หน่อไม้ป่าบ้านยางโทน

หน่อไม้ป่าบ้านยางโทน – “หน่อไม้บ้านหนูอร่อยแน่นอนค่ะ หวานกรอบ ทุกบ้านจะต้องมีหน่อไม้เก็บเอาไว้ นี่แหละคือ บ้านยางโทนค่ะ” น้องปอ ด.ญ.ธนพร บริสุทธิ์ บอกเล่าเอกลักษณ์ของบ้านยางโทน

หน่อไม้ป่าบ้านยางโทน -บ้านยางโทน ต.ศรีมงคล อ.ไทรโยค จ.กาญจนบุรี มีป่าชุมชนขนาดใหญ่ พื้นที่ 1,847 ไร่ ตั้งอยู่ในเขตลุ่มน้ำห้วยโป่งช้างเผือก เขตป่าสงวนแห่งชาติป่าวังใหญ่ และป่าแม่น้ำน้อย ลักษณะเป็นป่าเบญจพรรณและป่าไผ่รวกที่มีความสมบูรณ์ ทำให้ชาวบ้านมีรายได้จากป่ามากมายในแต่ละปี โดยเฉพาะผลผลิตจากหน่อไม้ เนื่องจากความสมบูรณ์ของไผ่รวกที่มีกระจายทั่วผืนป่า ชาวบ้านสามารถเก็บหน่อไผ่รวกไปขายสร้างรายได้มากมาย บางบ้านนำมาใส่ถุงพลาสติกมัดให้แน่นและนำไปนึ่งเพื่อถนอมอาหารเก็บไว้กินได้ ตลอดปี

ป่าไผ่รวกบ้านยางโทน

การเก็บหน่อไม้จึงแทบจะเป็นอาชีพหลักเลี้ยง คนในชุมชน หากไม่มีวิธีจัดการ วันหนึ่งหน่อไม้อาจจะค่อยๆ หมดไป กลุ่มอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้และป่าชุมชนบ้านยางโทน จึงตั้งกติการ่วมกันในการกำหนดวันปิดป่าทุกปีในช่วงปลายฝน เพื่อพักให้หน่อไม้โตขึ้นเป็นไผ่กอใหม่เพื่อเพิ่มปริมาณไผ่ให้มีมากขึ้นๆ

หน่อเจดีย์

“ปีนี้เพิ่งประกาศปิดป่าไปเมื่อวันที่ 7 ตุลาคม พอปิดป่าแล้ว ชาวบ้านก็จะหยุดเก็บหน่อไม้ แต่ยังสามารถเก็บผลไม้หรือพืชผักอื่นๆ ได้อยู่ค่ะ แต่ว่าถึงไม่ได้เก็บหน่อไม้แต่บ้านเราก็ยังมีหน่อไม้ให้กินอยู่นะคะ” น้องปอ เล่าต่อ

ไผ่รวก

หน่อไม้ไผ่รวกถูกนำมาแปรรูปเพื่อถนอมอาหาร ทั้งดอง ทั้งนึ่ง หลายๆ คนบอกว่าหน่อไม้ที่นี่รสชาติอร่อย หวานกรอบและไม่ขม นำมาทำอาหารได้หลายอย่าง

“อย่างวันนี้ ที่บ้านหนูก็ทำแกงหน่อไม้ใบย่านางค่ะ ถึงจะได้กินแกงหน่อไม้บ่อยๆ แต่หนูก็ยังชอบ เพราะว่ามันอร่อยค่ะ” น้องปอ เล่าถึงเมนูหน่อไม้สุดโปรด

หน่อไม้นึ่งประจำบ้าน

หน่อไม้ป่าบ้านยางโทน – หน่อไม้ที่นำมานึ่งเพื่อถนอมอาหารมีวิธีการ เก็บรักษา ที่ต้องละเอียดอ่อน คือห้ามเขย่าถุง ห้ามสัมผัสที่ปลายหน่อไม้ หากเขย่ามันจะมีอายุการเก็บรักษาสั้นลง ซึ่งเป็นวิธีถนอมที่ทำกันมาหลายสิบปีแล้ว

แกงหน่อไม้ใบย่านาง

แม้ช่วงที่เปิดป่า ชาวบ้านจะสามารถเก็บหน่อไม้ได้เต็มที่ แต่กลุ่มอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้และป่าชุมชนบ้านยางโทนก็มีการขอความร่วมมือ ชาวบ้านในการไม่ให้ขุดหน่อเจดีย์ หรือก็คือหน่อไม้ขนาดเล็กที่เพิ่งพ้นดิน เพราะขุดหน่อเจดีย์เป็นการถอนรากถอนโคนหน่อไม้ ทำให้หน่อไม้ไม่แตกหน่อเป็นต้นใหม่ และอาจกลายเป็นปัญหาระยะยาวในอนาคต

“การขุดหน่อเจดีย์ก็ยังมีคนแอบขุดเหมือนกันค่ะ เพราะว่าหน่อเจดีย์จะอร่อยกว่าและมีราคาสูงกว่าหน่อปกติค่ะ” น้องปอ เล่า

นี่ไง…ต้นไผ่บ้านเรา

ป่าไม้จะสมบูรณ์ต่อไปถึงรุ่นลูกรุ่นหลานได้ คนในชุมชนจำเป็นต้องร่วมมือกัน รักษากฎกติกา และช่วยกันเป็นหูเป็นตาดูแลป่าชุมชน อย่างเช่นที่กลุ่มอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้และป่าชุมชนบ้านยางโทนร่วมกับคนใน ชุมชนดูแลป่ายางโทนให้อุดมสมบูรณ์เช่นทุกวันนี้

น้องปอติดตามเรื่องราวการดูแลป่าชุมชนบ้านยางโทน และช่วงปิดป่า น้องปอและเพื่อนๆ จะพาไปดู ในรายการทุ่งแสงตะวัน ตอน ปิดป่า เปิดใจ วันเสาร์ที่ 24 พฤศจิกายน 2561 เวลา 06.25 น. ทางช่อง 3 ช่อง 33