยู่บ้างแล้ว เช่น เครื่องดื่มเวลคัมดริงก์ ผลไม้สด และเมนูอาหาร เช่น ยำกุ้งเสียบ แกงหอยขาวสับปะรด เพียงแต่นำมาปรุงรสชาติและตกแต่งให้สวยงาม หากโรงแรม รีสอร์ตนำไปเป็นเมนูอาหารเด่นจะช่วยเพิ่มมูลค่าได้มากทีเดียว ซึ่ง ททท.สำนักงานตราดพยายามผลักดันอาหารถิ่น ให้เป็นที่รู้จัก มีการกิจกรรมเสริมสร้างองค์ความรู้ให้ชุมชนเพื่อสร้างมูลค่าเพิ่มด้านการท่องเที่ยว (Gastronomy@Trat) และกิจกรรมแพ็กเกจ “ตราดอร่อยสะหงาดสะเงย” ในช่วงเดือนมีนาคมปีหน้า เพื่อดึงดูดนักท่องเที่ยวเดินทางมาท่องเที่ยวในชุมชนชิมอาหารท้องถิ่น
คุณวาสนา นะเมตตาจิต ผู้อำนวยการกลุ่มกำกับและพัฒนาเศรษฐกิจการค้า สำนักงานพาณิชย์จังหวัดตราด กล่าวทิ้งท้ายไว้ว่า แนวทางที่จะทำคุณภาพมาตรฐานสับปะรดตราดสีทองที่ผ่านการรับรอง GI เพื่อเพิ่มมูลค่าดังกล่าว จะเร่งทำแบรนด์สินค้าที่ได้รับรอง GI ของจังหวัดตราด ออกแบบแพ็กเกจจิ้ง การประชาสัมพันธ์ตอกย้ำแบรนด์ทั้งภายในและต่างประเทศ รวมทั้งการหาตลาดใหม่ๆ ทั้งในและต่างประเทศ เป็นไปได้ว่า อนาคตสับปะรดตราดสีทองน่าจะสดใส สร้างความมั่งคั่ง ยั่งยืนให้เกษตรกรจังหวัดตราด
สับปะรดตราดสีทอง
Trat si thong Pineaple
ประกาศกรมทรัพย์สินทางปัญญา ได้ขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ สับปะรดตราดสีทอง (Trat si thong Pineaple) ทะเบียนเลขที่ สช 60100094 มีผลตั้งแต่วันยื่นคำขอขึ้นทะเบียน 3 สิงหาคม 2558 ประกาศเมื่อ 28 กันยายน 2560
สับปะรดตราดสีทอง เป็นสับปะรดสายพันธุ์ควีน ที่มีผลใหญ่รูปทรงกระบอก เปลือกบาง ผิวเปลือกสีเหลืองแกมเขียว เนื้อสีเหลืองทอง ไม่ฉ่ำน้ำ เยื่อใยน้อย รสชาติหวาน แกนกรอบรับประทานได้ มีปลูกในพื้นที่ 5 อำเภอ คือ อำเภอเมืองตราด อำเภอเขาสมิง อำเภอบ่อไร่ อำเภอแหลมงอบ และอำเภอคลองใหญ่ จังหวัดตราด
ประวัติ มีเกษตรกรนำเข้ามาปลูกแซมในสวนยางเมื่อ 30 ปีที่แล้ว ด้วยจังหวัดตราดเป็นเมืองชายทะเล สภาพพื้นที่ลาดเอียงระบายน้ำได้ดี และมีฝนตกตกยาวนาน 7-8 เดือน/ปี ภูมิอากาศเหมาะสม สับปะรดตราดสีทอง คุณสมบัติพิเศษต่างไปจากที่อื่นๆ ขนาดผลใหญ่และมีคุณภาพดี ตลาดจึงมีความต้องการ ปี 2532 คุณสมพร หิรัญโรจน์ เจ้าหน้าที่การเกษตร เสนอให้ตั้งชื่อสับปะรดตราดสีทอง ตามลักษณะที่บ่งบอกแหล่งที่ปลูก และคุณลักษณะผิวเปลือกและเนื้อสีเหลืองเข้มเหมือนสีทอง จากนั้นจังหวัดมีการประชาสัมพันธ์จัดประกวดเป็นประจำทุกปี ส่งผลให้เป็นที่รู้จักกันแพร่หลาย
ลักษณะผลสับปะรดตราดสีทอง รูปทรง ทรงกระบอกสม่ำเสมอ ขนาดใหญ่น้ำหนัก 0.5-2 กิโลกรัม เปลือกผล เปลือกบางมีสีเขียว เมื่อสุกผลเป็นสีเหลืองทองทั้งผล ตาผลนูน โปนออกมาจากผลชัดเจน
เนื้อ เนื้อสีเหลืองเข้ม ละเอียดไม่ฉ่ำน้ำ เยื่อใยน้อย มีช่องว่างในเนื้อแกนกลางสม่ำเสมอ แกนกรอบรับประทานได้ รสชาติ หวานมีกลิ่นหอม ความหวาน 15-20 องศาบริกซ์
การเก็บเกี่ยว ใช้มีดคมตัดขั้วผล ติดก้านยาว 15-20 เซนติเมตร เก็บเกี่ยวเฉพาะผลที่แก่จัด สุกตามตลาดต้องการ ตลาดภายในประเทศการสุกของผลร้อยละ 20 ดูผิวเปลือกสีเขียวเปลี่ยนเป็นสีเหลือง 2-3 ตา ถ้าตลาดต่างประเทศการสุกของผลร้อยละ 10 ดูผิวเปลือกสีเขียวเปลี่ยนเป็นสีเหลือง 1 ตา
การคัดเกรด จะคัดตามน้ำหนักผล ขนาดใหญ่น้ำหนัก 1.4-2.0 กิโลกรัม ความยาวผล 14-18 เซนติเมตร ขนาดกลางน้ำหนัก 0.8-1.3 กิโลกรัม ความยาวผล 10-13 เซนติเมตร และขนาดเล็กน้ำหนัก 0.4-0.7 กิโลกรัม ความยาวผล 0.60-0.9 เซนติเมตร
